ვიკიპედია

ელტონ ჯონი

სერ ელტონ ჰერკულეს ჯონი (ნამდვილი სახელი - რეჯინალდ კენეთ დუაიტი, დ. 25 მარტი, 1947) — გრემის ჯილდოს ექვსგზის მფლობელი ინგლისელი პოპ და როკ-მუსიკოსი, მომღერალი და კომპოზიტორი. იგი 1967 წლიდან, კომპოზიტორის სახით, თანამშრომლობს ტექსტების ავტორ ბერნი ტოპენთან. ერთად მათ ნამუშევარი აქვთ 30-ზე მეტ ალბომზე.

სერ ელტონ ჯონი
მშობლიური სახელი Elton John
დაბადების სახელი რეჯინალდ კენეთ დუაიტი
დაბადების თარიღი 25 მარტი, 1947 (1947-03-25) (77 წლის)
პინერი, მიდლსექსი, ინგლისი
სხვა სახელები ელტონ ჰერკულეს ჯონი
ეროვნება ინგლისელი
საქმიანობა
  • მუსიკოსი
  • მომღერალი-სიმღერების ავტორი
  • კომპოზიტორი
აქტიური 1963–დღემდე
მეუღლე(ები) რენატე ბლაუელი
 (იქ. 1984; გ. 1988)
დევიდ ფერნიში
 (იქ. 2014)
შვილ(ებ)ი 2
მშობლები მამა: სტენლი დუაიტი
დედა: შეილა აილინ დუაიტი (ჰარისი)
ჯილდოები იხ. ჯილდოები
ინსტრუმენტ(ებ)ი
  • ვოკალი
  • ფორტეპიანო
ჟანრ(ებ)ი
ლეიბლ(ებ)ი
ასოციაციები
საიტი eltonjohn.com

50-წლიანი კარიერის მანძილზე ჯონმა გაყიდა 250 მილიონზე მეტი ჩანაწერი, რამაც იგი აქცია ყველა დროის ერთ-ერთ გაყიდვად შემსრულებლად .[1] მისი სინგლი „Candle in the Wind 1997“ გაყიდულია 33 მილიონზე მეტი ასლის ოდენობით და წარმოადგენს მუსიკოსის ყველაზე გაყიდვად სინგლს ბრიტანეთის ჩარტების და ბილბორდის ცხელი ასეულის ისტორიაში.[2][3][4][5] მას აქვს 50-ზე მეტი ჰიტი, მოხვედრილი საუკეთესო 40-ეულში, მათ შორის #1 პოზიციაზე ზედიზედ მოხვედრილი აშშ ალბომი, 56 სინგლი, მოხვედრილი საუკეთესო 40-ეულში, 16 - მოხვედრილი საუკეთესო 10-ეულში, 4 - მოხვედრილი მეორე პოზიციაზე და ცხრა - #1 ჰიტი. მუსიკოსს მიღებული აქვს გრემის ექვსი ჯილდო, ბრიტანული მუსიკის 4 ჯილდო, ოსკარი, ოქროს გლობუსი, ტონის ჯილდო და კენედის ცენტრის ჯილდო (2004). 2004 წელს ჟურნალ Rolling Stone-ის ყველა დროის 100 უდიდესი შემსრულებლის სიაში მან 49-ე პოზიცია დაიკავა.[6]

ჯონი 1994 წელს შეიყვანეს როკ-ენ-როლის დიდების დარბაზში.[7] 1996 წელს მას დედოფალ ელისაბედ II-ის მიერ მუსიკაში და საქველმოქმედო საქმიანობაში შეტანილი წვლილისთვის მიენიჭა ბრიტანეთის იმპერიის კომანდორის და რაინდის წოდება.[8] წარსულში იგი გამოსულა რამდენიმე სამეფო ღონისძიებაზე, როგორიც იყო პრინცესა დაიანას დასაფლავების ცერემონია (1997), წვეულება სასახლეში (2002) და დედოფლის ალმასის იუბილე (2012).[9]

ელტონ ჯონი 1980-იანი წლების ბოლოდან აქტიურად მონაწილეობს შიდსთან ბრძოლაში.[10] 1992 წელს მან დააარსა „ელტონ ჯონის შიდსთან ბრძოლის ფონდი“.[11], ერთი წლის შემდეგ კი ყოველწლიური ოსკარის შემდგომი ერთ-ერთი ყოველწლიური წვეულების მასპინძლად იქცა. დაარსების დროიდან მისმა ფონდმა 200 მილიონზე მეტი აშშ დოლარი შეაგროვა.[12]

2005 წლის 21 დეკემბერს ელტონ ჯონის სამოქალაქო პარტნიორი დევიდ ფერნიში გახდა. დღემდე მუსიკოსი აქტიურობს ლგბტ მოძრაობებში. 2008 წელს ჟურნალმა Billboard იგი დაასახელა ყველა დროის 100 საუკეთესო შემსრულებლის სიაში, #3 პოზიციაზე (ჯგუფ The Beatles-ის და მადონას შემდეგ.[13]

ცხოვრება და კარიერა

რედაქტირება

ადრეული ცხოვრება

რედაქტირება

რეჯინალდ კენეთ დუაიტი დაიბადა 1947 წლის 25 მარტს და იყო სტენლი და შეილა დუაიტის (ქორწინებამდე - ჰარისის) ყველაზე უფროსი და ერთადერთი შვილი.[14][15][16] იგი გაიზარდა პინერში (მიდლსექსი), დედის მშობლების კუთვნილ სახლში. მისი მშობლები არ დაქორწინებულან, სანამ ბიჭი 6 წლის გახდა. ამ პერიოდში ოჯახი ახლომდებარე სახლში გადავიდა.[17][18][19] ჯონი დადიოდა პინერ ვუდის, რედიფორდისა და პინერის საშუალო სკოლებში. 17 წლის ასაკში მან დატოვა სკოლა და გადაწყვიტა, მუსიკალურ ინდუსტრიას გაჰყოლოდა.[20][21][22]

მუსიკით სერიოზულად დაინტერესება მის მამას არ მოეწონა. იგი სამეფო საჰაერო ძალებში მსახურობდა და ცდილობდა, ბიჭისთვის უფრო ხელსაყრელი კარიერისკენ ებიძგა, მაგალითად, საბანკო საქმიანობისკენ.[20] ჯონი ამბობდა, რომ მისი გიჟური სასცენო ჩაცმულობა და გამოსვლები წარმოადგენდა ერთგვარ გათავისუფლებას შეზღუდული ბავშვობის შემდეგ.[22] ორივე მშობელს მუსიკა უყვარდა, განსაკუთრებით - მამას, რომელიც ბობ მილერის ბენდში საყვირზე უკრავდა (ეს იყო ნახევრად პროფესიონალური ბენდი, რომელიც სამხედრო ცეკვებზე უკრავდა).[22] დუაიტები ყიდულობდნენ გრამფირფიტებსაც და ჯონს აცნობდნენ იმ პერიოდის პოპულარულ მომღერლებს და მუსიკოსებს. ჯონს ახსოვს, რომ როკ-ენ-როლი უმალვე შეუყვარდა, როდესაც დედამისმა 1956 წელს მოიტანა ელვის პრესლის და Bill Haley & His Comets-ის ჩანაწერები.[20][21]

3 წლის ასაკში ჯონმა ფორტეპიანოზე დაკვრა დაიწყო. ერთი წლის შემდეგ დედამ მოისმინა, თუ როგორ აწყობდა იგი სმენით ვინიფრედ ეტუელის „The Skater's Waltz“-ს.[20][21] 7 წლის ასაკში, წვეულებებსა და ოჯახურ შეკრებებზე დაკვრის შემდეგ მან ოფიციალურ გაკვეთილებზე სიარული დაიწყო. სკოლაში მუსიკისადმი ინტერესს ავლენდა, მელოდიების შექმნის უნარის წარმოჩენით. ცნობილი გახდა ჯერი ლი ლუისის სასკოლო წვეულებებზე შესრულებით. 11 წლის ასაკში მიიღო გრანტი მუსიკის სამეფო აკადემიაში განათლების მისაღებად. ერთ-ერთი მასწავლებლის თქმით, მან ზუსტად, როგორც „გრამფირფიტამ“, დაუკრა ჰენდელის ოთხგვერდიანი ნაწარმოები, რომლებიც პირველად მოისმინა.[21]

შემდეგი ხუთი წლის მანძილზე იგი შაბათობით აკადემიაში, ლონდონის ცენტრში დადიოდა. ამბობდა, რომ მოსწონდა შოპენის და ბახის შესრულება და შაბათობით გუნდში სიმღერა, მაგრამ ზოგადად ბეჯითი მოსწავლე არ ყოფილა[21]. „აკადემიაში სიარულზე გული ოდნავ მწყდებოდა, მე ვიყავი ერთ-ერთი იმ ბავშვებიდან, პრაქტიკის გარეშე წარმატების მოპოვება რომ შეეძლოთ, კლასიდან კლასამდე“."[21] იგი აგრეთვე ამტკიცებს, რომ ხოლმე მეცადინეობებს აცდენდა და უბრალოდ ლონდონის მეტროთი მოგზაურობდა[21]. თუმცა, რამდენიმე პედაგოგი თვლიდა, რომ ელტონი სანიმუშო მოსწავლე იყო და სკოლის უკანასკნელ წლებში ის, გარდა აკადემიისა, დადიოდა კერძო პედაგოგთან.[21]

ჯონის დედა, რომელიც შვილს მკაცრად ეპყრობოდა, მამისგან განსხვავებით, მოლხენილი იყო, ერთგვარი თავისუფალი სულის მატარებელი. სტენლი დუაიტს შვილი არ აინტერესებდა, იგი ხშირად შინ არ იყო და ჯონი ძირითადად დედამ და ბებიამ გაზარდეს. მამის შინ ყოფნისას ხშირად ადგილი ჰქონდა კამათებს, რაც შვილზე მოქმედებდა.[21] როდესაც ჯონი 14 წლის იყო, მშობლები ერთმანეთს ოფიციალურად გაეყარნენ. დედამ იქორწინა ადგილობრივ მხატვარ, ფრედ ფეირბრაზერთან, რომელიც ნამდვილ მამასთან შედარებით უფრო მზრუნველი აღმოჩნდა. ჯონი მას მოფერებით „დერფს“ უწოდებდა (ეს იყო მისი შებრუნებული სახელი).[21] ისინი გადავიდნენ #1A-ში, რვა ბინისგან შემდგარ შენობა ფროუმ კორტში, რომელიც წინა სახლებთან ახლოს მდებარეობდა. აქ ჯონმა დაიწყო იმ სიმღერების შექმნა, რომლებმაც როკ-მუსიკოსის კარიერა დააწყებინეს. ამ სახლში ცხოვრობდა იმ პირველი ოთხი სტუდიური ალბომის გამოცემისას, რომლებმაც იგი ამერიკულ საუკეთესო 40-ეულში მოახვედრეს.[23]

ბარების პიანისტიდან სიმღერების ავტორამდე (1962—1969)

რედაქტირება
იხილეთ აგრეთვე: Bluesology

15 წლის ასაკში, დედის და მამინაცვალის დახმარებით, რეჯინალდი მოხვდა ნორთვუდ ჰილზის სასტუმროს ადგილობრივ ბარში, სადაც ხუთშაბათიდან კვირამდე პიანისტად მუშაობდა.[24][25] „რეჯის“ ფსევდონიმით ცნობილი, იგი ასრულებდა პოპულარულ, მათ შორის ჯიმ რივზის და რეი ჩარლზის სიმღერებს, ისევე, როგორც საკუთარ ნამუშევრებს.[26][27] მოკლე პერიოდის განმავლობაში უკრავდა კოლექტივ The Corvettes-ში.[21]

1962 წელს დუაიტმა და მეგობრებმა ჩამოაყალიბეს ჯგუფი Bluesology. მთელი დღის დატვირთვის ფარგლებში დუაიტი ხან ლონდონის სასტუმროების ბარებში უკრავდა, ხან - ამ ახალ ჯგუფთან. 1960-იანების შუა პერიოდში Bluesology უკვე უკრავდა სხვადასხვა სოულ-შემსრულებლის მხარდამჭერი მუსიკოსების სახით - ასეთები იყვნენ The Isley Brothers, Major Lance და Patti LaBelle and the Bluebelles. 1966 წელს Bluesology 16-ჯერ გამოვიდა ჯონ ბოლდრისთან ერთად, კლუბში Marquee.[28]

 
1910 წლის ფორტეპიანო, რომელზეც ელტონ ჯონმა პირველი ხუთი ალბომის სიმღერები დაწერა, მათ შორის - პირველი წარმატებული სინგლი „Your Song“.

1967 წელს დუაიტი გამოეხმარა განცხადებას ბრიტანულ ჟურნალ New Musical Express-ში, რომელიც რეი უილიამსმა, იმ პერიოდში Liberty Records-ის წარმომადგენებლმა, გამოაქვეყნა.[29] შეხვედრისას მან დუაიტს გადასცა ტექსტები, დაწერილი კიდევ ერთი პიროვნების მიერ, რომელიც იგივე განცხადებას გამოეხმაურა — ეს იყო ბერნი ტოპენი. დუაიტმა დაწერა მელოდია და დაუკავშირდა ტოპენს — შემდგომში მათი თანამშრომლობა ელტონის მთელი კარიერის განმავლობაში გაგრძელდა. 1967 წელს ერთმანეთის გაცნობის შემდეგ მათ პირველი ერთობლივი სიმღერა დაწერეს და შემდეგ ჩაწერეს - „Scarecrow“. ექვსი თვის შემდეგ დუაიტი პრესაში უკვე „ელტონ ჯონის“ სახელით ფიგურირებდა. თავის მხრივ, ეს იყო Bluesology-ის ორი წევრის, საქსოფონისტ ელტონ დინისადმი და ვოკალისტ ჯონ ბოლდრისადმი პატივისცემის ნიშანი.[26]

ჯონის/ტოპენის დუეტი 1968 წელს დიკ ჯეიმზის DJM Records-ს სიმღერების ავტორების სახით შეუერთდა. შემდეგი ორი წლის განმავლობაში ისინი ქმნიდნენ მასალას სხვადასხვა შემსრულებლისთვის (მათ შორის იყვნენ როჯერ კუკი და ლულუ.[30] ტოპენს ტექსტების დასაწერად ერთი საათიც არ სჭირდებოდა. მას შემდეგ, რაც მათ ჯონს გადასცემდა, უკანასკნელი მუსიკას დაახლოებით ნახევარ საათში წერდა.[30] ამ ორი წლის განმავლობაში მათ ლეიბლისთვის მრავალი სიმღერა შექმნეს. ლულუსთვის დაიწერა „I Can't Go On (Living Without You)“, რომელიც 1969 წელს ევროვიზიის სიმღერის კონკურსისთვის მომზადდა. 1969 წელს ჯონმა კარიერაში პირველი პროფესიონალური სინგლი ჩაწერა, დაუკრა როჯერ ჰოჯსონისთვის, Argosy-ს სინგლზე „Mr. Boyd“.[31][32] ელტონი აგრეთვე უკრავდა სესიური მუსიკოსის სახით სხვა შემსრულებლებისთვის. ადრეულ ჩანაწერებს შორის არის ფორტეპიანოს პარტია The Hollies-ის „He Ain't Heavy, He's My Brother“-ში. The Scaffold-ისთვის იგი ბეკ-ვოკალსაც ასრულებდა.[33]

დებიუტიდან Goodbye Yellow Brick Road-ამდე (1969—1973)

რედაქტირება
 
ელტონ ჯონი სცენაზე 1971 წელს.

