აინშტაინიუმი
აინშტაინიუმი |
99Es |
[252] |
5f11 7s2 |
აინშტაინიუმი[1][2] — (ქიმიური სიმბოლო — ; ლათ. Einsteinium) — ელემენტთა პერიოდული სისტემის მეშვიდე პერიოდის, ჯგუფგარეშე (ძველი კლასიფიკაციით მესამე ჯგუფის თანაური ქვეჯგუფის, IIIბ) ხელოვნურად მიღებული რადიოაქტიური ქიმიური ელემენტი. განეკუთვნება აქტინოიდების ოჯახს. მისი ატომური ნომერია — 99, tდნ — 860 °C, tდუღ — 996 °C, სიმკვრივე — 8.84 გ/სმ3. 1952 წელს აღმოჩენილია ამერიკელი მეცნიერთა ჯგუფის მიერ ბირთვული რეაქციების შედეგად მიღებულ პროდუქტებში. 1955 წელს ელემენტს სახელი ალბერტ აინშტაინის პატივსაცემად ეწოდა. ცნობილია აინშტაინიუმის რამდენიმე იზოტოპი (მათ შორის 252 მასიური რიცხვით ყველაზე მდგრადია). მისი იზოტოპები მიღებულია ციკლოტრონზე აზოტის იონებით ურანის დაბომბვისას.
ზოგადი თვისებები | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
მარტივი ნივთიერების ვიზუალური აღწერა | მოვერცხლისფრო-ცისფერი | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
მასური რიცხვი | 252 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
აინშტაინიუმი პერიოდულ სისტემაში | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ატომური ნომერი (Z) | 99 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
პერიოდი | 7 პერიოდი | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ბლოკი | f-ბლოკი | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ელექტრონული კონფიგურაცია | [Rn] 5f11 7s2 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ელექტრონი გარსზე | 2, 8, 18, 32, 29, 8, 2 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ელემენტის ატომის სქემა | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ფიზიკური თვისებები | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
აგრეგეგატული მდგომ. ნსპ-ში | მყარი სხეული | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
დნობის ტემპერატურა |
860 °C (1133 K, 1580 °F) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
დუღილის ტემპერატურა |
996 °C (1269 K, 1825 °F) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
სიმკვრივე (ო.ტ.) | 8.84 გ/სმ3 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ატომის თვისებები | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ჟანგვის ხარისხი | +2, +3, +4 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ელექტროდული პოტენციალი |
Es←Es3+ −2,0 В ვ Es←Es2+ −2,2 В ვ | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ელექტროუარყოფითობა | პოლინგის სკალა: 1,3 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
იონიზაციის ენერგია |
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ატომის რადიუსი | ემპირიული: 292 პმ | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
აინშტაინიუმის სპექტრალური ზოლები | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
სხვა თვისებები | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ბუნებაში გვხვდება | სინთეზირების შედეგად | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
მესრის სტრუქტურა | კუბური წახნაგცენტრირებული | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
მაგნეტიზმი | პარამაგნეტიკი | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
CAS ნომერი | 7429-92-7 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ისტორია | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
აღმომჩენია | ლოურენსის ბერკლის ნაციონალური ლაბორატორია (1952) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
აინშტაინიუმის მთავარი იზოტოპები | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
• |
სქოლიო
რედაქტირება- ↑ დოლიძე ვ., ციციშვილი ვ., „ოთხენოვანი ქიმიური ლექსიკონი“, თბ., 2004, გვ. 254
- ↑ ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 1, თბ., 1975. — გვ. 234.