1905
წელი
1905 (ათას ცხრაას ხუთი) წელი — გრიგორიანული კალენდრის არანაკიანი წელიწადი, რომლის პირველი დღეა კვირა და იულიუსის კალენდრის არანაკიანი წელიწადი, რომლის პირველი დღეა შაბათი. ამ წელს კალენდრებს შორის განსხვავება იყო 13 დღე. ეს წელი არის XX საუკუნის 1-ლი დეკადის მე-5 წელი.
ათასწლეული: | I · II · III |
საუკუნე: | XIX · XX · XXI |
წლები: | 1902 · 1903 · 1904 1905 1906 · 1907 · 1908 |
გრიგორიანული კალენდარი | 1905 MCMV |
იულიანური კალენდარი | 1904—1905 (14 იანვარიდან) |
იულიანური კალენდარი ბიზანტიურ ერასთან |
7413—7414 (14 სექტემბერიდან) |
ებრაული კალენდარი |
5665—5666 |
ისლამური კალენდარი | 1323—1324 |
ძველქართული კალენდარი | (21 მარტიდან) |
- სამყაროს შექმნიდან | 7508—7509 |
- ქრისტეს შობიდან | 1905 (ჩშე) |
- ქორონიკონით | XIV მოქცევა და 61 (ჲა) წელი |
ძველსომხური კალენდარი | 4397—4398 (11 აგვისტოდან) |
სომხური საეკლესიო კალენდარი | 1354 ԹՎ ՌՅԾԴ
|
ეთიოპური კალენდარი | 1897—1898 |
რომის დაარსებიდან | 2657—2658 (4 მაისიდან) |
ძველინდური კალენდარი | |
- ვიქრამ-სამვატი | 1961—1962 |
- შაკა სამვატი | 1827—1828 |
- კალი-იუგა | 5006—5007 |
ირანული კალენდარი | 1283—1284 |
ბუდისტური კალენდარი | 2448 |
იაპონური წელთაღრიცხვა | 38-й год Мэйдзи |
ჩინური კალენდარი | 4601—4602 甲辰 — 乙巳 მწვანე დრაკონი — მწვანე გველი |
ვიკისაწყობში არის გვერდი თემაზე:
მოვლენები რედაქტირება
იანვარი რედაქტირება
- 9 იანვარს რუსეთის იმპერიაში მოხდა სისხლიანი კვირის სახელით ცნობილი მოვლენები — მოკლეს ზამთრის სასახლის წინ შეკრებილი ათასობით მუშა.
თებერვალი რედაქტირება
მარტი რედაქტირება
- 31 მარტს ალბერტ აინშტაინმა გამოაქვეყნა სტატია, სადაც დეტალურად ისაუბრა ფარდობითობის სპეციალური თეორიის საფუძვლების შესახებ.
- 31 მარტს გერმანიის იმპერატორი ვილჰელმ II ტანჟერში ჩავიდა და მაროკოს სულთან მულაი აბდ ალ-აზიზს შეხვდა.
აპრილი რედაქტირება
მაისი რედაქტირება
ივნისი რედაქტირება
- 7 ივნის ერნსტ ლუდვიგ კირხნერმა, ერიხ ჰეკელმა, ფრიც ბლეილმა და კარლ შმიდტ-ტოლუფმა ჩამოაყალიბეს არტ ჯგუფი ხიდი.
- 7 ივნის დაიშალა შვედეთისა და ნორვეგიის გაერთიანებული სამეფო.
ივლისი რედაქტირება
აგვისტო რედაქტირება
სექტემბერი რედაქტირება
ოქტომბერი რედაქტირება
ნოემბერი რედაქტირება
- 18 ნოემბერს პარიზში გაიხსნა ანრი მატისის და ანდრე დერენის გამოფენა შემოდგომის სალონი.
- 28 ნოემბერს დაარსდა ირლანდიის რესპუბლიკური პარტია.
