არაბეთის ნახევარკუნძული

ტერმინს „არაბეთი“ აქვს სხვა მნიშვნელობებიც, იხილეთ არაბეთი (მრავალმნიშვნელოვანი).

არაბეთის ნახევარკუნძული — ყველაზე დიდი ნახევარკუნძული მსოფლიოში. მდებარეობს აზიის სამხრეთ-დასავლეთ ნაწილში. მისი ფართობი 3 მლნ. კმ²-ს აღწევს. ფართობის მნიშვნელოვანი ნაწილი, ახლო აღმოსავლეთი, ასრულებს უმნიშვნელოვანეს გეოპოლიტიკურ როლს ნავთობისა და ბუნებრივი აირის უზარმაზარი მარაგის გამო.

არაბეთის ნახევარკუნძული
არაბეთის ნახევარკუნძული კოსმოსიდან
არაბეთის ნახევარკუნძული კოსმოსიდან
კოორდინატები: 23° ჩ. გ. 46° ა. გ. / 23° ჩ. გ. 46° ა. გ. / 23; 46
ქვეყანა საუდის არაბეთის დროშა საუდის არაბეთი
იემენის დროშა იემენი
ომანის დროშა ომანი
ბაჰრეინის დროშა ბაჰრეინი
არაბთა გაერთიანებული საამიროების დროშა არაბთა გაერთიანებული საამიროები
კატარის დროშა კატარი
ქუვეითის დროშა ქუვეითი
უმაღლესი წერტილი ენ-ნაბი-შუაიბი
სიმაღლე 3660 
ფართობი 3,237,500 კმ²
სიგრძე 1950 კმ
სიგანე 2550 კმ
აკვატორია წითელი ზღვა
არაბეთის ზღვა
სპარსეთის ყურე
ადენის ყურე
მოსახლეობა 86,221,765
არაბეთის ნახევარკუნძული — აზია
არაბეთის ნახევარკუნძული

გეოგრაფია რედაქტირება

არაბეთის ნახევარკუნძულს გარს ერტყმის შემდეგი ზღვები: დასავლეთით - წითელი ზღვა და აკაბის ყურე, ჩრდილო-აღმოსავლეთით - სპარსეთის ყურე, ჰორმუზის სრუტე და ომანის ყურე. სამხრეთით - არაბეთის ზღვა (ინდოეთის ოკეანის ნაწილი), ადენის ყურე და ნახევარკუნძულის სამხრეთ-დასავლეთ კუთხეში მდებარე ბაბ-ელ-მანდების სრუტე, რომელიც ერთმანეთთან წითელ ზღვასა და ადენის ყურეს აკავშირებს.

ნახევარკუნძულის ჩრდილოეთ ნაწილში, მდებარეობს სირიის უდაბნო (200,000 კვადრატული მილი). ნახევარკუნძულის ყველაზე რეალური სახე უდაბნოა, მაგრამ მის სამხრეთ ნაწილში განლაგებულია მთათა სისტემა, სადაც ხშირია წვიმები.

პოლიტიკური საზღვრები რედაქტირება

 
პოლიტიკური საზღვრები ნახევარკუნძულზე

არაბეთის ნახევარკუნძულზე მდებარეობს სახელმწიფოები: აღმოსავლეთით - ბაჰრეინი, კატარი, არაბთა გაერთიანებული საამიროები, სამხრეთ-აღმოსავლეთით - ომანი, სამხრეთით - იემენი, ცენტრალურ ნაწილში - საუდის არაბეთი, ჩრდილოეთით, ხმელთაშუა ზღვის სანაპიროზე ისრაელი და პალესტინის ტერიტორიები. ჩრდილოეთით მდებარე სირიის უდაბნო ასევე მოიცავს ჩრდილო-აღმოსავლეთ იორდანიას, სამხრეთ-აღმოსავლეთ სირიას, სამხრეთ ქუვეითს და დასავლეთ ერაყს.

ყველა ეს ქვეყანა, იემენის გამოკლებით, შედის სპარსეთის ყურის თანამშრომლობის საჭოში და ცნობილნი არიან როგორც სპარსეთის ყურის არაბული ქვეყნები. ნახევარკუნძულის უდიდეს ნაწილს იკავებს საუდის არაბეთის სამეფო. მოსახლეობის უდიდესი ნაწილი თავმოყრილია საუდის არაბეთსა და იემენში. არაბეთის ნახევარკუნძულზე მდებარეობს მსოფლიოს უდიდესი ნავთობის საბადოები. რეგიონის ეკონომიკურად ყველაზე განვითარებული ქვეყნები არიან საუდის არაბეთი და არაბთა გაერთიანებული საამიროები. ნახევარკუნძულის მცირე, სპარსეთის ყურეში მდებარე კატარის ნახევარკუნძულზე მდებარეობს კატარი, რომელიც მთელ მსოფლიოში ცნობილია არაბულ და ინგლისურენოვანი ტელეკომპანია ალ-ჯაზირათი.

მოსახლეობა რედაქტირება

2008 წლის მონაცემებით, არაბეთის ნახევარკუნძულის მოსახლეობა შეადგენს 77,983,936 ადამიანს. სპარსეთის ყურის ქვეყნებში, განსაკუთრებით დიდია ემიგრანტების რიცხვი. მაგალითად, საუდის არაბეთში ისინი მოსახლეობის 20%-ს შეადგენენ.

რესურსები ინტერნეტში რედაქტირება