გორაბერეჟოული
გორაბერეჟოული — სოფელი საქართველოში, გურიის მხარის ჩოხატაურის მუნიციპალიტეტში. ადმინისტრაციული ერთეულის ცენტრი (სოფელი გორაბერეჟოული).
სოფელი | |
---|---|
გორაბერეჟოული | |
გორაბერეჟოულის ტყე-პარკი | |
ქვეყანა | საქართველო |
მხარე | გურიის მხარე |
მუნიციპალიტეტი | ჩოხატაურის მუნიციპალიტეტი |
თემი | გორაბერეჟოული |
კოორდინატები | 42°00′18″ ჩ. გ. 42°11′52″ ა. გ. / 42.00500° ჩ. გ. 42.19778° ა. გ. |
დაარსდა | ანტიკური ხანა |
ცენტრის სიმაღლე | 140 მ |
მოსახლეობა | 628[1] კაცი (2014) |
ეროვნული შემადგენლობა | ქართველები 99,8 % |
სასაათო სარტყელი | UTC+4 |
სატელეფონო კოდი | +995 |
მდებარეობს მდინარე სუფსის მარცხნივ, ზღვის დონიდან 140 მ, ჩოხატაურიდან 3 კმ., საჯავახოს რკინიგზის სადგურიდან 24 კმ. სოფელი იყოფა ორ ნაწილად: გორა (მაღლობი) და ბერეჟოული (დაბლობი). სოფელში ყველაზე გავრცელებული გვარია ცინცაძე. სოფელში დგას წმინდა იუსტინეს სახელობის ეკლესია, საჯარო სკოლა.[2]
ისტორია
რედაქტირებაარქეოლოგიური მასალებით ირკვევა, რომ ადამიანს აქ ჯერ კიდევ ძვ. წ. I ათასწლეულში უცხოვრია. 1963 წელს აღმოჩნდა ამ პერიოდით დათარიღებული კერამიკის ნაშთები ერისთავების ყოფილი ბაღის ტერიტორიაზე.
სოფელი წარმოადგენდა ე.წ. საერისთაოს ცენტრს, საერისთაო, ანუ ერისთავების ფეოდალური საგვარეულოს ტერიტორია ვრცელდებოდა მდინარე გუბაზეულიდან საწაბლიოს სერამდე. გორაბერეჟოულში იყო ერისთავების რეზიდენცია. გორაბერეჟოულში დაიწყო პირველი ქართული ჩაის წარმოება. აქ 1840-იან წლებში მიხეილ ერისთავის მამულში გადარგეს ჩაის ნერგები ოზურგეთიდან, მამია V გურიელის ბაღიდან. ერისთავმა საქართველოში პირველმა პრიმიტიული წესით დაამუშავა ჩაი 1864 წელს და პროდუქცია გაიტანა თბილისსა და სანქტ-პეტერბურგში გამართულ სასოფლო-სამეურნეო გამოფენებზე.[3] ერისთავის გარდაცვალებიდან რამდენიმე ხნის შემდეგ მეურნეობას სათავეში მისი ვაჟი ანდრია ერისთავი ჩაუდგა. 1908 წლისთვის გორა და ბერეჟოული ცალ-ცალკე სოფლებად იყო აღწერილი. ორივე სოფელი ჯვარცხმის სასოფლო საზოგადოებაში შედიოდა. 1912 წელს სოფელში გაიხსნა საკრედიტო ამხანაგობა, რომელშიც 2000 ადამიანი იყო გაწევრებული.[4]
საბჭოთა პერიოდში ერისთავების მამულის ტერიტორიაზე გაშენდა გორაბერეჟოულის ტყე-პარკი და აიგო სასოფლო-სამეურნეო ტექნიკუმი. განვითარებული იყო მეჩაიეობა, მესიმინდეობა, მევენახეობა, მეცხოველეობა. ჩაისუბნის სასოფლო საბჭოდან გამოიყო დამოუკიდებლობის შემდეგ.
