ნობელის პრემიის ლაურეატები მშვიდობის განმტკიცებაში

ნობელის პრემიას მშვიდობის განმტკიცებაში გადასცემს ნორვეგიის ნობელის კომიტეტი იმ პირს რომელმაც უნდა შეასრულოს ყველაზე მეტი ან საუკეთესო სამუშაო ხალხებს შორის ძმობისთვის, მუდმივი ჯარების გაუქმების ან შემცირების, სამშვიდობო კონგრესების გამართვისა და წახალისებისათვის.

ლაურეატები

სიაში ჩამოთვლილია ნობელის პრემიის ლაურეატები მშვიდობის განმტკიცებისათვის:

წელი	ლაურეატი		ქვეყანა	მოტივირება პრემიის მინიჭებისათვის
1901		ანრი დიუნანი	შვეიცარია	"[for] his role in founding the International Committee of the Red Cross"
		ფრედერიკ პასი	საფრანგეთი	"[for] being one of the main founders of the Inter-Parliamentary Union and also the main organizer of the first Universal Peace Congress."
1902		ელი დიუკომენი	შვეიცარია	"Honorary Secretary, Permanent International Peace Bureau"
		შარლ ალბერ გობა	შვეიცარია	"Secretary General, Inter-Parliamentary Union; Honorary Secretary, Permanent International Peace Bureau"
1903		უილიამ რანდალ კრიმერი	დიდი ბრიტანეთი	"Member, British Parliament; Secretary, International Arbitration League"
1904		საერთაშორისო სამართლის ინსტიტუტი	ბელგია	"for its efforts as an unofficial body to formulate the general principles of the science of international law."
1905		ბერტა ფონ ზუტნერი	ავსტრია-უნგრეთი	"Honorary President of Permanent International Peace Bureau; Author of "Lay Down Your Arms"
1906		თეოდორ რუზველტი	აშშ	"for his successful mediation to end the Russo-Japanese war and for his interest in arbitration, having provided the Hague arbitration court with its very first case"
1907		ერნესტო თეოდორო მონეტა	იტალია	"President, Lombard League of Peace," was "prominent as a worker for peace in Italy."
		ლუი რენო	საფრანგეთი	"Professor International Law," was "the permanent delegate of France to The Hague Tribunal."
1908		კლას არნოლდსონი	შვედეთი	"Founder of Swedish Peace and Arbitration League"
		ფრედერიკ ბაიერი	დანია	"[for his]work in the Inter-Parliamentary Union with being the first president of the International Peace Bureau"
1909		ოგიუსტ ბერნარი	ბელგია	"Former Prime Minister; Member, Belgian Parliament; Member of Cour Internationale d'Arbitrage"
		პოლ კონსტანი	საფრანგეთი	"Member, French Parliament (Sénateur); Founder and President of French parliamentary group for voluntary arbitration; Founder, Committee for the Defense of National Interests and International Conciliation"
1910		მშვიდობის საერთაშორისო ბიურო	შვეიცარია	"Founded in 1891"
1911		ტობიას ასერი	ნიდერლანდები	"Initiator of the Conferences on International Private Law at the Hague; Cabinet Minister; Lawyer"
		ალფრედ ფრიდი	ავსტრია	"Journalist; Founder of Die Friedenswarte"
1912		ელიუ რუთი	აშშ	"Former Secretary of State; Originator of various treaties of arbitration"
1913		ანრი ლაფონტენი	ბელგია	"Member, Belgian Parliament (Sénateur); President, Permanent International Peace Bureau"
1914	პრემია არ გაცემულა
1915
1916
1917		წითელი ჯვარი	შვეიცარია
1918	პრემია არ გაცემულა
1919		ვუდრო უილსონი	აშშ	"President of United States of America; Founder of the League of Nations"
1920		ლეონ ბურჟუა	საფრანგეთი	"Former Secretary of State; President, French Parliament (Sénat); President, Council of the League of Nations"
1921		იალმარ ბრანტინგი	შვედეთი	"Prime Minister; Swedish Delegate, Council of the League of Nations"
		კრისტიან ლანგე	ნორვეგია	"Secretary General of the Inter-Parliamentary Union"
1922		ფრიტიოფ ნანსენი	ნორვეგია	"Scientist; Explorer; Norwegian Delegate, League of Nations; Originator of "Nansen passports""
1923	პრემია არ გაცემულა
1924
1925		ოსტინ ჩემბერლენი	დიდი ბრიტანეთი	"Foreign Secretary; Part-originator of Locarno Pact"
		ჩარლზ დეივისი	აშშ	"Vice-President of United States of America; Chairman of Allied Reparation Commission (Originator of "Dawes Plan")"
