ასპინძის მუნიციპალიტეტი
ასპინძის მუნიციპალიტეტი — ადმინისტრაციულ-ტერიტორიული ერთეული სამხრეთ საქართველოში, სამცხე-ჯავახეთის მხარეში. ადმინისტრაციული ცენტრი — დაბა ასპინძა.
ადმინისტრაციული ერთეული | |||||
---|---|---|---|---|---|
ასპინძის მუნიციპალიტეტი | |||||
| |||||
ქვეყანა | საქართველო | ||||
მხარე | სამცხე-ჯავახეთის მხარე | ||||
ადმ. ცენტრი | ასპინძა | ||||
კოორდინატები | 41°34′26″ ჩ. გ. 43°15′02″ ა. გ. / 41.57389° ჩ. გ. 43.25056° ა. გ. | ||||
მერი | როსტომ მაგრაქველიძე | ||||
ფართობი | 825 კვადრატული კილომეტრი | ||||
ოფიციალური ენა | ქართული ენა | ||||
მოსახლეობა | 10 372 კაცი (2014) | ||||
სიმჭიდროვე | 12,57 კაცი/კმ² | ||||
ეროვნული შემადგენლობა |
ქართველები 86,4 % სომხები 13,3 %[1] | ||||
სარწმუნოებრივი შემადგენლობა |
მართლმადიდებლები 74,8 % მუსლიმები 11,6 % გრიგორიანები 9,5 % კათოლიკეები 2,3 %[2] | ||||
სასაათო სარტყელი | UTC+04:00 | ||||
სატელეფონო კოდი | (364) | ||||
საფოსტო ინდექსი | 0500–0599 | ||||
ოფიციალური საიტი | https://aspindza.ge/ | ||||
| |||||
ასპინძის მუნიციპალიტეტს დასავლეთით ესაზღვრება ახალციხის მუნიციპალიტეტი, ჩრდილოეთით - ბორჯომის მუნიციპალიტეტი, აღმოსავლეთით - ახალქალაქის მუნიციპალიტეტი, სამხრეთი საზღვარი ემთხვევა საქართველო-თურქეთის სახელმწიფო საზღვარს.
ისტორია
რედაქტირება1917 წლამდე ტფილისის გუბერნიის ახალციხის მაზრაში შედიოდა, 1921 წლიდან — ახალციხის მაზრაში ტოლოშის რაიონის სახელით, 1930 წლიდან — ცალკე ტოლოშის რაიონია, 1933 წლიდან დაერქვა ასპინძის რაიონი.
ბუნება
რედაქტირებამდებარეობს ახალციხის ქვაბულის აღმოსავლეთ ნაწილში, ჩრდილოეთიდან შემოსაზღვრულია თრიალეთის მთების კალთებით, სამხრეთიდან — ერუშეთის მთების კალთებით. ტერიტორია შეადგენს 825 კვ.კმ-ს, მათ შორის სასოფლო-სამეურნეო სავარგულებს უკავია 540 კვ.კმ. მუნიციპალიტეტის მთავარი მდინარეა მტკვარი. მისის შენაკადებია: ფარავანი, ოთა, ოშორა და სხვები. სოფელ ნაქალაქევში მდებარეობს წუნდის ტბა.
ასპინძის მუნიციპალიტეტი მდიდარია სასარგებლო წიაღისეულით:
მოსახლეობა
რედაქტირებააღწერის მონაცემები
რედაქტირებააღწერის წელი | მოსახლეობა |
---|---|
1989 | 13 262 |
2002 | 13 106 |
2014 | 10 372 |
2021[3] | 10 600 |
ადგილობრივი თვითმმართველობა
რედაქტირებაადმინისტრაციული ერთეულები
რედაქტირებამუნიციპალიტეტის ადგილობრივი თვითმმართველობის უმაღლესი ორგანოა საკრებულო, აღმასრულებელ ხელისუფლებას ახორციელებს მერი. მუნიციპალიტეტიში შექმილია 12 ტერიტორიული ერთეული, ესენია:
- ადმინისტრაციული ერთეული ასპინძა — დაბა ასპინძა, ივერია;
- ადმინისტრაციული ერთეული აწყვიტა — აწყვიტა;
- ადმინისტრაციული ერთეული დამალა — დამალა;
- ადმინისტრაციული ერთეული თოკი — ვარგავი, თოკი;
- ადმინისტრაციული ერთეული იდუმალა — იდუმალა, ოშორა;
- ადმინისტრაციული ერთეული ორგორა — ორგორა, საყუდაბელი;
- ადმინისტრაციული ერთეული ოთა — ოთა;
- ადმინისტრაციული ერთეული რუსთავი — რუსთავი;
- ადმინისტრაციული ერთეული ტოლოში — გულსუნდა, ტოლოში, ხერთვისი;
- ადმინისტრაციული ერთეული ძველი — ძველი, ჭობარეთი;
- ადმინისტრაციული ერთეული ნაქალაქევი — ვარძია, ზემო ვარძია, თმოგვი, მირაშხანი, ნაქალაქევი, ფია;
- ადმინისტრაციული ერთეული ხიზაბავრა — ნიჯგორი, სარო, ხიზაბავრა.
საკრებულო
რედაქტირებაპარტია | 2017[4] | 2021[5] | ამჟამინდელი საკრებულო | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ქართული ოცნება | 22 | 19 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ნაციონალური მოძრაობა | 1 | 6 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ხალხის ძალა | 3[ა] | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ევროპული საქართველო | 2 | 1 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ლელო | 1 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
პატრიოტთა ალიანსი | 2 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
სულ | 27 | 30 |
ეკონომიკა
რედაქტირებასოფლის მეურნეობის ძირითადი დარგებია მიწათმოქმედება, მეხილეობა, მეცხოველეობა. მრეწველობა სუსტადაა განვითარებული და უმთავრესად ადგილობრივი დანიშნულებისაა. აქ არის ადგილობრივი მნიშვნელობის ორი ბალნეოლოგიური კურორტი: ასპინძა და ნაქალაქევი, ასევე ტურისტული ბაზა „ვარძია“.
კულტურა
რედაქტირებამუნიციპალიტეტში 22 საჯარო სკოლაა, 24 ბიბლიოთეკა, 2 თეატრი და 2 მუზეუმი (მხარეთმცოდნეობის).
ღირსშესანიშნაობანი
რედაქტირებაასპინძის მუნიციპალიტეტში შემორჩენილია ქართული ხუროთმოძღვრების მრავალი ძეგლი, მათ შორის აღსანიშნავია: ვარძია, ზედა ვარძია, ვანის ქვაბები, თავკვეთურა, თმოგვის ციხე, ზედა თმოგვი, ხერთვისის ციხე, ხვილიშა, ჩიხორისი, შორეთი, ოთის ციხე, ოშორის ეკლესია, ჩიტიკიბე, ღართა, ყიზილდერესი, ვარნეთი, ძველი, წუნდა, კოხტასთავი, ბერისხევი, ბერთაყანა, ქარზამეთი, ალანძიის ეკლესია, გავეთი, გიორგიწმინდის ეკლესია, ოლოდა, სარო.
ლიტერატურა
რედაქტირება- ს. ჯიქია. გურჯისტანის ვილაიეთის დიდი დავთარი. წიგნი III. გამოკვლევა. თბილისი, 1958
შენიშვნები
რედაქტირება- ↑ გამოეყო ქართულ ოცნებას.[6][7]
სქოლიო
რედაქტირება- ↑ Ethnic composition of Georgia 2014
- ↑ georgia-religion2014
- ↑ მოსახლეობის რიცხოვნობა რეგიონების და თვითმმართველი ერთეულების მიხედვით (XLS). საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული სამსახური (1 იანვარი, 2021). ციტირების თარიღი: 2021-11-11.
- ↑ პროტოკოლით არჩეული მუნიციპალიტეტის საკრებულოს წევრები და მერები 2017 გვ. 43-45. ცესკო. ციტირების თარიღი: 2022-12-20[მკვდარი ბმული]
- ↑ პროტოკოლით არჩეული მუნიციპალიტეტის საკრებულოს წევრები და მერები 2021 გვ. 53-55. ცესკო. ციტირების თარიღი: 2022-12-20[მკვდარი ბმული]
- ↑ "ოცნება" დეპუტატებმა კიდევ 3 საკრებულოში დატოვეს ka (2022-07-13). ციტირების თარიღი: 2024-06-15
- ↑ 'ხალხის ძალას' სამცხე-ჯავხეთიდან 'ოცნების' 10–მდე დეპუტატი შეუერთდა (2022-10-25). ციტირების თარიღი: 2024-06-15