მუსიკის გამომცემელ სტივ ბრაუნის რჩევით, ტოპენმა და ჯონმა უკანასკნელისთვის დაიწყეს უფრო დახვეწილი სიმღერების წერა. პირველი იყო სინგლი „I've Been Loving You“ (1968), ჩაწერილი კალებ კუეის, Bluesology-ს ყოფილი გიტარისტის პროდიუსერობით. 1969 წელს მასთან, დრამერ როჯერ პოუპთან და ბასისტ ტონი მარისთან ერთად ჯონმა კიდევ ერთი სინგლი, „Lady Samantha“ და მთლიანი ალბომი Empty Sky ჩაწერა. შემდეგი ალბომისთვის Elton John პროდიუსერად აირჩიეს გას დაჯენი, ხოლო მუსიკის არანჟირებისთვის — პოლ ბაკმასტერი. Elton John გამოვიდა DJM Records/Pye Records-ზე 1970 წლის აპრილში, ხოლო აშშ-ში — Uni Records-ში. ამ ჩანაწერით ჩამოყალიბდა შემდგომი ალბომების შექმნის ფორმულა - გოსპელური ტიპის როკ-სიმღერები და მახვილი როკ-ბალადები. ალბომის პირველი სინგლი „Border Song“ Billboard Hot 100-ის #92 ადგილამდე ავიდა. მეორე, „Your Song“, ბრიტანეთში მეშვიდე პოზიციამდე ავიდა, ხოლო აშშ-ში - #8-მდე და იქცა ჯონის, როგორც მომღერლის, პირველ ჰიტურ სინგლად[34], ისევე, როგორც ალბომი, რომელიც Billboard 200-ში #4-ს იკავებდა, ხოლო ბრიტანეთში - #5-ს.[34][35]

Spencer Davis Group-ის ყოფილი დრამერ ნაიჯელ ოლსონის და ბასისტ დი მარის მხარდაჭერით ლოს-ანჯელესის The Troubadour-ში 1970 წლის აგვისტოში წარმატებით გაიმართა ჯონის პირველი ამერიკული კონცერტი.[36] კონცეპტუალური ალბომი Tumbleweed Connection 1970 წლის ოქტომბერში გამოვიდა და ბრიტანეთის ჩარტში #2, ხოლო აშშ-ში - #5 პოზიცია დაიკავა.[34] შემდეგი იყო საკონცერტო ალბომი 17-11-70 (აშშ-ში გამოცემული, როგორც 11–17–70), ჩაწერილი A&R Studios-ის მიერ ნიუ-იორკში, WABC-FM-ზე გამართული კონცერტისას. აშშ-ში დისკის კომერციული წარმატება დააზარალა ბუტლეგერის მიერ ოფიციალურ გამოცემამდე საკუთარი ასლის გაყიდვაში ჩაშვებამ. განსხვავება გამოცემებს ის იყო, რომ არაოფიციალური ვარიანტი შეიცავდა გამოსვლის სრულ 60 წუთიან ჩანაწერს და არა 40 წუთს, როგორც ეს 17-11-70-ში არის წარმოდგენილი.[37]

 
ელტონ ჯონი ჰამბურგის მუსიკის დარბაზში, მარტი, 1972

1971 წელს ჯონმა და ტოპენმა დაწერეს სიმღერები შემდგომში ნაკლებად ცნობილი ფილმისთვის „მეგობრები“ და ალბომისთვის Madman Across the Water. უკანასკნელი აშშ-ის ჩარტში #8 ადგილს იკავებდა, ჰიტებით „Levon“ და „Tiny Dancer“. 1972 წელს ჯონის საკონცერტო შემადგენლობას, რომელსაც Elton John Band (ელტონ ჯონის ბენდი) ეწოდებოდა, გიტარისტის და ბეკ-ვოკალისტის სახით შეუერთდა დეივი ჯონსტონი. 1972 წელს გამოვიდა Honky Château, შემდგომში აშშ-ში ჯონის რიგით პირველი #1 ალბომი, რომელიც Billboard 200-ში ხუთი კვირის განმავლობაში იმყოფებოდა. შემდგომი შვიდი ალბომიც აშშ-ში #1 ადგილს იკავებდა.[38] Honky Château ბრიტანეთში #2 იყო. წარმატება ჰქონდა მის სინგლებს „Rocket Man“ და „Honky Cat“[39], რომლებიც ლონდონის Trident Studios-ში ჩაიწერა.

Don't Shoot Me I'm Only the Piano Player გამოვიდა 1973 წლის დასაწყისში, მოხვდა რა ბრიტანეთის, აშშ-ის, ავსტრალიის და სხვა ქვეყნების #1 პოზიციაზე.[34] მასში შეტანილია „Crocodile Rock“, ელტონის პირველი სიმღერა, მოხვედრილი Billboard Hot 100-ის პირველ ადგილზე და „Daniel“ (აშშ - #2, ბრიტანეთი - #4).[34][40] აშშ-ში ალბომიც და „Crocodile Rock“-იც გამოიცა ლეიბლ MCA Records-ზე.[41]

Goodbye Yellow Brick Road გამოვიდა 1973 წლის ოქტომბერში. მას დიდი აღიარება ხვდა წილად, ისევე, როგორც კომერციული წარმატება - ატლანტიკის ორივე მხარეს ჩარტების სათავეებში და ამ პოზიციის ორი თვის განმავლობაში შენარჩუნებით.[42] ჯონი დროებით იქცა გლემ-როკის ვარსკვლავად. აშშ-ში პირველ პოზიციაზე მოხვდა მისი სინგლი „Bennie and the Jets“. ალბომში აგრეთვე შეტანილია ჰიტური „Goodbye Yellow Brick Road“, „Candle in the Wind“, „Saturday Night's Alright for Fighting“ და „Funeral for a Friend/Love Lies Bleeding“. Goodbye Yellow Brick Road-ს წლების შემდეგ მიეძღვნა VH1-ის Classic Albums-ის გამოშვება, რომელშიც ალბომის ჩაწერის ისტორია განიხილება.[43]

The Rocket Record Company-დან 21 at 33-მდე (1974—1979)

რედაქტირება
 
ელტონ ჯონი პიანინოთან 1975 წლის კონცერტზე.

ჯონმა დააარსა საკუთარი ლეიბლი The Rocket Record Company (რომლის აშშ-ის დისტრიბუტორი იყო MCA, ხოლო ბრიტანეთში თავდაპირვეკად - Island). ლეიბლს კონტრაქტი ჰქონდა რამდენიმე შემსრულებელთან, რომელთა შორის იყვნენ ნილ სედაკა (მის „Bad Blood“-ში ჯონმა ბეკ-ვოკალი შეასრულა) და კიკი დი. Rocket-ზე საკუთარი ალბომების გამოცემის სანაცვლოდ, მან აირჩია 8 მილიონ დოლარიანი კონტრაქტი MCA-სთან. ცნობილი გახდა, რომ კონტრაქტის გაფორმების შემდეგ ლეიბლმა მისი ჯანმრთელობა 25 მილიონი აშშ დოლარით დააზღვია. 1974 წელს MCA-მ გამოსცა მისი კომპილაცია Greatest Hits, რომელიც ბრიტანეთში და აშშ-ში #1 იყო და RIAA-სგან ალმასის სტატუსი მოიპოვა, აშშ-ში გაყიდული 16 მილიონი დისკისთვის.[34][44]

1974 წელს ჯონმა ითანამშრომლა ჯონ ლენონთან. თავდაპირველად ლენონი ჯონის მიერ ჩაწერილ The Beatles-ის „Lucy in the Sky with Diamonds“-ში გამოჩნდა. სინგლზე გამოცემული ამ სიმღერის b-მხარეზე გამოვიდა ლენონის „One Day at a Time“. ელტონი მონაწილეობდა მის ალბომზე Walls and Bridges „Whatever Gets You thru the Night“-ის ჩაწერაში. წლის ბოლოს გაიმართა კონცერტი, რომელიც ლენონისთვის უკანასკნელი გამოსვლა აღმოჩნდა. მედისონ-სკვერ-გარდენზე მათ შეასრულეს „Whatever Gets You thru the Night“, „One Day at a Time“ და The Beatles-ის კიდევ ერთი ცნობილი სიმღერა, „I Saw Her Standing There“. მანამდე ჯონი ელტონს დაპირდა - თუ „Whatever Gets You Thru The Night“ აშშ-ში #1 ადგილს დაიკავებდა, იგი გამოვიდოდა მის კონცერტზე.[45]

Caribou, შემდეგი ალბომი, გამოვიდა 1974 წელს და იყო მუსიკოსის რიგით მესამე ბრიტანული ალბომი, მოხვედრილი #1 პოზიციაზე, ხოლო აშშ-ში, კანადაში და ავსტრალიაში მან #1 პოზიცია დაიკავა.[34][46] ჩაწერილი ცოცხალ გამოსვლებს შორის არსებული შესვენებების დროს, ორი კვირის განმავლობაში, ალბომი შეიცავს „The Bitch Is Back“-ს და ორკესტრით გამდიდრებულ „Don't Let the Sun Go Down on Me“-ს.[46] „Step into Christmas“ 1973 წლის ნოემბერში ცალკე სინგლის სახით გამოვიდა. იგი შეტანილია ალბომის 1995 წლის რემასტერში.[47]

 
1975 წელი. ელტონ ჯონი ატარებდა დახვეწილ კოსტიუმებს.

პიტ ტაუნსენდის (The Who) თხოვნით, ჯონმა განასახიერა პერსონაჟი სახელით „პინბოლის ჯადოქარი“ როკ-ოპერაში „ტომი“ და შეასრულა სიმღერა „Pinball Wizard“. მძლავრი აკორდებით გაჯერებული, ჯონის ვერსია ჩაიწერა ფილმისთვის, 1975 წელს, ხოლო სინგლი 1976 წელს გამოიცა (1975 წელს - აშშ-ში). ბრიტანეთში იგი ჩარტის #7 პოზიციაზე მოხვდა.[34] Bally-მ ამავე პერიოდში გამოუშვა „Captain Fantastic“-ის პინბოლის თემატური სათამაშო აპარატი, რომელზეც ელტონ ჯონიც იყო გამოსახული, ფილმში განსახიერებული პერსონაჟის ფორმით.[48]

1975 წელს გამოიცა ავტობიოგრაფიული ალბომი Captain Fantastic and the Brown Dirt Cowboy, რომელიც აშშ-ში გამოსვლისთანავე პირველ ადგილზე მოხვდა და იყო პირველი ალბომი Billboard 200-ში ასეთი წარმატებით. ამ პოზიციაზე იგი შვიდი კვირის განმავლობაში იმყოფებოდა.[49] ალბომში არეკლილია ელტონის მანამდე ფარული პირადი თემები. ტოპენის ტექსტებში აღწერილია ამ ორის თანამშრომლობის ადრეული პერიოდი. „Someone Saved My Life Tonight“ იქცა ჰიტ-სინგლად და ელტონის ცხოვრებაში გადამწყვეტი როლი ითამაშა. ელტონ ჯონის ბენდის არსებობაც დასასრულს უახლოვდებოდა - უკმაყოფილო ჯონმა მუსიკოსთა გარემოცვიდან მოიშორა ოლსონი და მარი, რომლებმაც შემადგენლობის ჟღერადობაზე დიდი გავლენა იქონიეს.[48] Circus Magazine-ის თანახმად, ჯონ რაიდის წარმომადგენელმა განაცხადა, რომ გადაწყვეტილება საერთო იყო და მიიღეს, სანამ ჯონი ავსტრალიაში იმყოფებოდა, „ტომის“ მხარდასაჭერი ღონისძიებებით.[50] მისივე თქმით, რაიდი მუსიკოსებს ვერ გაათისუფლებდა, ვინაიდან ისინი ელტონმა აიყვანა.[50] მანვე განაცხადა, რომ ნაიჯელი კვლავ სოლო შემოქმედებას დაუბრუნდებოდა, ხოლო დი - სესიურს და, ალბათ, სოლო ალბომსაც ჩაწერდა.[50]

დეივი ჯონსტონი და რეი კუპერი დატოვეს, დააბრუნეს კუეი და როჯერ პოუპი, აგრეთვე დაამატეს ახალი ბასისტი - კენი პასარელი. ასეთი შემადგენლობით მიიღეს უფრო მძიმე ჟღერადობა. სტუდიაში კლავიშებიანებზე უკრავდა და არანჟირებაზე მუშაობდა ჯეიმზ ნიუტონ ჰოვარდი.[51] 1975 წლის ივნისში ჯონი ამ შემადგენლობით გამოვიდა 75 000 მსმენელის წინაშე უემბლიზე.[51]

 
ელტონ ჯონი ტურნეს Captain Fantastic დროს, 1975.

უფრო მეტად როკ-მუსიკაზე ორიენტირებული Rock of the Westies აშშ-ის ჩარტში გამოსვლისთანავე #1 პოზიციაზე მოხვდა, ისევე, როგორც წინამორბედი. ტურნეს დროს სიახლეებს შორის[49] იყო კოსტიუმი სირაქლემის ბუმბულებით, 5000 დოლარის ღირებულების სათვალეები, რომლებზეც მისი სახელი ეწერა და სხვადასხვა ექსცენტრიული კოსტიუმი - თავისუფლების ქანდაკების, დონალდ დაკის თუ მოცარტის.[52][53] 1975 წელს ელტონ ჯონს გაუხსნეს ვარსკვლავი ჰოლივუდის დიდების ხეივანში.[54]

ლოს-ანჯელესის The Troubadour-ში 1975 წელს გაიმართა ოთხი კონცერტი, რითაც აღინიშნა მუსიკოსის იქ გამართული პირველი გამოსვლის ხუთი წლისთავი. ვინაიდან ადგილები შეზღუდული იყო, გაიმართა ლატარეა, რომელშიც ყოველ გამარჯვებულს მხოლოდ ორი დასასწრები ბილეთის შეძენის უფლება ჰქონდა. ყველა დამსწრემ მიიღო სპეციალური ალმანახი, რომელიც ელტონ ჯონის ბენდის ისტორიას აღწერდა. იმავე წელს ჯონმა დაუკრა ფორტეპიანოზე კევინ ეიერსის Sweet Deceiver-ის ჩაწერისას და იყო ერთ-ერთი პირველი თეთრკანიანი შემსრულებელი, რომელიც შავკანიანების გადაცემა Soul Train-ში გამოვიდა, აშშ-ის ტელეეთერში[42]. 1975 წლის 9 აგვისტოს სანტა-მონიკაში გამართულ როკ-მუსიკის პირველ დაჯილდოებაზე ჯონი დასახელდა წლის გამორჩეულ როკ-პიროვნებად.[55]

1976 წელს გამოვიდა საკონცერტო ალბომი Here and There, მას კი მოჰყვა ორმაგი Blue Moves, რომელშიც შეტანილია „Sorry Seems to Be the Hardest Word“. იმ დროისთვის მუსიკოსის უდიდეს წარმატება იყო დუეტი კიკი დისთან „Don't Go Breaking My Heart“, რომელიც როგორც ბრიტანეთის, ასევე აშშ-ის ჩარტში პირველ ადგილს იკავებდა.[34][56]

1976 წლის ბოლოს Rolling Stone-თან საუბრისას ელტონ ჯონმა პირველად განაცხადა თავისი ბისექსუალური ორიენტაციის შესახებ.[57]

