ხაჯალია
ხაჯალია — სოფელი საქართველოში, გურიის მხარის ლანჩხუთის მუნიციპალიტეტში, ნიგვზიანის თემში. სოფელში არის რკინიგზის სადგური, მოქმედებს საბავშვო ბაღი და საჯარო სკოლა[2]
სოფელი | |
---|---|
ხაჯალია | |
ქვეყანა | საქართველო |
მხარე | გურიის მხარე |
მუნიციპალიტეტი | ლანჩხუთის მუნიციპალიტეტი |
თემი | ნიგვზიანი |
კოორდინატები | 42°03′35″ ჩ. გ. 41°52′52″ ა. გ. / 42.05972° ჩ. გ. 41.88111° ა. გ. |
დაარსდა | 1871 |
ცენტრის სიმაღლე | 40-120 მ |
ოფიციალური ენა | ქართული ენა |
მოსახლეობა | 1018[1] კაცი (2014) |
ეროვნული შემადგენლობა | ქართველები 99,6 % |
სასაათო სარტყელი | UTC+4 |
სატელეფონო კოდი | +995 |
გეოგრაფია
რედაქტირებამდებარეობს გურიის დაბლობზე, მდინარეების სვიანის და უსკუბანის ნაპირებზე, ზღვის დონიდან 40 მ., ლანჩხუთიდან 17 კმ., ნიგვზიანიდან 3 კმ. სოფლის დაბლობ ნაწილს თაღარა ჰქვია. გორაკ-ბორცვიან ზოლში გამოიყოფა ნასტეფნარის, წიაღუბნის და ჯიხანჯირის წყალგამყოფი სერები. მათ შორის მდებარეობს მდინარეების სვიანას, ფეხსაბანას და ხირხილას ხეობები. აღნიშნული მდინარეები მიეკუთვნებიან მდინარე ფიჩორის აუზს. სოფლის ტერიტორია აგებულია ნეოგენისა და მეოთხეულის დანალექი ქანებით.
სოფლის ტერიტორიის დიდი ნაწილი კოლხეთის დაბლობის ტყის და ანთროპოგენურ ლანდშაფტებს უჭირავს დამახასიათებელი ყვითელმიწა, ალუვიური და ტყის ყომრალი ნიადაგებით. პოლიდომინანტური ტყეები ძირითადად გვხვდება გორაკბორცვიან ზოლში. 1990-2003 წლებში ადგილი ჰქონდა ტყის მასობრივ გაჩეხვას, რის გამოც გაძლიერდა მეწყრული პროცესები.
კლიმატი
რედაქტირებასოფლის ჰავა ნოტიო სუბტროპიკულია. მიკროკლიმატური განსხვავება შეიმჩნევა სოფლის დაბლობ და გორაკბორცვიან ზოლს შორის. ზაფხული ზომიერად ცხელია, ზამთარი - თბილი. ნალექების საშუალო რაოდენობა 1800-2000 მმ-ია. უხვნალექიანი თვეა ოქტომბერი. მცირე ნალექებით გამოირჩევა მაისი. თოვლის საფარი არის მცირე და რამდენიმე დღის შემდეგ ქრება.
სასარგებლო წიაღისეული
რედაქტირებასოფლის სასარგებლო წიაღისეული სიმდიდრეებით ღარიბია. მცირე რაოდენობით ამოდის ბუნებრივი აირი, რომელიც არ გამოიყენება. სოფელში არის წყალი, რომელსაც მოსახლეობა სამკურნალოდ იყენებს. მდინარეებში მოიპოვება საკმაო რაოდენობით ღორჯო, კიბორჩხალა, ქაშაყი.
ისტორია
რედაქტირებახაჯალია გურიელების საბატონიშვილო მამულს წარმოადგენდა. შედიოდა ჯურუყვეთის სასოფლო საზოგადოებაში. სოფელში რკინიგზის სადგურის გაყვანამ გაზარდა სოფლის მოსახლეობის რაოდენობა. 1898 წელს სოფელში მოქმედებდა სამრევლო სკოლა.[3] 1920 წელს შეიქმნა ნიგვზიანის თემი, რომელშიც შევიდა სოფლები ებალაური და ხაჯალია.[4] სოფელი იყო დაფარული ბუჩქნარით, უვარგისი გზებით, იდგა ისლითა და ჭილით დაფარული ქოხები. სოფელში მოჰყავდათ ერთწლიანი კულტურები: სიმინდი, ლობიო, ბრინჯი, ღომი. საბჭოთა მმართველობის დროს სოფელში დაიწყო ტექნიკური კულტურების მოყვანა: ჩაი, ციტრუსები, ტუნგი.
დემოგრაფია
რედაქტირებააღწერის წელი | მოსახლეობა | კაცი | ქალი |
---|---|---|---|
1908[5] | 500 | ||
1911[6] | 799 | ||
2002 | 1121 | ||
2014[1] | 1018 |
ლიტერატურა
რედაქტირება- ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 11, თბ., 1987. — გვ. 449.
სქოლიო
რედაქტირება- ↑ 1.0 1.1 მოსახლეობის საყოველთაო აღწერა 2014. საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული სამსახური (ნოემბერი 2014). ციტირების თარიღი: 26 ივლისი 2016.
- ↑ საგანმანათლებლო დაწესებულებების კატალოგი[მკვდარი ბმული]
- ↑ ცნობის ფურცელი N564, 21 ივნისი 1898 – გვ. 3
- ↑ გურიის ერობის მოამბე N14 გვ. 4 — 11 აპრილი 1920
- ↑ Кавказскій календарь на 1910 годъ, Тифлись, 1909, стр. 398.
- ↑ Кавказскій календарь на 1912 годъ, Тифлись, 1911, стр. 217.