სომხეთის მეფეების სია
ეს არის სომხეთის მეფეთა და დედოფალთა სია. დამატებითი ინფორმაციისათვის იხილეთ უძველესი ცნობები სომხეთის და სომხების შესახებ, აგრეთვე, სომხეთის ისტორია.
იხილეთ, ინფორმაცია შუა საუკუნეების სომხური სამეფოს კილიკიის შესახებ.
იხილეთ ურარტუს მეფეთა სია (დიდი სომხეთის წინამორბედი სახელმწიფო)
დიდი სომხეთი
რედაქტირებაეს არის ყველაზე დიდი და ყველაზე ხანგრძლივი პერიოდით არსებული სომხეთის ისტორიული სამეფო.
ორონთიდი მეფეები და სატრაპები
რედაქტირებასომხური ტრადიცია
რედაქტირებასომხური ტრადიციის მიხედვით ადრეულ მეფეთა სია მოვსეს ხორენაცს ეკუთვის.
შეგახსენებთ, რომ მათი მეფობის თარიღებისა და ვადების დაზუსტება ძნელია.
- იერვანდ I საკავაკიაცი (ძვ.წ. 570-560)
- ტიგრან ერვანდუნი (ძვ.წ. 560-535)
- ვაჰაგნ ვიშაპაქაღი (ძვ.წ. 530-515)
- ჰიდარნეს I (VIს. ბოლო)
- ჰიდარნეს II (V ს. დასაწყისი)
- ჰიდარნეს III (V ს. შუა ხანები)
- არტაშირ ერვანდუნი (V ს. მე-2 ნახ.)
დადასტურებული სატრაპები
რედაქტირება- იერვანდ I (ძვ.წ. 401–344)
- დარიოს კოდომანი (ძვ.წ. 344–336)
ერვანდუნების (ორონთიდების) დინასტია
რედაქტირება- იერვანდ II (ძვ.წ. 336–331)
- მიჰრანი (ძვ.წ. 331–323)
- პერდიკას ორონთიდი (არადინასტიური მეფე) (ძვ.წ. 323)
- ნეოპტოლემე ორონთიდი (არადინასტიური მეფე) (ძვ.წ. 323–321)
- ევმენე ორონთიდი (არადინასტიური მეფე) (ძვ.წ. 321)
- მიჰრან II (ძვ.წ. 321–317)
- იერვანდ III (ძვ.წ. 317–260)
- სამეს სოფენელი (ძვ.წ. 260–243)
- არშამ I (ძვ.წ. 243–228)
- ქსერქსე სომხეთიდან (ძვ.წ. 228–212)
- იერვანდ IV (ძვ.წ. 212–200)
- აბდისარ ორონთიდი (ძვ.წ. 189–166)
არტაშესიანთა დინასტია
რედაქტირება- არტაშეს I (ძვ.წ. 190–159)
- არტავაზდ I (ძვ.წ. 159–123)
- ტიგრან I (ძვ.წ. 123–95)
- ტიგრან II დიდი (ძვ.წ. 95–55)
- არტავაზდ II (ძვ.წ. 55–34)
- არტაშეს II (ძვ.წ. 33–20)
- ტიგრან III (ძვ.წ. 20–10)
- ტიგრან IV დედოფალ ერატოსთან ერთად (ძვ.წ. 10–2)
რომაელი და პართელი არადინასტიური კანდიდატები
რედაქტირება- არიობარზან II ატროპატენელი (რომის პროტექტორი) (ძვ.წ. 2-ახ.წ.4)
- არტავაზდ III (4-6 წ.წ.)
- ტიგრან V , (6-12 წ.წ.)