 
ელტონ ჯონი და რეი კუპერი, დუბლინი, ირლანდი, 1979

1970–1976 წლები, გარდა კომერციულად ყველაზე დიდი წარმატებისა, კრიტიკოსების მიერ აგრეთვე ყველაზე მაღალი წარმატებით სარგებლობენ. სამწლიან პერიოდში, 1972–1975 წლებში ჯონის შვიდი ალბომი აშშ-ში #1 პოზიციაზე იმყოფებოდა, რაც მანამდე ნებისმიერი შემსრულებლისთვის წარმოუდგენელი იყო.[42] Rolling Stone-ის ყველა დროის 500 საუკეთესო ალბომის სიაში 2003 წელს მოხვედრილი ექვსი ალბომიდან ყველა ამ პერიოდიდან არის. Goodbye Yellow Brick Road ამასთან, 91-ე ადგილს იკავებს. ელტონ ჯონის სამი ალბომი, Tumbleweed Connection, Honky Château და Captain Fantastic Allmusic-ის მიერ ხუთვარსკვლავიანი შეფასებით აღინიშნა.[58]

ამავე პერიოდში, ელტონ ჯონი სპეციალურად მიწვეული სტუმრის სახით გამოჩნდა BBC-ზე, Morecambe and Wise Show-ში.[59]

1977 წლის ნოემბერში ჯონმა განაცხადა, რომ გამოსვლებისგან თავს იკავებდა. ტოპენმა დაიწყო მუშაობა სხვა შემსრულებლებთან. ამიერიდან ელტონი ყოველ წელს უბრალოდ თითო ალბომს უშვებდა. A Single Man ტექსტების სხვა ავტორთან, გერი ოსბორნთან ერთად ჩაიწერა. ალბომიდან გამოცემული სინგლების მიუხედავად, აშშ-ის ოცეულში არც ერთი მოხვედრილა. მიუხედავად ამისა, ბრიტანეთის ოცეულში წარმატება ჰქონდა ორს - „Part-Time Love“ და „Song for Guy“ (უკანასკნელი ხუთეულშიც კი შევიდა).[34] 1979 წელს, რეი კუპერის თანხლებით, ელტონი იქცა ერთ-ერთი პირველ დასავლელ შემსრულებლად თანამედროვე მუსიკაში, რომელიც საბჭოთა კავშირში გამოვიდა, ისევე, როგორც ისრაელში.[60] აშშ-ის ჩარტში იგი დაბრუნდა „Mama Can't Buy You Love“-ით (#9), რომლის გამოცემაზე MCA-მ 1977 წელს უარი განაცხადა. იგი ჩაწერილი იყო სოულის ფილადელფიელ პროდიუსერ ტომ ბელის თანაშემწეობით.[61] ჯონი ამბობდა, რომ ბელი იყო პირველი პიროვნება, რომელმაც მას ვოკალის გაკვეთილები ჩაუტარა და ურჩია, უფრო ბოხი ხმით ემღერა.

დისკოს გავლენიანი ალბომი Victim of Love წარუმატებელი აღმოჩნდა. 1979 წელს ჯონთან თანამშრომლობას დაუბრუნდა ტოპენი, თუმცა სრულყოფილად 1983 წლის Too Low for Zero-მდე არ უმუშავიათ. 21 at 33-ს, ახალ ალბომს, მნიშვნელოვანი წარმატება ჰქონდა, ჰიტით „Little Jeannie“ (აშშ - #3), რომლის ტექსტი ოსბორნს ეკუთვნის.[62]

1980s: The Fox-იდან Sleeping with the Past-ამდე (1980–89)

რედაქტირება
 
ელტონ ჯონი 1980-იანებში

1981 წლის ალბომი, The Fox, ჩაიწერა იმავე სესიების დროს, რაც 21 at 33. მასში წარმოდგენილია თანამშრომლობა ტიმ რობინსონთან და ჯუდი ცუკესთან. 1980 წლის 13 სექტემბერს ელტონი, ოლსონის და მარის ბენდში მონაწილეობით, გამოვიდა ნიუ-იორკის ცენტრალურ პარკში, 400 000 მსმენელის წინაშე.[63] 1982 წლის ჰიტი „Empty Garden (Hey Hey Johnny)“ შევიდა ალბომში Jump Up!, რომელიც აშშ-ში, Geffen Records-თან კონტრაქტით, მუსიკოსის მეორე ალბომი იყო.

ორიგინალური წევრების, ჯონსტონის, მარის და ოლსონის კვლავ მონაწილეობით, ჯონი დაუბრუნდა ჩარტებს 1983 წლის Too Low for Zero-თი, რომელშიც წარმოდგენილია „I'm Still Standing“ (ბრიტანეთი - #4) და „I Guess That's Why They Call It the Blues“ (ჩაწერილი სტივი უანდერის მონაწილეობით, აშშ - #4, ბრიტანეთი - #5).[34][56] 1983 წლის ოქტომბერში სკანდალი გამოიწვია ელტონის მიერ გაერთიანებული ერების ორგანიზაციის მიერ დაწესებული სამხრეთ აფრიკის კულტურული ბოიკოტის დარღვევამ - კონცერტმა, რომელიც ადგილობრივ სან-სიტიში გაიმართა.[64] 1984 წელს, ვალენტინობის დღეს, ჯონმა იქორწინა ახლო მეგობარ და ხმის ინჟინერ რენატე ბლაუელთან. ქორწინება სამ წელიწადს გაგრძელდა.[65]

 
ელტონ ჯონის კოსტიუმი 1986 წლის ტურნედან Tour de Force, Hard Rock Cafe, ლონდონი

1985 წელს ელტონი, სხვებთან ერთად, გამოვიდა უემბლიზე, Live Aid-ის ფარგლებში.[66] ღონისძიებაზე მან შეასრულა „Bennie and the Jets“ და „Rocket Man“, მოგვიანებით კი, პირველად Hammersmith Odeon-ის 1982 წლის კონცერტების შემდეგ კიკი დისთან ერთად შეასრულა „Don't Go Breaking My Heart“. ჯორჯ მაიკლთან (რომელიც ჯერ კიდევ Wham!-ში მღეროდა) ერთად შესრულდა „Don't Let the Sun Go Down on Me“.[66] 1985 წელს გამოვიდა ალბომი Breaking Hearts, სიმღერით „Sad Songs (Say So Much)“, რომელიც აშშ-ში #5, ხოლო ბრიტანეთში - #7 იყო[34]. 1985 წელს ჯონმა აგრეთვე ჩაწერა მასალა მილი ჯექსონთან ერთად. 1986 წელს დაუკრა მძიმე მეტალ ჯგუფ Saxon-ის Rock the Nations-ის ორ სიმღერაში.[67]

Biography-ზე 1986 წელს გამოვიდა დოკუმენტური ფილმი შემსრულებლის იმავე წლის ამერიკული ტურნეს შესახებ. მოგვიანებით, ყელზე გადატანილმა ოპერაციამ შეცვალა ჯონის ვოკალური ტემბრი, რაც გამოწვეული იყო რამდენიმე უსაფრთხო პოლიპის მოცილებით.[68]

1987 წელს ჯონმა მოიგო სასამართლო დავა The Sun-ს წინააღმდეგ, რომელმაც გამოაქვეყნა ცრუ ინფორმაცია, თითქოს ჯონს ჰქონდა სექსი მამაკაც მეძავებთან.[69] 1988 წელს მედისონ-სკვერ-გარდენზე გაიმართა აღსანიშნავი კონცერტების ხუთდღიანი სერია, რიგით 26-ე მუსიკოსის კარიერაში.[70] სოთბისი აუქციონზე დაახლოებით 20 მილიონ აშშ დოლარად გაიყიდა მუსიკოსის კუთვნილი 2000 სხვადასხვა ნივთი.[71]

1980-იანებში გამოსულ სინგლებს შორის სხვა მნიშვნელოვანი ჰიტები იყო: „Nikita“ (1986, აშშ - #7, ბრიტანეთი - #3), ცნობილი კენ რასელის მიერ გადაღებული ვიდეოთი; „Candle in the Wind“-ის ცოცხალი ორკესტრირებული ვერსია (აშშ - #6) და „I Don't Wanna Go on with You Like That“ (აშშ - #2).[34][56] ყველაზე წარმატებული იყო სინგლი დაიენ უორვიკის, გლედის ნაიტის და სტივი უანდერის მონაწილეობით, „That's What Friends Are For“. ჩაწერილი Dionne and Friends-ის სახელით, საქველმოქმედო სინგლი განკუთვნილი იყო აივ-ის კვლევისთვის საჭირო თანხების შესაგროვებლად და აშშ-ში 1985 წელს #1 იყო[56]. ელტონ ჯონის ალბომები კვლავ იყიდებოდა, მაგრამ 1980-იანებში მხოლოდ Reg Strikes Back მოხვდა აშშ-ის ოცეულში, #16 პოზიციაზე[56].

1990-იანები: „Sacrifice“-იდან Aida-მდე (1990—1999)

რედაქტირება

1990 წელს ჯონმა ბრიტანეთის სინგლების ჩარტში პირველად დაიკავა #1 ადგილი სიმღერით „Sacrifice“ (სინგლის b-მხარეზე აგრეთვე იყო „Healing Hands“), წინა წლის Sleeping with the Past-იდან. სინგლი ჩარტის სათავეში ექვსი კვირის განმავლობაში იმყოფებოდა[72]. შემდეგ წელს „Basque“-მ მიიღო გრემის ჯილდო საუკეთესო ინსტრუმენტული კომპოზიციისთვის. უემბლიზე გამართულ ჯორჯ მაიკლის კონცერტზე შესრულებული „Don't Let the Sun Go Down on Me“ სინგლზე გამოიცა და როგორც ბრიტანეთის, ასევე აშშ-ის ჩარტში პირველ ადგილს იკავებდა.[73] Brit Awards-ზე, ლონდონში, 1991 წელს, მუსიკოსმა საუკეთესო მამაკაცი შემსრულებლის ჯილდო მიიღო.[74]

1992 წელს გამოვიდა აშშ-ის ჩარტში შემდგომში #8 პოზიციაზე შესული The One, ამავე სახელწოდების ჰიტური სიმღერით.[75][76] აგრეთვე გამოვიდა ერიკ კლეპტონთან ერთად ჩაწერილი „Runaway Train“. გიტარისტთან ერთად ჯონი აგრეთვე გამოვიდა უკანასკნელის Clapton's World Tour-ის ფარგლებში.[77] ტოპენთან ერთად შემდეგი 12 წლით ელტონმა გააფორმა 39 მილიონი დოლარიანი საგამომცემლო კონტრაქტი Warner/Chappell Music-თან, რაც მათ აძლევდა მუსიკის ისტორიაში იმ დროისთვის უდიდეს ნაღდ ფულად ავანსს.[78] 1992 წლის აპრილში ჯონი გამოვიდა ფრედი მერკურისადმი მიძღვნილი კონცერტის ფარგლებში და Queen-ის დარჩენილ წევრებთან ერთად შეასრულა „The Show Must Go On“, ხოლო Guns N' Roses-ის ექსლ როუზთან და Queen-თან ერთად - „Bohemian Rhapsody“.[79] 1992 წელს MTV-ის მუსიკალური ვიდეოების დაჯილდოებაზე ელტონმა დაუკრა „The One“, ხოლო Guns N' Roses-თან ერთად - უკანასკნელის „ნოემბერი Rain“.[80] შემდეგ წელს გამოვიდა მისი ახალი სტუდიური ალბომი, Duets, თანამშრომლობა მრავალ შემსრულებელთან, რომელთა შორის იყვნენ ტემი უინეტი და რუპოლი. მასში აგრეთვე შევიდა ახალი დუეტი კიკი დისთან, კოულ პორტერის საავტორო „True Love“-ის ვერსია. ეს უკანასკნელი ბრიტანეთის ჩარტის #10 პოზიციაზე მოხვდა.[81]

„ჩემთვის, როგორც ბევრი სხვა შემსრულებლისთვის, ელტონ ჯონზე დიდი შთაგონება არ ყოფილა. როდესაც ვიხსენებთ დიდ როკ-დუეტებს, მაგალითად ჯიმი პეიჯს და რობერტ პლანტს, ჯონ ლენონს და პოლ მაკ-კარტნის, მიკ ჯეგერს და კით რიჩარდსს, გავიხსენებდი ელტონ ჯონს და ბერნი ტოპენს. და დღეს ვფიქრობ, რომ ელტონ ჯონი უნდა დაჯილდოვდეს მისი ნაშრომებისთვის და წვლილისთვის, რომელიც აივ-თან ბრძოლაში შეიტანა. აგრეთვე სიმამაცისთვის, რომელიც გამოხატული იყო ყველა ტრიუმფის თუ ტრაგედიის გამოჩენისას.“
— ექსლ როუზის ციტირება ელტონ ჯონის როკ-ენ-როლის დიდების დარბაზში შეყვანის ცერემონიიდან.[82]

ტიმ რაისთან ერთად ელტონ ჯონმა დაწერა სიმღერები დისნეის 1994 წლის ანიმაციური ფილმისთვის „მეფე ლომი“. ოსკარის 67-ე დაჯილდოებაზე ფილმის საუნდტრეკის სიმღერებიდან სამი მოხვდა წლის საუკეთესო სიმღერის ნომინაციაზე, აქედან გაიმარჯვა სიმღერამ „Can You Feel the Love Tonight“.[83] იგი, ისევე, როგორც „Circle of Life“, იქცა მუსიკოსის მორიგ ჰიტად.[84][85] „Can You Feel the Love Tonight“-მა ჯონს აგრეთვე მოუპოვა გრემის ჯილდო წლის საუკეთესო მამაკაცი ვოკალისტის კატეგორიაში[83]. საუნდტრეკული ალბომი, გამოცემის შემდეგ, Billboard 200-ის პირველ ადგილს ცხრა კვირის განმავლობაში იკავებდა. 1999 წლის 10 ნოემბერს RIAA-მა საუნდტრეკი აღნიშნა ალმასის სტატუსით. იგი გაიყიდა 15 მილიონი ასლის ოდენობით.[5]

1994 წელს ელტონ ჯონი ექსლ როუზმა როკ-ენ-როლის დიდების დარბაზში შეიყვანა.[86] 1995 წელს გამოვიდა ალბომი Made in England (#3 ჩარტში) და მისი სინგლი „Believe“[87]. ელტონმა სიმღერა 1995 წლის Brit Awards-ზე შეასრულა და მიიღო ჯილდო მუსიკაში გამორჩეული წვლილისთვის.[88] დუეტი ლუჩანო პავაროტისთან, „Live Like Horses“ (რომლის სოლო ვერსია შევიდა შემდეგ სტუდიურ ალბომში), ბრიტანეთში 1996 წლის დეკემბერში #9 იყო.[34] კომპილაცია Love Songs 1996 წელს გამოვიდა.[89]

1997 წლის დასაწყისში, თავისი 50 წლის იუბილეს აღსანიშნავად, ელტონი, ლუი XIV-ედ გადაცმული, 500 მეგობრის წინაშე გამოვიდა. Queen-ის დარჩენილ წევრებთამ იგი პარიზში, 1997 წლის 17 იანვარს, მორის ბეჟარის მიერ დადგმული Le Presbytère N'a Rien Perdu De Son Charme Ni Le Jardin De Son Éclat-ის ფარგლებში გამოჩნდა. ღონისძიება ეძღვნებოდა აივ-ის მსხვერპლებს, მათ შორის - ფრედი მერკურის და დასის მოცეკვავე ხორხე დონს. 1997 წლის ბოლოს დაიღუპა ელტონი ორი უახლოესი მეგობარი - ჯანი ვერსაჩე მოკლეს, ხოლო დაიანა, უელსის პრინცესა, პარიზში, 31 აგვისტოს ავტოავარიას შეეწირა.[90]

მუსიკალური ნაწყვეტები:
 
Candle In The Wind 1997
„Candle in the Wind 1997“-ის ტექსტის დიდი ნაწილი დაიწერა უელსის პრინცესა დაიანას ბიოგრაფიის შთაგონებით.
ვერ ხსნით ფაილს? იხ. მედია მაშველი.