დემოგრაფია
რედაქტირება2014 წლის აღწერის მონაცემებით სოფელში ცხოვრობს 628 ადამიანი.
აღწერის წელი | მოსახლეობა | კაცი | ქალი |
---|---|---|---|
1908[5] | 565 | ||
1911[6] | 364 | ||
2002[7] | 766 | 355 | 411 |
2014[1] | 628 | 295 | 333 |
ღირსშესანიშნაობები
რედაქტირებასოფელში შემორჩენილია XVII საუკუნის მიწურულის ციხე-გალავანი. გალავანი რიყის ქვითაა ნაგები, კედლების სიმაღლე 4 მეტრია, ჯამური სიგრძე 25 მეტრი. კედლებში დატანილია სათოფურები, გალავანში შესასვლელი სამხრეთ-დასავლეთიდან იყო მოწყობილი. გალავნის ალაყაფთან, მარჯვნივ, მოწყობილი იყო მარანი. გალავნის შიგნით, ეზოს ბოლოში დგას ერისთავების სახლი, რომელიც XIX საუკუნით თარიღდება. სახლის საძირკვლები თლილი ქვით არის გამოყვანილი, ხოლო კედლები ნაშენია რიყის ქვით. სასტუმრო ოთახში ბუხარია ამოშენებული. მეორე სართულის ფასადზე მიდგმულ ვრცელ ხის აივანს გვიანდელ შეკეთებათა გამო მხატვრული ღირებულება აღარ გააჩნია. იგივე მდგომარეობაშია სახლზე უკანა მხარეს მიდგმული მომცრო აივანიც. სახლი კარგ მდგომარეობაშია შემონახული. სახლის ირგვლივ ერთი ჰექტარის ფართობზე გაშენებულია დენდროლოგიური პარკი, სადაც წარმოდგენილია იშვიათი ჯიშის მცენარეები: წითელი ღვია, კანფეტის ხე, მარადმწვანე სეკვოია, იაპონური მარწყვის ხე, გინკო და სხვ.
სოფელში შემორჩენილია XIX საუკუნის ეკლესია.
ცნობილი ადამიანები
რედაქტირებასოფელში დაიბადა ექიმი, მწერალი და საზოგადო მოღვაწე დიმიტრი ერისთავი. ასევე საბჭოთა კავშირის გმირი ჭიჭიკო ბენდელიანი. გორაბერეჟოულში განთავსებულია ბენდელიანის მემორიალური მუზეუმი. სოფელში მოღვაწეობდნენ მიხეილ და ანდრია ერისთავები.
გალერეა
რედაქტირება-
ყოფილი სასოფლო-სამეურნეო ტექნიკუმის შენობა
-
ერისთავის სასახლე, დიუბუა დე მონპერეს ნახატი
-
ერისთავების სახლის გალავანი
-
ერისთავების სახლი
-
ერისთავების სახლის ინტერიერი
-
ჩაის ბუჩქი ერისთავების ეზოდან
ლიტერატურა
რედაქტირება- ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 3, თბ., 1978. — გვ. 221.
- სიხარულიძე ი., ენციკლოპედია „საქართველო“, ტ. 2, თბ., 2012. — გვ. 98.
სქოლიო
რედაქტირება- ↑ 1.0 1.1 მოსახლეობის საყოველთაო აღწერა 2014. საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული სამსახური (ნოემბერი 2014). ციტირების თარიღი: 7 ნოემბერი, 2016.
- ↑ საგანმანათლებლო დაწესებულებების კატალოგი. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2020-11-24. ციტირების თარიღი: 2018-12-25.
- ↑ ჩაი საქართველოში
- ↑ Кавказский календарь на 1914 год
- ↑ «Кавказский календарь» на 1910 год
- ↑ Кавказский календарь на 1912 год
- ↑ საქართველოს მოსახლეობის 2002 წლის პირველი ეროვნული საყოველთაო აღწერის ძირითადი შედეგები, ტომი II