14 იანვარი

14 იანვარი — გრიგორიანული კალენდრის მე-14 დღე. წლის ბოლომდე დარჩენილია 351 დღე (ნაკიან წელში - 352).

<<	იანვარი					>>
ორშ	სამ	ოთხ	ხუთ	პარ	შაბ	კვი
						1
2	3	4	5	6	7	8
9	10	11	12	13	14	15
16	17	18	19	20	21	22
23	24	25	26	27	28	29
30	31
2023

დღის მოვლენები

• 27 : რომში გამოცხადდა რესპუბლიკის აღდგენა.
• 1301 : ანდრე III-ის გარდაცვალებით დასრულდა არპადთა დინასტიის მმართველობის ხანა უნგრეთში.
• 1514 : ესპანეთმა კუბის ანექსია მოახდინა.
• 1690 : ნიურნბერგში (გერმანია) შექმნეს პირველი კლარნეტი.
• 1784 : ამერიკის რევოლუცია: აშშ-მა ინგლისთან სამშვიდობო ხელშეკრულების რატიფიცირება მოახდინა.
• 1814 : კიელის ხელშეკრულება: დანიის მეფე ფრედერიკ VI-მ ნორვეგია შვედეთს დაუთმო პომერანიის სანაცვლოდ.
• 1900 : ჯაკომო პუჩინის ოპერა „ტოსკას“ პრემიერა გაიმართა რომში.
• 1943 : მეორე მსოფლიო ომი : ფრანკლინ რუზველტი და უინსტონ ჩერჩილი იწყებენ კასაბლანკას კონფერენციას ომის შემდეგი ფაზის განსახილველად.
• 1950 : მარშალი ტიტო იუგოსლავიის პრეზიდენტად აირჩიეს.
• 1955 : მერილინ მონრომ ჯო დიმაჯიოსთან იქორწინა.
• 1985 : მარტინა ნავრატილოვამ მეასედ გაიმარჯვა ჩოგბურთის ტურნირზე.
• 1994 : აშშ-ის პრეზიდენტი ბილ კლინტონი და რუსეთის პრეზიდენტი ბორის ელცინი კრემლის შეთანხმებას აწერენ ხელს.
• 1996 : ჟორჟი სამპაიო პორტუგალიის პრეზიდენტად აირჩიეს.
• 1998 : მეცნიერებმა დალასში (ტეხასი) აღმოაჩინეს ენზიმი, რომელიც სიბერესა და ბოჭკოების კვდომის პროცესს ანელებს (აპოპტოზი)
• 2004 : საქართველოს ეროვნული დროშა, ე. წ. „ხუთჯვრიანი დროშა“ აღდგენილ იქნა 500 წლის შემდეგ.
• 2005 : კოსმოსური ზონდი „ჰიუგენსი“ სატურნზე დაეშვა.
• 2007 : ნასას მესენჯერმა პლანეტა მერკურის ჩაუფრინა, პირველად ბოლო ოცდაცამეტი წლის მანძილზე.
• 2009 : ჩინეთი უსწრებს გერმანიას და მსოფლიოს მესამე უდიდესი ქვეყანა ხდება, 2007 წლის გადამოწმებული მშპ მონაცემების მიხედვით.
• 2011 :
  • 500-ზე მეტი ადამიანი დაიღუპა წყალდიდობისა და მეწყერის შედეგად ბრაზილიის შტატ რიო-დე-ჟანეიროში.
  • საერთო სახალხო მღელვარების ფონზე პრეზიდენტმა ზინ ელ-აბიდინ ბენ ალიმ ტუნისი დატოვა, მოვალეობის შემსრულებელი დეპუტატთა პალატის თავმჯდომარე ფუად მებაზაა გახდა.
• 2012 : საქართველოს ისტორიაში პირველად აღინიშნა სახელმწიფო დროშის დღე.
• 2015 :
  • იტალიის პრეზიდენტი ჯორჯო ნაპოლიტანო ჯანმრთელობის მდგომარეობის გაუარესების გამო გადადგა.
  • პოპულარული შოკოლადის პასტა „ნუტელას“ შემქმნელი იტალიელი ბიზნესმენი მიკელე ფერერო 89 წლის ასაკში გარდაიცვალა .