1926		არისტიდ ბრიანი	საფრანგეთი	"Foreign Minister; Part-originator of Locarno Pact and Briand-Kellogg Pact"
		გუსტავ შტრეზემანი	გერმანია	"Former Lord High Chancellor (Reichs-kanzler)[sic]; Foreign Minister; Part-originator of Locarno Pact"
1927		ფერდინანდ ბიუისონი	საფრანგეთი	"Formerly Professor, Sorbonne University, Paris; Founder and President, Human Rights League in France"
		ლუდვიგ კვიდე	გერმანია	"Professor, Berlin University; Member, German Parliament; Participant of various peace conferences"
1928	პრემია არ გაცემულა
1929		ფრენკ ბილინგს კელოგი	აშშ	"Former Secretary of State; Part-originator of Briand-Kellogg Pact"
1930		ნათან სიოდერბლუმი	შვედეთი	"Archbishop; Leader in the ecumenical movement"
1931		ჯეინ ადამსი	აშშ	"Sociologist; International President, Women's International League for Peace and Freedom"
		ნიკოლას ბატლერი	აშშ	"President, Columbia University; Promoter of Briand Kellogg Pact"
1932	პრემია არ გაცემულა
1933		რალფ ნორმან ენჯელი	დიდი ბრიტანეთი	"Writer; Member, Executive Committee of the League of Nations and of National Peace Council"
1934		ართურ ჰენდერსონი	დიდი ბრიტანეთი	"Former Foreign Secretary; President, Disarmament Conference in 1932"
1935		კარლ ოსეცკი	გერმანია	"Journalist (die Weltbühne); Pacifist"
1936		კარლოს საავედრა ლამასი	არგენტინა	"Secretary of State; President, League of Nations; Mediator in a conflict between Paraguay and Bolivia"
1937		რობერტ სესილი	დიდი ბრიტანეთი	"Writer, Former Lord Privy Seal; Founder and President, International Peace Campaign"
1938		ნანსენის საერთაშორისო ორგანიზაცია ლტოლვილთა საქმეებში	შვეიცარია	"An international relief organization, started by Fridtjof Nansen in 1921"
1939	პრემია არ გაცემულა
1940
1941
1942
1943
1944		წითელი ჯვრის საერთაშორისო კომიტეტი	შვეიცარია
1945		კორდელ ჰალი	აშშ	"Former Secretary of State; Prominent participant in the originating of the United Nations"
1946		ემილი ბოლჩი	აშშ	"Formerly Professor of History and Sociology; Honorary International President, Women's International League for Peace and Freedom"
		ჯონ მოტი	აშშ	"Chairman, International Missionary Council; President, World Alliance of Young Men's Christian Associations"
1947		მეგობართა საბჭო საზოგადოების სამსახურში	დიდი ბრიტანეთი
		ამერიკის მეგობართა კომიტეტი საზოგადოების სამსახურში	აშშ
1948	პრემია არ გაცემულა
1949		ჯონ ბოიდ ორი	დიდი ბრიტანეთი	"Physician; Alimentary Politician; Prominent organizer and Director, General Food and Agricultural Organization; President, National Peace Council and World Union of Peace Organizations"
1950		რალფ ბანჩი	აშშ	"Professor, Harvard University Cambridge, MA; Director, division of Trusteeship, U.N.; Acting Mediator in Palestine, 1948"
1951		ლეონ ჟუო	საფრანგეთი	"President of the International Committee of the European Council, vice president of the International Confederation of Free Trade Unions, vice president of the World Federation of Trade Unions, member of the ILO Council, delegate to the United Nations"
1952		ალბერტ შვეიცერი	საფრანგეთი	"Missionary surgeon; Founder of Lambaréné (République de Gabon)"
1953		ჯორჯ მარშალი	აშშ	"General President American Red Cross; Former Secretary of State and of Defense; Delegate U.N.; Originator of "Marshall Plan""
1954		გაეროს ლტოლვილთა უმაღლესი კომისარიატი	შვეიცარია	"An international relief organization founded by the U.N. in 1951"
1955	პრემია არ გაცემულა
1956
1957		ლესტერ პირსონი	კანადა	"former Secretary of State for External Affairs of Canada; former President of the 7th Session of the United Nations General Assembly"; "for his role in trying to end the Suez conflict and to solve the Middle East question through the United Nations."