- ვონონ I 12–16 (რომის პროტექტორი)
- რომაული ინტერრეგნუმი 16–18 (ვონონი, როგორც ნომინალური მეფე)
- არტაშეს III 18–35 (რომის პროტექტორი)
- არშაკ (არტაბან III-ის ვაჟი) 35 (რომის პროტექტორი)
- ოროდი (არტაბან III-ის ვაჟი) 35
- მითრიდატე 35–37 (რომის პროტექტორი)
- ოროდი (ახალი მეფე) 37–42 (პართიის პროტექტორი)
- მითრიდატე(მეორე ვადით) 42–51 (რომის პროტექტორი)
- რადამისტი (იბერიის მეფე ფარსმან I-ის ვაჟი) 51–53 (რომის პროტექტორი)
- თრდატ I (ვონონ II] პართელის ვაჟი) 53 (რომის პროტექტორი)
- რადამისტი (მეორე ვადით) 53–54 (რომის პროტექტორი)
სომხეთის არშაკუნიანი მეფეები
რედაქტირება- თრდატ I (მეორე ვადით) 52–58
- ტიგრან VI 59–62 (რომის პროტექტორი)
- თრდატ I 62–88 (პართიის პროტექტორი 62–63; 63 წლიდან სომხეთი ისევ რომის პროტექტორობაშია)
- სანატრუცეს (სანატრუკ) 88–110
- აქსიდარ (აშხადარ) 110–113
- პართამასირისი (პართამასირი) 113–114
- რომის პროვინცია 114–117/8
- ვოლოგასეს I (ვაგარშ I) 117/8–144
- სოჰამუსი 144–161
- ბაკური 161–164
- სოჰამუსი 144–161
- ვოლოგასეს II (ვაგარშ II) 186–198
- ხოსროვ I 198–217
- თრდატ II 217–252
- ხოსროვ II 252
- სასანიდების ოკუპაცია 252–287
- არტავაზდ IV 252–287
- თრდატ III 287–330 (რომის პროტექტორი)
- ხოსროვ III 330–339
- ტიგრან VII (ტირანი) 339 – 350
- არშაკ II c. 350–368
- სასანიდების ოკუპაცია 368
- პაპი 370–374
- ვარაზდატი 374–378
- არშაკ III 378–387 ვოლოგეზ III (ვაგარშ III)სთან ერთად 378–386
- ხოსროვ IV 387–389
- ვრამშაპუჰი 389–417
- ადგილობრივი დამოუკიდებელი ხელისუფლება 417–422
- არტაშირ IV 422–428
მარზპანები
რედაქტირება- ვეჰ მირ შაპური 428–442
- ვასაკი, სიუნიქის მეფე 442–451
ვარდან მამიკონიანი სომეხთა ლეგენდარული მხედართმთავარი. დაიღუპა მრძოლაში
- ადურ ჰორმიზდი (ადრომიზდი) 451–465
- ადურ გუშნასპი (არდერვეჩნასპი) 465–481
- საჰაკ II ბაგრატუნი საჰაკ ბაგრატუნი 481–482
მხედართმთავარ მირდატის სამხედრო ოკუპაცია 482
- ვაჰან მამიკონიანი (დროებით) 482–483
- ზარმირ კარენი (სამხედრო ოკუპაცია) 483
- შაპური 483–484
- ვაჰან მამიკონიანი (მეორე ვადით) 484–505/510 (დროებითი ხელისუფლება 484–485)
- ვარდ მამიკონიანი (ძმა) 505/510–509/514
- გუშნასპ ვარამი ? 509/514–518
- მჯეჯ გნუნი 518–548
- ტან-შაპური 548–552
- გუშნასპ ვარამი (მეორე ვადით?) 552–554
- ტან-შაპური (მეორე ვადით) 554–558/60
- ვარაზდატი 558/560–564
- სუნენი 564–572
- თამ-ხოსრო („მკაცრი ხოსრო“) 577–580
- ვარაზ ვზური 580–581
- აშპაბად ფალავი 581–582/588
- ფრაჰატი 582/588–588/589
- ჰრაძინი 588/589–590
- ბიზანტიური ერა 590
- მუშეგ II მამიკონიანი 590–591 (მთავარი)
- ჰანარაკარი 591 (მთავარი)
- უცნობი 591–603 (მთავარი)
- სუმბათ IV ბაგრატუნი 603–611
- შარაიანპეტი (ამოსავლეთში) 611–613
- შაჰინ ვამანზადაგანი (დასავლეთში) 611–613
- პერსაიანპიტი 613–616
- ნამდარ გუშნასპი 616–619
- შარაპლაკანი (შარაბლაგასი) 619–624
- როზბიანი 624–627
- ბიზანტიის პროვინცია 627–628
- ვარაზტიროტს ბაგრატუნი 628–634
- უცნობია 634–?
- მჯეჯ გნუნი 627–635
- ვაჰანი (ბიზანტიელი სარდალი) 636
- დავით საარუნი 636–638
- რამდენიმე"ნახარარი" 638–643
- თეოდორ რშტუნი 643–645
- ვარაზტიტორს ბაგრატუნი 645–646
ერისთავთერისთავები
რედაქტირება- თეოდოროს რშტუნი 646–653
- სმბატ I ბაგრატუნი 646–653
- თეოდოროს რშტუნი (მესამედ) 653–654
- მუსელ მამიკონიანი 654
- მავრიკიოსი 654
- თეოდოროს რშტუნი (მესამედ) 654–655
- მავრიკიოსი (მეორედ) 655
- თეოდოროს რშტუნი (მეოთხედ) 655
- ამაზასპ მამიკონიანი 655–661
- გრიგორ მამიკონიანი 661–685
- აშოტ ბაგრატუნი 685–690
- ნერსეს კამსარაკანი 690–693
- სმბატ II ბაგრატუნი (ვარაზტიროტს ბაგრატუნის ვაჟი) 693–695 (მუსლიმთა პროტექტორატი)
- აბდ ალაჰ იბნ ჰეთუმ აჯ ბაჰილი 695–696
- სმბატ IIბაგრატუნი (მეორედ) 696–705 (დამოუკიდებელი)
- ომაიანთა სახალიფო 705
- აშოტ III ბაგრატუნი ( ბრმა) 732–745
- გრიგორ მამიკონიანი 745–746
- აშოტ III ბაგრატუნი ( ბრმა) (მეორედ) 746–750
- გრიგორ მამიკონიანი (მეორედ) 750–751
- მუსელ მამიკონიანი (გრიგორის ძმა) 751–?