სექტემბრის დასაწყისში ელტონი დაუკავშირდა ბერნი ტოპენს და სთხოვა, სიმღერის „Candle in the Wind“ ტექსტი შეეცვალა, რათა პატივი მიეგოთ დაიანასთვის.[91] 6 სექტემბერს ელტონმა „Candle in the Wind 1997“ შეასრულა დაიანას სამგლოვიარო ცერემონიისას.[92] „Candle in the Wind 1997“ იქცა ყველა დროის ყველაზე სწრაფად და ყველაზე მეტად გაყიდულ სინგლად - მსოფლიო მასშტაბით თავიდანვე 33 მილიონის ასლის ოდენობით[5][93]. იგი აგრეთვე იყო ბრიტანეთის ჩარტების ისტორიაში ყველაზე გაყიდვადი სინგლი [94], ბესტსელერი Billboard-ის ისტორიაში და ერთადერთი სინგლი, რომელმაც აშშ-ში ალმასის სტატუსი მოიპოვა - 11 მილიონი გაყიდული ასლით[2][5][95]. გინესის მსოფლიო რეკორდების წიგნის 2009 წლის გამოცემაში მითითებულია, რომ იგი არის 1950-იანებიდან მოყოლებული, აშშ-სა და ბრიტანეთში ყველაზე გაყიდვადი სინგლი, სულ 33 მილიონი გაყიდული ასლით.[3] გაყიდვიდან შემოსული თანხა (დაახლოებით 55 მილიონი აშშ დოლარი) გადაირიცხა დაიანას საქველმოქმედო ორგანიზაციებში, მისივე სახელობის ფონდის მეშვეობით.[96] გრემის მე-40 დაჯილდოებაზე ელტონმა მიიღო ჯილდო ამ სიმღერისთვის, როგორც საუკეთესო ვოკალისტმა მამაკაცმა.[93] სინგლი ამ სიმღერით გამოვიდა, როგორც ორმაგ A-მხარიანი, კიდევ ერთი კომპოზიციით „Something About the Way You Look Tonight“ (მომავალი ალბომიდან). ელტონს სიმღერა მას შემდეგ აღარ შეუსრულებელია, განაცხადა რა, რომ მხოლოდ იმ შემთხვევაში დაუკრავდა საჯაროდ, თუ ამის შესახებ დაიანას შვილები სთხოვდნენ.[97]

1997 წლის 15 სექტემბერს ჯონი გამოვიდა საქველმოქმედო კონცერტზე Music for Montserrat, როიალ ალბერტ ჰოლში და შეასრულა „Your Song“, „Don't Let the Sun Go Down on Me“ და „Live Like Horses“, კონცერტი კი სხვებთან ერთად დაასრულა „Hey Jude“-ით.[98] The Big Picture, მისი 26-ე სტუდიური ალბომი, 22 სექტემბერს გამოვიდა.

1997 წლის ნოემბერში ჯონმა მონაწილეობა მიიღო BBC-ის Children in Need-ის საქველმოქმედო „Perfect Day“-ს ჩაწერაში. სინგლი ბრიტანეთში #1 პოზიციას იკავებდა.[99]

ელტონი აქტიური იყო მუსიკალური თეატრების სფეროშიც. მიუზიკლი „მეფე ლომი“ 1997 წელს ბროდვეიზე და ვესტ-ენდში, 1999 წელს წარადგინეს. მისმა შემოსავალმა 6 მილიონი აშშ დოლარი შეადგინა, იმ დროისთვის — რეკორდული სასცენო დადგმების ისტორიაში (მანამდე ყველაზე წარმატებული „ოპერის მოჩვენება“ იყო).[100] „მეფე ლომის“ გარდა, ჯონმა ტიმ რაისთან ერთად დაწერა სიმღერები დისნეის მიერ შემუშავებული მიუზიკლ „აიდასთვის“. ტონის 54-ე დაჯილდოებაზე მათ ამ ნამუშევრისთვის მიიღეს წლის ჯილდო ორიგინალური მუსიკისთვის და ტექსტისთვის[101], ხოლო გრემის დაჯილდოებაზე - წლის მუსიკალური შოუს საუნდტრეკისთვის.[102][103] მიუზიკლის პრემიერა გაიმართა ატლანტაში, ალიანს-თეატრში, შემდგომში კი დადგმამ გადაინაცვლა ჩიკაგოში და საბოლოოდ, ბროდვეიზე.

მედისონ-სკვერ-გარდენზე იმავე წელს გამართული კონცერტის ჩანაწერი გამოვიდა, როგორც Elton John One Night Only – The Greatest Hits. აგრეთვე გამოიცა „აიდას“ კონცეპტუალური ალბომი Elton John and Tim Rice's Aida. მასში შეტანილია დუეტები სხვა შემსრულებლებთან და ზოგიერთი შემსრულებლის სოლო სიმღერა, მათ შორის — ლიენ რაიმსთან ერთად ჩაწერილი „Written in the Stars“ და ჯენეტ ჯექსონის „I Know the Truth“.[104]

2000-იანები: მიუზიკლი ბილი ელიოტი და 60 წლის იუბილე (2000–2009)

რედაქტირება
 
ელტონის გამოსვლა ნორვეგიაში, სკაგერაკ-არენაზე, ივნისი, 2009

2000 წელს ელტონი კვლავ გაერთიანდა ტიმ რაისთან, რათა შეექმნა სიმღერები DreamWorks-ის ფილმისთვის „გზა ელ დორადომდე“. 27-ე სტუდიური ალბომი, Songs from the West Coast, 2001 წლის ოქტომბერში გამოუშვა. მუსიკოსი განასახიერეს ალბომის მუსიკალურ ვიდეოებშიც - „This Train Don't Stop There Anymore“ (ჯასტინ ტიმბერლეიკი) და „I Want Love“ (რობერტ დაუნი უმცროსი მისი ვოკალის ფონზე პირს ამოძრავებს).[105] გრემის 43-ე დაჯილდოებაზე ელტონმა ემინემთან ერთად შეასრულა „Stan“, რეპერის ალბომიდან და სინგლიდან, რომელშიც გამოყენებულია დაიდოს ვოკალი.[106] 2001 წლის 11 სექტემბრის ტერორისტული აქტების შემდეგ გაიმართა კონცერტი ნიუ-იორკის მხარდასაჭერად, რომელზეც მუსიკოსმა „I Want Love“ და „Your Song“ შეასრულა, ბილი ჯოელთან დუეტში.[107]

2001 წელს ელტონი BBC-მ მიიწვია შოუში Have I Got News For You. თავდაპირველად მან თანხმობა განაცხადა, თუმცა უკანასკნელ წამს მონაწილეობისგან თავი შეიკავა. ეს მოხდა გადაცემის ეთერში გასვლამდე რამდენიმე საათით ადრე, ამიტომ მის სანაცვლოდ მიიწვიეს რეი ჯონსონი, ტაქსის მძღოლი გოლჩესტერიდან, რომელიც ხოლმე ჯონის ორეულის სახით გამოდიოდა. გადაცემის დროს მას ერთი სიტყვაც არ უთქვამს, თუმცა, როდესაც 24 საათის შემდეგ გამოშვება ეთერში გავიდა, მისი სახელი და გვარი ტიტრებში ეწერა, ხოლო ელტონ ჯონის — ამოღებული იყო. 2001 წელს აგრეთვე გამოვიდა დოკუმენტური ფილმი The Elton John Story, რომელიც VH-1 Classic-მა აჩვენა.

2003 წლის აგვისტოში გამოსული „Are You Ready for Love“ იყო მომღერლის რიგით მეხუთე ბრიტანული #1 სინგლი.[108] მიუზიკლებზე მუშაობის სერიაში შემდეგი იყო 2005 წლის „ბილი ელიოტი“, დრამატურგ ლი ჰოლის მიერ დადგმული. პრემიერისთანავე მაღალი შეფასებებით აღნიშნულმა სანახაობამ ლორენს ოლივიეს სახელობის ოთხი ჯილდო დაიმსახურა - საუკეთესო ახალი მიუზიკლის ჯილდოს ჩათვლით. ვესტ-ენდის თეატრის ისტორიაში იგი იყო რიგით მეთერთმეტე წარმოდგენათა რაოდენობის მხრივ და 2016 წლის აპრილამდე გადიოდა - სულ 4566 ჩვენებით.[109] 2015 წლის დეკემბრისთვის მიუზიკლი ლონდონში 5.25 მილიონმა მაყურებელმა იხილა, მსოფლიო მასშტაბით კი — თითქმის 11 მილიონმა. მსოფლიოს 80 თეატრიდან მისმა შემოსავალმა 800 მილიონზე მეტი აშშ დოლარი შეადგინა.[110] ბერნი ტოპენთან ერთად დაწერილ მიუზიკლებს წარმატებულია შორის მხოლოდ „ლესტატი“, დაფუძნებული ენ რაისის ვამპირულ რომანებზე. თუმცა, კრიტიკოსებმა იგი უარყოფითად შეაფასეს. 2006 წლის მაისს, 39 ჩვენების შემდეგ, მიუზიკლის ჩვენება დაიხურა.[111]

2003 წლის ოქტომბერში ჯონმა გამოაცხადა, რომ ლას-ვეგასის სიზერს-პელასში სპეციალური 75 კონცერტის გამართვაზე კონტრაქტი გააფორმა. ეს სანახაობა, The Red Piano, იყო მულტიმედიური ელემენტების მქონე კონცერტი, გიგანტური დეკორაციებით და დევიდ ლაშაპელის მიერ მომზადებული პროექციებით. წლის განმავლობაში ელტონ ჯონი ენაცვლებოდა სელინ დიონის გამოსვლებს - სანამ ერთი შეისვენებდა, მეორეს საკუთარი ღონისძიება ჰქონდა. პირველი ასეთ შოუებს შორის 2004 წლის 13 თებერვალს წარადგინეს.[112] 2004 წლის 9 ნოემბერს გამოვიდა ელტონის 28-ე სტუდიური ალბომი Peachtree Road. 2006 წლის თებერვალში მუსიკოსის სპეციალური კონცერტის შემოსავალი 2005 წლის ქარიშხალის დროს დაზარებულებული Harrah's Entertainment Inc.-ის მუშების დასახმარებლად შეგროვდა. სელინ დიონთან ერთად მან შეასრულა „Sorry Seems to Be the Hardest Word“ და „Saturday Night's Alright (for Fighting)“.[113]

2005 წლის ივლისში ელტონ ჯონის ვოკალმა სიმღერიდან „Indian Sunset“ სემპლის სახით გაიჟღერა ტუპაკ შაკურის „Ghetto Gospel“-ში, რომელიც ბრიტანეთის ჩარტის სათავეში მოექცა.[34] სიმღერა აგრეთვე მოხვდა ელტონის სინგლში „Electricity“, რომლის მასალა მუსიკოსმა 2005 წელს, „ბილი ელიოტისთვის“ მოამზადა. დისკის გაყიდვის მარკეტინგული სვლა არატიპიური იყო. გაყიდვების 75% შეადგინეს ციფრულმა ჩამონატვირთებმა. წვდომა ამ სიმღერის ჩამოსატვირთვად შესაძლებელი იყო მხოლოდ საგანგებოდ გამზადებულ კითხვებზე მობილურიდან გაგზავნილი პასუხების მეშვეობით[114].

2006 წლის 18 სექტემბერს გამოვიდა ელტონის 29-ე სტუდიური ალბომი The Captain & the Kid. 9 ოქტომბერს უოლტ დისნეის კომპანიამ მუსიკოსი დასახელა დისნეის ლეგენდად, დისნეის ფილმებში და თეატრალურ ნამუშევრებში შეტანილი წვლილისთვის.[115] 2006 წელს მუსიკოსმა Rolling Stone-ს უამბო, რომ შემდეგი ჩანაწერი უფრო თანამედროვე რიტმ-ენდ-ბლუზის და ჰიპ-ჰოპის ჟანრის იქნებოდა: „მსურს, ვიმუშავო ფარელ უილიამსთან, სნუპ დოგთან, კანიე უესტთან, ემინემთან და ვნახო, რა გამოვა.“[116]

 
ელტონი კონცერტზე Concert for Diana, რომელიც პრინცესა დაიანას მოგონებას ეძღვნებოდა, უემბლი, 1 ივლისი 2007

2007 წელს მედისონ-სკვერ-გარდენზე გაიმართა ჯონის 60-წლიანი იუბილეს აღსანიშნავი კონცერტი, რომელიც პირდაპირ ეთერშიც გადაიცემოდა და DVD-ზე გამოვიდა, როგორც Elton 60 – Live at Madison Square Garden[117]. კომპილაციური ალბომი Rocket Man: The Definitive Hits გამოვიდა 17 სხვადასხვა ვერსიის სახით. მუსიკოსის სრული სტუდიური კატალოგი, 32 ალბომის თითქმის 500 სიმღერა, პირველად ოფიციალურად გამოქვეყნდა ლეგალური ციფრული ჩამონატვირთების მაღაზიებში.[118]

1 ივლისს ჯონი გამოვიდა უემბლიზე, Concert for Diana-ზე, რომელიც პრინცესა დაიანას ხსოვნას ეძღვნებოდა (იგი გაიმართა იმ დღეს, როდესაც დაიანას 46 წელი შეუსრულდებოდა). კონცერტის შემოსავალი კვლავ გადაირიცხა დაიანას მიერ დაარსებულ საქველმოქმედო ფონდებში, რომლებსაც ამჟამად პატრონობენ მისი შვილები, უფლისწულები, უილიამი და ჰარი.[119][120] კონცერტი გაიხსნა „Your Song“-ით და დაიხურა სიმღერებით „Saturday Night's Alright For Fighting“, „Tiny Dancer“ და „Are You Ready For Love“.[119]

2008 წლის 21 ივნისს სიზერს-პელასში გაიმართა ჯონის მე-200 კონცერტი. DVD/CD გამოცემა The Red Piano გაყიდვაში გამოვიდა ნოემბერში, ქსელში Best Buy. ორწლიანი მსოფლიო ტურნეს დროს არსებული შესვენებების დროს ელტონი გამოდიოდა ლას-ვეგასში, სხვადასხვა დარბაზში, სადაც პირველად უკრავდა. ტურნე The Red Piano დასრულდა 2009 წლის აპრილში.[121] 2008 წლის სექტემბერში GQ-სთან საუბრისას ჯონმა განაცხადა: „ბილი ჯოელთან ერთად შემდეგ წელს ტურნეს ვაპირებ“, გულისხმობდა რა Face to Face-ს, კონცერტების სერიას, რომელშიც მონაწილეობას ორივე მუსიკოსი მიიღებდა. ტურნე დაიწყო 2009 წლის მარტში.[122]

2010–დღემდე

რედაქტირება
 
ელტონი შიდსთან ბრძოლის საერთაშორისო დღეს, სიდნეი, ავსტრალია, 1 დეკემბერი 2011

ელტონი ლედი გაგასთან ერთად გამოვიდა გრემის 52-ე დაჯილდოებაზე.[123] 2010 წლის 6 ივნისს მან დაუკრა რაშ ლიმბოს ქორწილში, 1 მილიონი აშშ დოლარის სანაცვლოდ.[124] 11 დღის შემდეგ, ისრაელში უკანასკნელი კონცერტიდან 17 წლისთავზე, იგი გამოვიდა რამატ განის სტადიონზე - მიუხედავად იმისა, რომ ერთი თვით ადრე გამოცხადდა ისრაელის კულტურული ბოიკოტი, მას შემდეგ, რაც ღაზის გემებზე ისრაელმა რეიდი განახორციელა.[125][126]

ლეონ რასელთან ერთად ჩაწერილი The Union 2010 წლის 19 ოქტომბერს გამოვიდა. ელტონი ამბობდა, რომ ეს თანამშრომლობა მის კარიერაში ახალი ეტაპი იყო: „პოპ-ალბომების ჩაწერა აღარ მსურს.“[127]

ახალი შოუ, The Million Dollar Piano, სიზერს-პელასის კოლიზეუმში, ელტონმა 2011 წლის 28 სექტემბერს გახსნა.[128] შემდეგი სამი წლის განმავლობაში იგი აღნიშნულ დარბაზში დროდადრო გამოდიოდა კონცერტებით ამ სერიის კონცერტებით. საიუბილეო კონცერტი, რომელიც მის შემოქმედებაში 4000-ე იყო, გაიმართა 2011 წლის 8 ოქტომბერს, სიზერსში.[129] 2011 წელს ჯონის ვოკალმა გაიჟღერა კეიტ ბუშის ალბომის 50 Words for Snow სიმღერაში „Snowed in at Wheeler Street“.[130] 2012 წლის 3 თებერვალს ელტონი პირველად ეწვია კოსტა-რიკას, ახლადაშენებულ ეროვნულ სტადიონზე გამართული კონცერტის ფარგლებში[131].