1958		დომინიკ პირი	ბელგია	"Father of the Dominican Order; Leader of the relief organization for refugees "L'Europe du Coeur au Service du Monde""
1959		ფილიპ ნოელ-ბეიკერი	დიდი ბრიტანეთი	"Member of Parliament; lifelong ardent worker for international peace and co-operation"
1960		ალბერტ ლუთული	სამხრეთი აფრიკა	"President of the African National Congress," "was in the very forefront of the struggle against apartheid in South Africa."
1961		დაგ ჰამარშელდი	შვედეთი	"Secretary General of the U.N.," awarded "for strengthening the organization."
1962		ლაინუს პოლინგი	აშშ	"for his campaign against nuclear weapons testing"
1963		წითელი ჯვრის საერთაშორისო ორგანიზაცია	შვეიცარია
		წითელი ჯვრის ლიგა	შვეიცარია
1964		მარტინ ლუთერ კინგი	აშშ	"campaigner for civil rights"
1965		გაეროს ბავშვთა ფონდი	აშშ	"An international aid organization."
1966	პრემია არ გაცემულა
1967
1968		რენე კასენი	საფრანგეთი	"President of the European Court for Human Rights"
1969		შრომის საერთაშორისო ორგანიზაცია	გაერო
1970		ნორმან ბორლოუნგი	აშშ	"International Maize and Wheat Improvement Center;" "for his contributions to the "green revolution" that was having such an impact on food production particularly in Asia and in Latin America."
1971		ვილი ბრანდტი	გფრ	"Chancellor of the Federal Republic of Germany; for West Germany's Ostpolitik"
1972	პრემია არ გაცემულა
1973		ჰენრი კისინჯერი	აშშ	"For the 1973 Paris agreement intended to bring about a cease-fire in the Vietnam war and a withdrawal of the American forces"
		ლე დიკ თხო (ჯილდო უარყო)	ჩრდილოეთი ვიეტნამი
1974		შონ მაკბრაიდი	ირლანდია	"President of the International Peace Bureau; President of the Commission of Namibia." "For his strong interest in human rights: piloting the European Convention on Human Rights through the Council of Europe, helping found and then lead Amnesty International and serving as secretary-general of the International Commission of Jurists"
		ეისაკუ სატო	იაპონია	"Prime Minister of Japan," "for his renunciation of the nuclear option for Japan and his efforts to further regional reconciliation"
1975		ანდრეი სახაროვი	სსრკ	"[for his] struggle for human rights, for disarmament, and for cooperation between all nations"
1976		ბეტი უილიამსი	დიდი ბრიტანეთი	"Founder[s] of the Northern Ireland Peace Movement (later renamed Community of Peace People)"
		მეირიდ კორიგანი	დიდი ბრიტანეთი
1977		საერთაშორისო ამნისტია	დიდი ბრიტანეთი	"[for] protecting the human rights of prisoners of conscience"
1978		ანვარ სადათი	ეგვიპტე	"for the Camp David Agreement, which brought about a negotiated peace between Egypt and Israel"
		მენაჰემ ბეგინი	ისრაელი
1979		დედა ტერეზა	ინდოეთი	"Leader of Missionaries of Charity"
1980		ადოლფო პერეს ესკიველი	არგენტინა	"Human rights leader;" "founded non-violent human rights organizations to fight the military junta that was ruling his country (Argentina)."
1981		გაეროს ლტოლვილთა უმაღლესი კომისარიატი	გაერო	"An international relief organization founded by the U.N. in 1951"
1982		ალვა მიურდალი	შვედეთი	"განიარაღების მოლაპარაკებებში შეტანილი მნიშვნელოვანი წვლილისათვის და ტლატელოლკოს ხელშეკრულების მომზადებისათვის"
		ალფონსო გარსია რობლესი	მექსიკა
1983		ლეხ ვალენსა	პოლონეთი	"Founder of Solidarność; campaigner for human rights"
1984		დეზმონდ ტუტუ	სამხრეთ აფრიკის რესპუბლიკა	"Bishop of Johannesburg; former Secretary General, South African Council of Churches"
1985		მსოფლიოს ექიმები ბირთვული ომის წინააღმდეგ	აშშ	For "authoritative information and by creating an awareness of the catastrophic consequences of atomic warfare. The committee believes that this in turn contributes to an increase in the pressure of public opposition to the proliferation of atomic weapons and to a redefining of priorities, with greater attention being paid to health and other humanitarian issues."
