მსოფლიო ექსპოზიცია

მსოფლიო ექსპოზიცია (ფრანგ. Exposition Universelle Internationale, ან Exposition Mondiale (Expo) ან ინგლ. World’s Fair) — საერთაშორისო გამოფენა, რომელიც ინდუსტრიალიზაციის სიმბოლოდ და ტექნიკური და ტექნოლოგიური მიღწევების ღია მოედნად ითვლება.

ბროლის სასახლე

პირველი მსოფლიო ექსპოზიცია ჩატარდა ჰაიდ-პარკში, ლონდონი, პრინცი ალბერტის ინიციატივით. მთავარ ღირშესანიშნაობად ამ გამოფენაზე ითვლებოდა ბროლის სასახლე, რომელიც იოზეფ პაქსტონმა ააგო მინით შემოსილი რკინის კონსტრუქციისგან.

მსოფლიო გამოფენები

რედაქტირება
 
ბრიუსელის გამოფენის პოსტერი.
 
ვიკინგების გემის ასლი, ჩიკაგოს 1893 წის გამოფენაზე
 
ჩინეთის პავილიონი 2010 წლის გამოფენაზე.

ოფიციალური მსოფლიო ექპოზიციების სია:[1]

1851ლონდონი, ინგლისიბროლის სასახლე
1853ნიუ-იორკი, აშშ
1853დუბლინი, ამჟ. ირლანდია, მაშინ გაერთიანებული სამეფო
1855პარიზი, საფრანგეთი — Exposition Universelle
1862ლონდონი, ინგლისი
1867პარიზი, საფრანგეთი
1873ვენა, ავსტრია
1874დუბლინი, ირლანდია
1876ფილადელფია, პენსილვანიათავისუფლების ქანდაკება
1878პარიზი, საფრანგეთი
1882მოსკოვი, რუსეთი
1884ახალი ორლეანი, ლუიზიანა, აშშ
1885ანტვერპენი, ბელგია
1886ლონდონი, ინგლისი
1886მელბურნი, ავსტრალია
1888გლაზგო, შოტლანდია
1889პარიზი, საფრანგეთიეიფელის კოშკი
1893ჩიკაგო, ილინოისი, აშშ — მსოფლიო კოლუმბიური გამოფენა, თეთრი ქალაი და სათვალთვალო ბორბალი
1894სან-ფრანცისკო, კალიფორნია, აშშ
1895ატლანტა, ჯორჯია, აშშ
1897ბრიუსელი, ბელგია
1900პარიზი, საფრანგეთი
1901ბუფალო, ნიუ-იორკი (შტატი), აშშ
1904სენტ-ლუისი, მისური, აშშ
1905ლიეჟი, ბელგია
1906მილანი, იტალია
1907დუბლინი, ირლანდია
1907ჰემპტონ როუდსი, ვირჯინია, აშშ
1909სიეტლი, ვაშინგტონი (შტატი), აშშ
1910ბრიუსელი, ბელგია
1911ტურინი, იტალია
1913გენტი, ბელგია
1915სან-ფრანცისკო, კალიფორნია, აშშ
1915სან-დიეგო, კალიფორნია, აშშ
1922რიო-დე-ჟანეირო, ბრაზილია
1924უემბლი, ინგლისი
1925პარიზი, საფრანგეთი
1926ფილადელფია, პენსილვანია, აშშ
1929ბარსელონა ესპანეთი და სევილია, ესპანეთი
1930ანტვერპენი, ბელგია
1930ლიუტიჩი, ბელგია
1931პარიზი, ფრანკრაიხი
1933ჩიკაგო, ილინოისი, აშშ
1935ბრიუსელი, ბელგია
1937პარიზი, საფრანგეთი
1939ნიუ-იორკი, აშშ — New York World’s Fair oder The World of Tomorrow Futurama Trylon Perisphere
1939სან-ფრანცისკო, კალიფორნია, აშშ — Golden Gate Exposition
1958ბრიუსელი, ბელგიაატომიუმი
1962სეიტლი, ვაშინგტონი (შტატი), აშშ — Century 21 Exposition Space Needle
1964ნიუ-იორკი, აშშ — 1964/1965 New York World’s Fair
1967მონრეალი, კანადა — Expo '67, Habitat
1968სან-ანტონიო (ტეხასი), აშშ — Hemisfair '68
1970ოსაკა, იაპონია — Expo '70
1974სპოკეინი, ვაშინგტონი (შტატი), აშშ — Expo '74
1975ოკინავა, იაპონია
1982ნოქსვილი (ტენესი), აშშ — 1982 World’s Fair — Sunsphere
1984ახალი ორლეანი, ლუიზიანა, აშშ — 1984 Louisiana World Exposition
1985ცუკუბა, იაპონია
1986ვანკუვერი, კანადა
1988ბრისბეინი, ავსტრალია
1992სევილია, ესპანეთი — Exposición Universal de Sevilla 1992, La Cartuja
1992გენუა, იტალია
1993ტეჯონი, სამხრეთი კორეა
1998ლისაბონი, პორტუგალია
2000ჰანოვერი, გერმანია
2004სენა-სენ-დენი, საფრანგეთი გაუქმდა
2005ნაგაკუტე და სეტო, იაპონია
2008სარაგოსა, ესპანეთი
2010შანჰაი, ჩინეთი
2012იოსუ, სამხრეთი კორეა
2015მილანი, იტალია
2017ასტანა, ყაზახეთი
2020დუბაი, არაბთა გაერთიანებული საამიროები.[2]

ლიტერატურა

რედაქტირება
  • Alexander C. T. Geppert: Fleeting Cities. Imperial Expositions in Fin-de-Siècle Europe, Basingstoke/New York: Palgrave Macmillan, 2010.
  • Findling, John E. and Kimberly D. Pelle, ed. Encyclopedia of World's Fairs and Expositions Jefferson, NC and London:McFarland, 2008.

რესურსები ინტერნეტში

რედაქტირება
  1. Official Site of the Bureau International des Expositions. Bie-paris.org (2013-06-27). ციტირების თარიღი: 2013-09-25.
  2. The UAE has been elected As the Host Country of the World Expo 2020. ციტირების თარიღი: 27 November 2013.