მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატი 1934

მეორე მსოფლიო ჩემპიონატი ფეხბურთში ჩატარდა 1934 წელს. პირველი მსოფლიო ჩემპიონატის ფინანსურმა წარმატებამ განაპირობა ფიფას მოღვაწეების დიდი ენთუზიაზმი. მეორე მსოფლიო ჩემპიონატის მსურველნი იტალია და შვედეთი აღმოჩნდნენ. ფიფამ არჩევანი იტალიაზე შეაჩერა. ამას რამდენიმე მიზეზი ჰქონდა. იტალიის სპორტის თავკაცებმა ყველა ღონე იხმარეს მასპინძლობის ხელში ჩასაგდებად. ისინი სრულ გარანტიას იძლეოდნენ, რომ ჩემპიონატის მაღალ დონეზე ჩატარებას ხელს ვერაფერი შეუშლიდა. ურუგვაის ტურნირის შემდეგ ყველა იმ აზრამდე მივიდა, რომ მუნდიალის ერთ ქალაქში ჩატარება, როგორც ეს მონტევიდეოში მოხდა, არ იყო მიზანშეწონილი.შვედები არ ფლობდნენ სტადიონების დიდ რაოდენობას, ხოლო იტალიას ამ მხრივ თავი ქუდში ჰქონდა. ამან ფიფას მიერ აპენინელების მასპინძლად გამოცხადება განაპირობა.

მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატი 1934 Campionato Mondiale di Calcio
ტურნირის დეტალები
ადგილი	იტალია
ქალაქები	8
სტადიონები	8
ტურნირის ვადები	27 მაისი - 10 ივნისი
მონაწილე	16
საპრიზო ადგილები
ჩემპიონი	იტალია
მეორე ადგილი	ჩეხოსლოვაკია
მესამე ადგილი	გერმანია
მეოთხე ადგილი	ავსტრია
ტურნირის სტატისტიკა
დასწრება	358 000  (21 059 თამაშზე)
მატჩები	17
გოლები	70  (4.12 თამაშში)
ბომბარდირ(ებ)ი	ოლდრჟიხ ნეიედლი  (5 გოლი)

ინტერესი მეორე მსოფლიო ჩემპიონატისადმი გაცილებით დიდი იყო. განაცხადი ოცდაცამეტმა სახელმწიფომ წარადგინა, მათ შორის უმრავლესობა ევროპული იყო. ამერიკელებს მუნდიალისადმი დიდი ინტერესი არ გამოუმჟღავნებიათ. სამხრეთელებს მხოლოდ ორი ნაკრები წარმოადგენდა – ბრაზილია და არგენტინა, თუმცა მათ იტალიაში მეორეხარისხოვანი გუნდები გააგზავნეს. ურუგვაელებმა მსოფლიო ტიტულის დაცვაზე იმ მოტივით განაცხადეს, რომ ამით სამაგიეროს უხდიდნენ ევროპელებს პირველ მუნდიალზე გამოუცხადებლობის გამო. თუმცა, ბოროტი ენები ამბობდნენ, რომ მსოფლიო ჩემპიონებს იმ დროისათვის სუსტი ნაკრები ჰყავდათ.

შესარჩევი მატჩების შემდეგ გამოვლინდა ის 16 ნაკრები, რომელიც მსოფლიო ჩემპიონატის ფინალურ ეტაპზე მონაწილეობას მიიღებდა. ჩემპიონატი ოლიმპიური სისტემით ჩატარდა.

ტურნირის მიმდინარეობა

გათამაშების დაწყებისთანავე სამხრეთამერიკელები ტურნირს გამოეთიშნენ. არგენტინა შვედებთან დამარცხდა 2:3, ხოლო ბრაზილია ესპანეთთან. მათ სხვა არაევროპული გუნდებიც არ ჩამორჩნენ: იტალიამ აშშ გააცამტვერა 7:1, ხოლო უნგრეთმა ეგვიპტეს სძლია 4:2.

მეოთხედფინალში ყველაზე დიდ ინტერესს მასპინძლებისა და ესპანეთის ნაკრების თამაში იწვევდა. ამ მატჩში უპირატესობას ესპანეთის ნაკრები ფლობდა, რომლის კარს რიკარდო ზამორა იცავდა. მეკარის კარგი თამაში იტალიელ მონტის არ მოეწონა, რომელმაც კარის დარაჯს ტრავმა მიაყენა. მატჩის საბოლოო შედეგად ფრე დაფიქსირდა – 1:1 და გადათამაშება დაინიშნა. განმეორებითი თამაში მეორე დღეს ჩატარდა. აპენინელებმა ხუთი, ხოლო პირენეელებმა შვიდი ფეხბურთელი შეცვალეს, მათ შორის მწყობრიდან გამოსული ზამორა. მონტი ამჯერადაც ჩვეულ ფორმაში იყო. მან ბრძოლას ესპანელი თავდამსხმელი გამოთიშა, რამდენიმე წუთში კი მეაცამ გამარჯვების გოლი გაიტანა – 1:0 და იტალიელები ნახევარფინალში გავიდნენ, სადაც მათ ავსტრიის ნაკრები დაუპირისპირდა. თამაში საკმაოდ დაძაბული გამოდგა. მატჩის ბედი მასპინძელთა ფორვარდების სისწრაფემ გადაწყვიტა. მათ მეთერთმეტე წუთზე ერთადერთი გოლი გაიტანეს და ფინალში დამსახურებულად გავიდნენ. ავსტრიელებს არც მომდევნო მატჩში გაუმართლათ გერმანიის ნაკრებთან და საბოლოოდ მეოთე ადგილზე გავიდნენ.