1986		ელი ვიზელი	აშშ	"Chairman of "The President's Commission on the Holocaust""
1987		ოსკარ არიას სანჩესი	კოსტა-რიკა	"for his work for peace in Central America, efforts which led to the accord signed in Guatemala on August 7 this year"
1988		გაეროს სამშვიდობო ძალები	გაერო	"[for] their efforts [that] have made important contributions towards the realization of one of the fundamental tenets of the United Nations"
1989		XIV დალაი ლამა		"In his struggle for the liberation of Tibet [he] consistently has opposed the use of violence. He has instead advocated peaceful solutions based upon tolerance and mutual respect in order to preserve the historical and cultural heritage of his people."
1990		მიხეილ გორბაჩოვი	სსრკ	President of the Soviet Union, "for his leading role in the peace process which today characterizes important parts of the international community"
1991		აუნ სან სუ ჩი	ბირმა	"for her non-violent struggle for democracy and human rights"
1992		რიგობერტა მენჩუ	გვატემალა	"[for] her work for social justice and ethno-cultural reconciliation based on respect for the rights of indigenous peoples"
1993		ნელსონ მანდელა	სამხრეთი აფრიკა	"for their work for the peaceful termination of the apartheid regime, and for laying the foundations for a new democratic South Africa"
		ფრედერიკ დე კლერკი	სამხრეთი აფრიკა
1994		იასირ არაფატი	პალესტინა	"to honour a political act which called for great courage on both sides, and which has opened up opportunities for a new development towards fraternity in the Middle East."
		იცხაკ რაბინი	ისრაელი
		შიმონ პერესი	ისრაელი
1995		იოსებ როტბლატი	დიდი ბრიტანეთი	"for their efforts to diminish the part played by nuclear arms in international politics and, in the longer run, to eliminate such arms"
		პაგუოშის კონფერენციები	კანადა
1996		კარლუშ ბელუ	აღმოსავლეთი ტიმორი	"for their work towards a just and peaceful solution to the conflict in East Timor."
		ჟოზე რამუშ-ორტა	აღმოსავლეთი ტიმორი
1997		საერთაშორისო მოძრაობა ქვეითსაწინააღმდეგო ნაღმების აკრძალვის შესახებ	აშშ	"for their work for the banning and clearing of anti-personnel mines"
		ჯოდი უილიამსი	აშშ
1998		ჯონ ჰიუმი	დიდი ბრიტანეთი	"for their efforts to find a peaceful solution to the conflict in Northern Ireland"
		დევიდ ტრიმბლი	დიდი ბრიტანეთი
1999		ექიმები საზღვრებს გარეშე	შვეიცარია	"in recognition of the organization's pioneering humanitarian work on several continents"
2000		კიმ დე ჯუნი	სამხრეთი კორეა	"for his work for democracy and human rights in South Korea and in East Asia in general, and for peace and reconciliation with North Korea in particular"
2001		გაერო		"for their work for a better organized and more peaceful world"
		კოფი ანანი	განა
2002		ჯიმი კარტერი	აშშ	"for his decades of untiring effort to find peaceful solutions to international conflicts, to advance democracy and human rights, and to promote economic and social development"
2003		შირინ ებადი	ირანი	"for her efforts for democracy and human rights. She has focused especially on the struggle for the rights of women and children."
