ამბროლაურის მუნიციპალიტეტი

ამბროლაურის მუნიციპალიტეტი — ადმინისტრაციულ-ტერიტორიული ერთეული საქართველოში, რაჭა-ლეჩხუმისა და ქვემო სვანეთის მხარეში. ადმინისტრაციული ცენტრია ქალაქი ამბროლაური.

ადმინისტრაციული ერთეული
ამბროლაურის მუნიციპალიტეტი
დროშა გერბი
ქვეყანა	საქართველო
მხარე	რაჭა-ლეჩხუმისა და ქვემო სვანეთის მხარერაჭა-ლეჩხუმისა და ქვემო სვანეთის მხარე
ადმ. ცენტრი	ამბროლაური
კოორდინატები	42°31′18″ ჩ. გ. 43°08′53″ ა. გ.
მერი	ზვიად (დავით) მხეიძე
ფართობი	1142 კვადრატული კილომეტრი
ოფიციალური ენა	ქართული ენა
მოსახლეობა	11 186 კაცი (2014)
სიმჭიდროვე	9,8 კაცი/კმ²
ეროვნული შემადგენლობა	ქართველები 99,7 % რუსები 0,1 %
სარწმუნოებრივი შემადგენლობა	მართლმადიდებლები 99,42 %
სასაათო სარტყელი	UTC+04:00
სატელეფონო კოდი	(439)
საფოსტო ინდექსი	0400–0499
ოფიციალური საიტი	http://ambrolauri.gov.ge/
ამბროლაურის მუნიციპალიტეტი ვიკისაწყობში

გეოგრაფია

მდებარეობს კავკასიონის სისტემის სამხრეთი ფერდობის ზონაში. მისი სამხრეთ-აღმოსავლეთი საზღვარი გასდევს რაჭის ქედს, ჩრდილოეთით გაწოლილია ლეჩხუმის ქედი. ტერიტორია — 1141 კვ.კმ. მუნიციპალიტეტის ტერიტორიაზე მიედინება რიონი და მისი შენაკადები: კრიხულა, ზნაკურა, შარეულა, ლუხუნი, რიცეულა, ასკისწყალი. მთავარი წიაღისეული სიმდიდრეა დარიშხანი, თაბაშირი.

ისტორია

მუნიციპალიტეტი შეიქმნა 1930 წელს. მანამდე მისი ტერიტორია შედიოდა ქუთაისის გუბერნიის რაჭის მაზრაში, 1928 წლიდან — რაჭა-ლეჩხუმის მაზრაში, 1930 წელს ცალკე რაიონად გამოიყო. 1951-1953 წლებში შედიოდა ქუთაისის ოლქში. 2014-2017 წლებში მუნიციპალიტეტისგან გამოყოფილი იყო ქალაქი ამბროლაური

მოსახლეობა

მოსახლეობის რიცხოვნობა — 11 186 კაცი (2014); სიმჭიდროვე — 9,8 კაცი კვ.კმ-ზე. მუნიციპალიტეტში 70 დასახლებული პუნქტია: 1 ქალაქი და 69 სოფელი.

აღწერის მონაცემები

აღწერის წელი	მოსახლეობა
1989	17 065
2002	16 225
2014	11 186
2021	10 400

მმართველობა

საკრებულო

პარტია		2017	2021	ამჟამინდელი საკრებულო
	ქართული ოცნება	28	22
	ნაციონალური მოძრაობა	2	4
	საქართველოსთვის		3
	ლელო		1
	პატრიოტთა ალიანსი	1
	ევროპული საქართველო	1
	ლეიბორისტული პარტია	1
	თავისუფალი საქართველო	1
სულ		34	30

