საქართველოს ქალაქები
აქ წარმოდგენილია საქართველოს ქალაქების ცხრილი მოსახლეობის სიდიდის მიხედვით.
ისტორია
რედაქტირებაXVII საუკუნეში ქართლში ოთხი ქალაქი ითვლებოდა ტფილისი, გორი, სურამი და ალი. დასავლეთ საქართველოში საქალაქო ცხოვრება მეტად ჩამორჩენილი იყო. სამეგრელოს სამთავროში სრულებით არ იყო ქალაქები. იმერეთის სამეფოს სატახტო ქალაქი ქუთაისი იმდენად პატარა იყო, რომ მხოლოდ 200 კომლი ცხოვრობდა. XVIII საუკუნეში საქართველოში ქალაქთა რიცხვი არ გამრავლებულა. ქართლ-კახეთის სამეფოში 8 ქალაქი იყო აღრიცხული: ტფილისი, გორი, სურამი, ახალგორი, წილკანი, ანანური, თელავი და სიღნაღი. უდიდესი ქალაქი იყო ტფილისი 4000 კომლით, შემდეგ მოდიოდა თელავი 740 კომლით. ერეკლე II ცდილობდა ხელი შეეშალა ქალაქების დაცლისთვის. ქალაქის უზენაეს გამგედ ითვლებოდა მოურავი. XVIII საუკუნის მეორე ნახევარში საქართველოს მოსახლეობის მხოლოდ 5 % ცხოვრობდა ქალაქებში. 1800-1832 წლებში ეს მაჩვენებელი კვლავ 5 %-ის ფარგლებში რჩებოდა. 1865 წელს ურბანული მოსახლეობის წილმა 9,2 %-ს მიაღწია. 1913 წელს ქალაქებში მოსახლეობის 25,6 % ცხოვრობდა, 1920 წელს — 17,8%[1]|, 1939 წელს — 30,1 %. 1989 წელს ურბანული მოსახლეობის წილი საქართველოს სსრ-ში იყო 56%, რაც 10%-ით ნაკლები იყო სსრკ-ის საშუალო მაჩვენებელზე. [2] ამჟამად მოსახლეობის 57,4 % ქალაქებში ცხოვრობს.
საქართველოს ქალაქები
რედაქტირებარუსეთის მიერ ოკუპირებული საქართველოს ქალაქები
რედაქტირებანომერი | ქალაქი | მოსახლეობა (წელი) | ქალაქის სტატუსის მიიღო |
მხარე |
---|---|---|---|---|
1. | სოხუმი | 65 146 (2022) | 1848 | აფხაზეთი |
2. | ცხინვალი | 32 699 (2020) | 1922 | ყოფილი სამხრეთ ოსეთის ავტონომიური ოლქი |
3. | გაგრა | 11 807 (2022) | 1933 | აფხაზეთი |
4. | გუდაუთა | 8 752 (2022) | 1926 | აფხაზეთი |
5. | გალი | 7 452 (2022) | 1932 | აფხაზეთი |
6. | ოჩამჩირე | 5 238 (2022) | 1926 | აფხაზეთი |
7. | ტყვარჩელი | 5 044 (2022) | 1942 | აფხაზეთი |
8. | ახალი ათონი | 1 519 (2022) | 1991 | აფხაზეთი |
№ | ქალაქი | მხარე | მოსახლეობა | № | ქალაქი | მხარე | მოსახლეობა | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | თბილისი | თბილისი | 1 227 811 | 11 | ხაშური | შიდა ქართლი | 24 131 | |
2 | ბათუმი | აჭარის არ | 183 181 | 12 | სამტრედია | იმერეთ | 21 063 | |
3 | რუსთავი | ქვემო ქართლი | 127 154 | 13 | ზესტაფონი | იმერეთი | 20 212 | |
4 | ქუთაისი | იმერეთი | 125 589 | 14 | თელავი | კახეთი | 19 737 | |
5 | სოხუმი | აფხაზეთის არ | 65 146[3] | 15 | ქობულეთი | კახეთი | 17 372 | |
6 | გორი | შიდა ქართლი | 42 596 | 16 | ახალციხე | სამცხე-ჯავახეთი | 17 287 | |
7 | ფოთი | სამეგრელო-ზემო სვანეთი | 41 170 | 17 | სენაკი | სამეგრელო-ზემო სვანეთი | 15 652 | |
8 | ზუგდიდი | სამეგრელო-ზემო სვანეთი | 40 100 | 18 | ოზურგეთი | გურია | 13 973 | |
9 | ცხინვალი | დროებითი ადმინისტრაციულ- ტერიტორიული ერთეული |
32 699[3] | 19 | კასპი | შიდა ქართლი | 12 415 | |
10 | მარნეული | ქვემო ქართლი | 25 752 | 20 | ჭიათურა | იმერეთი | 12 089 |
იხილეთ აგრეთვე
რედაქტირებალიტერატურა
რედაქტირება- ჯავახიშვილი ივ., ქალაქები, საქალაქო წეს-წყობილება და ცხოვრების ვითარება საქართველოში XVII-XVIII სს // 1910-1920-იანი წლების ჟურნალები, თბილისი: ლიტერატურის მუზეუმი, 2011. — გვ. 254-269, ISBN 978-99940-28-60-3.
რესურსები ინტერნეტში
რედაქტირება- მოსახლეობის 2014 წლის საყოველთაო აღწერის ძირითადი შედეგები - საქსტატი დაარქივებული 2016-09-24 საიტზე Wayback Machine.
- Cities and towns of Georgia pop-stat.mashke.org
სქოლიო
რედაქტირება- ↑ ხომერიკი ნ., აგრარული რეფორმა და ჩვენი სასოფლო მეურნეობა, თბ.: ქალაქთა კავშირი, 1920. — გვ. 32.
- ↑ ჯონსი ს., „საქართველო: პოლიტიკური ისტორია დამოუკიდებლობის გამოცხადების შემდეგ“ = Georgia: A Political History of Independence, თბილისი: სოციალური მეცნიერებების ცენტრი, 2013 [2012]. — გვ. 13, ISBN 978-9941-0-5972-8.
- ↑ 3.0 3.1 ოკუპირებული ქალაქი, მიახლოებითი მონაცემით