იუანის დინასტია
ჩინეთის ისტორია | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
ძველი | |||||||
3 მონარქი და 5 იმპერატორი | |||||||
სიას დინასტია ძვ. წ. 2100–1600 | |||||||
შანის დინასტია ძვ. წ.1600–1046 | |||||||
ჯოუს დინასტია ძვ. წ.1045–256 | |||||||
დასავლეთი ჯოუ | |||||||
აღმოსავლეთი ჯოუ | |||||||
გაზაფხულისა და შემოდგომის პერიოდი | |||||||
მებრძოლი სამთავროების პერიოდი | |||||||
იმპერიები | |||||||
ცინი ძვ. წ. 221 –206 | |||||||
ხანის დინასტია ძვ. წ. 206 – ახ. წ. 220 | |||||||
დასავლეთის ხანი | |||||||
სინის დინასტია | |||||||
აღმოსავლეთის ხანი | |||||||
სამმეფობა 220–280 | |||||||
ვეი, შუ და უ | |||||||
ძინის დინასტია 265–420 | |||||||
დასავლეთი ძინი | 16 სამეფო 304–439 | ||||||
აღმოსავლეთი ძინი | |||||||
სამხრეთისა და ჩრდილოეთის დინასტიები 420–589 | |||||||
სუის დინასტია 581–618 | |||||||
ტანის დინასტია 618–907 | |||||||
(მეორე ჯოუ 690–705) | |||||||
5 მონარქია და 10 სამეფო 907–960 |
ლიაო 907–1125 | ||||||
სუნის დინასტია 960–1279 |
|||||||
ჩრდილოეთი სუნი | დ. სია | ||||||
სამხრეთი სუნი | ძინი | ||||||
იუანის დინასტია 1271–1368 | |||||||
მინის დინასტია 1368–1644 | |||||||
ცინის დინასტია 1644–1911 | |||||||
თანამედროვე ერა | |||||||
ჩინეთის რესპუბლიკა 1912–1949 | |||||||
ჩინეთის სახალხო რესპუბლიკა 1949–დღემდე |
ჩინეთის რესპ. (ტაივანი) 1949–დღემდე | ||||||
იუანის დინასტია — მონღოლთა დინასტია, რომელიც მართავდა დღევანდელი ჩინეთის ტერიტორიის დიდ ნაწილს.
დინასტიას სათავე დაედო XIII საუკუნეში, ჩინეთის საბოლოო დაპყრობის შემდეგ. მონღოლები ჩინეთს პირველად 1211 წელს დაესხნენ ჩინგიზ-ყაენის (1206-1227 წწ.) მეთაურობით. მათ დაანგრიეს ჩინეთის დიდი კედელი და დაიწყეს ქვეყნის დაპყრობა. მათი მეორე ლაშქრობა 1215 წელს განხორციელდა. ამჯერად მათ აიღეს ქვეყნის დედაქალაქი ხანიბალიქი (პეკინი) და ბოლო მოუღეს ძინის დინასტიას. 1227 წელს მონღოლები მთელს ჩრდილოეთ ჩინეთს განაგებდნენ მაგრამ ქვეყნის სამხრეთი ნაწილი კვლავაც დამოუკიდებელი რჩებოდა. 1260 წელს ჩინგიზი-ყაენის შვილიშვილმა, ყუბილაი-ხანმა ქვეყნის დედაქალაქი ყარაყორუმიდან პეკინში გადაიტანა. მან ქალაქში მონღოლი მმართველები დასვა რათა აბრეშუმის დიდი გზა გაეკონტროლებინათ. 1279 წლისთვის მან დაიპყრო სამხრეთ ჩინეთი და ბოლო მოუღო სუნის დინასტიას. ყუბილაი-ხანი ჩინეთის დიდი ყაენი გახდა და სათავე დაუდო იუანის დინასტიას. 1295 წელს ყუბილაი-ყაენი გარდაიცვალა და მისმა შთამომავლებმა ტახტი 1368 წლამდე შეინარჩუნეს. 1280-1368 წლები, ჩინეთის ისტორიაში, იუანის დინასტიის მმართველობის პერიოდია.