ადმინისტრაციული ერთეულები

1. ადმინისტრაციული ერთეული ამბროლაური — ქალაქი ამბროლაური;
2. ადმინისტრაციული ერთეული ბუგეული — აბანოეთი, ბარეული, ბუგეული, გორისუბანი, ქედისუბანი, ჯვარისა;
3. ადმინისტრაციული ერთეული ველევი — ბეთლევი, ველევი, კვირიკეწმინდა, შხივანა;
4. ადმინისტრაციული ერთეული ზნაკვა — საკეცია, ზნაკვა, მოტყიარი;
5. ადმინისტრაციული ერთეული იწა — ახალსოფელი, გორი, ზემო კრიხი, იწა, ქვემო კრიხი, შუა კრიხი;
6. ადმინისტრაციული ერთეული ლიხეთი — აბარი, ლიხეთი, ურავი;
7. ადმინისტრაციული ერთეული ნამანევი — შავრა, თხმორი, ნამანევი, ხონჭიორი;
8. ადმინისტრაციული ერთეული ნიკორწმინდა — კაჩაეთი, ნიკორწმინდა, ხარისთვალა;
9. ადმინისტრაციული ერთეული სადმელი — ბოსტანა, კლდისუბანი, სადმელი, ღვიარა, ძირაგეული;
10. ადმინისტრაციული ერთეული სხვავა — სხვავა, ფუტიეთი;
11. ადმინისტრაციული ერთეული ღადიში — ბაჯი, პატარაონი, ტბეთი, ქვედა შავრა, ღადიში;
12. ადმინისტრაციული ერთეული ცახი — გოგოლათი, ზედა ღვარდია, ქვედა ღვარდია, ცახი;
13. ადმინისტრაციული ერთეული წესი — მუხლი, წესი;
14. ადმინისტრაციული ერთეული ჭელიაღელე — აგარა, ზედა თლუღი, უყეში, ქვედა თლუღი, ჭელიაღელე;
15. ადმინისტრაციული ერთეული ჭრებალო — გენდუში, ზემო ჟოშხა, ქვემო ჟოშხა, ჭრებალო;
16. ადმინისტრაციული ერთეული ჭყვიში — ზედა ჭყვიში, ქვიშარი, ჭყვიში;
17. ადმინისტრაციული ერთეული ხვანჭკარა — დიდი ჩორჯო, მეორე ტოლა, პატარა ჩორჯო, პირველი ტოლა, ხვანჭკარა;
18. ადმინისტრაციული ერთეული ხიდიკარი — კვაცხუთი, ხიმში;
19. ადმინისტრაციული ერთეული ხოტევი — სხარტალი, წკადისი, ხოტევი.

ეკონომიკა

წამყვანი დარგია სოფლის მეურნეობა, მათ შორის მევენახეობა-მეღვინეობა და მეცხოველეობა. მეხილეობა ვითარდება ძირითადად მთიან ზონაში. მნიშვნელოვანი საწარმოებია: ღვინის ქარხნები, ყველ-კარაქის და აგურის ქარხნები, ლითონური დარიშხანის ქარხანა. მუნიციპალიტეტის ტერიტორიაზე გადის ოსეთის სამხედრო გზა.

კულტურა

მუნიციპალიტეტში 27 საჯარო სკოლაა, 1 უმაღლესი სასწავლებელი (საქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტის რაჭის ფილიალი), 43 ბიბლიოთეკა, 1 თეატრი და 1 მუზეუმი.

ღირსშესანიშნაობანი

მნიშვნელოვანი ისტორიული ძეგლებია: ნიკორწმინდის ტაძარი (XI ს.), ბარაკონი, ზემო კრიხის, ბუგეულის, პატარა ონის ეკლესიების ნანგრევები, რაჭის ერისთავების ციხე — მინდა ციხე, კვარაციხე, ხოტევის ციხე და სხვა. ბუნების ძეგლებიდან აღსანიშნავია კარსტული მღვიმეები სოფელ ნიკორწმინდასა და სხვავაში. მუნიციპალიტეტის ტერიტორიაზეა შაორის წყალსაცავი.

გალერეა

• 
  ამბროლაურის რაიონის რუკა, 1975 წ.

ლიტერატურა

• უთმელიძე მ., ბერძენიშვილი დ., ენციკლოპედია „საქართველო“, ტ. 1, თბ., 1997. — გვ. 121-122.

რესურსები ინტერნეტში

ვიკისაწყობში არის გვერდი თემაზე:

ამბროლაურის მუნიციპალიტეტი

• ოფიციალური საიტი