- არაბთა ოკუპაცია 751–754
- საჰაკ ბაგრატუნი, ტარონის ბატონი 754–771
- სმბატ ბაგარატუნი 771–772
- ვაკანტური772–781
- ტაჰატ ანძევაცი 781–785
- ვაკანტური 785–806
ბაგრატუნი მეფეები
რედაქტირებაკილიკიის სომეხთა სამეფო
რედაქტირებადიდებულები/მთავრები
რედაქტირებასახელი | მეფობის დასაწყისი | მეფობის დასასრული | ტიტული | ოჯახი | ფოტო |
---|---|---|---|---|---|
რუბენ I | 1080 | 1095 | რუბენიდები | ||
კონსტანდინ I | 1095 | 1102 | რუბენიდები | ||
თოროს I | 1102 | 1129 | რუბენიდები | ||
კონსტანდინ II | 1129 | 1129 | რუბენიდები | ||
ლევონ I | 1129 | 1144 | რუბენიდები | ||
თოროს II | 1144 | 1169 | რუბენიდები | ||
რუბენ II | 1169 | 1170 | რუბენიდები | ||
მლეჰი | 1170 | 1175 | რუბენიდები | ||
რუბენ III | 1175 | 1187 | რუბენიდები | ||
ლევონ II | 1187 | 1198/1199 | კილიკიის სომეხთა სამეფოს პირველი მეფე | რუბენიდები |
მეფეები და დედოფლები
რედაქტირებასახელი | მეფობის დასაწყისი | მეფობის დასასრული | ტიტული | ოჯახი | ფოტო |
---|---|---|---|---|---|
ლევონ II | 1198/1199 | 1219 | რუბენიანები | ||
იზაბელა | 1219 | 1252 | დედოფალი და თანამმართველი | რუბენიანები | |
ჰეთუმ I | 1226 | 1270 | თანამმართველი, თანამეფე | ჰეთუმიანები | |
ლევონ III | 1270 | 1289 | ჰეთუმიანები | ||
ჰეთუმ II | 1289 | 1293 | გადადგა თოროს III-ის სასარგებლოდ | ჰეთუმიანები | |
თოროს III | 1293 | 1298 | მოუწოდა ჰეთუმ II-ს თანამმართველად | ჰეთუმიანები | |
ჰეთუმ II | 1295 | 1296 | თანამმართველი თოროს III-ს ერთად | ჰეთუმიანები | |
სმბატი | 1296 | 1298 | უზურპატორი | ჰეთუმიანები | |
კოსტანდინ III | 1298 | 1299 | ჰეთუმიანები | ||
ჰეთუმ II | 1299 | 1303 | დააბრუნეს ტახტზე. გადადგა და გახდა ლეო III-ის რეგენტი | ჰეთუმიანები | |
ლევონ IV | 1303 | 1307 | რეგენტი ჰეთუმ II-ის შემდეგ | ჰეთუმიანები | |
ოშინი | 1307 | 1320 | ჰეთუმიანები | ||
ლევონ V | 1320 | 1341 | რეგენტი ოშინ კორიკოსის შემდეგ 1329 წლამდე | ჰეთუმიანები | |
კოსტანდინ IV | 1342 | 1344 | დიდებულთა მიერ არჩეული | ლუზინიანები | |
კოსტანდინ V | 1344 | 1362 | ნეგირის სახლი | ||
კოსტანდინ VI | 1362 | 1373 | ნეგირის სახლი ან ლუზინიანები | ||
ლევონ VI | 1374 | 1375 | ლუზინიანები |
სადავო
რედაქტირებასახელწოდება | ასაკი | მეფობის დასაწყისი | მეფობის დასასრული | ტიტული | დინასტია | სურათი |
---|---|---|---|---|---|---|
ლევონ VI | 1375 | 1393 | ლუზინიანები | |||
იაკობ I | 1396 | 1398 | ლუზინიანები | |||
იანუსი | 1398 | 1432 | ლუზინიანები | |||
იოანე II | 1432 | 1458 | ლუზინიანები | |||
შარლოტი | 1458 | 1467 | ლუზინიანები |