ვიკიპედია

უხუცესები (ორგანიზაცია)

გამოჩენილი ყოფილი სახელმწიფო მოღვაწეებისა და ქალების, სამშვიდობო აქტივისტების, უფლებადამცვე

უხუცესები (ინგლ. The Elders) — საერთაშორისო არასამთავრობო ორგანიზაცია, რომელიც დაკომპლექტებულია ცნობილი პოლიტიკოსებით, მშვიდობისა და ადამიანის უფლებათა დამცველებით, რომლებიც 2007 წელს ნელსონ მანდელამ შემოიკრიბა. ნელსონ მანდელას თქმით, „უხუცესების“ შექმნის მიზეზი „დაახლოებით 1 000 წლიანი კოლექტიური გამოცდილების“ გამოყენების აუცილებლობა იყო ისეთი ზოგადსაკაცობრიო პრობლემების გადასაჭრელად, როგორებიცაა გლობალური დათბობა, შიდსი და სიღარიბე.[1]

უხუცესები
შეიქმნა 2007 წლის 18 ივლისი
ტიპი ორგანიზაცია და არასამთავრობო ორგანიზაცია
მდებარეობა ლონდონი
წევრები 12
მნიშვნელოვანი პირები
დამფუძნებელი (-ები) ნელსონ მანდელა, რიჩარდ ბრენსონი, დეზმონდ ტუტუ და პიტერ გებრიელი
theelders.org

ისტორია რედაქტირება

„უხუცესები“ 12 წევრისგან შედგება, თავმჯდომარე არის მერი რობინსონი. 2018 წლამდე თავჯდომარის პოსტს იკავებდა კოფი ანანი.[2] 2013 წლამდე კი ორგანიზაციის თავმჯდომარის პოსტი დეზმონდ ტუტუს ეკავა.[3]

ჯგუფი შექმნეს რიჩარდ ბრანსონმა[4], მუსიკოსმა და ადამიანის უფლებათა დამცველმა პიტერ გებრიელმა, სამხრეთ აფრიკის რესპუბლიკის ყოფილ პრეზიდენტ ნელსონ მანდელასთან ერეთად. მანდელამ ორგანიზაციის შექმნა საკუთარ დაბადების დღეზე, 2007 წლის 18 ივლისს იოჰანესბურგში.[5]

ორგანიზაციის პრეზენტაციას ესწრებოდნენ კოფი ანანი, გრასა მაშელი, ნელსონ მანდელა, მერი რობინსონი, დესმონდ ტუტუ, მუჰამედ იუნუსი და ლი ჟაქსინგი. არ ესწრებოდნენ ელა ბჰატი, გრუ ჰარლემ ბრუნტლანი, ლახდარ ბრაჰიმი, ფერნანდუ კარდოზუ.[6] 2009 წელს „უხუცესებს“ შეუერთდა მარტი აჰტისაარი, 2013-ის ივლისში — ჰინდა ჯილანი და ერნესტო სედილიო[7], ხოლო 2016 წლის ივნისში — რიკარდო ლაგოსი.[8]

წევრები რედაქტირება

უხუცესები რედაქტირება

  1. გრუ ჰარლემ ბრუნტლანი, ნორვეგიის ყოფილი პრემიერ მინისტრი და ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის ყოფილი გენერალური დირექტორი.
  2. ელენ კლარკი, ახალი ზელანდიის ყოფილი პრემიერ-მინისტრი.
  3. რიკარდო ლაგოსი, ჩილეს 33-ე პრეზიდენტი (2000-2006 წწ.).
  4. გრასა მაშელი (თავმჯდომარის მოადგილე), მოზამბიკის ყოფილი განათლების მინისტრი, საზოგადოებრივი განვითარების ფონდის პრეზიდენტი.
  5. მერი რობინსონი (თავმჯდომარე), ირლანდიის ყოფილი პრეზიდენტი გაეროს ადამიანის უფლებათა ყოფილი უმაღლესი კომისარი.
  6. ერნესტო სედილიო, მექსიკის ყოფილი პრეზიდენტი.
  7. ჰინა ჯილანი, ადამიანის უფლებათა დამცველი პაკისტანიდან.
  8. პან გი მუნი (თავმჯდომარის მოადგილე), გაეროს ყოფილი გენერალური მდივანი.
  9. ელენ ჯონსონ-სირლიფი, ლიბერიის ყოფილი პრეზიდენტი, ნობელის მშვიდობის პრემიის ლაურეატი.
  10. ხუან მანუელ სანტოსი, კოლუმბიის ყოფილი პრეზიდენტი, ნობელის მშვიდობის პრემიის ლაურეატი.
  11. ზეიდ რაად ალ ჰუსეინი, გაეროს ადამიანის უფლებათა ყოფილი უმაღლესი კომისარი.
  12. ცაჰიაგინ ელბეგდორჟი, მონღოლეთის ყოფილი პრეზიდენტი და პრემიერ-მინისტრი.

