ოგანესონი

ოგანესონი

118Og

[294]

5f14 6d10 7s2 7p6

ოგანესონი (ლათ. Oganesson; ქიმიური სიმბოლო — ${\ce {Og}}$), უნუნოქტიუმი (ლათ. Ununoctium; ქიმიური სიმბოლო — ${\ce {Uuo}}$), ეკა-რადონი (Eka-radon) — ელემენტთა პერიოდული სისტემის მეშვიდე პერიოდის, მეთვრამეტე ჯგუფის (ძველი კლასიფიკაციით — მერვე ჯგუფის მთავარი ქვეჯგუფის, VIIIა) ხელოვნურად მიღებული რადიოაქტიური ქიმიური ელემენტი. მისი ატომური ნომერია — 118, t_დნ — 52±15 °C, t_დუღ — 177±10 °C, სიმკვრივე — 7.2 გ/სმ³. ოგანესონი ყველაზე მძიმე ატომური მასის მქონე ქიმიური ელემენტი მენდელეევის პერიოდულ სისტემაში. ის ბუნებაში არ გვხდება და მისი მიღება მოხდა ლაბორატორიაში სინთეზირების შედეგად. ძლიერ რადიოაქტიულია, ამის გამო დღემდე მისი რამდენიმე ატომია გამოკვლეული.ოგანესონის ნახევრად დაშლის პერიოდია 0.89 მილიწამი. პირველად მიღებულ იქნა 2002 წელს ქ. დუბნას ატომური კვლევების გაერთიანებული უნივერსიტეტში. 2015 წელს მას მიანიჭეს სახელწოდება ოგანესონი, იური ოგანესიანის საპატივცემულოდ, რომელიც იყო იმ ლაბორატორიის ხელმძღვანელი, რომელშიც პირველად იქნა სინთეზირებული ახალი ელემენტი. 2015 წლის დეკემბერში თეორიული და გამოყენებითი ქიმიის საერთაშორისო კავშირიმა (IUPAC) და თეორიული და გამოყენებითი ფიზიკის საერთაშორისო კავშირმა (IUPAP) ქიმიური ელემენტი ოფიციალურად აღიარა და პერიოდულობის სისტემაში ადგილი მიუჩინა.ამ ელემენტს დღემდე აღმოჩენილთაგან უდიდესი ატომური ნომერი და ატომური მასა აქვს. ოგანესონს ელემენტ 118-ის სახელითაც მოიხსენიებენ.

