ავსტრია-უნგრეთის იმპერია

ავსტრია-უნგრეთი (გერმ. Österreich-Ungarn, ოფიციალურად (14 ნოემბერი 1868) — გერმ. Die im Reichsrat vertretenen Königreiche und Länder und die Länder der heiligen ungarischen Stephanskrone (სამეფო და მიწები, წარმოდგენილი რეიჰსტრატში, და წმინდა სტეფანეს უნგრული გვირგვინის მიწები), არაოფიციალური მთლიანი სახელი — გერმ. Österreichisch-Ungarische Monarchie (ავსტრია-უნგრეთის მონარქია), უნგრ. Osztrák-Magyar Monarchia, ჩეხ. Rakousko-Uhersko) — დუალისტური მონარქია და მრავალეროვანი სახელმწიფო ცენტრალურ ევროპაში. არსებობდა 1867—1918 წლებში. თავის დროზე, სიდიდით მესამე სახელმწიფო ევროპაში და ერთადერთი იმპერია, რომელიც მთლიანად მდებარეობდა ევროპის ტერიტორიაზე.

ავსტრია-უნგრეთის მონარქია
Österreichisch-Ungarische Monarchie
Osztrák-Magyar Monarchia
სამეფო აღარ არსებობს

30 მარტი 1867–31 ოქტომბერი 1918

გერბი

ჰიმნი
Gott erhalte Franz den Kaiser
{{{საერთო სახელი}}}-ს მდებარეობა
დედაქალაქი ვენა და ბუდაპეშტი
უდიდესი ქალაქები ვენა
ენები გერმანული, უნგრული, პოლონური, ჩეხური, სერბული, ხორვატული, რუთენული
მთავრობა კონსტიტუციური დუალისტური მონარქია
ავსტრიის იმპერატორი და უნგრეთის მეფე
 -  1867—1916 ფრაც იოსეფ I
 -  1916—1918 კარლ I/IV
ისტორია
 -  ავსტრია-უნგრეთის კომპრომისი 30 მარტი 1867
 -  ბოსნიის კრიზისი 8 ოქტობერი 1908
 -  პირველი მსოფლიო ომი 28 ივლისი 1914
 -  ჩეხოსლოვაკია დამოუკიდებლობას დეკლარარებს 18 ოქტომბერი 1918
 -  პირველი მსოფლიო ომი
 -  ასტერის რევოლუცია 31 ოქტომბერი 1918
ფართობი
 -  1905 621 538 კმ² (239 977 მლ²)
 -  1908 676 615 კმ² (261 243 მლ²)
მოსახლეობა
 -  1907 წელი 48 592 000 
 -  1910 წელი 51 390 223 
 -  1914 წელი 52 800 000 
ვალუტა გულდენი, კრონა
წინამორბედი
მემკვიდრე
ავსტრიის იმპერია
პოლონეთის რესპუბლიკა (1918—1939)
გერმანული ავსტრიის რესპუბლიკა
უნგრეთის დემოკრატიული რესპუბლიკა
ჩეხოსლოვაკია
სლონეთა, ხორვატთა და სერბთა სახელმწიფო
რუმინეთის სამეფო
იტალიის სამეფო

იმპერიის შექმნა გამოიწვია ავსტრიის იმპერიაში არსებულმა პოლიტიკურმა კრიზისმა, რომელიც გაღრმავდა ავსტრია-პრუსიის ომში ავსტრიის დამარცხების გამო. შეიქმნა 1867 წელს ავსტრიის იმპერიის გარდაქმნის შედეგად ავსტრია-უნგრეთის კომპრომისის საფუძველზე. პირველ მსოფლიო ომში დამარცხებამ მისცა ბიძგი იმპერიაში ეროვნულ-განმათავისუფლებელი მოძრაობების აღმავლობას. 1918 წელს იმპერია დაიშალა. წარმოიქმნა ავსტრია, უნგრეთი, ჩეხოსლოვაკია, ნაწილი კი შევიდა პოლონეთის, რუმინეთის და იუგოსლავიის შემადგენლობაში.

ლიტერატურა

რედაქტირება

რესურსები ინტერნეტში

რედაქტირება