2012 წლის 4 ივნისს ელტონი გამოვიდა ბრიტანეთის დედოფლის ალმასის იუბილეს აღსანიშნავ კონცერტზე, ბაკინგემის სასახლეში, სიმღერებით „Your Song“, „Crocodile Rock“ და „I'm Still Standing“.[132] 30 ივნისს იგი გამოვიდა კიევში, Queen-ის დარჩენილ წევრებთან და ადამ ლაბბერტთან ერთად, ელენა პინჩუკის მიერ შექმნილი აივ-თან ბრძოლის ფონდის მიერ ორგანიზებულ კონცერტზე.[133]

2012 წლის მარტში ცნობილი გახდა, რომ მუსიკოსი მუშაობდა ახალ სტუდიურ ალბომზე The Diving Board. იგი იწერებოდა პროდიუსერ ტი-ბოუნ ბერნეტის თანაშემწეობით და თავდაპირველად იგეგმებოდა 2012 წლის შემოდგომაზე გამოსაცემად.[134][135]

ელტონის 1970-იანების სიმღერების რემიქსების ალბომი Good Morning to the Night, შექმნილი ავსტრალიური Pnau-ს მიერ, გამოვიდა 2012 წლის ივლისში. რემიქსული ალბომი მოხვდა ბრიტანეთის ჩარტის #1 პოზიციაზე.[136] 2012 წლის 30 ოქტომბერს, „ბრიტანეთის სიამაყის“ დაჯილდოებაზე, ელტონმა, მაიკლ კეინის, რიჩარდ ბრენსონის, საიმონ კოუელის და სტივენ ფრაის თანამონაწილეობით, რადიარდ კიპლინგის ლექსი „თუ“ წაიკითხა, როგორც მიძღვნა 2012 წლის 2012 წლის ზაფხულის ოლიმპიური თამაშების მონაწილეებისადმი.[137]

2013 წლის თებერვალში ჯონი ედ შირანთან ერთად გრემის 55-ე დაჯილდოებაზე გამოვიდა.[138] 2013 წელს იგი Queens of the Stone Age-თან ერთად უკანასკნელის მეექვსე სტუდიურ ალბომ ...Like Clockwork-ზე მუშაობდა, დაუკრა და იმღერა რა სიმღერაში „Fairweather Friends“. მან აგრეთვე განაცხადა, რომ ჯოშ ჰომის პროექტი Them Crooked Vultures მოსწონდა და მას თავად დაუკავშირდა და შესთავაზა ალბომზე დაკვრა.[139]

2013 წლის სექტემბერში ჯონმა მიიღო Brits-ის სიმბოლოს პირველი ჯილდო, მისი ბრიტანულ კულტურაზე ხანგრძლივი გავლენისთვის.[140] მუსიკოსი როდ სტიუარტის მიერ იქნა წარდგენილი. მოგვიანებით ორივემ შეასრულა „Sad Songs (Say So Much)“.[141]

იმავე თვეში საბოლოოდ გამოვიდა ჯონის The Diving Board, რომლის გამოცემის თარიღი რამდენიმეჯერ გადაიდო. გამოსვლისთანავე იგი მოხვდა ბრიტანეთის ჩარტის #3 და აშშ-ის #4 პოზიციაზე.[34][142] 2015 წლის ოქტომბერში ცნობილი გახდა 32-ე ალბომის გამოცემის შესახებ. Wonderful Crazy Night გამოვიდა 2016 წლის 5 თებერვალს. იგი კვლავ ტი-ბოუნ ბერნეტის დახმარებით ჩაიწერა[143]. წამყვანი სინგლი „Looking Up“, იმავე თვეში გამოვიდა. ეს იყო წლების შემდეგ ჯონის პირველი სრულყოფილი ალბომი, ჩაწერილი მისივე ტურნეს ბენდის თანაშემწეობით, 2006 წლის The Captain & the Kid-ის მსგავსად.[144]

2017 წლის 26 იანვარს ცნობილი გახდა, რომ ჯონი რომანის „ეშმაკი ატარებს პრადას“ მიუზიკლის სახით ადაპტაციისთვის მუსიკას დაწერდა, კევინ მაკკოლუმის (პროდიუსერი) და პოლ რუდნიკის (ლიბრეტო) თანამონაწილეობით.[145]

მხატვრული ფილმი „კინგსმენი: ოქროს წრე“, რომელშიც ჯონი ერთ-ერთ როლს ასრულებს, 2017 წლის ივნისში გამოვა.[146]

მუსიკალური სტილი

რედაქტირება
 
ელტონ ჯონი და ბერნი ტოპენი 1971 წელს. დღეისთვის მათ ერთად 30-ზე მეტი ალბომზე აქვთ ნამუშევარი.

ელტონი სიმღერებს დღემდე წერს ბერნი ტოპენთან ერთად - 1967 წლიდან, როდესაც გაზეთ New Musical Express-ის მეშვეობით Liberty Records ეძებდა სიმღერების ავტორებს.[29] დღემდე მათ ერთად 30-ზე მეტი ალბომი აქვთ დაწერილი.[147] როგორც წესი, ტოპენი ტექსტებს ცალკე წერს, შემდეგ კი ჯონი მათთვის მუსიკას წერს. ორივე ერთ ოთახში არასოდეს მუშაობს. თუ ელტონი რომელიმე სხვა ქვეყანაში იმყოფება, ტოპენი მას ტექსტებს ფოსტით უგზავნის.[148]

1992 წელს ჯონი სიმღერების ავტორების დიდების დარბაზში შეიყვანეს. იგი არის ბრიტანეთის სიმღერების ავტორების და კომპოზიტორების აკადემიის წევრი.[149] კრიტიკოსების დაკვირვებით, მისი ვოკალი ადრე ხასიათდებოდა, როგორც ტენორული. ამჟამად იგი ბარიტონია.[21] ფორტეპიანოზე დაკვრის სტილი შთაგონებულია კლასიკური და გოსპელური მუსიკით[150]. მუსიკის არანჟირებისთვის 1970-იანებში იწვევდა პოლ ბაკმასტერს.[151]

პირადი ცხოვრება

რედაქტირება

ოჯახი და ორიენტაცია

რედაქტირება

1960-იანი წლებს ბოლოს ელტონი დანიშნული იყო პირველ შეყვარებულთან, მდივან ლინდა ვუდროუსთან, რომელიც ნახსენებია სიმღერაში „Someone Saved My Life Tonight“[152][153]. 1984 წლის 14 თებერვალს მან სიდნეიში იქორწინა გერმანელ ხმის ინჟინერ რენატე ბლაუელთან, თუმცა უკვე ამ დროს ამბობდნენ, რომ ეს იყო მისი ჰომოსექსუალობის დაფარვის მცდელობა. 1976 წელს მან Rolling Stone-თან ინტერვიუში საბოლოოდ განაცხადა, რომ ბისექსუალი იყო[152][153], მაგრამ ბლაუელთან 1988 წელს გაყრის შემდეგ იგივე გამოცემასთან განაცხადა, რომ თავს მოხერხებულად გრძნობდა, როგორც გეი.[154]

1993 წელს დაიწყო ჯონის ურთიერთობა დევიდ ფერნიშთან, რომელიც მანამდე სარეკლამო ბიზნესში მუშაობდა და კინოინდუსტრიაში გადავიდა. 2005 წლის 21 დეკემბერს მათ გააფორმეს სამოქალაქო პარტნიორობა გაერთიანებულ სამეფოში.[155] მას შემდეგ, რაც 2014 წლის მარტში ინგლისში დაკანონდა გეების ქორწინება, მათ იქორწინეს 2014 წლის 21 დეკემბერს.[156][157][158] წყვილს ორი შვილი ჰყავს. უფროსი, ზაქარი ჯექსონ ლევონ ფერნიშ-ჯონი, 2010 წლის 25 დეკემბერს სუროგატულმა დედამ გააჩინა.[159][160] ჯონის ნათლულებს შორის არიან შონ ლენონი, დეივიდ და ვიქტორია ბეკჰემების შვილები ბრუკლინი და რომეო, ელიზაბეთ ჰერლის შვილი დემიანი და სეიმურ სტაინის შვილი.[161]

2010 წელს აშშ-ის რამდენიმე ქრისტიანული გაერთიანების მხრიდან გაიჟღერა პროტესტმა და ჯონის კრიტიკამ, მას შემდეგ, რაც მან ქრისტეს უწოდა „ჰუმანური, ძალიან ჭკვიანი და გეი პიროვნება, რომელსაც ესმოდა ადამიანების პრობლემები.“ უილიამ ენტონი დონოჰიუ, ადგილობრივი კათოლიკური ლიგის პრეზიდენტი და გეების ქორწინების მოწინააღმდეგი, გამოეხმაურა ამ განცხადებას: „უწოდო ქრისტეს ჰომოსექსუალი იგივეა, რაც უწოდო სექსუალური გადახრების მქონე. მაგრამ სხვა რას უნდა ელოდო ადამიანისგან, რომელსაც ნათქვამი აქვს მე რომ მკითხოთ, რელიგიას საერთოდ ავკრძალავდი.“[162]

2008 წელს ჯონმა განაცხადა, რომ გეებისთვის ერჩივნა სამოქალაქო ურთიერთობა, ვიდრე ქორწინება.[163] თუმცა, 2012 წლისთვის მან აზრი შეიცვალა და გაერთიანებულ სამეფოში ერთსქესიანთა ქორწინებას მხარს უჭერდა: „დიდი განსხვავებაა პარტნიორს და მეუღლეს შორის. პარტნიორი არის ტერმინი, რომელსაც უწოდებ მათ, ვისთანაც ჩოგბურთს თამაშობ ან ბიზნესში მუშაობ. ეს ვერ აღწერს სიყვარულს, რომელიც დევიდისადმი მაქვს და მას ჩემდამი. აი მეუღლე კი აღწერს.“ [164] 2014 წელს ჯონი ამტკიცებდა, რომ ქრისტე ერთსქესიანთა ქორწინებას მოიწონებდა.[165]

2013 წელს ელტონ ჯონმა უარი თქვა, რუსეთისთვის ბოიკოტი გამოეცხადებინა ქვეყანაში არსებული კანონის გამო, რომელიც ლგბტ პროპაგანდას ზღუდავდა, მაგრამ მოსკოვში გამართული კონცერტის დროს მსმენელებს მიმართა, რომ რუსეთის კანონები იყო „არაადამიანური და გამმიჯნავი“ და რომ იგი „წუხდა და შოკირებული იყო არსებული კანონმდებლობით.“[166] 2014 წლის იანვრის ინტერვიუში რუსეთის პრეზიდენტმა ვლადიმერ პუტინმა ისაუბრა ჯონზე, ამტკიცებდა რა, რომ რუსეთში გეების დისკრიმინაციას ადგილი არ ჰქონია: „ელტონ ჯონი დიდებული პიროვნებაა, გამორჩეული მუსიკოსი და მილიონობით ხალხს უყვარს, განურჩევლად მისი სექსუალური ორიენტაციისა“.[167] 2015 წლის 24 სექტემბერს ცნობილი გახდა, რომ პუტინმა დაურეკა მუსიკოსს და პირადად მიიწვია რუსეთში არსებული ლგბტ საზოგადოების პრობლემების განსახილველად.[168] ეს მოხდა მას შემდეგ, რაც ორი დღით ადრე ორმა პრანკერმა დაურეკა ჯონს. მათ თავი წარუდგინეს, თითქოს იყვნენ პუტინი და მისი სპიკერი. Instagram-ის საკუთარ გვერდზე ელტონ ჯონმა პუტინს შეცდომით გადაუხადა მადლობა ამ „ზარისთვის“.[169]

ქონება

რედაქტირება
 
ელტონ ჯონი სცენაზე, 2008

2009 წლის აპრილში Sunday Times Rich List წერდა, რომ ჯონის ქონება შეფასებული 175 მილიონ აშშ დოლარად და მუსიკოსი დაასახელა 322-ე ადგილზე ბრიტანეთის ყველაზე მდიდარი პიროვნებების სიაში.[170] 2011 წელს იგივე გამოცემამ დაასახელა 195 მილიონი აშშ დოლარი, ხოლო ჯონი - ბრიტანეთის მუსიკალური ინდუსტრიის ისტორიაში ყველაზე მდიდარი პიროვნებების ათეულში.[171] გარდა ბერკშირში მდებარე ძირითადი სახლის, ჯონი ფლობს უძრავ ქონებას ატლანტაში, ლოს-ანჯელესში, ნიცაში, ვენეციაში და ჰოლანდ-პარკში (ლონდონი). ვენეციაში მისი სახლი მდებარეობს მონ-ბორონის მთაზე.[172] ელტონი აგრეთვე აგროვებს მხატვრობის ნიმუშებს. ცნობილია, რომ მას აქვს მსოფლიოში ერთ-ერთი ყველაზე დიდი ფოტოკოლექცია პირადი სურათებით.[173]

მუსიკოსის თქმით, 2000 წლისთვის მან ორ წელიწადზე უფრო მცირე დროის განმავლობაში დახარჯა 30 მილიონი გირვანქა სტერლინგი - დაახლოებით 1.5 მილიონი თვეში. 1996 წლის იანვრის და 1997 წლის სექტემბერს შორის მან 9.6 მილიონზე მეტი დახარჯა უძრავ ქონებაზე, ხოლო 293.000 - ყვავილებზე.[174] 2001 წლის ივნისში მან საკუთარ კოლექციაში არსებული 20 ავტობომილი კრისტის აუქციონზე გაყიდა, განაცხადა რა, რომ ვერ იყენებდა მათ, ვინაიდან ქვეყანას ხშირად ტოვებდა.[175] ამ აუქციონმა, რომელზეც აგრეთვე 1993 წლის Jaguar XJ220 იყო გამოტანილი (შეფასებული 234 750 გირვანქა სტერლინგად), რამდენიმე Ferrari, Rolls-Royce და Bentley, მოუტანა 2 მილიონი გირვანქა სტერლინგის ოდენობის შემოსავალი.[176] 2003 წელს ჯონმა ჰოლანდ-პარკში მდებარე სახლში არსებული ნივთების ნაწილი სოთბისის აუქციონზე გაიტანა, 800 000 გირვანქა სტერლინგის შეგროვების იმედით, ვინაიდან სურდა სახლის შეკეთება და მასში თანამედროვე მხატვრობის კოლექციის გამოფენის მოწყობა.[177] 2004 წლიდან მოყოლებული, იგი ყოველ წელს ხსნის მაღაზია Elton's Closet-ს, რომელშიც ყიდის იმ სამოსს, რომელიც აღარ სჭირდება.[178]

