კასპის მუნიციპალიტეტი

კასპის მუნიციპალიტეტი — ადმინისტრაციული რაიონი შიდა ქართლის მხარეში. მუნიციპალიტეტის ტერიტორია 1917 წლამდე ტფილისის გუბერნიის გორის მაზრაში შედიოდა, 1917–30 წლებში — გორის მაზრაში, 1930 წლიდან ცალკე რაიონია. ადმინისტრაციული ცენტრია ქალაქი კასპი.

ადმინისტრაციული ერთეული
კასპის მუნიციპალიტეტი
დროშა გერბი
ქვეყანა	საქართველო
რეგიონი	შიდა ქართლის მხარეშიდა ქართლის მხარე
ადმ. ცენტრი	კასპი
კოორდინატები	41°55′00″ ჩ. გ. 44°25′00″ ა. გ.
მერი	ვახტანგ მაისურაძე
ფართობი	803.2 კმ²
ოფიციალური ენა	ქართული ენა
მოსახლეობა	43 771 კაცი (2014)
სიმჭიდროვე	54,5 კაცი/კმ²
ეროვნული შემადგენლობა	ქართველები 86,5 % აზერბაიჯანელები 8,8 % ოსები 4,0 % სომხები 0,2 % რუსები 0,2 %
სარწმუნოებრივი შემადგენლობა	მართლმადიდებლები 89,24 % მუსლიმები 8,65 %
სასაათო სარტყელი	UTC+04:00
კასპის მუნიციპალიტეტი ვიკისაწყობში

კასპის კულტურის სახლი

ბუნება

მდებარეობს შიდა ქართლის ვაკეზე, მდინარე მტკვრის ორივე მხარეს. ტერიტორია - 802 კვ. კმ., მათ შორის სასოფლო-სამეურნეო სავარგულებს უკავია 360 კვ. კმ. ჩრდილოეთით მას აკრავს კავკასიონის სამხრეთი განშტოებანი, სამხრეთით — თრიალეთის ქედი. მუნიციპალიტეტის ტერიტორიაზე მიედინება მდინარეები მტკვარი, ქსანი, ლეხურა, კავთურა, თეძამი.

მოსახლეობა

მოსახლეობის რიცხოვნობა — 43 771 კაცი (2014); სიმჭიდროვე — 54,5 კაცი კვ.კმ-ზე. მუნიციპალიტეტში 72 დასახლებული პუნქტია: 1 ქალაქი, 71 სოფელი.

აღწერის მონაცემები

აღწერის წელი	მოსახლეობა
1989	55 416
2002	52 443
2014	43 771
2021	41 800

მმართველობა

მუნიციპალიტეტის წარმომადგენლობითი ორგანოა მუნიციპალიტეტის საკრებულო, ხოლო აღმასრულებელი ორგანო — გამგეობა. მუნიციპალიტეტის ადგილობრივი თვითმმართველობის ადმინისტრაციული ერთეულებია:

• ქალაქის საკრებულო — 1: კასპი;
• თემის საკრებულო — 15:
  • აღაიანის (საქადაგიანო, ხიდისყური),
  • ახალქალაქის (ახალსოფელი, გარიყულა, გოსტიბე, ერთაწმინდა, ზემო ჩოჩეთი, თეძმისხევი, კაპრაშიანი, რკონი, ჩაჩუბეთი),
  • ახალციხის (მთიულთუბანი, ნოსტე, ცხავერი),
  • გომის (ბორტა, ნიაბი),
  • დოესის (გრაკალი),
  • ზემო ხანდაკის, (კალოუბანი, ჭყოპიანი),
  • თელიანის (სასირეთი),
  • კავთისხევის (გუდალეთი, ეზატი, თვალადი, მირიანი, ქებაანი, ქვემო ჩოჩეთი, ქვემო ხანდაკი),
  • კოდისწყაროს (ზადიანთკარი, ზემო რენე, ნიგოზა, სარიბარი, ქვემო რენე, ყარაფილა, ჩობალაური),
  • ლამისყანის (თვაურები, ხვითი),
  • მეტეხის (ბარნაბიანთკარი, სადგური მეტეხი),
  • ოკამის (თეზი, იგოეთი, მრგვალი ჭალა, ფერმა, ჩანგილარი),
  • სამთავისის (ბოჟამი, თოგოიანთკარი),
  • ქვემო ჭალის (ახალშენი, გამდლისწყარო, გორაკა, ვაკე, პანტიანი, საკორინთლო),
  • წინარეხის (გომისჯვარი, თელათგორი, იდლეთი, ლავრისხევი),
• სოფლის საკრებულო — 1
  • ხოვლეს.

ეკონომიკა

მუნიციპალიტეტში შემდეგი სამრეწველო საწარმოები იყო: კასპის ცემენტის ქარხანა, მეტეხის საშენ მასალათა კომბინატი, აგრეთვე კვების მრეწველობის საწარმოები, ღვინის და საკონსერვო ქარხნები. სოფლის მეურნეობის წამყვანი დარგებია: მევენახეობა, მეხილეობა, მებოსტნეობა, სარძევე მეცხოველეობა. მოჰყავთ მარცვლეული. მუნიციპალიტეტს კვეთს ქვეყნის მთავარი სარკინიგზო და საავტომობილო მაგისტრალები.

კულტურა

მუნიციპალიტეტში 49 სახელმწიფო და 2 არასახელმწიფო ზოგადსაგანმანათლებლო სკოლაა, 2 საშუალო პროფესიული და 1 უმაღლესი სასწავლებელი, 43 ბიბლიოთეკა, 1 თეატრი და 2 მუზეუმი. (მხარეთმცოდნეობის მუზეუმი, ი. ჯავახიშვილის სახ. მუზეუმი ხოვლეში).

ღირსშესანიშნაობანი

მუნიციპალიტეტში არქიტექტურის და კულტურის მრავალი მნიშვნელოვანი ძეგლია: რკონის კომპლექსი, სამთავისის ტაძარი, სხვილოს ციხე-დარბაზის კომპლექსი, ქვათახევის, მეტეხის, ახალქალაქის კომპლექსები და სხვა.