2004		ვანგარი მაატაი	კენია	"for her contribution to sustainable development, democracy and peace"
2005		ატომური ენერგიის საერთაშორისო სააგენტო	ავსტრია	"for their efforts to prevent nuclear energy from being used for military purposes and to ensure that nuclear energy for peaceful purposes is used in the safest possible way"
		მოჰამედ ალ-ბარადეი	ეგვიპტე
2006		მუჰამედ იუნუსი	ბანგლადეში	"for advancing economic and social opportunities for the poor, especially women, through their pioneering microcredit work"
		გრამინ ბანკი	ბანგლადეში
2007		კლიმატის ცვლილების სამთავრობათშორისო ექსპერტთა ჯგუფი	შვეიცარია	"for their efforts to build up and disseminate greater knowledge about man-made climate change, and to lay the foundations for the measures that are needed to counteract such change"
		ელ გორი	აშშ
2008		მარტი აჰტისაარი	ფინეთი	"for his important efforts, on several continents and over more than three decades, to resolve international conflicts"
2009		ბარაკ ობამა	აშშ	"For his extraordinary efforts to strengthen international diplomacy and cooperation between peoples."
2010		ლიუ სიაობო	ჩინეთი	"for his long and non-violent struggle for fundamental human rights in China"
2011		ელენ ჯონსონ-სირლიფი	ლიბერია	„ქალთა უსაფრთხოებისა და მათი მშვიდობის მშენებლობაში სრულფასოვანი ჩართვისათვის არაძალადობრივი ბრძოლის გამო“.
		ლეიმა გბოვი
		ტავაკულ კარმანი	იემენი
2012		ევროკავშირი	ევროპა	"ევროპის გაერთიანების საქმეში შეტანილი წვლილისათვის"
2013		ქიმიური იარაღის აკრძალვის ორგანიზაცია	ნიდერლანდები	"for its extensive efforts to eliminate chemical weapons."
2014		კაილაშ სატიართი	ინდოეთი	"for their struggle against the suppression of children and young people and for the right of all children to education"
		მალალა იუსუფზაი	პაკისტანი
2015		ტუნისის ეროვნული დიალოგის კვარტეტი	ტუნისი	"for its decisive contribution to the building of a pluralistic democracy in Tunisia in the wake of the Jasmine Revolution of 2011"
2016		ხუან მანუელ სანტოსი	კოლუმბია	"for his resolute efforts to bring the country's more than 50-year-long civil war to an end, a war that has cost the lives of at least 220,000 Colombians and displaced close to six million people"
2017		ბირთვული იარაღის განადგურების კამპანია	შვეიცარია	"for its work to draw attention to the catastrophic humanitarian consequences of any use of nuclear weapons and for its ground-breaking efforts to achieve a treaty-based prohibition of such weapons".
2018		დენი მუკვეგე	კონგოს დემოკრატიული რესპუბლიკა	"for their efforts to end the use of sexual violence as a weapon of war and armed conflict"
		ნადია მურადი	ერაყი
2019		აბი აჰმედი	ეთიოპია	„მშვიდობისა და საერთაშორისო თანამშრომლობის მიღწევის მცდელობებისთვის, განსაკუთრებით კი მისი გადამწყვეტი ინიციატივისთვის მეზობელ ერიტრეასთან სასაზღვრო კონფლიქტის მოგვარების მიზნით“
2020		მსოფლიო სასურსათო პროგრამა	გაერო	„შიმშილის წინააღმდეგ მიმართული ძალისხმევისთვის, კონფლიქტით დაზარალებულ რეგიონებში მშვიდობის დასამყარებლად პირობების გაუმჯობესებაში შეტანილი წვლილისთვის, ასევე იმისთვის, რომ ორგანიზაცია წარმოადგენს მამოძრავებელ ძალას, რათა შიმშილი არ იყოს გამოყენებული, როგორც იარაღი ომებსა და კონფლიქტებში.“
2021		მარია რესა	ფილიპინები / აშშ	მათი ძალისხმევისთვის სიტყვის თავისუფლების დასაცავად, რაც აუცილებელი პირობაა დემოკრატიისა და ხანგრძლივი მშვიდობისთვის
		დიმიტრი მურატოვი	რუსეთი
2022		ალეს ბიალიაცკი	ბელარუსი	მშვიდობის პრემიის ლაურეატები წარმოადგენენ სამოქალაქო საზოგადოებას თავიანთ ქვეყნებში.
		მემორიალი	რუსეთი
		სამოქალაქო თავისუფლების ცენტრი	უკრაინა

იხილეთ აგრეთვე

• ნობელის პრემია

რესურსები ინტერნეტში

• ვიკისაწყობში არის გვერდი თემაზე: ნობელის პრემიის ლაურეატები მშვიდობის განმტკიცების დარგში
• Official website of the Norwegian Nobel Committee