მეორე ფინალისტი, ჩეხოსლოვაკიის ნაკრები დიდი ძალისხმევის გარეშე მიიწევდა ფინალისკენ. მათ ასპარეზობას ჯერ რუმინელები და შვეიცარიელები გამოთიშეს, ხოლო ნახევარფინალში მათი ლიდერის ოლდრჟიხ ნეედლის სამი გოლის წყალობით ფინალში გავიდნენ.

როგორც აღნიშნავენ, რვასაათიანი დავა ყოფილა იმაზე, თუ ვინ უნდა ყოფილიყო ფინალის მსაჯი. საბოლოოდ არჩვანი შვედ ეკლუნდზე შეჩერდა. ფინალში მსაჯი იტალიელი მაყურებლის გავლენის ქვეშ მოექცა. იტალიის ლიდერმა ბენიტო მუსოლინიმ ყველაფერი გააკეთა იმისათვის, რომ მისი სამშობლო ჩემპიონი გამხდარიყო და მსოფლიოსთვის ფაშიზმის უპირატესობა დაემტკიცებინა.

ანგარიში ფინალურ მატჩში ჩეხებმა 69–ე წუთზე პუჩის გოლით გახსნეს. რამდენიმე წუთის შემდეგ მეკარესთან პირისპირ გასულ ნეედლის მეკარისთვის ბურთი ფეხზე რომ არ მოეხვედრებინა, ნიკეს თასი სავარაუდოდ ჩეხოსლოვაკიაში წავიდოდა. მეოთხმოცე წუთზე იტალიელებმა შეძლეს ანგარიშის გათანაბრება, მეორე გოლი კი დამატებით დროში კვლავ აპენინელებმა გაიტანეს. ჩეხების მცდელობის მიუხედავად, ანგარიში არ შეცვლილა და მსოფლიო თაში იტალიაში დარჩა.

წარმატების მიღწევით იტალიელები, რა თქმა უნდა, კმაყოფილნი დარჩნენ და ფეხბურთელები ეროვნულ გმირებად გამოაცხადეს. მუსოლინიმ კი გუნდის წევრებს მედლები საკუთარი ხელით გადასცა. ფიატის ფირმამ ფინალური მატჩების მონაწილეებს ავტომობილები უსახსოვრა.

მსოფლიო ჩემპიონატის ორგანიზატორებმა იმ დროისთვის საკმაოდ დიდი ფულადი მოგება ნახეს – 370000 იტალიური ლირა.

ფინალური მატჩის გმირი კი ჩეხთა მეკარე პლანიჩკა გახდა. სამშობლოში დაბრუნების დრო მას ასიათასი გულშემატკივარი დახვდა. იგი ხელში აიტაცეს და პრაღის ქუჩებში გაატარეს.

ფინალური მატჩის შემდეგ იტალიელები ინგლისელებმა გამოიწვიეს, რომლებმაც ჩემპიონატი გამოტოვეს. იტალიელებმა წინადადება მიიღეს. ეს მატჩი ლონდონში 1934 წლის 14 ნოემბერს ჩატარდა. ინგლისელებმა გაიმარჯვეს ანგარიშით 3:2.

ქალაქები და სტადიონები

ბოლონია

ფლორენცია

გენუა

მილანი

ნეაპოლი

რომი

ტურინი

ტრიესტი

ქვეყანა	ქალაქი	სტადიონი	ტევადობა	კლუბი
იტალია	რომი	Stadio Nazionale PNF	50 000	რომა, ლაციო
	მილანი	Stadio San Siro	85 700	მილანი, ინტერი
	გენუა	Stadio Luigi Ferraris	36 536	გენუა, სამპდორია
	ნეაპოლი	Stadio Giorgio Ascarelli	72 810	ნაპოლი
	ტრიესტი	Stadio Littorio	32 454	ტრიესტინა
	ფლორენცია	Stadio Giovanni Berta	47 282	ფიორენტინა
	ბოლონია	Stadio Littoriale	39 444	ბოლონია
	ტურინი	Stadio Benito Mussolini	65 000	ტორინო, იუვენტუსი

შედეგები

პლეი-ოფი

	პირველი რაუნდი				მეოთხედფინალი				ნახევარფინალი				ფინალი
	გერმანია	5
	ბელგია	2
					გერმანია	2
					შვედეთი	1
	არგენტინა	2
	შვედეთი	3
									გერმანია	1
									ჩეხოსლოვაკია	3
	ნიდერლანდები	2
	შვეიცარია	3
					შვეიცარია	2
					ჩეხოსლოვაკია	3
	ჩეხოსლოვაკია	2
	რუმინეთი	1
													ჩეხოსლოვაკია	1
													იტალია	2
	ავსტრია	3
	საფრანგეთი	2
					ავსტრია	2
					უნგრეთი	1
	უნგრეთი	4
	ეგვიპტე	2
									ავსტრია	0
									იტალია	1			მატჩი მესამე ადგილისთვის
	ბრაზილია	1
	ესპანეთი	3
					ესპანეთი	1(0)							გერმანია	3
					იტალია	1(1)							ავსტრია	2
	იტალია	7
	აშშ	1

მსოფლიო ჩემპიონატის გამარჯვებული
იტალია პირველი წოდება

წინამორბედი: 1930

ფეხბურთის მსოფლიო ჩემპიონატი 1934

შემდეგი: 1938