მიჰრანი
მიჰრანი (სომხ. Միհրան) — სომეხი მეთაური ერვანდუნების დინასტიიდან, რომელიც თავდაპირველად სპარსულ სამხედრო ძალებს მეთაურობდა, მოგვიანებით კი სომხეთის სატრაპიის მმართველი (სატრაპი) გახდა, ამ თანამდებობაზე იგი ძვ. წ. 331 წლიდან ძვ. წ. 317 წლამდე, გარდაცვალებამდე იმყოფებოდა. თავდაპირველად მიჰრანი სპარსულ სამხედრო შენაერთს მეთაურობდა, მისი გარნიზონი სარდისის ციხესიმაგრეში იდგა, თუმცა გრანიკოსის ბრძოლის შემდეგ მიჰრანი ნებაყოფლობით დანებდაალექსანდრე მაკედონელს და მაკედონელთა მხარეს გადავიდა. მიჰრანი გავგამელის ბრძოლაშიც იბრზოდა სპარსეტის წინააღმდეგ, აღსანიშნავია, რომ მოწინააღმდეგეთა რიგერბში მისი მამა სომხეთის იმჟამინდელი სატრაპი იერვანდ II-ც იყო, რომელიც ბრძოლაში დაიღუპა. ბრძოლის დასრულების შემდეგ ალექსანდრემ მიჰრანი სომხეთის ახალ სატრაპად დანიშნა.
| მიჰრანი | |
|---|---|
| Միհրան | |
| სომხეთის სატრაპი | |
| კორონაცია: | ძვ. წ. 331 |
| მმართ. დასაწყისი: | ძვ. წ. 331 |
| მმართ. დასასრული: | ძვ. წ. 317 |
| წინამორბედი: | იერვანდ II |
| მემკვიდრე: | იერვანდ III |
| პირადი ცხოვრება | |
| დაბ. თარიღი: | უცნობია |
| გარდ. თარიღი: | ძვ. წ. 317 |
| შვილები: | იერვანდ III |
| სრული სახელი: | მიჰრან ერვანდუნი |
| დინასტია: | ერვანდუნების დინასტია |
| მამა: | იერვანდ II |
დღეისათვის უცნობია, რეალურად მოახერხა თუ არა მიჰრანისმა სატრაპიაზე კონტროლის დამყარება. რუფუს კვინტუს კურციუსის მიხედვით, ძვ. წ. 330 წელს ჰეკატომფილოსში სიტყვით მიმართვის დროს ალექსანდრემ მაკედონელთა მიერ დაპყრობილ მიწებში სომხეთიც მოიხსენია, რაც შესაძლოა ადასტურებსდეს, რომ მიჰრანისმა სატრაპიაზე საკუთარი ძალაუფლების გავრცელება შეძლო. თუმცა მეორე მხრივ ჯასტინის გვთავაზობს გნეუს პომპეუს ტროგოსის მიმართვას მითრიდატე VI ევპატორს სადაც იგი აღნიშნავს, რომ ალექსანდრე დიდმა სომხეთის არ დაიპყრო.
ზაფხულში, მიჰრანესი სატრაპიას ახალი მაკედონური რეჟიმით მართავდა. მიუხედავად ამისა, ალექსანდრე III-ის გარდაცვალების შემდეგ, ნეოპტოლემუსი სომხეთის ახალ სატრაპად დაინიშნა, რომელიც სომხეთის ძვ. წ. 323 წლიდან ძვ. წ. 321 წლამდე მართავდა.
როგორც ჩანს, ნეოპტოლემუსის სიკვდილისა და დიახში მიმდინარე ბრძოლების შემდეგ, მიჰრანესმა არა მართო დაიბრუნა საკუთარი თანამდებობა, არამედ თავი მეფედ გამოაცხადა. ძვ. წ. 317 წელს მისი გარდაცვალების შემდეგ მმართველობა მისმა თანამმართველმა და ვაჟმა იერვანდ III-მ განაგრძო.