სხვა

რედაქტირება

1975 წლისთვის ვარსკვლავური ცხოვრებით გამოწვეული დაძაბულობის ფონზე, მუსიკოსს დაღლა ეტყობოდა. იმავე წელს ლოს-ანჯელესში გაიმართა „ელტონის კვირა“, რომლის დროს მუსიკოსი ნარკოტიკების ჭარბი რაოდენობით მოხმარებას გადაურჩა.[179] იგი აგრეთვე ებრძოდა ბულიმიას. 2002 წელს, CNN-ზე, ლარი კინგთან ინტერვიუს დროს, წამყვანმა მას ჰკითხა, იცოდა თუ არა, რომ პრინცესა დაიანასაც იგივე პრობლემა აწუხებდა. ჯონმა უპასუხა: „დიახ, ორივეს ეს გვაწუხებდა.“[180]

ჯონი ჩოგბურთის დიდი მოყვარულია. ეს ასახულია მის სიმღერაში „Philadelphia Freedom“, რომელიც ბილი ჯინ კინგს და მის ფრენჩაიზს World Team Tennis მიეძღვნა. ჯონს და კინგს აგრეთვე ერთად მიჰყავთ ყოველწლიური საქველმოქმედო ღონისძიება, რომელიც შიდსთან დაკავშირებული ფონდების მხარდასაჭერად ტარდება (მაგალითად, ელტონ ჯონის შიდსთან ბრძოლის ფონდის). ჯონი, რომელიც დროდადრო ატლანტაში ცხოვრობს, 1991 წელს, იქ დასახლების შემდეგ, დაუმეგობრდა გუნდ ატლანტა ბრეივზს.[181] 2015 წელს GQ-მ ელტონი დაასახელა 50 ყველაზე გემოვნებით ჩაცმულ ბრიტანელ მამაკაცს შორის.[182]

2017 წლის 22 აპრილს მუსიკოსი გამოწერეს საავადმყოფოდან, მას შემდეგ რაც მან გადაიტანა არატიპიური და საშიში ბაქტერიული ინფიცირება. ამის გამო იგი იძულებული გახდა, გადაედო აპრილსა და მაისში დაგეგმილი კონცერტებიც.[183]

უოტფორდის საფეხბურთო კლუბი

რედაქტირება
„1984 წელს, თასის ფინალში, შესრულდა „Abide with Me“ და ამიტომ ავტირდი. ეს სიმღერა ბავშვობას მახსენებს.“
— ელტონ ჯონი საფეხბურთო თასის შესავალში გაჟღერებული ტრადიციული ჰიმნით გამოწვეული გრძნობის შესახებ.[184]

როგორც უოტფორდის მხარდამჭერი, ელტონი 1976 წელს მისი თავმჯდომარე და ხელმძღვანელი გახდა, ხოლო გრემ ტეილორი დანიშნა მენეჯერად. იგი დიდ თანხას ახმარდა კლუბის განვითარებას.[185] წარმატების მწვერვალი იყო 1983 წელს პირველ დივიზიონში და უემბლიზე 1984 წელს ინგლისის საფეხბურთო თასის ფინალში მოხვედრა. კლუბი ელტონმა 1987 წელს ჰეკ პეშის მიჰყიდა, მაგრამ პრეზიდენტის თანამდებობა შეინარჩუნა.

შიდსთან ბრძოლის ფონდი

რედაქტირება

ჯონს უთქვამს, რომ ხშირად ჰქონია შემთხვევა, როდესაც 1980-იანებში თავი სექსის დროს არ დაუცავს და თავს თვლის ბედნიერად, ვინაიდან გადაურჩა შიდსის ვირუსს.[186] 1986 წელს გამოვიდა მისი, დაიენ უორვიკის, გლედის ნაიტის და სტივი უანდერის ერთობლივი სინგლი „That's What Friends Are For“, რომლის გაყიდვების შემოსავალი გადაირიცხა შიდსის კვლევის ამერიკულ ცენტრში. ამ სიმღერამ ჯონს და დანარჩენ შემსრულებლებს მოუტანა გრემის ჯილდო ვოკალიანი საუკეთესო დუეტის ან ჯგუფის კატეგორიაში. 1990 წლის აპრილში ელტონმა ბალადა „Skyline Pigeon“ შეასრულა რაიან უაიტის, ჰემოფილიით დაავადებული მოზარდის დასაფლავების ცერემონიაზე.[187]

 
ჯონი და აშშ-ის გენერალური მდივანი ჯონ კერი, შიდსის პრობლემაზე და ელტონ ჯონის შიდსთან ბრძოლის ფონდზე საუბრისას, ვაშინგტონი, 2014 წლის 24 ოქტომბერი

ელტონ ჯონი შიდსის კვლევასთან დაკავშირებულ ორგანიზაციებთან უფრო მეტად ასოცირებული მას შემდეგ გახდა, რაც 1990 წელს გარდაიცვალა რაიან უაიტი, ხოლო 1991 წელს — ფრედი მერკური. როგორც გავლენიანმა მუსიკოსმა, მან შეაგროვა საჭირო თანხები და 1992 წელს დააარსა „ელტონ ჯონის შიდსთან ბრძოლის ფონდი“ - საქველმოქმედო ორგანიზაცია, რომელიც შიდსთან ბრძოლის და ვირუსისგან თავის არიდების საკითხებზე მუშაობს, ისევე, როგორც ინფექციით დაავადებულთა დისკრიმინაციის და დახმარების თემებზე. ეს კვლავაც მისი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი საქმიანობაა. 1993 წელს აგრეთვე დაარსდა ელტონ ჯონის შიდსთან ბრძოლის ფონდის ჯილდოების საღამოს ტრადიცია, რომელიც ჰოლივუდურ კინოინდუსტრიაში ოსკართან დაკავშირებული ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი წვეულებაა და დღემდე 200 მილიონზე მეტი აშშ დოლარი აქვს შეგროვებული.[11] 2006 წლის პირველ ნახევარში ელტონმა ლას-ვეგასის შოუში გამოყენებული ორი Yamaha-ს პიანინო eBay-ს აუქციონზე განათავსა - კვლავ ფონდის ფინანსურად მხარდასაჭერად.

ფონდისთვის სხვა თანხების მოსაზიდად, ელტონი ბერკშირში, საკუთარ სახლში, ყოველ წელს ატარებს გლამურულ White Tie & Tiara Ball-ს, რომელსაც მრავალი ცნობილი პიროვნება სტუმრობს.[188] 2007 წლის 28 ივნისს ეს ღონისძიება მეცხრედ გაიმართა. მენიუში შედიოდა ტრიუფელების სუფლე და სხვადასხვა სპეციალური კერძი. საღამოს ფარგლებში სტივენ ფრაიმ აუქციონი გამართა, რის შედეგაც შეგროვდა 3.5 მილიონი გირვანქა სტერლინგი.[189] ელტონმა ამ საღამოს ტომ ჯოუნსთან ერთად შეასრულა „Delilah“, ხოლო შირლი ბესისთან — „Big Spender“.[190] 2011 წელს საღამოს დამსწრე ცნობილ პიროვნებებს შორის იყვნენ ელიზაბეთ ჰარლი და ჯორჯ მაიკლი (უკანასკნელმა ელტონთან „Don't Let the Sun Go Down on Me“ იმღერა). ამ საღამოს ფარგლებში გამართლმა საქველმოქმედო აუქციონმა 45 მილიონი გირვანქა სტერლინგი შეაგროვა.[188]

ჯილდოები

რედაქტირება
 
სერ ელტონ ჯონის სპეციალური გერბი. მიენიჭა რა 1987 წელს, იგი ასახავს ფორტეპიანოს კლავიშებს და ალბომებს. ესპანური ფრაზა „el tono es bueno“ არის სიტყვების თამაში - მუსიკოსის სახელით და თარგმანით „ტონი კარგია“.[191] შავი, წითელი და ოქროს ფერები აღებული უოტფორდის საფეხბურთო გუნდის სიმბოლიკიდან. ფოლადის ჩაფხუტი ფარის თავზე აღნიშნავს, რომ ელტონი რაინდია.

ელტონ ჯონი როკ-ენ-როლის დიდების დარბაზში 1994 წელს შეიყვანეს. 1992 წელს იგი და ბერნი ტოპენი მოხვდნენ სიმღერების ავტორების დიდების დარბაზში. 1995 წელს ჯონი გახდა ბრიტანეთის იმპერიის ორდენის კომანდორი.[192] საქველმოქმედო საქმიანობისთვის ჯონს ელისაბედ II-მ 1998 წლის 24 თებერვალს მიანიჭა რაინდის წოდება. 1975 წლის ოქტომბერში ელტონი იქცა 1662-ე პიროვნებად, რომელსაც ჰოლივუდის დიდების ხეივანში ვარსკვლავი გაუხსნეს.[54]

ჯონს 2005 წელს მიღებული აქვს მომღერლების საზოგადოების სპეციალური ჯილდო ცხოვრებისეული ღვაწლისთვის.[193] 2004 წელს იგი კენედის ცენტრის, ხოლო 2006 წელს — დისნეის ლეგენდების ჯილდოს მფლობელი გახდა. 2000 წელს, მუსიკის ინდუსტრიაში და ქველმოქმედებაში შეტანილი წვლილისთვის, იგი MusiCares-ის წლის პიროვნებად დასახელდა.[194] 2010 წელს მიენიჭა PRS for Music-ის მემკვიდრეობის ჯილდო, რომელიც ქანდაკების სახით წარმოდგენილია The Namaste Lounge Pub-ში (ნორთვუდი, ლონდონი), იქ, სადაც ელტონის პირველი კონცერტი გაიმართა.[195]

ჯონის მუსიკალურ ჯილდოებს შორის არის ოსკარი საუკეთესო ორიგინალური სიმღერისთვის („Can You Feel The Love Tonight“, „მეფე ლომი“); იმავე სიმღერისთვის — ოქროს გლობუსი და ტონი მიუზიკლისთვის Elton John and Tim Rice's Aida — სამივე ჯილდო მასთან ერთად გადაეცა თანაავტორ ტიმ რაისსაც. ელტონი აგრეთვე არის ხუთი Brit-ის მფლობელი, მათ შორის — საუკეთესო ბრიტანელი შემსრულებელი მამაკაცისთვის 1991 წელს, აგრეთვე — 1986 და 1995 წელს, მუსიკაში შეტანილი განსაკუთრებული წვლილისთვის. Brits-ის სიმბოლოს პირველი ჯილდო როდ სტიუარტის მიერ გადაეცა ელტონს, ბრიტანეთის კულტურაზე მისი ხანგრძლივი გავლენისთვის.[140][196]

კინო ჯილდოები

რედაქტირება

ოსკარი

რედაქტირება

მუსიკალური ჯილდოები

რედაქტირება

თეატრალური ჯილდოები

რედაქტირება

ტონი

რედაქტირება
  • 1998: საუკეთესო ორიგინალური მუსიკა (ნომინირებული) — მეფე ლომი
  • 2000: საუკეთესო ორიგინალური მუსიკა (გამარჯვებული) — აიდა
  • 2009: საუკეთესო მუსიკა (მუსიკა და/ან ტექსტი) (ნომინირებული) — ბილი ელიოტი
  • 2010: საუკეთესო პიესა (ნომინირებული როგორც პროდიუსერი) — შემდეგი შემოდგომა

ელტონ ჯონის ბენდი

რედაქტირება
 
ელტონ ჯონის ბენდი, 2012 წლის 15 მარტი. მარცხნიდან: ჯონი, ჯონსტონი, ბირჩი და (კადრს მიღმა): ოლსონი და კუპერი.

მიმდინარე შემადგენლობა

ყოფილი წევრები

სხვა აღსანიშნავი შემსრულებლები

1970 წლიდან, კოლექტივი, რომლითაც ელტონი გამოდის ან იწერს სიმღერებს, ცნობილია, როგორც ელტონ ჯონის ბენდი.[197][198] შემადგენლობა იცვლებოდა, თუმცა მის მუდმივ წევრებად (უფრო მეტად) რჩებოდნენ ნაიჯელ ოლსონი, დეივი ჯონსტონი და რეი კუპერი. ოლსონმა ბენდი 1984 წელს დატოვა, მაგრამ 2000 წელს დაბრუნდა.[199][200] რეი კუპერიც ბენდს დროდადრო ტოვებდა, ვინაიდან სხვა მუსიკოსებთან სესიური შემსრულებლის სახით ჩნდებოდა.

დისკოგრაფია

რედაქტირება
  მთავარი სტატია: ელტონ ჯონის დისკოგრაფია.
სტუდიური ალბომები
თანამშრომლობა
საუნდტრეკები, მუსიკა მიუზიკლებისთვის

