ოქროს პალმის რტო (ფრანგ. Palme d’Or) — კანის კინოფესტივალის მთავარი პრემია. პრემიას ეს სახელი 1955 წლიდან აქვს. 1946-54 წლებში უმაღლეს ჯილდოს „გრან-პრი“ (Grand Prix — დიდი პრიზი) ერქვა. ითვლება ერთ-ერთ ყველაზე პრესტიჟულ ჯილდოდ კინოს სამყაროში.

ოქროს პალმის რტო

ოქროს პალმის რტო
წარადგენს კანის კინოფესტივალი
ქვეყანა საფრანგეთი
ადგილმდებარეობა ქალაქი კანი
პირველად გადაეცა 1939 წელს
http://www.festival-cannes.com

ისტორია რედაქტირება

1954 წლამდე კანის კინოფესტივალის ჟიური საუკეთესო ფილმის რეჟისორს აჯილდოვებდა „გრან პრით“. ჯილდო წარმოდგენილი იყო თანამედროვე, იმ წელს მოდაში მყოფი მხატვრის ქმნილებით. შესაბამისად ჯილდო ყოველ წელს განსხვავებული იყო. 1954 წლის დასასრულს ფესტივალის დირექტორთა საბჭომ მოიწვია რამდენიმე იუველირი რათა წარმოედგინათ პალმის რტოს დიზაინი, რომელიც იყო ქალაქ კანის სამხედრო მუნდირის დამახასიათებელი ნიშანი.

1955 წელს პირველი ოქროს პალმის რტო გადაეცა დელბერტ მანს ფილმისთვის მარტი და წარმოადგენდა ფესტივალის უმაღლეს ჯილდოს 1964 წლამდე, მანამ, სანამ ფესტივალი დროებით არ დაუბრუნდა „გრან პრით“ დაჯილდოების ტრადიციას, ოქროს პალმის რტოსთან დაკავშირებით არსებული საავტორო უფლებების დაცვის პრობლემის გამო. 1975 წელს ოქროს პალმის რტოთი დაჯილდოება კვლავ განახლდა და ფესტივალის სიმბოლოდაც იქცა. იგი წარმოდგენილი იყო წითლ წმინდა მაროკოს ტყავის კოლოფში, რომელსაც სარჩულად თეთრი ნატი ჰქონდა დატანებული.

მისი დიზაინი 1975 წლის შემდეგ რამდენიმეჯერ შეიცვალა. საბოლოოდ კი საყრდენი, რაზეც დამაგრებულია თვითონ რტო, რომელიც 1980 წლისთვის მრგვალი ფორმის იყო, 1984 წლისათვის მისი ფორმა პირამიდისებურით შეიცვალა. 1992 წელს პიერ დე ბურკენსმა დიზაინი შეცვალა და საყრდენი ხელით ნაკვეთი ბროლით შეცვალა. კიდევ რამდენიმე ცვლილების შემდეგ მან მიიღო ისეთი სახე, როგორიც დღეს აქვს. იგი გაკეთბულია 24 კარატიანი ოქროთი და მოთავსებულია ახლა უკვე ლურჯ მაროკოს ტყავში.

კანის კინო ფესტივალის თითქმის სამოცდათწლიანი ისტორიის მანძილზე ქალ რეჟისორს ოქროს პალმის რტო მხოლოდ ერთხელ გადაეცა. ეს იყო ჯეინ კემპიონი ფილმისთვის პიანინო 1993 წელს.

