პორტალი:ისტორია

ინდექსი · ძიება · კატეგორიები · რჩეული სტატიები და პორტალები · ყველა თემა

გეოგრაფია · ისტორია · კულტურა · მეცნიერება · რელიგია · საზოგადოება · საქართველო · სპორტი · ხელოვნება

ისტორიის პორტალი კეთილი იყოს თქვენი მობრძანება ისტორიის პორტალში ისტორია არის ხალხის, საზოგადოებისა და ცივილიზაციების მემკვიდრეობის შესწავლა. ტერმინი მომდინარეობს ბერძნულიდან "ιστορία" - ჰისტორია, ”ვინმეს გამოკითხვათა აღწერა, მოთხრობა”.

თვის რჩეული სტატია modifica იბერია, ივერია, იყო აღმოსავლეთ და სამხრეთ საქართველოს ტერიტორიაზე არსებული სახელმწიფოს სახელწოდება ანტიკურ და ბიზანტიურ წყაროებში. დასავლეთის წყაროებში მოიხსენიება, როგორც "აღმოსავლეთ იბერია" ან "კავკასიის იბერია" ამავე სახელწოდების "იბერიის ნახევარკუნძულისგან" განსასხვავებლად. ამ სახელწოდების ზუსტი წარმომავლობა და მნიშვნელობა ნათელი არ არის. ტერმინი "იბერია" გაჩნდა უცხოენოვან (ბერძნულ–რომაულ) გარემოში, ელინისტურ ხანაში. საინტერესოა ის ფაქტი, რომ რომაული ნომეკლატურა, იგივე სახელს იყენებს პირენეის ნახევარკუნძულის აღსანიშნავად. არსებობს მოსაზრება, რომ ეს სახელი რომაელებისთვის მარგინალური ქვეყნების აღმნიშვნელია. ზოგი მას ქართულ "იმერს" (იქითა მხარე) უკავშირებს და მიიჩნევს დასავლეთ საქართველოში ლიხსიქითა ან მესხეთის მთებსიქითა ქვეყნის აღსანიშნავად შექმნილ ტერმინად, ზოგი კი უკავშირებს ძვ. წ. V საუკუნის ბერძენ ავტორებთან დამოწმებულ სასპერების სახელს (მათი სახელი შემორჩა ისტორიულ სპერის ოლქს). ბიზანტიური ხანის (ახ. წ. IV-XV საუკუნეები) ბერძნულში თანხმოვანი ბ (β-ბეტა) თანდათან იკარგება და გამოთქმაში იგი დაემსგავსა ვ-ს (ქართულ ვინს). შედეგად გვიანდელ ქართულ საისტორიო წყაროებში მკვიდრდება ბიზანტიური ბერძნულის გავლენით – "ივერია". (სრულად...) კანდიდატები/განახლება [[სურათი:{{{footer}}}]] თვის პიროვნება modifica გიორგი სიაუშის ძე სააკაძე, დიდი მოურავი (დ. დაახლ. 1570, სოფ. ფელი ― გ. 3 ოქტომბერი, 1629, თბილისი), საქართველოს პოლიტიკური და სამხედრო მოღვაწე. საქართველოს გაერთიანებისათვის აქტიური მებრძოლი. სააკაძის წინაპრები სამეფო აზნაურები იყვნენ და თეძმის ხეობაში ჰქონდათ ფეოდალური სამფლობელო, რომლის ცენტრი იყო სოფ. ნოსტე. იქ ჰქონდა სასახლე ციხე-კოშკით და კარის ეკლესია, სოფ. ერთაწმინდას კი - საგვარეულო მონასტერი. სააკაძის სამფლობელოში 40-მდე სოფელი შედიოდა იქ მცხოვრები ყმა გლეხებითა და მსახურებით (რომელთა ნაწილი შემდეგ გააზნაურდა). სააკაძეს იმ დროისთვის შესაფერისი განათლება ჰქონდა მიღებული. იცოდა სპარსული და თურქული ენები. გამოირჩეოდა სამხედრო საქმის დიდი ცოდნითა და განსაკუთრებული ორგანიზატორული ნიჭით. სამოღვაწეო ასპარეზზე გამოვიდა XVI საუკუნის 90-იან წლებში, სიმონ I-თან ერთად იბრძოდა ოსმალო დამპყრობლების წინააღმდეგ.