ფილმოგრაფია

რედაქტირება

ლიტერატურა

რედაქტირება

რესურსები ინტერნეტში

რედაქტირება

სქოლიო

რედაქტირება
  1. ↑ Elton John News on Yahoo! Music. Yahoo! Music. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2009-01-12. ციტირების თარიღი: 25 თებერვალი 2009.
  2. ↑ 2.0 2.1 Elton John: Biography – Rolling Stone Music. Rolling Stone. ციტირების თარიღი: 27 სექტემბერი 2014.
  3. ↑ 3.0 3.1 Guinness World Records 2009 states that "Candle in the Wind 1997" is the "best-selling single since charts began". John's 1997 song has sold the most copies when looking at copies sold since charts began, as verified in Guinness World Records. ISBN 1-904994-37-7.  See also: Guinness World Records, 2009 Edition, pages 14, 15 & 169 [1] დაარქივებული 26 February 2013 საიტზე Wayback Machine.
  4. ↑ BBC – Press Office: Elton John tops million sellers chart[მკვდარი ბმული] BBC Radio 2 The Official Charts Company
  5. ↑ 5.0 5.1 5.2 5.3 The American Recording Industry Announces its Artists of the Century. RIAA. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2007-09-30. ციტირების თარიღი: 2 თებერვალი 2010.
  6. ↑ The Immortals: The First Fifty. Rolling Stone Issue 946. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2008-06-25. ციტირების თარიღი: 2013-07-20.
  7. ↑ Elton John: inducted in 1994 | The Rock and Roll Hall of Fame and Museum. Rockhall.com (25 მარტი 1947). ციტირების თარიღი: 6 აგვისტო 2010.
  8. ↑ About: All About Elton: Bio. Elton John. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2010-07-15. ციტირების თარიღი: 6 აგვისტო 2010.
  9. ↑ "Elton John performs Candle in the Wind at Princess Diana's funeral". The Guardian. Retrieved 5 ივნისი 2012
  10. ↑ Elton John AIDS Foundation. Ejaf.org. ციტირების თარიღი: 6 აგვისტო 2010.
  11. ↑ 11.0 11.1 „Elton John on his idol, Leon Russell“. Reuters. ციტირების თარიღი: 27 სექტემბერი 2014.
  12. ↑ "Elton John on his idol, Leon Russell". Reuters. Retrieved 30 მაისი 2012
  13. ↑ „Billboard Hot 100 Chart 50th Anniversary“. Billboard. ციტირების თარიღი: 1 ოქტომბერი 2009.
  14. ↑ „'I Have So Much More To Do'“. Parade. 21 თებერვალი 2010. Retrieved 31 აგვისტო 2010.
  15. ↑ "Elton John Rock's Captain Fantastic" დაარქივებული 2013-07-24 საიტზე Wayback Machine. . 7 ივლისი 1975. Retrieved 31 აგვისტო 2010.
  16. ↑ "Sir Elton John's Hollywood Pad" დაარქივებული 2011-10-11 საიტზე Wayback Machine. . omg! 21 დეკემბერი 2009. Retrieved 31 აგვისტო 2010.
  17. ↑ 55 Pinner Hill Road – On This Very Spot. On This Very Spot (25 მარტი 1947). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2009-01-15. ციტირების თარიღი: 25 თებერვალი 2009.
  18. ↑ Barratt, Nick (24 ნოემბერი 2006). „Family detective: Elton John – Telegraph“. The Daily Telegraph. London. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2008-02-26. ციტირების თარიღი: 25 თებერვალი 2009.
  19. ↑ 111 Potter Street – On This Very Spot. On This Very Spot (15 ივლისი 2007). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2009-04-06. ციტირების თარიღი: 25 თებერვალი 2009.
  20. ↑ 20.0 20.1 20.2 20.3 Elton John, Philip Norman, Fireside, 1991
  21. ↑ 21.00 21.01 21.02 21.03 21.04 21.05 21.06 21.07 21.08 21.09 21.10 21.11 His Song: The Musical Journey of Elton John, Elizabeth Rosenthal, Billboard Books, 2001
  22. ↑ 22.0 22.1 22.2 Goodall, Nigel (1993). Elton John: The Visual Documentary. Omnibus Press. ISBN 0-7119-3078-3. 
  23. ↑ Frome Court – On This Very Spot. On This Very Spot (3 აპრილი 2007). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2011-03-22. ციტირების თარიღი: 25 თებერვალი 2009.
  24. ↑ (ივნისი 2003) Music, გვ. 76. ციტირების თარიღი: 15 იანვარი 2016. 
  25. ↑ Northwood Hills Pub – On This Very Spot. onthisveryspot.com. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2019-06-26. ციტირების თარიღი: 3 თებერვალი 2010.
  26. ↑ 26.0 26.1 „Elton John“. Spectacle. სეზონი 1. ეპიზოდი 1. 2008.
  27. ↑ Bernadin & Stanton 1996, p. 70.
  28. ↑ The Marquee Club: Long John Baldry – Biography. themarqueeclub.net. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2010-07-04. ციტირების თარიღი: 25 მაისი 2010.
  29. ↑ 29.0 29.1 Bessman, Jim (4 ოქტომბერი 1997). 30 Years of Music: Elton John with Bernie Taupin. ციტირების თარიღი: 27 სექტემბერი 2014. 
  30. ↑ 30.0 30.1 Vinita (2005). Profiles in Popular Music. Sura Books, გვ. 79. ISBN 978-81-7478-638-8. 
  31. ↑ Joynson, Vernon (1995). The Tapestry of Delights დაარქივებული 30 November 2011 საიტზე Wayback Machine. . London: Borderline Books. See entry on "Argosy".
  32. ↑ Roger Hodgson of Supertramp. Ctv.ca. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 20 იანვარი 2012. ციტირების თარიღი: 27 სექტემბერი 2014.
  33. ↑ 1981 წლის წიგნში „Thank U Very Much – Mike McCartney's Family Album“, The Scaffold-ის ვოკალისტი მაიკ მაკგირი (მაკ-კარტნი) იხსენებს შეხვედრას, რომელზეც ჯონმა შესთავაზა ბეკ-ვოკალების შესრულება.
  34. ↑ 34.00 34.01 34.02 34.03 34.04 34.05 34.06 34.07 34.08 34.09 34.10 34.11 34.12 34.13 34.14 34.15 "Elton John: UK Chart History" დაარქივებული 14 February 2015 საიტზე Wayback Machine. . Official Charts Company. Retrieved 3 დეკემბერი 2014
  35. ↑ Bernadin & Stanton 1996, p. 116.
  36. ↑ Bernadin & Stanton 1996, p. 152.
  37. ↑ Heylin, Clinton (1996). Bootleg: The Secret History of the Other Recording Industry. New York: St. Martin's Griffin, გვ. 66. ISBN 0-312-14289-7. 
  38. ↑ "Elton John Biography: Rock and Roll Hall of Fame" დაარქივებული 19 December 2016 საიტზე Wayback Machine. . Rock Hall. Retrieved 3 დეკემბერი 2014
  39. ↑ სტივენ თომას ერლეუაინი Honky Chateau (Bonus Track) – Elton John AllMusic
  40. ↑ Dean, Maury (2003). Rock N' Roll Gold Rush. Algora, გვ. 46. ISBN 0-87586-207-1. 
  41. ↑ Holden, S.. (15 მარტი 1973) Don't Shoot Me I'm Only The Piano Player. Rolling Stone. ციტირების თარიღი: 12 დეკემბერი 2014.
  42. ↑ 42.0 42.1 42.2 Redbeard. (2009)Elton John –Goodbye Yellow Brick Road. In the Studio With Redbeard, Interviews With Famous Musicians გვ. Studio Interview with Elton John. Barbarosa Ltd. Production. ციტირების თარიღი: 13 სექტემბერი 2009.
  43. ↑ Billboard Magazine. 7 ოქტომბერი 2006. p. 9
  44. ↑ RIAA – Diamond Awards (PHP). riaa.com. ციტირების თარიღი: 5 იანვარი 2015.
  45. ↑ Jeff Woolf, Scott Jennings and James L. Halperin (Editor) Icons of 20th Century Music: Heritage-Odyssey Auction დაარქივებული 26 December 2016 საიტზე Wayback Machine. Heritage Capital Corporation
  46. ↑ 46.0 46.1 Elton John – Caribou Album. Artists.letssingit.com (17 ივლისი 2008). ციტირების თარიღი: 6 აგვისტო 2010.
  47. ↑ სტივენ თომას ერლეუაინი "Caribou" დაარქივებული 15 January 2016 საიტზე Wayback Machine. . AllMusic. Retrieved 10 დეკემბერი 2014
  48. ↑ 48.0 48.1 Jean-Pierre Hombach. "Elton John". p. 431-439. Lulu.
  49. ↑ 49.0 49.1 "Elton Expands 'Captain Fantastic' With Live Tracks" დაარქივებული 15 December 2016 საიტზე Wayback Machine. . Billboard. Retrieved 3 დეკემბერი 2014
  50. ↑ 50.0 50.1 50.2 Circus Magazine, No 115, აგვისტო 1975. Vol 2, No 8. K48002 pp14–15
  51. ↑ 51.0 51.1 "Elton John Band Archives" დაარქივებული 6 March 2016 საიტზე Wayback Machine. . EltonJohn.com. Retrieved 14 დეკემბერი 2014
  52. ↑ 100 years 100 songs. ციტირების თარიღი: 27 სექტემბერი 2014. 
  53. ↑ Nigel Goodall (1993) Elton John: a visual documentary Omnibus Press, 1993
  54. ↑ 54.0 54.1 Jeff Woolf, Scott Jennings and James L. Halperin (2004). "605 Icons of 20th Century Music Autograph Auction Catalog". p. 89.Heritage Capital Corporation
  55. ↑ United Press International, "Elton John Named Rock Personality", Playground Daily News, Fort Walton Beach, Florida, Monday 11 აგვისტო 1975, Volume 30, Number 159, page 14.
  56. ↑ 56.0 56.1 56.2 56.3 56.4 "Elton John Billboard Chart History" დაარქივებული 30 November 2016 საიტზე Wayback Machine. . Billboard. Retrieved 10 დეკემბერი 2014
  57. ↑ (1 დეკემბერი 2003) Elton John. ISBN 978-1-56711-972-5. ციტირების თარიღი: 25 მაისი 2010. 
  58. ↑ [2005] (2006) Rolling Stone 500 Greatest Albums of All Time, 3rd, London: Turnaround. ISBN 1-932958-61-4. OCLC 70672814. 
  59. ↑ "The Morecambe & Wise Show" 1977 Christmas Show (1977). Internet Movie Database. ციტირების თარიღი: 25 მაისი 2010.
  60. ↑ "The International Who's Who in Popular Music 2002". p. 260. Psychology Press,
  61. ↑ Heroes & Villains – Exclusive Interview with Thom Bell on Soul Jones Presents. Souljonespresents.com. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 11 თებერვალი 2009. ციტირების თარიღი: 25 თებერვალი 2009.
  62. ↑ Ed Hogan "Little Jeannie" დაარქივებული 15 January 2016 საიტზე Wayback Machine. . AllMusic. Retrieved 10 დეკემბერი 2014
  63. ↑ Billboard Magazine. 27 სექტემბერი 1980. p. 36.
  64. ↑ „Elton John South Africa tour jogs memories of Sun City gigs“. The Nation. 11 იანვარი 2008. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 19 დეკემბერი 2013. ციტირების თარიღი: 20 დეკემბერი 2013.
  65. ↑ (1996) The Seductions of Biography, გვ. 23. ISBN 978-0-415-91089-7. 
  66. ↑ 66.0 66.1 Bernadin & Stanton 1996, p. 57.
  67. ↑ Rivadavia, Eduardo. Saxon Rock the Nations. AllMusic. ციტირების თარიღი: 20 ივნისი 2011.
  68. ↑ StrictlyRock.com Elton John. strictlyrock.com. ციტირების თარიღი: 26 მაისი 2010.
  69. ↑ Cozens, Claire (16 თებერვალი 2006). „Elton settles Times libel case“. The Guardian. London. ციტირების თარიღი: 26 მაისი 2010.
  70. ↑ Luca Prono Encyclopedia of gay and lesbian popular culture დაარქივებული 26 December 2016 საიტზე Wayback Machine. Greenwood Publishing Group, 2008
  71. ↑ The Rolling stone encyclopedia of rock & roll p.502. Fireside, 2001
  72. ↑ "Sacrifice" (1990 release), UK Singles Chart. chartstats. ციტირების თარიღი: 28 დეკემბერი 2010.
  73. ↑ Elton John – 30 Years of Music. ციტირების თარიღი: 27 სექტემბერი 2014. 
  74. ↑ 1991 Brit Awards: Best British Male – Elton John. Brit Awards. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 21 აპრილი 2014. ციტირების თარიღი: 27 სექტემბერი 2014.
  75. ↑ Billboard AllMusic. Retrieved 28 დეკემბერი 2010
  76. ↑ UK Chartstats.com. Chartstats.com. ციტირების თარიღი: 27 სექტემბერი 2014.
  77. ↑ Eric Clapton Tour Archive 1992. Where's Eric!. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 13 ივლისი 2015. ციტირების თარიღი: 3 აგვისტო 2015.
  78. ↑ Philips, Chuck (4 ნოემბერი 1992). „John, Taupin to Ink $39-Million Publishing Pact“. Los Angeles Times.
  79. ↑ Goodall, Nigel (1993) Elton John: a visual documentary p.103. Omnibus Press, 1993
  80. ↑ 1992 MTV Video Music Awards. MTV. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 30 აგვისტო 2008. ციტირების თარიღი: 27 სექტემბერი 2014.
  81. ↑ Goodall, Nigel (1993) Elton John: a visual documentary p.109. Omnibus Press, 1993
  82. ↑ "Axl Roae inducts Elton John in 1994" დაარქივებული 2014-12-13 საიტზე Wayback Machine. . Rock Hall. 12 დეკემბერი, 2014
  83. ↑ 83.0 83.1 Billboard 29 Apr 1995, გვ. 49. ციტირების თარიღი: 27 სექტემბერი 2014. 
  84. ↑ Billboard 30 Jul 1994, გვ. 136. ციტირების თარიღი: 27 სექტემბერი 2014. 
  85. ↑ Rosen, Craig (1996) The Billboard book of number one albums: the inside story behind pop music's blockbuster records Billboard Books, 1996
  86. ↑ Elton John: inducted in 1994 | The Rock and Roll Hall of Fame and Museum. Rockhall.com (25 მარტი 1947). ციტირების თარიღი: 6 აგვისტო 2010.
  87. ↑ Bernadin & Stanton 1996, p. 169.
  88. ↑ Brit Awards 1995. Brit Awards. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 12 ნოემბერი 2011. ციტირების თარიღი: 27 სექტემბერი 2014.
  89. ↑ People in the News 1997. ციტირების თარიღი: 27 სექტემბერი 2014. 
  90. ↑ The Advocate 14 Oct 1997. ციტირების თარიღი: 27 სექტემბერი 2014. 
  91. ↑ (15 ოქტომბერი 1992) The songwriters idea book, გვ. 103. ISBN 978-0-89879-519-6. 
  92. ↑ Grundy, Gareth (10 ივნისი 2011). „Elton John performs Candle in the Wind at Princess Diana's funeral“. The Guardian. London. ციტირების თარიღი: 27 სექტემბერი 2014.
  93. ↑ 93.0 93.1 Miles, Barry Massive Music Moments დაარქივებული 26 December 2016 საიტზე Wayback Machine. p.207. Anova Books, 2008
  94. ↑ BBC – Press Office: Elton John tops million sellers chart. BBC. ციტირების თარიღი: 27 სექტემბერი 2014.[მკვდარი ბმული]
  95. ↑ Billboard 3 Apr 1999. ციტირების თარიღი: 27 სექტემბერი 2014. 
  96. ↑ Elton John. Lulu.com, გვ. 12. ISBN 9781471611865. ციტირების თარიღი: 23 ივლისი 2015. 
  97. ↑ Doyle, Jack. (26 აპრილი 2008) Candle in the Wind, 1973 & 1997. PopHistoryDig.com. ციტირების თარიღი: 8 თებერვალი 2010.
  98. ↑ "Billboard 6 სექტემბერი 1997" დაარქივებული 26 December 2016 საიტზე Wayback Machine. . p.59. Billboard. Retrieved 12 დეკემბერი 2014
  99. ↑ "Sir Elton John, One Direction, Kylie for 2014 Children In Need single" დაარქივებული 12 October 2014 საიტზე Wayback Machine. . Official Charts Company. Retrieved 12 დეკემბერი 2014
  100. ↑ David Gritten (17 ოქტომბერი 2014). „How The Lion King became the most successful stage show of all time“. The Telegraph. London. ციტირების თარიღი: 23 ივლისი 2015.
  101. ↑ Elton John's 'Aida' Big Winner at Tony Awards. BMI.com. ციტირების თარიღი: 27 სექტემბერი 2014.
  102. ↑ Disney Theatrical Theatre. The Lion King. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 14 მარტი 2012. ციტირების თარიღი: 27 სექტემბერი 2014.
  103. ↑ „Sixty things for Sir Elton's 60th“. BBC News. 23 მარტი 2007. ციტირების თარიღი: 27 სექტემბერი 2014.
  104. ↑ სტივენ თომას ერლეუაინი. (23 მარტი 1999) Elton John and Tim Rice's "Aida". AllMusic. ციტირების თარიღი: 6 ივნისი 2014.
  105. ↑ Schumacher-Rasmussen, Eric. (3 აგვისტო 2001) Elton John Casts Robert Downey, Jr. In His New Video. MTV News. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 24 ნოემბერი 2002. ციტირების თარიღი: 12 დეკემბერი 2014.
  106. ↑ Eminem feat Elton John – Stan (Live). YouTube (18 სექტემბერი 2009). ციტირების თარიღი: 19 ივნისი 2014.
  107. ↑ "Concert for New York City – Various Artists" დაარქივებული 20 August 2016 საიტზე Wayback Machine. . AllMusic. Retrieved 11 დეკემბერი 2014