ლაურეატები რედაქტირება

წელი ფილმი რეჟისორი ქვეყანა
1939 იუნიონ პასიფიკი / Union Pacific სესილ დემილი   აშშ
1946 წამება / Hets ალფ სიობერგი   შვედეთი
დაკარგული შაბათ-კვირა / The Lost Weekend ბილი უაილდერი   აშშ
წითელი ველი / De røde enge ბოდილ იპსენი და ლაი ლაურიტცენი   დანია
ქალაქი ბარში / Neecha Nagar ჩეტან ანანდი   ინდოეთი
მოკლე შეხვედრა / Brief Encounter დევიდ ლინი   დიდი ბრიტანეთი
მარია კანდელარია / María Candelaria ემილიო ფერნანდესი   მექსიკა
შემობრუნება ფრიდრიხ ერმლერი   სსრკ
პასტორალური სიმფონია / La symphonie pastorale ჟან დელანუა   საფრანგეთი
უკანასკნელი შანსი / Die Letzte Chance ლეოპოლდ ლინტბერგი   შვეიცარია
ხალხი ფრთების გარეშე / Muži bez křídel ფრანტიშეკ ჩაპი   ჩეხოსლოვაკია
რომი - ღია ქალაქი / Roma, città aperta რობერტო როსელინი   იტალია
1947 არ გაუციათ
1948 არ ჩატარებულა
1949 მესამე კაცი / The Third Man კეროლ რიდი   დიდი ბრიტანეთი
1950 არ ჩატარებულა
1951 მადამ ჯული / Fröken Julie ალფ სიობერგი   შვედეთი
სასწაული მილანში / Miracolo a Milano ვიტორიო დე სიკა   იტალია
1952 ოტელო / The Tragedy of Othello: The Moor of Venice ორსონ უელსი   აშშ
ორ ცენტიანი იმედი / Due soldi di speranza რენატო კასტელანი   იტალია
1953 შიშის საფასური / Le salaire de la peur ანრი-ჟორჟ კლუზო   საფრანგეთი
1954 ჯოჯოხეთის კარიბჭე / Jigokumon ტეინოსუკე კინუგასა   იაპონია
1955 მარტი / Marty დელბერტ მანი   აშშ
1956 მდუმარე სამყარო / Le monde du silence ჟაკ-ივ კუსტო და ლუი მალი   საფრანგეთი
1957 მეგობრული რწმენა / Friendly Persuasion უილიამ უაილერი   აშშ
1958 მიფრინავენ წეროები მიხეილ კალატოზოვი   სსრკ
1959 შავი ორფეოსი / Orfeu Negro მარსელ კამიუ   საფრანგეთი
1960 ტკბილი ცხოვრება / La dolce vita ფედერიკო ფელინი   იტალია
1961 დაუსწრებლად / Une aussi longue absence ანრი კოლპი   საფრანგეთი
ვირიდიანა / Viridiana ლუის ბუნიუელი   მექსიკა
1962 დაპირების შესრულება / O Pagador de Promessas ანსელმო დუარტე   ბრაზილია
1963 ლეოპარდი / Il Gattopardo ლუკინო ვისკონტი   იტალია
1964 შერბურგის ქოლგები / Les Parapluies de Cherbourg ჟაკ დემი   საფრანგეთი
1965 მოხერხება / The Knack რიჩარდ ლესტერი   დიდი ბრიტანეთი
1966 ქალი და მამაკაცი / Un homme et une femme კლოდ ლელუში   საფრანგეთი
ქალბატონებო და ბატონებო / Signore & signori პიეტრო ჯერმი   იტალია
1967 ფოტოგადიდება / Blowup მიქელანჯელო ანტონიონი   იტალია
1968 შეწყდა 1968 წლის მაისის მოვლენების გამო
1969 თუ... / if… ლინდზი ანდერსონი   დიდი ბრიტანეთი
1970 სამხედრო ჰოსპიტალი / MASH რობერტ ოლტმენი   აშშ
1971 შუამავალი / The Go-Between ჯოზეფ ლოუზი   დიდი ბრიტანეთი
1972 მუშათა კლასი სამოთხეში მიემგზავრება / La classe operaia va in paradiso ელიო პეტრი   იტალია
მათეს საქმე / Il Caso Mattei ფრანჩესკო როსი   იტალია
1973 დამქირავებელი / The Hireling ალან ბრიჯესი   დიდი ბრიტანეთი
საფრთხობელა / Scarecrow ჯერი შაცბერგი   აშშ
1974 საუბარი / The Conversation ფრენსის ფორდ კოპოლა   აშშ
1975 ომის დროინდელი ქრონიკა / Chronique des années de braise მოჰამედ ლახდარ-ჰამინა   ალჟირი
1976 ტაქსის მძღოლი / Taxi Driver მარტინ სკორსეზე   აშშ
1977 მამასახლისი / Padre padrone პაოლო და ვიტორიო ტავიანები   იტალია
1978 ხე ლანჩებისთვის / L’Albero degli zoccoli ერმანო ოლმი   იტალია
1979 აპოკალიფსი ახლა / Apocalypse Now ფრენსის ფორდ კოპოლა   აშშ