ემერიტუსი უხუცესები რედაქტირება

  1. ჯიმი კარტერი, აშშ-ის 39-ე პრეზიდენტი, ნობელის პრემიის ლაურეატი მშვიდობის დარგში.
  2. ფერნანდუ კარდოზუ, ბრაზილიის ყოფილი პრეზიდენტი.
  3. ლახდარ ბრაჰიმი, ალჟირის ყოფილი საგარეო საქმეთა მინისტრი და გაერთიანებული ერების ელჩი.

გარდაცვლილი უხუცესები რედაქტირება

  1. ნელსონ მანდელა, ნობელის პრემიის ლაურეატი მშვიდობის დარგში და სამხრეთ აფრიკის ყოფილი პრეზიდენტი, „უხუცესების“ დამაარსებელი.
  2. კოფი ანანი (უხუცესების თავმჯდომარე 2013–2018 წწ.), გაეროს ყოფილი გენერალური მდივანი, ნობელის პრემიის ლაურეატი მშვიდობის დარგში.
  3. მარტი აჰტისაარი, ფინეთის ყოფილი პრეზიდენტი, ნობელის პრემიის ლაურეატი მშვიდობის დარგში.
  4. ელა ბჰატი, ინდოეთის თვითდასაქმებულ ქალთა ასოციაციის დამაარსებელი.
  5. დეზმონდ ტუტუ (უხუცესების თავმჯდომარე 2007–2013 წწ.), სამხრეთ აფრიკის ანგლიკანური ეკლესიის ყოფილი ეპისკოპოსი და სიმართლე და შერიგების კომისიის ყოფილი თავმჯდომარე, ნობელის პრემიის ლაურეატი მშვიდობის დარგში

ყოფილი უხუცესები რედაქტირება

  1. მუჰამედ იუნუსი, გრამინ ბანკის დამაარსებელი, მიკროკრედიტის პიონერი და ნობელის პრემიის ლაურეატი მშვიდობის დარგში, უხუცესები დატოვა 2009 წელს.[9]
  2. აუნ სან სუ ჩი, მიანმარის ოპოზიციის ლიდერი.
  3. ლი ჭაოსინგი, ჩინეთის ხალხის ყოფილი მინისტრი.

დონორები და გუნდი რედაქტირება

„უხუცესებს“ კოორდინაციას უწევს ლონდონში არსებული პატარა გუნდი.[10] გუნდს ხელმძღვანელობს დავით ნუსბაუმი, რომელიც აღმასრულებელ დირექტორად 2016 წლის ოქტომბერში დაინიშნა.[11]

„უხუცესებს“ დამოუკიდებლად აფინანსებს დონორთა ჯგუფი, რომელიც „უხუცესების“ საკონსულტაციო საბჭოს შემადგენელი წევრებისგან შედგება. „უხუცესები“ ყოველწლიურად აქვეყნებენ ორგანიზაციის შემოსავლისა და ხარჯების ანგარიშს.[12]

სქოლიო რედაქტირება

  1. ↑ [1] დაარქივებული 21 August 2007 საიტზე Wayback Machine.
  2. ↑ The story of The Elders. TheElders.org. ციტირების თარიღი: 9 დეკემბერი, 2023.
  3. ↑ Kofi Annan appointed Chair of The Elders. TheElders.org (10 May 2013). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 23 ივნისი 2013. ციტირების თარიღი: 17 May 2013.
  4. ↑ Branson planned Mandela mission to prevent Iraq war დაარქივებული 2015-02-23 საიტზე Wayback Machine. , The Scotsman, 18 December 2004
  5. ↑ The Elders press launch in Johannesburg, South Africa. YouTube (18 July 2007). ციტირების თარიღი: 26 April 2011.
  6. ↑ www.nytimes.com
  7. ↑ theelders.org. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2018-08-24. ციტირების თარიღი: 2017-06-11.
  8. ↑ theelders.org. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2017-05-18. ციტირების თარიღი: 2017-06-11.
  9. ↑ Muhammad Yunus steps down. TheElders.org (21 September 2009). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 13 მაისი 2013. ციტირების თარიღი: 26 April 2013.
  10. ↑ The Elders' Team. TheElders.org. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 9 მაისი 2013. ციტირების თარიღი: 25 April 2013.
  11. ↑ დაარქივებული ასლი. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2017-06-25. ციტირების თარიღი: 2017-06-12.
  12. ↑ http://theelders.org/sites/default/files/the-elders-annual-report-2015-final.pdf
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/w/index.php?title=უხუცესები_(ორგანიზაცია)&oldid=4594167“-დან