  108. ↑ Roberts, David (2006). British Hit Singles & Albums, 19th, London: Guinness World Records Limited, გვ. 689. ISBN 1-904994-10-5. 
  109. ↑ "Billy Elliot pirouettes out of the West End" დაარქივებული 13 January 2016 საიტზე Wayback Machine. Best of Theatre 10 დეკემბერი 2015
  110. ↑ Billy Elliot the Musical Final Performance Announced. Billy Elliot The Musical (Official London Site) (10 დეკემბერი 2015). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2016-03-04. ციტირების თარიღი: 26 თებერვალი 2016.
  111. ↑ „Sir Elton vampire musical closes“. BBC News. 24 მაისი 2006. ციტირების თარიღი: 25 თებერვალი 2009.
  112. ↑ Scherzer, Barbara. (19 თებერვალი 2004) Stage: Rock it, man. Las Vegas Mercury. ციტირების თარიღი: 10 დეკემბერი 2014.
  113. ↑ "Celine Dion, Elton John duet" დაარქივებული 5 March 2016 საიტზე Wayback Machine. . Los Angeles Times. Retrieved 10 დეკემბერი 2014
  114. ↑ Electricity by Elton John. // songfacts.com. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2012-06-02. ციტირების თარიღი: 2012-3-12.
  115. ↑ Disney.com Network. (25 აპრილი 2006) Disney Legends – Elton John. Disney. ციტირების თარიღი: 25 თებერვალი 2009.
  116. ↑   . (26 აგვისტო 2006) 6ABC.com article: "Elton John Wants to Make Hip-hop Album". Abclocal.go.com. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 9 თებერვალი 2008. ციტირების თარიღი: 25 თებერვალი 2009.
  117. ↑ NME article on 60th birthday concert at Madison Square Gardens. NME (25 მარტი 2007). ციტირების თარიღი: 25 თებერვალი 2009.
  118. ↑ „Elton John to put entire music catalog online“. Reuters. 21 მარტი 2007. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2015-04-02. ციტირების თარიღი: 4 მარტი 2015.
  119. ↑ 119.0 119.1 „Diana concert a 'perfect tribute'“. BBC News. 2 ივლისი 2007. ციტირების თარიღი: 27 სექტემბერი 2014.
  120. ↑ „What is the Concert for Diana?“. BBC. 13 აგვისტო 2015.
  121. ↑ Jean-Pierre Hombach. "Elton John". p. 14. Lulu.
  122. ↑ Sir Elton John's Weird Third Act. GQ. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 21 აპრილი 2014. ციტირების თარიღი: 27 სექტემბერი 2014.
  123. ↑ Singh, Anita (1 თებერვალი 2010) Grammy Awards 2010: Lady Gaga and Sir Elton John video დაარქივებული 22 March 2016 საიტზე Wayback Machine. The Daily Telegraph (London). Retrieved 28 დეკემბერი 2010
  124. ↑ „Love, etc: Rush Limbaugh marries for the fourth time“. The Washington Post. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 24 ოქტომბერი 2011. ციტირების თარიღი: 27 სექტემბერი 2014.
  125. ↑ Elton John concert in Ramat Gan stadium begins – 17 ივნისი 2010. Ynetnews (20 ივნისი 1995). ციტირების თარიღი: 11 ნოემბერი 2010.
  126. ↑ Elton John Slams Boycotting Artists at Israel Concert. Filmifi.com (18 ივნისი 2010). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2017-07-03. ციტირების თარიღი: 30 მაისი 2011.
  127. ↑ Elton John Teams With Leon Russell For 'Mature' New Album. Billboard (14 სექტემბერი 2009). ციტირების თარიღი: 6 აგვისტო 2010.
  128. ↑ „Sir Elton John returning to Las Vegas“. BBC News. 19 აპრილი 2011. ციტირების თარიღი: 27 სექტემბერი 2014.
  129. ↑ „Elton John Celebrates 3,000th Live Public Performance“. Reuters. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 15 დეკემბერი 2013. ციტირების თარიღი: 27 სექტემბერი 2014.
  130. ↑ „Kate Bush's "50 Words for Snow"“. Los Angeles Times. 21 ნოემბერი 2011. ციტირების თარიღი: 27 სექტემბერი 2014.
  131. ↑ Concierto Elton en Costa Rica. Adondeirhoy.com. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 20 აგვისტო 2014. ციტირების თარიღი: 27 სექტემბერი 2014.
  132. ↑ "Stars perform at Diamond Jubilee concert" დაარქივებული 15 January 2016 საიტზე Wayback Machine. . BBC. Retrieved 12 დეკემბერი 2014
  133. ↑ Elton John and Queen perform in Kiev. Sky News. ციტირების თარიღი: 27 სექტემბერი 2014.
  134. ↑ Elton John Prepares The Diving Board. Contact Music. ციტირების თარიღი: 15 მარტი 2012.
  135. ↑ Elton John : 'My new album is my most exciting record in a long time'. NME. ციტირების თარიღი: 15 მარტი 2012.
  136. ↑ „Sir Elton John and Pnau top album chart“. BBC News. 23 ივლისი 2012. ციტირების თარიღი: 16 სექტემბერი 2012.
  137. ↑ „Britain's biggest stars record iconic poem 'If' as tribute to Olympic heroes“. Yahoo.com. 10 ნოემბერი 2014. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 23 ნოემბერი 2016. ციტირების თარიღი: 5 მაისი 2017.
  138. ↑ Ed Sheeran on the Grammys. YouTube (7 თებერვალი 2013). ციტირების თარიღი: 8 ივნისი 2013.
  139. ↑ Elton John 'called Josh Homme and said 'the only thing missing from your band is an actual queen'. NME (19 აპრილი 2013). ციტირების თარიღი: 27 ივნისი 2013.
  140. ↑ 140.0 140.1 „Sir Elton John wins first Brits Icon award“. BBC News. 2 სექტემბერი 2013. ციტირების თარიღი: 18 სექტემბერი 2013.
  141. ↑ "Elton John Honoured With BRITs Icon Award" დაარქივებული 30 March 2016 საიტზე Wayback Machine. . Brit Awards. Retrieved 9 დეკემბერი 2014
  142. ↑ Gallo, Phil. (23 თებერვალი 2013) Elton John Finishes New Album, Eyes სექტემბერი Release Date. Billboard. ციტირების თარიღი: 21 მაისი 2013.[მკვდარი ბმული]
  143. ↑ Elton's New Album "Wonderful Crazy Night" Now Available for Pre-Order! (22 ოქტომბერი 2015). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2015-11-20. ციტირების თარიღი: 25 ოქტომბერი 2015.
  144. ↑ Daniel Kreps. (22 ოქტომბერი 2015) Elton John Preps New Album 'Wonderful Crazy Night'. Rolling Stone. ციტირების თარიღი: 25 ოქტომბერი 2015.
  145. ↑ Blisten, Jon. "Elton John Writing 'Devil Wears Prada' Musical for Broadway" Rolling Stone, იანვარი 2017
  146. ↑ Elton John confirms he's doing the Kingsman sequel in a really cool way. Digital Spy (18 მაისი 2016). ციტირების თარიღი: 26 მაისი 2016.
  147. ↑ Songwriters Hall of Fame – Bernie Taupin Biography. songwritershalloffame.org. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2010-06-18. ციტირების თარიღი: 26 მაისი 2010.
  148. ↑ Syd Field (2008). "The Definitive Guide To Screenwriting" დაარქივებული 26 December 2016 საიტზე Wayback Machine. . p.351. Random House, 2008
  149. ↑ Fellows – The British Academy of Songwriters, Composers and Authors. Basca.org.uk. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2013-10-30. ციტირების თარიღი: 27 სექტემბერი 2014.
  150. ↑ Bernadin & Stanton 1996.
  151. ↑ allmusic (((Paul Buckmaster, Biography))). AllMusic. ციტირების თარიღი: 26 მაისი 2010.
  152. ↑ 152.0 152.1 Jahr, Cliff. (7 ოქტომბერი 1976) Elton John: It's Lonely at the Top. Rolling Stone. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2007-07-24. ციტირების თარიღი: 25 თებერვალი 2009.
  153. ↑ 153.0 153.1 Paul Myers (6 სექტემბერი 2007). It Ain't Easy: Long John Baldry and the Birth of the British Blues, page 133. Greystone Books, 2007, ISBN 1-55365-200-2. ISBN 978-1-55365-200-7. ციტირების თარიღი: 2 თებერვალი 2010. 
  154. ↑ Mary Rhiel, David Bruce Suchoff, (1996) The seductions of biography. Routledge, გვ. 23. ISBN 978-0-415-91090-3. ციტირების თარიღი: 2 თებერვალი 2010. 
  155. ↑ John, Elton (8 ოქტომბერი 2012). „The historic fight for equality must go on. Let's get on and legalise same-sex marriage“. The Independent. London. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2015-09-26. ციტირების თარიღი: 2017-05-05.
  156. ↑ „Sir Elton John and David Furnish marry“. BBC News. 21 დეკემბერი 2014. ციტირების თარიღი: 21 დეკემბერი 2014.
  157. ↑ Kealey, Helena (22 დეკემბერი 2014). „Sir Elton John's wedding: 11 things you might have missed“. The Daily Telegraph. London.
  158. ↑ „Elton John, David Furnish get married“. CNN. 21 დეკემბერი 2014.
  159. ↑ „Sir Elton John and David Furnish Welcome a New Baby!“. Us Weekly. 27 დეკემბერი 2010. ციტირების თარიღი: 27 დეკემბერი 2010.[მკვდარი ბმული]
  160. ↑ Levy, Glen Welcome, Tiny Dancer: Elton John Becomes a Dad დაარქივებული 4 March 2016 საიტზე Wayback Machine. Time. Retrieved 28 დეკემბერი 2010
  161. ↑ Holly George-Warren The Rolling stone encyclopedia of rock & roll p.501. Fireside, 2001
  162. ↑ Gabbatt, Adam (19 თებერვალი 2010). „Sir Elton John claims Jesus was gay“. The Guardian. London. ციტირების თარიღი: 8 მარტი 2015.
  163. ↑ Ocamb, Karen (22 დეკემბერი 2014). „Sir Elton John and David Furnish Get Married, #ShareTheLove“. Frontiers Media. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2015-04-02. ციტირების თარიღი: 8 მარტი 2015.
  164. ↑ John, Elton (8 ოქტომბერი 2012). „Elton John: The historic fight for equality must go on. Let's get on and legalise same-sex marriage“. The Independent. London. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2015-09-26. ციტირების თარიღი: 29 აგვისტო 2013.
  165. ↑ Stanley, Tim (30 ივნისი 2014). „Elton John says Jesus would've backed gay marriage. Millions will presume he's right“. The Telegraph. London. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2016-04-07. ციტირების თარიღი: 4 ივლისი 2014.
  166. ↑ Michaels, Sean (9 დეკემბერი 2013). „Elton John voices gay rights concerns at Moscow concert“. The Guardian. London. ციტირების თარიღი: 12 იანვარი 2014.
  167. ↑ "Elton John to Putin: I will show you gay people victimised under Russian law" დაარქივებული 7 August 2016 საიტზე Wayback Machine. . The Guardian (London). Retrieved 13 დეკემბერი 2014
  168. ↑ Puente, Maria. Vladimir Putin calls Elton John, this time for real. USA Today. ციტირების თარიღი: 24 სექტემბერი 2015.
  169. ↑ Russia's president calls Elton John, promises to meet him after prank call. U.S. News & World Report. usnews.com. ციტირების თარიღი: 24 სექტემბერი 2015.
  170. ↑ „Search the Sunday Times Rich List 2009“. The Times. London. 26 აპრილი 2009. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 31 აგვისტო 2011. ციტირების თარიღი: 29 აპრილი 2009.
  171. ↑ Evans, Tara. (4 მაისი 2011) The top 50 richest people in music: Sunday Times Rich List. This Is Money. ციტირების თარიღი: 12 იანვარი 2014.
  172. ↑ Real Estate. Cote-dazur.in. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2014-03-07. ციტირების თარიღი: 18 აპრილი 2014.
  173. ↑ Art or Porn? Elton John's Photos Seized. ABC News. ციტირების თარიღი: 3 მარტი 2008.
  174. ↑ „Sir Elton's £30m spending spree“. BBC News. 15 ნოემბერი 2000. ციტირების თარიღი: 25 თებერვალი 2009.
  175. ↑ „Sir Elton to sell classic cars“. BBC News. 18 აპრილი 2001. ციტირების თარიღი: 3 თებერვალი 2010.
  176. ↑ Classics.com Elton John's Cars to be auctioned at Christie's. classics.com. ციტირების თარიღი: 3 თებერვალი 2010.
  177. ↑ „Sir Elton to sell home's contents“. BBC News. 13 სექტემბერი 2003. ციტირების თარიღი: 27 სექტემბერი 2014.
  178. ↑ York, New (12 აპრილი 2006). „Elton John turns rags to riches for charity“. The Age. Melbourne. ციტირების თარიღი: 25 თებერვალი 2009.
  179. ↑ "Elton John", Biography Channel, 2005
  180. ↑ „Larry King Live: Interview With Elton John Aired 25 იანვარი 2002“. CNN. 25 იანვარი 2002. ციტირების თარიღი: 25 თებერვალი 2009.
  181. ↑ „Elton John goes to bat with Braves“. Major League Baseball. ციტირების თარიღი: 31 იანვარი 2010.
  182. ↑ „50 Best Dressed Men in Britain 2015“. GQ. 5 იანვარი 2015. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 7 იანვარი 2015.
  183. ↑ Elton John recovering from 'rare and potentially deadly' infection contracted in South America. Los Angeles Times (24 აპრილი 2017).[მკვდარი ბმული]
  184. ↑ An Audience with Elton John. Sunday 28 სექტემბერი 1997, ITV.
  185. ↑ They shaped the club. Watford F.C.. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 3 დეკემბერი 2008. ციტირების თარიღი: 10 მარტი 2010.
  186. ↑ John, Elton (24 ივლისი 2012). „Elton John: Science can stop Aids but to end the plague we need love“. The Independent. London. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2015-05-30. ციტირების თარიღი: 8 მარტი 2015.
  187. ↑ Claude Bernardin (1995). "Rocket Man: The Encyclopedia of Elton John". p. 191. Greenwood Press,
  188. ↑ 188.0 188.1 "Fashion royalty at Elton John's White Tie and Tiara Ball 2011" დაარქივებული 15 January 2016 საიტზე Wayback Machine. . The Daily Telegraph (London). Retrieved 15 დეკემბერი 2014
  189. ↑ Alexander, Hilary (1 ივლისი 2007). „White tie and tiara ball“. The Daily Telegraph. London. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 18 აგვისტო 2007. ციტირების თარიღი: 25 თებერვალი 2009.
  190. ↑ Chopard and Elton John – The White Tie and Tiara Ball 2007. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 3 ივლისი 2007. ციტირების თარიღი: 26 მაისი 2016.
  191. ↑ „Married gay couples can have coats of arms for first time in history“. The Independent. 8 ოქტომბერი 2015. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2017-06-22. ციტირების თარიღი: 2017-05-21.
  192. ↑ „No. 54255“. The London Gazette (Supplement): 9. 29 დეკემბერი, 1995. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |date=-ში (დახმარება)
  193. ↑ Ella Award Special Events (12 თებერვალი 2011). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 14 მაისი 2015. ციტირების თარიღი: 10 მაისი 2015.
  194. ↑ O'Haire, Patricia. (6 ოქტომბერი 1999) News Beat. New York Daily News. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2011-08-15. ციტირების თარიღი: 24 აპრილი 2016.
  195. ↑ Ashton, Robert. (24 მაისი 2010) Heritage Award for Elton John venue. Music Week. ციტირების თარიღი: 6 აგვისტო 2010.
  196. ↑ Brit Awards: Elton John. Brit Awards. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 27 მაისი 2014. ციტირების თარიღი: 27 სექტემბერი 2014.
  197. ↑ The Rolling Stone Encyclopedia of Rock & Roll. p.501. Fireside, 2001
  198. ↑ Mike Clifford, Pete Frame (1992). The Harmony Illustrated Encyclopedia of Rock. p. 88. Harmony Books, 1992
  199. ↑ Nigel Olsson Bio. strictlyrock.com. ციტირების თარიღი: 27 აგვისტო 2013.
  200. ↑ Nigel Olsson Biography. AllMusic. ციტირების თარიღი: 16 სექტემბერი 2013.
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/w/index.php?title=ელტონ_ჯონი&oldid=4706852“-დან