თუნუქის დოლი / Die Blechtrommel ფოლკერ შლონდორფი   დას. გერმანია გფრ
1980 ოჰ, ეს ჯაზი / All That Jazz ბობ ფოსი   აშშ
მეომრის ჩრდილი / 影武者 / Kagemusha აკირა კუროსავა   იაპონია
1981 რკინის კაცი / Człowiek z żelaza ანჯეი ვაიდა   პოლონეთი პოლონეთი
1982 დაკარგული / Missing კოსტა-გავრასი   აშშ
გზა / Yol ილმაზ გიუნეი   თურქეთი
1983 ლეგენდა ნარაიამაზე / 楢山節考 / Narayama bushiko შოჰეი იმამურა   იაპონია
1984 პარიზი, ტეხასი / Paris, Texas ვიმ ვენდერსი   დას. გერმანია გფრ
1985 მამა მივლინებაში / Otac na službenom putu ემირ კუსტურიცა   ისფრ
1986 მისია / The Mission როლან ჟოფე   დიდი ბრიტანეთი
1987 ეშმაკის მზის ქვეშ / Sous le soleil de Satan მორის პიალა   საფრანგეთი
1988 პელე-დამპყრობელი / Pelle erobreren ბილი აუგუსტი   დანია
1989 სექსი, ტყუილები და ვიდეოჩანაწერები / Sex, Lies, and Videotape სტივენ სოდერბერგი   აშშ
1990 ველურნი გულით / Wild at Heart დევიდ ლინჩი   აშშ
1991 ბარტონ ფინკი / Barton Fink ძმები კოენები   აშშ
1992 საუკეთესო სურვილები / Den goda vilja ბილი აუგუსტი   დანია
1993 მშვიდობით საყვარელო /霸王別姬 / Bàwáng Bié Jī ჩენ კაიგე   ჩინეთი
პიანინო / The Piano ჯეინ კემპიონი   ახალი ზელანდია
1994 მაკულატურა / Pulp Fiction კვენტინ ტარანტინო   აშშ
1995 მიწისქვეშეთი / Underground ემირ კუსტურიცა   იუგოსლავია
1996 საიდუმლოებები და ტყუილები / Secrets & Lies მაიკ ლი   დიდი ბრიტანეთი
1997 ალუბლის გემო / Ta’m e guilass აბას კიაროსტამი   ირანი
გველთევზა / Unagi შოჰეი იმამურა   იაპონია
1998 მარადიულობა და ერთი დღე / Mia aioniotita kai mia mera თეო ანგელოპულოსი   საბერძნეთი
1999 როზეტა / Rosetta ლუკ და ჟან-პიერ დარდენები   ბელგია
2000 სიბნელეში მოცეკვავე / Dancer in the Dark ლარს ფონ ტრიერი   დანია
2001 ვაჟიშვილის ოთახი / La stanza del figlio ნანი მორეტი   იტალია
2002 პიანისტი / The Pianist რომან პოლანსკი   საფრანგეთი
2003 სპილო / Elephant გას ვან სენტი   აშშ
2004 ფარენგეიტი 9/11 / Fahrenheit 9/11 მაიკლ მური   აშშ
2005 ბავშვი / L’Enfant ლუკ და ჟან-პიერ დარდენები   ბელგია
2006 ქარი, რომელიც ქერს არხევს / The Wind That Shakes the Barley კენ ლოუჩი   დიდი ბრიტანეთი
2007 4 თვე, 3 კვირა და 2 დღე / 4 luni, 3 săptămâni şi 2 zil კრისტიან მუნჯუ   რუმინეთი
2008 კლასი / Entre les murs ლორენ კანტე   საფრანგეთი
2009 თეთრი ბაფთა / Das weiße Band, Eine deutsche Kindergeschichte მიხაელ ჰანეკე   გერმანია
2011 ცხოვრების ხე / The Tree of Life ტერენს მალიკი   აშშ
2012 სიყვარული / Amour მიხაელ ჰანეკე   საფრანგეთი
2014 ზამთრის ძილი / Kış Uykusu ნური ბილგე ჯეილანი   თურქეთი
2015 დიპანი / Dheepan ჟაკ ოდიარი   საფრანგეთი
2016 მე, დენიელ ბლეიკი / I, Daniel Blake კენ ლოუჩი დიდი ბრიტანეთი
  საფრანგეთი
ბელგია
2017 კვადრატი / The Square რუბენ იოსტლუნდი   საფრანგეთი,
  შვეცია,
  დანია,
  აშშ
2018 მაღაზიის ქურდები / 万引き家族, Манбики кадзоку ხიროკაძუ კორეედა   იაპონია
2019 პარაზიტები / 기생충 ბონგ ჯუნ ჰო სამხრეთი კორეა
2020 ფესტივალი არ ჩატარებულა პანდემიის გამო
2021 ტიტანი / Titane ჟულია დიუკორნო   საფრანგეთი,
  ბელგია
2022 მწუხარების სამკუთხედი / Triangle of Sadness რუბენ იოსტლუნდი   შვეცია
2023 დაცემის ანატომია / Anatomie d'une chute ჯუსტინ ტრიე   საფრანგეთი

ორჯერ გამარჯვებულები რედაქტირება

რესურსები ინტერნეტში რედაქტირება