მოსკოვიუმი

მოსკოვიუმი

115Mc

[290]

5f14 6d10 7s2 7p3

მოსკოვიუმი (ლათ. Moscovium; ქიმიური სიმბოლო — ${\ce {Mc}}$); უნუნპენტიუმი (ლათ. Ununpentium; ქიმიური სიმბოლო — ${\ce {Uup}}$), ეკა-ბისმუთი (Eka-bismuth) — ელემენტთა პერიოდული სისტემის მეშვიდე პერიოდის, მეთხუთმეტე ჯგუფის (მოძველებული კლასიფიკაციით — მეხუთე ჯგუფის მთავარი ქვეჯგუფის, Vა) ხელოვნურად მიღებული რადიოაქტიური ქიმიური ელემენტი. მისი ატომური ნომერია — 115, t_დნ — 400 °C, t_დუღ — 1100 °C, სიმკვრივე — 13.5 გ/სმ³. მოსკოვიუმი სინთეთიკურია და მხოლოდ ლაბორატორიებში იქმნება, მოსკოვიუმის ნახევრად დაშლის პერიოდია 220 მილიწამი. ელემენტი პირველად რუსმა მეცნიერებმა ქალაქ დუბნაში აღმოაჩინეს. 2015 წლის დეკემბერში თეორიული და გამოყენებითი ქიმიის საერთაშორისო კავშირიმა (IUPAC) და თეორიული და გამოყენებითი ფიზიკის საერთაშორისო კავშირმა (IUPAP) ქიმიური ელემენტი ოფიციალურად აღიარა და პერიოდულობის სისტემაში ადგილი მიუჩინა. დღემდე მოსკოვიუმის დაახლოებით 100 ატომია გამოკვლეული, მათი მოლური მასა 287 - 290-ს შუა მერყეობს.

მოსკოვიუმი, ₁₁₅Mc

ზოგადი თვისებები
მასური რიცხვი	290
მოსკოვიუმი პერიოდულ სისტემაში
წყალბადი ჰელიუმი ლითიუმი ბერილიუმი ბორი ნახშირბადი აზოტი ჟანგბადი ფთორი ნეონი ნატრიუმი მაგნიუმი ალუმინი სილიციუმი ფოსფორი გოგირდი ქლორი არგონი კალიუმი კალციუმი სკანდიუმი ტიტანი ვანადიუმი ქრომი მანგანუმი რკინა კობალტი ნიკელი სპილენძი თუთია გალიუმი გერმანიუმი დარიშხანი სელენი ბრომი კრიპტონი რუბიდიუმი სტრონციუმი იტრიუმი ცირკონიუმი ნიობიუმი მოლიბდენი ტექნეციუმი რუთენიუმი როდიუმი პალადიუმი ვერცხლი კადმიუმი ინდიუმი კალა სტიბიუმი ტელური იოდი ქსენონი ცეზიუმი ბარიუმი ლანთანი ცერიუმი პრაზეოდიმი ნეოდიმი პრომეთიუმი სამარიუმი ევროპიუმი გადოლინიუმი ტერბიუმი დისპროზიუმი ჰოლმიუმი ერბიუმი თულიუმი იტერბიუმი ლუტეციუმი ჰაფნიუმი ტანტალი ვოლფრამი რენიუმი ოსმიუმი ირიდიუმი პლატინა ოქრო ვერცხლისწყალი თალიუმი ტყვია ბისმუტი პოლონიუმი ასტატი რადონი ფრანციუმი რადიუმი აქტინიუმი თორიუმი პროტაქტინიუმი ურანი (ელემენტი) ნეპტუნიუმი პლუტონიუმი ამერიციუმი კიურიუმი ბერკელიუმი კალიფორნიუმი აინშტაინიუმი ფერმიუმი მენდელევიუმი ნობელიუმი ლოურენსიუმი რეზერფორდიუმი დუბნიუმი სიბორგიუმი ბორიუმი ჰასიუმი მეიტნერიუმი დარმშტადტიუმი რენტგენიუმი კოპერნიციუმი ნიჰონიუმი ფლეროვიუმი მოსკოვიუმი ლივერმორიუმი ტენესინი ოგანესონი Bi ↑ Mc ↓ (Uhe) ფლეროვიუმი ← მოსკოვიუმი → ლივერმორიუმი
ატომური ნომერი (Z)	115
ჯგუფი	15
პერიოდი	7 პერიოდი
ბლოკი	p-ბლოკი
ელექტრონული კონფიგურაცია	[Rn] 5f14 6d10 7s2 7p3
ელექტრონი გარსზე	2, 8, 18, 32, 32, 18, 5
ელემენტის ატომის სქემა
ფიზიკური თვისებები
აგრეგეგატული მდგომ. ნსპ-ში	მყარი სხეული
დნობის ტემპერატურა	400 °C ​(670 K, ​​750 °F)
დუღილის ტემპერატურა	~1100 °C ​(~1400 K, ​​~2000 °F)
სიმკვრივე (ო.ტ.)	13.5 გ/სმ3
დნობის კუთ. სითბო	5.90–5.98 კჯ/მოლი
აორთქ. კუთ. სითბო	138 კჯ/მოლი
ატომის თვისებები
ჟანგვის ხარისხი	(+1), (+3)
ელექტროდული პოტენციალი
იონიზაციის ენერგია	1: 538.3 კჯ/მოლ 2: 1760 კჯ/მოლ 3: 2650 კჯ/მოლ
ატომის რადიუსი	ემპირიული: 187 პმ
კოვალენტური რადიუსი (rcov)	156–158 პმ
სხვა თვისებები
ბუნებაში გვხვდება	სინთეზირების შედეგად
CAS ნომერი	54085-64-2
ისტორია
სახელწოდება მომდინარეობს	After Moscow region
აღმომჩენია	Joint Institute for Nuclear Research and Lawrence Livermore National Laboratory (2003)
მოსკოვიუმის მთავარი იზოტოპები
იზო­ტოპი გავრცე­ლება­დობა ნახევ. დაშლა (t1/2) რადიო. დაშლა პრო­დუქტი 286Mc სინთ 20 მწმ α 282Nh 287Mc სინთ 7001380000000000000♠38 მწმ α 283Nh 288Mc სინთ 7002193000000000000♠193 მწმ α 284Nh 289Mc სინთ 7002250000000000000♠250 მწმ α 285Nh 290Mc სინთ 7002650000000000000♠650 მწმ α 286Nh
მოსკოვიუმი ვიკისაწყობში •

რესურსები ინტერნეტში

• Uut and Mc Add Their Atomic Mass to Periodic Table
• Superheavy elements
• History and etymology
• Ununpentium at The Periodic Table of Videos (University of Nottingham)

სქოლიო

პორტალი ქიმია