ოგანესონი, ₁₁₈Og

ზოგადი თვისებები
მასური რიცხვი	294
ოგანესონი პერიოდულ სისტემაში
წყალბადი ჰელიუმი ლითიუმი ბერილიუმი ბორი ნახშირბადი აზოტი ჟანგბადი ფთორი ნეონი ნატრიუმი მაგნიუმი ალუმინი სილიციუმი ფოსფორი გოგირდი ქლორი არგონი კალიუმი კალციუმი სკანდიუმი ტიტანი ვანადიუმი ქრომი მანგანუმი რკინა კობალტი ნიკელი სპილენძი თუთია გალიუმი გერმანიუმი დარიშხანი სელენი ბრომი კრიპტონი რუბიდიუმი სტრონციუმი იტრიუმი ცირკონიუმი ნიობიუმი მოლიბდენი ტექნეციუმი რუთენიუმი როდიუმი პალადიუმი ვერცხლი კადმიუმი ინდიუმი კალა სტიბიუმი ტელური იოდი ქსენონი ცეზიუმი ბარიუმი ლანთანი ცერიუმი პრაზეოდიმი ნეოდიმი პრომეთიუმი სამარიუმი ევროპიუმი გადოლინიუმი ტერბიუმი დისპროზიუმი ჰოლმიუმი ერბიუმი თულიუმი იტერბიუმი ლუტეციუმი ჰაფნიუმი ტანტალი ვოლფრამი რენიუმი ოსმიუმი ირიდიუმი პლატინა ოქრო ვერცხლისწყალი თალიუმი ტყვია ბისმუტი პოლონიუმი ასტატი რადონი ფრანციუმი რადიუმი აქტინიუმი თორიუმი პროტაქტინიუმი ურანი (ელემენტი) ნეპტუნიუმი პლუტონიუმი ამერიციუმი კიურიუმი ბერკელიუმი კალიფორნიუმი აინშტაინიუმი ფერმიუმი მენდელევიუმი ნობელიუმი ლოურენსიუმი რეზერფორდიუმი დუბნიუმი სიბორგიუმი ბორიუმი ჰასიუმი მეიტნერიუმი დარმშტადტიუმი რენტგენიუმი კოპერნიციუმი ნიჰონიუმი ფლეროვიუმი მოსკოვიუმი ლივერმორიუმი ტენესინი ოგანესონი Rn ↑ Og ↓ (Usb) ტენესინი ← ოგანესონი → უნუნენიუმი
ატომური ნომერი (Z)	118
ჯგუფი	18 ჯგუფი (ინერტული აირები)
პერიოდი	7 პერიოდი
ბლოკი	p-ბლოკი
ელექტრონული კონფიგურაცია	[Rn] 5f14 6d10 7s2 7p6
ელექტრონი გარსზე	2, 8, 18, 32, 32, 18, 8
ელემენტის ატომის სქემა
ფიზიკური თვისებები
აგრეგეგატული მდგომ. ნსპ-ში	მყარი სხეული
დნობის ტემპერატურა	​52 ± 15 °C ​(325 ± 15 K, ​​​125 ± 27 °F)
დუღილის ტემპერატურა	177 ± 10 °C ​(450 ± 10 K, ​350 ± 18 °F)
სიმკვრივე (ნსპ)	6.6–7.4 გ/ლ
კრიტიკული წერტილი	439 K, 6.8 მპა
დნობის კუთ. სითბო	23.5 კჯ/მოლი
აორთქ. კუთ. სითბო	19.4 კჯ/მოლი
ატომის თვისებები
ჟანგვის ხარისხი	(−1), (0), (+1), (+2), (+4), (+6)
ელექტროდული პოტენციალი
იონიზაციის ენერგია	1: 860.1 კჯ/მოლ 2: 1560 კჯ/მოლ
ატომის რადიუსი	ემპირიული: 152 პმ
კოვალენტური რადიუსი (rcov)	157 პმ
სხვა თვისებები
ბუნებაში გვხვდება	სინთეზირების შედეგად
მესრის სტრუქტურა	კუბური წახნაგცენტრირებული
CAS ნომერი	54144-19-3
ისტორია
სახელწოდება მომდინარეობს	იური ოგანესიანის გვარის მიხედვით
აღმომჩენია	Hans Peter Jørgen Julius Thomsen (1895) Joint Institute for Nuclear Research and Lawrence Livermore National Laboratory (2002)
ოგანესონის მთავარი იზოტოპები
იზო­ტოპი გავრცე­ლება­დობა ნახევ. დაშლა (t1/2) რადიო. დაშლა პრო­დუქტი 294Og სინთ 6999700000000000000♠0.7 მწმ α 290Lv სდ –
ოგანესონი ვიკისაწყობში •

რესურსები ინტერნეტში

• webelements.com // ოგანესონი
• chemistry.ge // ოგანესონი
• მენდელეევის ცხრილს კიდევ ოთხი ელემენტი დაემატა
• Element 118: experiments on discovery, archive of discoverers' official web page
• Chemistry Blog: Independent analysis of 118 claim დაარქივებული 2015-04-09 საიტზე Wayback Machine.
• It's Elemental: Ununoctium
• Ununoctium at The Periodic Table of Videos (University of Nottingham)
• On the Claims for Discovery of Elements 110, 111, 112, 114, 116, and 118 (IUPAC Technical Report)
• "Element 118, Heaviest Ever, Reported for 1,000th of a Second", NYTimes.com.

სქოლიო

პორტალი ქიმია