ამ დღეს დაბადებულნი

• ძვ. წ. 83 : მარკუს ანტონიუსი — ძველი რომის პოლიტიკური და სამხედრო მოღვაწე
• ძვ. წ. 38 : ნერონ კლავდიუს დრუზუსი — ძველი რომის პოლიტიკური და სამხედრო მოღვაწე.
• 771  : კონსტანტინე VI — ბიზანტიის იმპერატორი 780–797 წლებში.
• 1131 : ვალდემარ I დიდი — დანიის მეფე
• 1551 : აბუ ლ-ფაზლი — ინდოელი მემატიანე და ფილოსოფოსი.
• 1767 : მარია ტერეზია ავსტრიელი — ჰაბსბურგ-ლოთარინგიის დინასტიის წარმომადგენელი
• 1827 : პეტრე სემიონოვ-ტიან-შანსკი — რუსი გეოგრაფი
• 1840 : ილარიონ დასა — ბოლივიელი პოლიტიკოსი
• 1841 : ბერტა მორიზო — ფრანგული იმპრესიონიზმის წარმომადგენელი.
• 1861 : მეჰმედ VI — ოსმალეთის იმპერიის 36-ე და ბოლო სულთანი
• 1868 : ნოე ჟორდანია — ქართველი პოლიტიკური მოღვაწე.
• 1871 : გიორგი გოთუა — ქართველი გენერალი
• 1883 : ნინა რიჩი — ფრანგული სამოდელო სახლის, Nina Ricci-ის დამფუძნებელი.
• 1888 : ვასილ ვარაზი — ქართველი ბიოქიმიკოსი და პათოლოგფიზიოლოგი.
• 1890 : ართურ ჰოლმზი — ბრიტანელი გეოლოგი და პეტროგრაფი.
• 1897 : ჰასო ფონ მანტოიფელი — გერმანელი სამხედრო და სახელმწიფო მოღვაწე
• 1901 : ხათუნა ჭიჭინაძე — ქართველი მსახიობი
• 1903 : ნინო ზაალიშვილი — ქართველი მხატვარი.
• 1905 : კონსტანტინე გოგიშვილი — ქართველი გეოგრაფი
• 1911 : ზაჰიდ ხალილოვი — აზერბაიჯანელი მათემატიკოსი და მექანიკოსი.
• 1916 : ალექსანდრე ბიბილაშვილი — საბჭოთა კავშირის გმირი
• 1917 : ლადო ასათიანი — ქართველი პოეტი.
• 1924 : გივი ჭანუყვაძე — ქართველი ეკონომისტი
• 1925 : იუკიო მისიმა — იაპონელი მწერალი, პოეტი და დრამატურგი.
• 1926 : ოთარ ბაკურაძე — ქართველი ფილოსოფოსი.
• 1927 : კარლო ბაკურაძე — ქართველი მხატვარ-რესტავრატორი.
• 1941 : ფეი დანაუეი — ამერიკელი მსახიობი.
• 1941 : მილან კუჩანი — სლოვენი პოლიტიკოსი
• 1949 : ლოურენს კესდენი — ამერიკელი სცენარისტი
• 1954 : ივანე იანტბელიძე — ქართველი მსახიობი
• 1965 : შამილ ბასაევი — ჩეჩენი საველე მეთაური და პოლიტიკური მოღვაწე.
• 1965 : სლავა ფეტელავა — ქართველი ეკონომისტი, იურისტი.
• 1966 : მარკო ჰიეტალა — ფინელი ბას გიტარისტი, მომღერალი და კომპოზიტორი.
• 1969 : დეივ გროლი — ამერიკელი როკ-მუსიკოსი
• 1970 : ალექს გარსია — ვეტერანი ესპანელი ფეხბურთელი
• 1976 : ნოდარ ახალკაცი — საქართველოს ფეხბურთის ფედერაციის პრეზიდენტი (2005 –2009)
• 1980 : თამარ შავგულიძე — ქართველი რეჟისორი.
• 1982 : ვიქტორ ვალდესი — ესპანელი ფეხბურთელი
• 1986 : იოან კაბაი — ფრანგი ფეხბურთელი
• 1987 : ნოდარ მაჭავარიანი — ქართველი ფეხბურთელი
• 1993 : დამლა ჯოლბაი — თურქი მსახიობი.
• 1994 : Kai (მომღერალი) — სამხრეთ კორეელი მომღერალი
• 1996 : ნიკოლოზ აშბა — ქართველი ფეხბურთელი
• 1998 : გელა აფრასიძე — ქართველი მორაგბე.

ამ დღეს გარდაცვლილნი

• 1742 : ჰალეი, ედმუნდ — ინგლისელი ასტრონომი და გეოფიზიკოსი.
• 1815 : არდაზიანი,ლავრენტი — ქართველი მწერალი და პუბლიცისტი.
• 1898 : კეროლი, ლუის — ინგლისელი მწერალი.
• 1901 : ერმიტი, შარლ — ფრანგი მათემატიკოსი.
• 1905 : აბე, ერნსტ — გერმანელი ფიზიკოს-ოპტიკოსი.
• 1944 : ბერუაშვილი, გიორგი — საბჭოთა კავშირის გმირი.
• 1966 : კოროლიოვი, სერგეი — საბჭოთა მეცნიერი.
• 1978 : გედელი, კურტ — ავსტრიელი მათემატიკოსი.
• 2016 : ჩიტი, ფრანკო — იტალიელი მსახიობი
• 2016 : ალან რიკმანი — ინგლისელი კინოსა და თეატრის მსახიობი (დ. 1946)
• 2019 : პაველ ადამოვიჩი — გდანსკის მერი

დღესასწაულები

• მართლმადიდებელი ეკლესია აღნიშნავს შემდეგი წმინდანების ხსენების დღეს:
  • წინადაცვეთა უფლისა ჩვენისა იესო ქრისტესი
  • ბასილი კესარიელი
  • ბასილი ანკვირელი
  • წმინდა თეოდოტი
  • გრიგოლ ნაზიანზელი
  • ღირსი თეოდოსი
  • წმინდა ემილია
• აგრეთვე:
  • „The Beatles-ის“ საერთაშორისო დღე
  • ქართული თეატრის დღე (1850)
  • საქართველოს სახელმწიფო დროშის დღე (2004)
  • ძველით ახალი წელი

იხილეთ აგრეთვე

ვიკისაწყობში არის გვერდი თემაზე:

14 იანვარი

სხვა თვეები: