ასპინძის მუნიციპალიტეტი
ასპინძის მუნიციპალიტეტი, ოფიციალურად სსიპ „ასპინძის მუნიციპალიტეტი“[3] (ს/ნ. 223105155; რეგ. თარიღი — 29 ნოემბერი, 2006) — ადმინისტრაციულ-ტერიტორიული ერთეული სამხრეთ საქართველოში, სამცხე-ჯავახეთის მხარეში. ადმინისტრაციული ცენტრი — დაბა ასპინძა.
ადმინისტრაციული ერთეული | |||||
---|---|---|---|---|---|
ასპინძის მუნიციპალიტეტი | |||||
![]() | |||||
| |||||
ქვეყანა |
![]() | ||||
მხარე | სამცხე-ჯავახეთის მხარე | ||||
ადმ. ცენტრი | ასპინძა | ||||
კოორდინატები | 41°34′26″ ჩ. გ. 43°15′22″ ა. გ. / 41.57389° ჩ. გ. 43.25611° ა. გ. | ||||
მერი | როსტომ მაგრაქველიძე | ||||
ფართობი | 825 კმ² | ||||
ოფიციალური ენა | ქართული ენა | ||||
მოსახლეობა |
![]() | ||||
სიმჭიდროვე | 12,57 კაცი/კმ² | ||||
ეროვნული შემადგენლობა |
ქართველები 86,4 % სომხები 13,3 %[1] | ||||
სარწმუნოებრივი შემადგენლობა |
მართლმადიდებლები 74,8 % მუსლიმები 11,6 % გრიგორიანები 9,5 % კათოლიკეები 2,3 %[2] | ||||
სასაათო სარტყელი | UTC+04:00 | ||||
სატელეფონო კოდი | (364) | ||||
საფოსტო ინდექსი | 0500–0599 | ||||
| |||||
ისტორიარედაქტირება
1917 წლამდე ტფილისის გუბერნიის ახალციხის მაზრაში შედიოდა, 1921 წლიდან — ახალციხის მაზრაში ტოლოშის რაიონის სახელით, 1930 წლიდან — ცალკე ტოლოშის რაიონია, 1933 წლიდან დაერქვა ასპინძის რაიონი. მუნიციპალიტეტის სამხრეთი საზღვარი ემთხვევა საქართველო-თურქეთის სახელმწიფო საზღვარს.
ბუნებარედაქტირება
მდებარეობს ახალციხის ქვაბულის აღმოსავლეთ ნაწილში, ჩრდილოეთიდან შემოსაზღვრულია თრიალეთის მთების კალთებით, სამხრეთიდან — ერუშეთის მთების კალთებით. ტერიტორია შეადგენს 825 კვ.კმ-ს, მათ შორის სასოფლო-სამეურნეო სავარგულებს უკავია 540 კვ.კმ. მუნიციპალიტეტის მთავარი მდინარეა მტკვარი. მისის შენაკადებია: ფარავანი, ოთა, ოშორა და სხვები. სოფელ ნაქალაქევში მდებარეობს წუნდის ტბა.
ასპინძის მუნიციპალიტეტი მდიდარია სასარგებლო წიაღისეულით:
მოსახლეობარედაქტირება
აღწერის მონაცემებირედაქტირება
აღწერის წელი | მოსახლეობა |
---|---|
1989 | 13 262 |
2002 | 13 106 |
2014 | 10 372 |
2021[4] | 10 600 |
ადგილობრივი თვითმმართველობარედაქტირება
ადმინისტრაციული ერთეულებირედაქტირება
მუნიციპალიტეტის ადგილობრივი თვითმმართველობის უმაღლესი ორგანოა საკრებულო, აღმასრულებელ ხელისუფლებას ახორციელებს მერი. მუნიციპალიტეტიში შექმილია 12 ტერიტორიული ერთეული, ესენია:
- ადმინისტრაციული ერთეული ასპინძა — დაბა ასპინძა, ივერია;
- ადმინისტრაციული ერთეული აწყვიტა — აწყვიტა;
- ადმინისტრაციული ერთეული დამალა — დამალა;
- ადმინისტრაციული ერთეული თოკი — ვარგავი, თოკი;
- ადმინისტრაციული ერთეული იდუმალა — იდუმალა, ოშორა;
- ადმინისტრაციული ერთეული ორგორა — ორგორა, საყუდაბელი;
- ადმინისტრაციული ერთეული ოთა — ოთა;
- ადმინისტრაციული ერთეული რუსთავი — რუსთავი;
- ადმინისტრაციული ერთეული ტოლოში — გელსუნდა, ტოლოში, ხერთვისი;
- ადმინისტრაციული ერთეული ძველი — ძველი, ჭობარეთი;
- ადმინისტრაციული ერთეული ნაქალაქევი — ვარძია, ზემო ვარძია, თმოგვი, მირაშხანი, ნაქალაქევი, ფია;
- ადმინისტრაციული ერთეული ხიზაბავრა — ნიჯგორი, სარო, ხიზაბავრა.
საკრებულორედაქტირება
პარტია | 2017[5] | 2021[6] | ამჟამინდელი საკრებულო | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ქართული ოცნება | 22 | 22 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ნაციონალური მოძრაობა | 1 | 6 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ევროპული საქართველო | 2 | 1 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ლელო | 1 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
პატრიოტთა ალიანსი | 2 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
სულ | 27 | 30 |
ეკონომიკარედაქტირება
სოფლის მეურნეობის ძირითადი დარგებია მიწათმოქმედება, მეხილეობა, მეცხოველეობა. მრეწველობა სუსტადაა განვითარებული და უმთავრესად ადგილობრივი დანიშნულებისაა. აქ არის ადგილობრივი მნიშვნელობის ორი ბალნეოლოგიური კურორტი: ასპინძა და ნაქალაქევი, ასევე ტურისტული ბაზა „ვარძია“.
კულტურარედაქტირება
მუნიციპალიტეტში 22 საჯარო სკოლაა, 24 ბიბლიოთეკა, 2 თეატრი და 2 მუზეუმი (მხარეთმცოდნეობის).
ღირსშესანიშნაობანირედაქტირება
ასპინძის მუნიციპალიტეტში შემორჩენილია ქართული ხუროთმოძღვრების მრავალი ძეგლი, მათ შორის აღსანიშნავია: ვარძია, ზედა ვარძია, ვანის ქვაბები, თავკვეთურა, თმოგვის ციხე, ზედა თმოგვი, ხერთვისის ციხე, ხვილიშა, ჩიხორისი, შორეთი, ოთის ციხე, ოშორის ეკლესია, ჩიტიკიბე, ღართა, ყიზილდერესი, ვარნეთი, ძველი, წუნდა, კოხტასთავი, ბერისხევი, ბერთაყანა, ქარზამეთი, ალანძიის ეკლესია, გავეთი, გიორგიწმინდის ეკლესია, ოლოდა, სარო.
ლიტერატურარედაქტირება
- ს. ჯიქია. გურჯისტანის ვილაიეთის დიდი დავთარი. წიგნი III. გამოკვლევა. თბილისი, 1958
სქოლიორედაქტირება
- ↑ Ethnic composition of Georgia 2014
- ↑ georgia-religion2014
- ↑ საჯარო სამართლის ეროვნული სააგენტო, მუნიციპალიტეტების რეესტრი — ასპინძის მუნიციპალიტეტი
- ↑ მოსახლეობის რიცხოვნობა რეგიონების და თვითმმართველი ერთეულების მიხედვით (XLS). საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული სამსახური (1 იანვარი, 2021). ციტირების თარიღი: 2021-11-11.
- ↑ პროტოკოლით არჩეული მუნიციპალიტეტის საკრებულოს წევრები და მერები 2017. ცესკო. ციტირების თარიღი: 2022-12-20[მკვდარი ბმული]
- ↑ პროტოკოლით არჩეული მუნიციპალიტეტის საკრებულოს წევრები და მერები 2021. ცესკო. ციტირების თარიღი: 2022-12-20[მკვდარი ბმული]