დეკემბერი რედაქტირება
- 5 დეკემბერს სანქტ-პეტერბურგში გამართული გაფიცვა შეიარაღებულ ამბოხში გადაიზარდა, თუმცა, საბოლოოდ ჩაიშალა.
დაიბადნენ რედაქტირება
იანვარი რედაქტირება
- 2 იანვარი : ვასილ ჩხაიძე — ქართველი მსახიობი (გ. 1986)
- 4 იანვარი : ივანე კახაძე — ქართველი გეოლოგი. (გ. 1955)
- 7 იანვარი : კონსტანტინე ლორთქიფანიძე — ქართველი მწერალი. (გ. 1986)
- 7 იანვარი : იაჰია ჰაკი — ეგვიპტელი მწერალი. (გ. 1992)
- 9 იანვარი : სინკენ ჰოპი — ნორვეგიელი მწერალი (გ. 1987)
- 13 იანვარი : ვასილ კაციტაძე — ქართველი ჰიგიენისტი. (გ. 1989)
- 14 იანვარი : კონსტანტინე გოგიშვილი — ქართველი გეოგრაფი (გ. 1984)
- 17 იანვარი : საიბ სალამი — ლიბანელი პოლიტიკური მოღვაწე (გ. 2000)
- 19 იანვარი : არჩილ ჩხარტიშვილი — ქართველი საბჭოთა თეატრის რეჟისორი (გ. 1980)
- 21 იანვარი : კრისტიან დიორი — ერთ-ერთი წამყვანი მოდის სახლის — დიორის დამაარსებელი. (გ. 1957)
თებერვალი რედაქტირება
- 18 თებერვალი: სოკრატ არშბა — აფხაზი ქირურგ-უროლოგი (გ. 1985)
- 21 თებერვალი : ლევ ატამანოვი — საბჭოთა კინორეჟისორი (გ. 1981)
მარტი რედაქტირება
- 5 მარტი : ხადია დავლეთშინა — ბაშკირი მწერალი ქალი. (გ. 1954)
- 10 მარტი : ლევან გოთუა — ქართველი მწერალი (გ. 1973)
- 18 მარტი : დავით ლორთქიფანიძე — ქართველი მეცნიერი (გ. 1992)
- 19 მარტი : ალბერტ შპეერი — გერმანელი არქიტექტორი და სახელმწიფო მოღვაწე (გ. 1981)
აპრილი რედაქტირება
მაისი რედაქტირება
- 1 მაისი: დავით წერეთელი — ქართველი გეოგრაფი და მთამსვლელი (გ. 1976)
ივნისი რედაქტირება
- 21 ივნისი: ჟან-პოლ სარტრი — ფრანგი ფილოსოფოსი (გ. 1980)
ივლისი რედაქტირება
აგვისტო რედაქტირება
სექტემბერი რედაქტირება
- 1 სექტემბერი: თამარ აბაკელია — ქართველი მოქანდაკე, გრაფიკოსი, თეატრისა და კინოს მხატვარი (გ. 1953)
გარდაიცვალნენ რედაქტირება
იანვარი რედაქტირება
თებერვალი რედაქტირება
მარტი რედაქტირება
აპრილი რედაქტირება
მაისი რედაქტირება
ივნისი რედაქტირება
ივლისი რედაქტირება
აგვისტო რედაქტირება
სექტემბერი რედაქტირება
ოქტომბერი რედაქტირება
ნოემბერი რედაქტირება
დეკემბერი რედაქტირება
ნობელის პრემიის ლაურეატები რედაქტირება
ლიტერატურა რედაქტირება
- ნინო მესტვირიშვილი (თარჯიმანი) –, Time: XX საუკუნის ისტორია – ქრონიკა: 1901–2000, თბილისი, საქართველო: პალიტრა L, 2014. — გვ. 9, ISBN 978-9941-21-408-0.