(სრულად...) კანდიდატები/განახლება [[სურათი:{{{footer}}}]] იცოდით რომ... modifica ...იულიუს კეისარმა ახალი წლის აღნიშვნა 1 იანვარს იმიტომ გადმოიტანა, რომ ამ დღეს არჩეული კონსულები იწყებდნენ მოვალეობის შესრულებას... ...რომაული ისტორიოგრაფიის წარმოიშობის მიზანი იყო პროპაგანდა, ჯერ კიდევ ძვ. წ. III საუკუნეში რომაელები მიხვდნენ დამპყრობლურ ომებში პროპაგანდის მნიშვნელობას... ...როდესაც ჩინგის ყაენი დაიბადა, იმ ღამეს საშინელი ჭექაქუხილი იყო, ახალშობილს კი მარჯვენა ხელში სისხლი ჰქონდა, მას დაბადებისთანავე უწინასწარმეტყველეს, რომ იგი უდიდესი დამპყრობელი გახდებოდა და უამრავ სისხლს დაღვრიდა... ...ატილა ჰუნი, რომელმაც რომის იმპერიის უდიდესი ნაწილი დაიყრო, გარდაიცვალა საყვარლის ლოგინში... ...პირველი მონოთეისტური რელიგია ძველ ეგვიპტეში წარმოიშვა... ...რუსეთის მცდელობას შემოეერთებინა ჩუკოტკის ნახევარკუნძული, ჩუქჩებთან საუკუნოვანი წარუმატებელი ომი მოყვა... ...მცხეთა მესხთა ქალაქს ნიშნავს და აგებულია ხეთური კულტურის გავლენის ქვეშ მყოფი გადმოსახლებული მესხების მიერ... შემდეგი გამოცემა/განახლება/არქივი [[სურათი:{{{footer}}}]] ახალი სტატია modifica ეგატის კუნძულებთან ბრძოლა იყო პირველი პუნიკური ომის უკანასკნელი ბრძოლა, რომელმაც განაპირობა 24 წლიან, გამომფიტავ ომში რომის გამარჯვება. ბრძოლა გაიმართა მარტის იდებამდე 6 დღით ადრე, ანუ 10 მარტს, სიცილიის დასავლეთ ნაპირებთან ეგატის კუნძულებთან. ძვ. წ. 242 წლისთვის, 23 წლიანი ომის შედეგად ორივე მხარე უკვე ძალიან გამოიფიტა. გამოფიტვა უპირველეს ყოვლისა სახელმწიფოების ფინანსებზე აისახა, კართაგენელებს უფრო და უფრო უმძიმდათ დაქირავებული ჯარებისთვის ხელფასების გადახდა, ხოლო რომაელებს ფლოტის არაერთხელ განადგურების შემდეგ აღარ ჰქონდათ ახალი ფლოტის აშენების სახსრები. უკანასკნელი წლების მანძილზე, რომაელები იფარგლებოდნენ სახმელეთო ბრძოლებით, მაგრამ ლილიბეუმის გაჭიანურებული ალყა და მთა ერიქსთან დაპირისპირებაც ჩიხში შევიდა, სედეგი მხოლოდ ერთი იყო - ორივე მხარე მხოლოდ იფიტებოდა და გაუგებარი იყო, რომელი მხარე გამოიფიტება პირველი და დაყრის იარაღს.(სრულად...) განახლება [[სურათი:{{{footer}}}]] თვის სამუშაო modifica იხილეთ უპირველეს ყოვლისა დასაწერი სტატიები ისტორიაში და დაეხმარეთ პროექტს სტატიების დაწერასა და დახვეწაში. ახალი ისტორიის პორტალს რედაქტორი სჭირდება. დასაწერია ჯვაროსნული ლაშქრობები, ძველი ეგვიპტე, იაპონიის ისტორია, ძველი საბერძნეთი დასამუშავებელია ჩინეთის ისტორია განახლება [[სურათი:{{{footer}}}]]

ეს თვე ისტორიაში modifica ძვ. წ. 241 : ეგატის კუნძულებთან რომაელთა გამარჯვებით დასრულდა პირველი პუნიკური ომი. ძვ. წ. 44 : რომში შეთქმულების შედეგად მოკლეს გაიუს იულიუს კეისარი. 624 : მაჰმადის გადამწყვეტი გამარჯვება მექის მოწინააღმდეგეებთან ბადრის ბრძოლაში. 1226 : ჯვაროსნებმა იერუსალიმი დაიკავეს. 1226 : ჯალალედინმა აიღო თბილისი. 1603 : ინგლისის დედოფალი ელისაბედ I გარდაიცვალა. ტახტზე ავიდა ჯეიმზ I. 1618 : იოჰანეს კეპლერმა აღმოაჩინა პლანეტთა მოძრაობის მესამე კანონი. მოგვიანებით უარჰყოფს აღმოჩენას გამოთვლებში შეცდომის გაპარვის მიზეზით, თუმცა 15 მაისს ისევ ადასტურებს აღმოჩენას. 1781 : უილიამ ჰერშელმა პლანეტა ურანი აღმოაჩინა. 1861 : ალექსანდრე II-ის განკარგულებით რუსეთის იმპერიაში გაუქმდა ბატონყმობა. 1918 : გერმანია, ავსტრია და რუსეთი ხელს აწერენ ბრესტ-ლიტოვსკის ზავს, რომლის მიხედვით რუსეთი პირველი მსოფლიო ომიდან გამოდის და ფინეთი, ესტონეთი, ლატვია, ლიტვა და პოლონეთი დამოუკიდებელი სახელმწიფოები ხდებიან. 1933 : გამოცხადდა მესამე რაიხის შექმნა. 1946 : ხო ში მინი არჩეულ იქნა ვიეტნამის პრეზიდენტად. 1950 : სსრკ აცხადებს, რომ ატომური ბომბი შექმნა. 1965 : რუსი კოსმონავტი ალექსეი ლეონოვი პირველი გავიდა ღია კოსმოსში. 1973 : ვიეტნამის ომი - უკანასკნელმა ამერიკელმა ჯარისკაცებმა სამხრეთი ვიეტნამი დატოვეს. 1982 : სიზიგი - მზის სისტემის 9 პლანეტა ერთ ხაზზე ეწყობა მზის გასწვრივ. 2004 : მადრიდის მეტროში განხორციელდა ტერორისტული აქტი. განახლება [[სურათი:{{{footer}}}]] თვის ფოტოსურათი modifica აცტეკების მზის კალენდარი ქვაზე. აცტეკურ კალენდარში წელიწადში 365 დღე იყო და ძველი კალენდრებიდან იგი ერთ-ერთი ყველაზე ზუსტია. სხვა რჩეული ფოტოები... / რედაქტირება [[სურათი:{{{footer}}}]] რჩეული ციტატა modifica „არქეოლოგები მიწიდან თხრიან ისტორიას, რომელიც დამარხეს პოლიტიკოსებმა.“ (გაბრიელ ლაუბი) ციტატები/განახლება [[სურათი:{{{footer}}}]] ისტორიის კატეგორიები modifica ისტორია • პერიოდების მიხედვით: არქეოლოგია • უძველესი ისტორია • ანტიკური ისტორია • შუა საუკუნეების ისტორია • ახალი ისტორია • უახლესი ისტორია ისტორია რეგიონების მიხედვით • ახლო აღმოსავლეთის ისტორია • ევროპის ისტორია • აზიის ისტორია • აფრიკის ისტორია ისტორია ქვეყნების მიხედვით • საქართველოს ისტორია • ავსტრიის ისტორია • ავღანეთის ისტორია • აზერბაიჯანის ისტორია • არგენტინის ისტორია • ბულგარეთის ისტორია • გერმანიის ისტორია • დიდი ბრიტანეთის ისტორია • ეგვიპტის ისტორია • თურქეთის ისტორია • ინდოეთის ისტორია • ირანის ისტორია • ნორვეგიის ისტორია • პორტულაგიის ისტორია • რუსეთის ისტორია • საბერძნეთის ისტორია • საფრანგეთის ისტორია • სომხეთის ისტორია • უკრაინის ისტორია • შვედეთის ისტორია • ჩინეთის ისტორია არქიტექტურის ისტორია • ისტორიული სახელმწიფოები • ისტორიული ფულის ერთეულები • ისტორიული ქალაქები • რელიგიის ისტორია • სამხედრო ისტორია განახლება [[სურათი:{{{footer}}}]]

დაკავშირებული პორტალები modifica                                 უძველესი ისტორია კლასიკური ცივილიზაცია შუა საუკუნეების ისტორია ახალი ისტორია უახლესი ისტორია აღმოსავლეთის ისტორია ბიოგრაფიები სამხედრო ისტორია განახლება [[სურათი:{{{footer}}}]]

კარგი სტატიები modifica ისტორიის დარგები: არქეოლოგია: არმაზისხევი • არმაზციხე • მცხეთის აკლდამა • ნოქალაქევი • მსოფლიოს შვიდი საოცრება • ეგვიპტის მუზეუმი (ქაირო) უძველესი ისტორია: რომის იმპერია • რომის რესპუბლიკა • რომის სამეფო • ურარტუ • ურარტუს მეფეები • ფასცები • რომაული კალენდარი • რომის დაარსება • რომაული ლიტერატურა • ტიტუს ლივიუსი • გაიუს სვეტონიუს ტრანკვილუსი • პლინიუს უმცროსი • პლინიუს უფროსი • დეციმუს იუნიუს იუვენალისი • ჰორაციუსი • ბუნების ისტორია (პლინიუსი) • რომის ისტორია ქალაქის დაარსებიდან • ნუმა პომპილიუსი • რომულუსი • თორმეტი ტაბულა • კომიცია • რომის მოქალაქეობა • რომის სენატი • ცენტურია • დიქტატორი • კონსული • ლიქტორი • ცენზორი • ტრიუმვირატი • ტრიბუნი • პრეტორი • პიროსთან ომი • ასკულუმთან ბრძოლა (ძვ. წ. 279) • ბენევენტუმთან ბრძოლა • ბრძოლა ვეზუვის მთასთან • გალებთან რომისთვის ომი • ეტრუსკებთან ომი • მდინარე ალიასთან ბრძოლა • ლათინური ომი • რეგილის ტბასთან ბრძოლა • სენტინუმთან ბრძოლა • სვესულასთან ბრძოლა • ჰერაკლიუმის ბრძოლა • პირველი პუნიკური ომი • კავდიუმის მშვიდობა • მეორე სამნიტური ომი • მესამე სამნიტური ომი • პირველი სამნიტური ომი • ლავტულუმთან ბრძოლა • რომაული სახელები • ტოგა • პუბლიკოლა • ტიტუს მანლიუსი • პუბლიუს დეციუს მუსი (უფროსი) • მარკუს ვალერიუს კორვუსი • კლავდიუსი (გვარი) • რომაული გვარების სია • მანიუს კურიუს დენტატუსი • გაიუს მარციუს რუტილუსი • გაიუს მარციუსი • პუბლიუს დეციუს მუსი (უმცროსი) • ლუციუს პაპირიუს კურსორი • აპიუს კლავდიუსი ბრმა • რომის რესპუბლიკის დიქტატორების სია • ლუციუს ტარკვინიუს კოლატინუსი • ლუციუს იუნიუს ბრუტუსი • ანკუს მარციუსი • სერვიუს ტულიუსი • ლუციუს პრისკუს ტარკვინიუსი • ტულუს ჰოსტილიუსი • ლუციუს სუპერბუს ტარკვინიუსი • მესინას ბრძოლა • პოლიბიუსი • პლუტარქე • აგრიგენტუმის ბრძოლა • ლიპარის კუნძულებთან ბრძოლა • ლუციუს კორნელიუს სციპიონ ბარბატუსი • მილაის ბრძოლა • ეკნომის კონცხის ბრძოლა • ყვავი (აბორდაჟი) • ტუნისის ბრძოლა • პანორმუსის ბრძოლა • ლილიბეუმის ბრძოლა • დრეპანას ბრძოლა • მთა ერიქსთან ბრძოლა • ეგატის კუნძულებთან ბრძოლა • აქემენიდების დინასტია შუა საუკუნეების ისტორია: იბერია • ძონგის არქიტექტურა • ამიენის საკათედრო ტაძარი • თავადაზნაურობა • დარბაზის ერნი • დარბაზი • საღვთო რომის იმპერატორთა სია • ალბრეხტ I (სრი) • კარლოს დიდი • კონრად II (სრი) • ოტო I (სრი) • ოტო II (სრი) • ოტო III (სრი) • ჰაინრიხ II (სრი) • ბიზანტიის იმპერატორთა სია • ანრი IV (საფრანგეთი) • ვალუა (დინასტია) • არნულფი (ოსტფრანკონია) • ვენცელი (სრი) • დავით აღმაშენებელი ახალი ისტორია: გერმანიის იმპერია • ლეოპოლდ II (სრი) • რაიხის შინაგან საქმეთა სამინისტრო • ბერლინის ხელშეკრულება, 1878 • ოსმალეთის სულთნების სია • აშშ-ის პრეზიდენტების სია უახლესი ისტორია: სს • კარლ ბრანდტი • აღმოსავლეთის ექსპრესი • მეორე მსოფლიო ომი • პირველი მსოფლიო ომი • იუგოსლავია რედაქტირება [[სურათი:{{{footer}}}]]