ლუთერანობა
ლუთერანიზმი — ერთ-ერთი ქრისტიანული პროტესტანტული სარწმუნოება, რომელიც აღმოცენდა გერმანიაში XVI საუკუნეში, რეფორმაციის დროს. ეფუძნებოდა მარტინ ლუთერისა და მისი მიმდევრების მოძღვრებას. ლუთერანიზმში მოცემულია პროტესტანტიზმის ძირითადი დებულებანი. იგი უარყოფდა კათოლიციზმის ძირითად დოგმას, რომ ეკლესია და სამღვდელოება შუამავალნი არიან ადამიანსა და ღმერთს შორის. რწმენის ერთადერთ ავტორიტეტად და წყაროდ აცხადებდა საღმრთო წერილს (ბიბლიას). ლუთერანიზმმა კათოლიციზმისაგან აიღო ყველაფერი ის, რაც პირდაპირ არ ეწინააღმდეგებოდა ბიბლიას. შეინარჩუნა საკურთხეველი, ჯვარი, ორგანი, რელიგიური ფერწერა (ხატების გარდა). 7 საიდუმლოდან დატოვა მხოლოდ 2 მთავარი - ნათლისღება და ზიარება. კათოლიკური დოგმა პურისა და ღვინის ქრისტეს სხეულად და სისხლად გარდაქმნის შესახებ შეცვალა ამ დოგმასთან ახლოს მდგომი დებულებით, რომლის თანახმად ქრისტეს სხეული და სისხლი ზიარებას საიდუმლოდ „ესწრება“.
პროტესტანტიზმი |
ჰუსიტები • ლოლარდები • ვალდენსები • ჩეხი ძმები
ანგლიკანიზმი • კალვინიზმი • ლუთერანობა • ცვინგლიანობა • ჰუგენოტები
ანაბაპტიზმი • ბაპტიზმი • კონგრეგაციონალიზმი • პიეტიზმი • პურიტანები • მეთოდიზმი • მენონიტები • ამიშები • კვაკერები • პრესვიტერიანობა
პენტეკოსტალიზმი • რევივალიზმი • ევანგელიკალიზმი • ფილიპინების დამოუკიდებელი ეკლესია |
ლუთერანიზმი გერმანიაში ოფიციალურ სარწმუნოებად (კათოლიკობასთან ერთად) იქნა აღიარებული 1555 წლის აუგსბურგის რელიგიური ზავით. ლუთერანები გერმანიის გარდა ცხოვრობენ შვედეთში, ფინეთში, ნორვეგიაში, ისლანდიაში, ჩეხეთში, უნგრეთში, ესტონეთში, ლატვიასა და აშშ-ში.
ლიტერატურარედაქტირება
- ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 6, თბ., 1983. — გვ. 305.