ვიკიპედია

ფილიპ როთი

ფილიპ მილტონ როთი (ინგლ. Philip Milton Roth; დ. 19 მარტი, 1933, ნიუარკი, ნიუ-ჯერსი, აშშ — გ. 22 მაისი, 2018) — ამერიკელი რომანისტი და მოთხრობების ავტორი.

ფილიპ როთი
ინგლ. Philip Roth
დაბადების თარიღი 19 მარტი, 1933(1933-03-19)[1] [2] [3] [4] [5] [6] [7] [8]
დაბადების ადგილი ნიუარკი[9] [10] [5]
გარდაცვალების თარიღი 22 მაისი, 2018(2018-05-22)[5] [3] [11] [12] [13] [14] [15] [8] [16] (85 წლის)
გარდაცვალების ადგილი მანჰეტენი[5]
დასაფლავებულია ბარდის კოლეჯის სასაფლაო[17]
საქმიანობა რომანისტი, სცენარისტი, ესეისტი, სამეცნიერო ფანტასტიკოსი მწერალი, უნივერსიტეტის პროფესორი, მწერალი[18] და პოეტი
ენა ინგლისური ენა
მოქალაქეობა  აშშ[19] [20] [21] [7]
ალმა-მატერი რატგერსის უნივერსიტეტი[5] , უიკუაიკის უმაღლესი სკოლა[5] , ჩიკაგოს უნივერსიტეტი[5] , ბაკნელის უნივერსიტეტი[5] და ჩიკაგოს უნივერსიტეტი
ჟანრი რომანი და პოეზია
ჯილდოები გუგენჰაიმის სტიპენდია[22] , ხელოვნების ეროვნული მედალი, ეროვნული ჰუმანიტარული მედალი[5] , ფრანც კაფკას პრემია, ასტურიის პრინცის ლიტერატურული პრემია[23] , მედიჩის პრემია უცხოური ლიტერატურისათვის, წიგნის ეროვნული პრემია ფანტასტიკისათვის[5] , PEN/Faulkner Award for Fiction, წიგნის ეროვნული პრემია ფანტასტიკისათვის[5] , პულიცერის პრემია მხატვრული წიგნისათვის, PEN/Faulkner Award for Fiction, Common Wealth Award of Distinguished Service, მედიჩის პრემია უცხოური ლიტერატურისათვის, ჯეიმზ ფენიმორ კუპერის პრემია[24] , PEN/Nabokov Award, PEN/Faulkner Award for Fiction, მენ ბუკერის საერთაშორისო პრემია[25] , Emerson-Thoreau Medal, კონგრესის ბიბლიოთეკის ცოცხალი ლეგენდა[26] , საპატიო ლეგიონის ორდენის კომანდორი, ნიუ-ჯერსის დიდების დარბაზი, Honorary doctorate from Brown University[27] , Library of Congress Prize for American Fiction, Sidewise Award for Alternate History, National Book Critics Circle Award in Biography, National Book Critics Circle Award for Fiction და წიგნების ეროვნული პრემია[28]
მეუღლე კლერ ბლუმი[5]
გავლენა მოახდინეს

ცნობადობა მოიპოვა 1959 წელს გამოქვეყნებული ნოველით „მშვიდობით, კოლუმბუს“ — ესაა ებრაელ-ამერიკელთა ცხოვრების იუმორისტული აღწერა, რომლისთვისაც მან აშშ-ის ეროვნული წიგნის ჯილდო მიიღო.[29] 1969 წელს როთს აღიარება მოუტანა რომანმა „პორტნოის სინდრომი“, რომელშიც ახალგაზრდა ებრაელი მამაკაცის იუმორისტული და სექსუალურად ღია ფსიქოლოანალიტიკური მონოლოგია მოცემული.

როთის ტექსტები ცნობილია რეალობასა და ფანტაზიას შორის ზღვრის ფილოსოფიური და ფორმალური მოშლით და ამერიკული იდენტობის პროვოკაციული კვლევით. მწერლის ნაწარმოებების უმრავლესობაში მოქმედება მისი დაბადების ადგილას, ნიუ ჯერსის ქალაქ ნიუარკში ხდება. [30]

როთი თავისი თაობის ერთ-ერთი ყველაზე მეტი ჯილდოს მქონე ავტორია. მან სამჯერ მოიპოვა პენ-ფოლკნერის პრემია, ხოლო ორ-ორჯერ — წიგნის ეროვნული ჯილდო და წიგნის კრიტიკოსთა ეროვნული ჯილდო. 1998 წელს როთი რომანისთვის „ამერიკული პასტორალი“ (1997) პულიცერის პრემიით დაჯილდოვდა. 2001 წელს მწერალს პრაღაში ფრანც კაფკას პრემია მიენიჭა.

