მანასაროვარი
მანასაროვარი, მაპამიუმ-ცო, მაპამ-იუმცო (ჩინ.: 玛旁雍錯) — მაღალმთიანი მტკნარწყლიანი ტბა სამხრეთ-დასავლეთ ჩინეთში, ტიბეტის ავტონომიურ რეგიონში. გაწოლილია ტიბეტის მთიანეთზე, მთა კაილასის სიახლოვეს, მთათაშუა ხეობაში, რომელიც სამხრეთიდან შემოსაზღვრულია ჰიმალაით, ხოლო ჩრდილოეთიდან კაილასის ქედით.[1] მდებარეობს ზღვის დონიდან 4586 მ სიმაღლეზე.[2] ზედაპირის ფართობი 412 კმ², საშუალო სიღრმე 46 მ, მაქსიმალური სიღრმე 90 მ. დასავლეთიდან აღმოსავლეთისაკენ გადაჭიმულია 23 კმ-ზე, ხოლო ჩრდილოეთიდან სამხრეთისაკენ დაახლოებით 25 კმ-ზე.[3]
| მანასაროვარი | |
|---|---|
 ტბა მანასაროვარი 2006 წელს | |
| კოორდინატები: 30°40′ ჩ. გ. 81°28′ ა. გ. / 30.667° ჩ. გ. 81.467° ა. გ. | |
| მდებარეობა |  ჩინეთი
|
| ტერიტორიული ერთეული | ტიბეტის ავტონომიური რეგიონი |
| სიმაღლე ზღვის დონიდან | 4586 მ |
| სიგრძე | 23 კმ |
| სიგანე | 25 კმ |
| ფართობი | 412 კმ² |
| სანაპირო ზოლის სიგრძე | 81 კმ |
| საშუალო სიღრმე | 46 მ |
| მაქსიმალური სიღრმე | 90 მ |
  | |
 მედიაფაილები ვიკისაწყობში
| |
აქვს შედარებით მომრგვალო ფორმა. მანასაროვარი განგა-ჩუს 10 კილომეტრიანი ფშანით დაკავშირებულია ტბა ლანგა-ცოსთან. წყალუხვობისას, როდესაც მანასაროვარი ივსება ხდება მისი წყლების ჩადინება ლანგა-ცოში. ტიბეტელი ბუდისტებისთვის ეს დრო დიდი დღესასწაულია: წყლის ბალანსი დადებითი და უარყოფითი ენერგიის ჰარმონიის სიმბოლოა. დიდი ხნის განმავლობაში იყინება. დაბალი ტემპერატურის პირობებში ზაფხულშიც კი წარმოიქმნება ტბაზე ყინულის ქერქი.[3]
დამახასიათებელია მაღალმთიანი კლიმატი. ტბის რაიონი ვრცელდება სუბტროპიკული და სუბეკვატორული კლიმატის სარტყლების საზღვარზე. ნიშანდობლივია ტემპერატურის მკვეთრი დღე-ღამური რყევები. დღისით, მზეზე წყალი თბება +4°С-მდე. ჰაერის საშუალო ტემპერატურა იანვარში –14,2°С, ხოლო ივნისში 3,5°С. ატმოსფერული ნალექების წლიური რაოდენობა დაახლოებით 400 მმ შეადგენს. ნალექების 87 % ივნისში და სექტემბერშია.[3] ტბის სიახლოვეს ცხელი წყაროებია.[1]
წყალი ძალიან სუფთაა და გამჭვირვალე, ხილვადობა ათეულობით მ-ს შეადგენს. ფსკერი ქვიანია, ქვები წვრილია და ბასრი. მანასაროვარის სიახლოვესაა სატლეჯის, ინდის, გჰაგჰრისა და ბრაჰმაპუტრის სათავეები.[3]
ტიბეტური ლეგენდების თანახმად, მანასაროვარი კარიბჭეა ფიზიკურ სამყაროსა და საიქაო სამყაროს შორის. რელიგიური მომლოცველობის ადგილია. ინდუიზმსა და ბუდიზმში მისი მნიშვნელობა დიდია. წარსულში ტბის სიახლოვეს აღმართული იყო 8 მონასტერი. შემორჩენილია ჩერკიპის, იერნგოსა და ბიონრის მონასტრების ნანგრევები. ტრუგოს, სერალუნგის, გოსულის, ჩიუ-გუმპისა და ლანგბონის მონასტრები აღდგენილია 1980-იან წლებში.[3]
გალერეა
რედაქტირება
რესურსები ინტერნეტში
რედაქტირება- მანასაროვარი — სტატია ენციკლოპედია ბრიტანიკიდან (ინგლისური)
- მანასაროვარი დაარქივებული 2019-02-20 საიტზე Wayback Machine. — ჩინური ბუდისტური ენციკლოპედია (ინგლისური)