მცხეთა-მთიანეთის მხარე

მხარე საქართველოში

მცხეთა-მთიანეთის მხარე — მხარე აღმოსავლეთ საქართველოში, მოიცავს ისტორიულ-გეოგრაფიული პროვინციების შიდა ქართლის, ერწო-თიანეთის, ფშავის, ხევსურეთის, მთიულეთის, გუდამაყრის, ქსნისხევის ტერიტორიებს. რეგიონის საერთაშორისო კოდია: GE-MM.

ადმინისტრაციული ერთეული
მცხეთა-მთიანეთის მხარე
ქვეყანა საქართველოს დროშა საქართველო
ადმ. ცენტრი მცხეთა
შიდა დაყოფა დუშეთის მუნიციპალიტეტი, თიანეთის მუნიციპალიტეტი, მცხეთის მუნიციპალიტეტი და ყაზბეგის მუნიციპალიტეტი
კოორდინატები 42°17′00″ ჩ. გ. 44°45′00″ ა. გ. / 42.28333° ჩ. გ. 44.75000° ა. გ. / 42.28333; 44.75000
სახელმწიფო რწმუნებული დავით ნოზაძე[1]
დაარსდა 1995
ფართობი 6785 კმ²
ოფიციალური ენა ქართული ენა
მოსახლეობა 94 573 (2014) კაცი
სიმჭიდროვე 13,9 კაცი/კმ²
ეროვნული შემადგენლობა ქართველები 94,5 %
აზერბაიჯანელები 2,4 %
ოსები 1,4 %
ასურელები 0,7 %
სომხები 0,3 %
რუსები 0,3 %[2]
სარწმუნოებრივი შემადგენლობა მართლმადიდებლები 96,07 %
მუსლიმები 2,43 %[3]
სასაათო სარტყელი UTC+4
ოფიციალური საიტი http://www.mtskheta-mtianeti.gov.ge

ზოგადი ცნობები რედაქტირება

მხარის ფართობი შეადგენს 6785 კვ.კმ-ს, მოსახლეობა – 94 573 ადამიანს, მოსახლეობის სიმჭიდროვე 1 კვ.კმ-ზე – 13,9 კაცს. მხარის ადმინისტრაციული ცენტრია ქალაქი მცხეთა. მხარეში 411 დასახლებული პუნქტია, მათ შორის:

ადმინისტრაციული დაყოფა რედაქტირება

მცხეთა-მთიანეთის მხარეში შედის საქართველოს კანონმდებლობით განსაზღვრული შემდეგი ადმინისტრაციულ–ტერიტორიული ერთეულები:

რუკა მუნიციპალიტეტები
 
დუშეთის მუნიციპალიტეტი
თიანეთის მუნიციპალიტეტი
მცხეთის მუნიციპალიტეტი
ყაზბეგის მუნიციპალიტეტი

მმართველობა რედაქტირება

  • 1995–1997 — შალვა ოგბაიძე (პირველი გუბერნატორი);
  • 1997–1998 — თემურ გიორგაძე;
  • 1998–2001 — კობა ბუჩუკური;
  • 2002–2004 — არმაზ შამანაური;
  • 2004 — დავით ბაშალეიშვილი;
  • 2004–2005 — გიორგი ხაჩიძე;
  • 2005–2008 — ვასილ მაღლაფერიძე;
  • 2008–2013 — ცეზარ ჩოჩელი;
  • 2013 — ხათუნა ოჩიაური;
  • 2013 — ნუგზარ ყიფიანი.

მოსახლეობა რედაქტირება

მხარე / რაიონი-მუნიციპალიტეტი[4] 2002 წ. აღწ. 2014 წ. აღწ. 2016' 2017' 2018'
მცხეთა-მთიანეთი 117 740 94 573 94 100 93 900 93 900
დუშეთის 33 636 25 659 25 900 26 000 26 100
თიანეთის 14 014 9468 9800 9900 10 000
მცხეთის 64 829 55 651 54 400 54 200 53 900
ყაზბეგის 5261 3795 3800 3800 3800

ეკონომიკა რედაქტირება

მცხეთა-მთიანეთი ძირითადად სასოფლო-სამეურნეო მხარეს წარმოადგენს, სადაც გამოიყოფა მეცხოველეობის (თიანეთი, დუშეთი, ყაზბეგი) და მებოსტნეობა-მებაღეობის რაიონები (მცხეთა, ნაწილობრივ დუშეთი). საქართველოს სამხედრო გზა ამ რეგიონზე გადის, რუსეთ-საქართველოს დამაკავშირებელი ერთადერთი მაგისტრალია ამჟამად. სამრეწველო ობიექტები თავმოყრილია მცხეთასა და დუშეთში. მხარეში მდებარეობს ქვეყნის მთავარი სამთო-სათხილამურო კურორტი გუდაური.

ღირსშესანიშნაობები რედაქტირება

მხარის ტერიტორიაზე მდებარეობს ბუნების, არქიტექტურისა და კულტურის მრავალი ძეგლი, მათ შორის უმნიშვნელოვანესია:

რესურსები ინტერნეტში რედაქტირება

სქოლიო რედაქტირება