ვიკიპედია:ახალი თავფურცელი 2/მოკლე

ვიკიპედია — თავისუფალი მრავალენოვანი ენციკლოპედია

2004 წლის ნოემბერს ქართული ვიკიპედიის დაარსებიდან დღემდე ქართულ ენაზე დამუშავების პროცესშია 176 970 ენციკლოპედიური სტატია, ხოლო ვიკიპედიის დაარსებიდან — 4 მილიონამდე სტატია მსოფლიოს 229 ენაზე.

რჩეული სტატია რედ. ჰანგულზე დაწერილი გვერდი ჰუმნიმ ჯეონგ-ეუმიდან 나랏말ㅆ̖미-ს აქვს ტონური მახვილის ნიშანი ჰანგული (კორ. 한글), ალტ. ჩოსონგული (조선글) დამწერლობა არის კორეული ენის ანბანი, რომელმაც კორეაში ჩინეთიდან შემოსული არაანბანური ჰანჯა შეცვალა. ანბანი ფონეტიკურია, მაგრამ მას მარცვლოვანი დამწერლობის გავლენაც ეტყობა, რაც ასოების მარცვლოვან ბლოკებში გაერთიანებაში გამოიხატება. ანბანი 14 თანხმოვნისგან და 10 ხმოვნისგან შედგება. ჰანგული მეცნიერთა ჯგუფმა 1443 წელს შექმნა ჯოსონის დინასტიის მეოთხე მეფის სეჯონგ დიდის დავალებით. მეფემ ახალი ანბანის საჭიროება იმით ახსნა, რომ კორეული ენა ჩინურისგან ძალიან განსხვავდებოდა და უბრალო ხალხს უჭირდა იეროგლიფების სწავლა. ახალი ანბანის შესწავლა ყველასთვის ხელმისაწვდომი უნდა გამხდარიყო. ჰანგული ფონეტიკური დამწერლობაა, ანუ ყოველ ბგერას თითო ასო შეესაბამება. ასოთა მოხაზულობა შემუშავდა სხვა დამწერლობებისგან დამოუკიდებლად. ანბანის შექმნის პროექტი დასრულდა 1446 წელს და გამოქვეყნდა დოკუმენტში სახელად "ჰუნმინ ჯონგუმ", რაც ნიშნავს "ხალხისთვის ბგერების სწორად გამოყენებაზე". სწორედ ამ დოკუმენტის სათაურიდან წარმოიშვა ანბანის სახელიც. სამხრეთ კორეაში ანბანის გამოსვლის დღეთ 9 ოქტომბერი ითვლება, ხოლო ჩრდილოეთ კორეაში - 15 იანვარი. ამ დღეს ჰანგულის დღეს აღნიშნავენ. (...სრულად) კანდიდატები {{{სახელი}}} დღის ფოტოსურათი რედ. მაჩუ პიკჩუ (ქეჩუას ენაზე: ძველი მთა, ხშირად: ”ინკების დაკარგული ქალაქი”) -- კარგად შენახული კოლუმბომდელი ინკას ნანგრევები პერუში. (...სრულად) რედაქტირება კვირის პროექტი რედ. კანდიდატები / რედაქტირება

მთავარი სიახლეები რედ. ჭადრაკში მსოფლიო ჩემპიონი 18 წლის ინდოელი გუკეშ დომარაჯუ (სურათზე) გახდა. სირიაში ბაშარ ალ-ასადის რეჟიმი დაემხო. პარიზის ღვთისმშობლის ტაძარი ხუთი წლის წინ მომხდარი ხანძრის შემდეგ ხელახლა გაიხსნა. რუმინეთის საკონსტიტუციო სასამართლომ საპრეზიდენტო არჩევნების პირველი ტურის შედეგები გააუქმა. საფრანგეთის ეროვნული ასამბლეამ მიშელ ბარნიეს მთავრობას უნდობლობა გამოუცხადა. ნეტუმბო ნანდი-ნდაიტუა ნამიბიის პირველ ქალ პრეზიდენტად აირჩიეს. მიმდინარე: საქართველოს საპროტესტო აქციები; რუსეთის შეჭრა უკრაინაში; ისრაელ-ჰამასის ომი. სხვა მიმდინარე მოვლენები... / რედაქტირება 21 დეკემბერი — ამ დღეს... რედ. ბრიტანული კროსვორდი. 69 : ვესპასიანე ფლავიუსი რომის მეოთხე იმპერატორი ხდება ერთი წლის განმავლობაში. 1891 : კალათბურთის პირველი მატჩი შედგა სპრინგფილდის კოლეჯში, მასაჩუსეტსი. 1913 : ართურ უინიმ პირველი კროსვორდი (სურათზე) დაბეჭდა ნიუ-იორკ უორლდში. 1937 : ანიმაციური ფილმი ფიფქია და შვიდი ჯუჯას პრემიერა შედგა ლოს-ანჯელესში. 1962 : დაარსდა ნორვეგიის პირველი ეროვნული პარკი, რონდანის ეროვნული პარკი. 2012 : მაიას კალენდრით „გრძელი ციკლის“ დასასრული. რედაქტირება იცით თუ არა, რომ… რედ. ვიკიპედიის ახალი მასალებიდან, 25 მაისი — 12 ივნისი: ფაილი:Dmanissi Ausgrabungen Uebersicht.jpg დმანისში (სურათზე) აღმოჩენილია ევროპაში ყველაზე ძველი ადამიანის ნაკვალევი - თავის ქალა, რომლის ასაკი 1,6 მილიონი წლით განისაზღვრება. საქართველოში პირველი ქრისტიანული ტაძარი ერუშეთში ააგეს IV ს-ში. აშშ-მა საქართველოს დამოუკიდებლობა დე-იურე სცნო 1991-1992 წლების სახელმწიფო გადატრიალების დღეებში. კვირადღეს ბევრ სლავურ ენაზე ჰქვია «неделя », ე.ი. დღე, როცა არ მუშაობენ («не делают»). კავკასიელები კულტურულად და პოლიტიკურად ევროპელები არიან, მაგრამ გეოგრაფიულად აზიაში ცხოვრობენ. საქართველოში რუსეთის ჯარი 1799 წლის 26 ნოემბერს შემოვიდა. ერაყის პირველ დემოკრატიულ საპრეზიდენტო არჩევნებში გაიმარჯვა ჯალალ თალაბანმა, ქურთი აჯანყებულების ყოფილ ლიდერმა. შემდეგი გამოცემა / არქივი / RSS / რედაქტირება

დობილი პროექტები რედ. ვიკიპედიის არსებობა არაკომერციული ფონდი ვიკიმედიის დამსახურებაა. იხ. ვიკიმედიის სხვა პროექტები. Meta-Wiki ვიკიმედიის პროექტების კოორდინაცია Wiktionary ვიკილექსიკონი სხვადასხვა ენებზე Wikibooks სახელმძღვანელოები და წიგნები Wikiquote ციტატების კრებული Wikisource თავისუფალი შინაარსის დოკუმენტების ორიგინალები