ბიბლიოგრაფია

რედაქტირება

ტრილოგია დევიდ კეპეშზე

რედაქტირება

რომანები ნათანიელ ცუკერმანზე

რედაქტირება

ტრილოგია „დაბორკილი ცუკერმანი“ / ინგლ. Zuckerman Bound

  • „ლიტერატურული ზანგი“ / The Ghost Writer 1979
  • „ბორკილახსნილი ცუკერმანი“ / Zuckerman Unbound 1981
  • „ანატომიის გაკვეთილი“ / The Anatomy Lesson 1983

ეპილოგი

  • „პრაღული ორგია“/ The Prague Orgy 1985

სხვა რომანები

  • „სხვა ცხოვრება“/ Counterlife 1986
  • „ამერიკული პასტორალი“ / American Pastoral 1997
  • „კომუნისტზე გავთხოვდი“ / I Married a Communist 1998
  • „ადამიანური ლაქა“ / The Human Stain 2000, ქართ. თარგმანი 2012; მთარგმნ. ლ. ინასარიძე
  • „მოჩვენება გადის“ / Exit Ghost 2007

როთის სხვა წიგნები:

  • „მშვიდობით, კოლუმბუს“ / Goodbye, Columbus 1959
  • „გაშვება“ / Letting go 1962
  • „როცა კარგი გოგო იყო“ / When She Was Good 1967
  • „პორტნოის სინდრომი“ / Portnoy’s Complaint 1969, ქართ. თარგმანი 2013; მთარგმნ. ქ. ქანთარია
  • „ჩვენი ბანდა“ / Our Gang 1971
  • „დიდი ამერიკული რომანი“ / The Great American Novel 1973
  • „ჩემი მამაკაცური ცხოვრება“ / My Life as a Man 1974
  • „ცბიერება“ / Deception 1990
  • „ოპერაცია „შაილოქი“ / Operation Shylock 1993
  • „შაბათის თეატრი“ / Sabbath’s Theater 1995
  • „შეთქმულება ამერიკის წინააღმდეგ“ / The Plot Against America 2008
  • „ჩვეულებრივი კაცი“ / Everyman 2006
  • „აღშფოთება“ / Indignation 2008
  • „დამცირება“ / The Humbling 2009
  • „ნემეზიდა“ / Nemesis 2010

რესურსები ინტერნეტში

რედაქტირება

სქოლიო

რედაქტირება
  1. ↑ SNAC — 2010.
  2. ↑ ბროდვეის ინტერნეტ მონაცემთა ბაზა — 2000.
  3. ↑ 3.0 3.1 Internet Speculative Fiction Database — 1995.
  4. ↑ Encyclopædia Britannica
  5. ↑ 5.00 5.01 5.02 5.03 5.04 5.05 5.06 5.07 5.08 5.09 5.10 5.11 McGrath C. Philip Roth, Towering Novelist Who Explored Lust, Jewish Life and America, Dies at 85 — 2018.
  6. ↑ NooSFere — 1999.
  7. ↑ 7.0 7.1 Evidence zájmových osob StB
  8. ↑ 8.0 8.1 The Fine Art Archive — 2003.
  9. ↑ http://www.huffingtonpost.com/2013/03/19/philip-roth-birthday-_n_2907548.html
  10. ↑ http://www.theguardian.com/books/2013/mar/22/my-hero-philip-roth-james-wood
  11. ↑ გუგენჰაიმის მუზეუმი — 1937.
  12. ↑ ბროკჰაუზის ენციკლოპედია
  13. ↑ Bibliothèque nationale de France BnF authorities: პლატფორმა ღია მონაცემები — 2011.
  14. ↑ Gran Enciclopèdia Catalana — Grup Enciclopèdia, 1968.
  15. ↑ Babelio — 2007.
  16. ↑ Munzinger Personen
  17. ↑ Find a Grave — 1996.
  18. ↑ Czech National Authority Database
  19. ↑ http://www.nytimes.com/2006/05/05/arts/05iht-idlede6.html?pagewanted=all
  20. ↑ http://www.nytimes.com/2011/05/24/opinion/l24roth.html
  21. ↑ http://www.nytimes.com/books/97/04/20/reviews/roth-letting.html
  22. ↑ Guggenheim Fellows database
  23. ↑ https://www.fpa.es/es/premios-princesa-de-asturias/premiados/2012-philip-roth.html?especifica=0#:~:text=Philip%20Roth%20Premio%20Pr%C3%ADncipe%20de,%2C%20Faulkner%2C%20Bellow%20o%20Malamud.
  24. ↑ https://sah.columbia.edu/content/prizes/society-american-historians-prize-historical-fiction-formerly-known-james-fenimore
  25. ↑ https://thebookerprizes.com/the-booker-library/authors/philip-roth
  26. ↑ https://www.loc.gov/about/awards-and-honors/living-legends/philip-roth/
  27. ↑ https://www.brown.edu/Administration/News_Bureau/2000-01/00-135.html
  28. ↑ https://www.nationalbook.org/programs/dcal/#tab-2
  29. ↑ Brauner (2005), pp. 43–47
  30. ↑ U.S. Department of State, U.S. Life, "American Prose, 1945–1990: Realism and Experimentation" დაარქივებული 2011 საიტზე Wayback Machine.
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/w/index.php?title=ფილიპ_როთი&oldid=4447251“-დან