ინგლისის თასის ფინალების სია
ინგლისის ასოციაციის თასი, ასევე ცნობილი როგორც ფა თასი — საფეხბურთო ტურნირი ინგლისურ ფეხბურთში, ორგანიზატორი და ტურნირის წარმომადგენელი არის ინგლისის ფეხბურთის ასოციაცია. აღნიშნული შეჯიბრი მსოფლიოში უძველეს საფეხბურთო ტურნირად მიიჩნევა,[1] იმართება1871-1872 წლების სეზონიდან.[2] ტურნირი ღიაა ინგლისში მოასპარეზე ნებისმიერი კლუბისთვი, თუმცა ვიდრე ჩაერთვებიან შეჯიბრში საშინაო სტადიონმა გარკვეული მოთხოვნები უნდა დააკმაყოფილოს.[3] ფინალი ემთხვევა საფეხბურთო სეზონის კულმინაციას (როგორც წესი მაისი), ჰქვია ფა თასის ფინალი, ოფიციალური სრული სახელი არის ფეხბურთის ასოციაციის გამოწვევების თასის ფინალი, ტრადიციულად ინგლისში ამ ტურნირზე გამარჯვება პრესტიჟულად ითვლება.[4]
ფა თასის ფინალი ტარდება ლონდონში უემბლის სტადიონზე, 1923 წლიდან 2000 წლამდე ყველა შეხვედრა უემბლიზე გაიმართა. 1923 წლამდე გამოყენებული სტადიონები იყო:კენინგტონ ოვალი, კრისტალ პალასი, სტემფორდ ბრიჯი და ლილი ბრიჯი (ყველა ლონდონში), გუდისონ პარკი (ლივერპული), ფალოუფილდის სტადიონი და ოლდ ტრაფორდი (მანჩესტერი). 2001 დან 2006 წლამდე, როცა ახალი უემბლის სტადიონი შენდებოდა ტურნირის ფინალებს კარდიფის მილენიუმის სტადიონმა უმასპინძლა. 1999 წლამდე წესების მიხედვით თუ შეხვედრა ფრედ დასრულდებოდა სხვა სტადიონზე იმართებოდა მეორე თამაში. 2007 წლის შემდეგ უემბლის ახალი სტადიონი ფინალების მუდმივი მასპინძელია.
2019 წლის მონაცემებით ყველაზე მეტი მოგება არსენალს აქვს (13).[2] თასი მოიგო ერთმა და იმავე გუნდმა ორჯერ ან მეტჯერ ათი წლის განმავლობაში, ეს ოთხმა კლუბმა შეძლო ზედიზედ რამდენიმეჯერ:უონდერერსი, ბლექბერნ როვერსი, ტოტენჰემ ჰოტსპური და არსენალი.[2] არაინგლისური კლუბებიდან თასი მხოლოდ ერთხელ გადაეცა კარდიფს 1927 წელს. 2019 წელს ჩემპიონი გახდა მანჩესტერ სიტი, მათ უოტფორდი დაამარცხეს.
ისტორია
რედაქტირებატურნირის პირველი გამარჯვებული გახდა უონდერერსი, ლონდონის საჯარო სკოლის მოსწავლეებისგან დაკომპლექტებული სამოყვარულო კლუბი, მათ მომდევნო შვიდი წლის განმავლობაში ხუთჯერ მოიგეს აღნიშნული ტურნირი. საწყის წლებში სამხრეთ ინგლისის მოყვარულთა გაერთიანებები იმარჯვებდნენ.[5] 1883 წლის ფინალში გაიმარჯვა ბლექბერნ ოლიმპიკი, მათ დაამარაცხეს ოლდ იტონიანსი, ოლიმპიკის კაპიტანმა ალბერტ უარბურტონმა შემდეგი სიტყვები თქვა:"თასს მიესალმება ლანკაშირი, მას ძალიან კარგი სახლი ექნება და ის არასოდეს დაბრუნდება ლონდონში".[6]
პროფესიონალიზმის მოსვლასთან ერთად თანდათანობით სულ უფრო სწრაფად იზრდებოდა შეჯიბრის ხარისხიც.[5] 1888 წელს შეიქმნა პროფესიონალური საფეხბურთო გაერთიანება საფეხბურთო ლიგა.[7] ამის შემდგომ ლიგის არაწევრებიდან ტოტენჰემ ჰოტსპურმა მოახერხა1901 წლის ფინალზე შეფილდ იუნაიტედის დამარცხება.[8] ერთი წლის შემდეგ შეფილდი კვლავ დაბრუნდა ფინალში და გაიმარჯვა, შემდეგ წლებში თასი ჩრდილოეთ ინგლისის და მიდლენდსის კლუბებში მიდიოდა, 1921 წელს ტოტენჰემა ფა თასი ლოდონში დააბრუნა.[2] 1927 წელს გამარჯვებული გახდა კარდიფ სიტი, მიუხედავად იმისა რომ კარდიფი უელსში მდებარეობს ის ინგლისური ფეხბურთის სისტემაში ირიცხება, არსებობის ისტორიაში ეს არაინგლისური კლუბის ერთადერთი გამარჯვებაა.[9] შოტლანდიურმა ქუინზ პარკმა ტურნირის საწყის წლებში ფინალამდე ორჯერ მიაღწია.[2]
შეჯიბრი არ ჩატარებულა პირველი და მეორე მსოფლიო ომის წლებში,1914-15 წლების სეზონი ჩამთავრებული იქნა, ხოლო 1939-40 წლების გაუქმებული.[2]
1950-იან წლებში ნიუკასლ იუნაიტედს დომინირების მოკლე პერიოდი ჰქონდა, ხუთ წელიწადში სამი გამარჯვება,[2] 1960-იანი წლები წარმატებული აღმოჩნდა ტოტენჰემისთვის სამი მოგება შვიდ წელიწადში. ეს იყო ლონდონური კლუბებისთვის წარმატების პერიოდი 11 მოგება 22 სეზონში.[10] 1973 და1980 წლებში ინგლისურმა კლუბებმა, რომლებიც მეორე დივიზიონში გამოდიოდნენ მნიშვნელოვან წარმატებას მიაღწიეს.[10] სანდერლენდის გამარჯვება 1973 წელს, საუთჰემპტონი 1976 წელს და ვესტ ჰემის გამარჯვება 1980-ში, იყო იმ გუნდების გამარჯვება, რომლებიც უმაღლესი დივიზიონის მიღმა ასპარეზობდნენ.[2][8]
1999 წლამდე ფინალის ფრით დასრულების შემთხვევაში განმეორებითი თამაში ინიშნებოდა სხვა დროს;[11] ამჟამად ფინალში თანაბარი ანგარიშის შემთხვევაში გამარჯვებული გამოვლინდება პენალტებით.[12] 2019 წლის მონაცემებით ფინალი პენატების სერიამდე მივიდა მხოლოდ ორჯერ 2005 და 2006 წლებში.
ნიშნები
რედაქტირება(გ) | გამეორება |
* | მატჩი გაგრძელდა დამატებით დროში |
მატჩი გადაწყდა პენალტების სერიაში, დამატებითი დროს შემდეგ | |
გამარჯვებულმა გუნდმა შეასრულა დუბლი (ლიგა, ფა თასი) | |
გამარჯვებულმა გუნდმა შეასრულა ტრებლი (ლიგა, ფა თასი, ლიგის თასი) | |
იტალიკი | გუნდი უმაღლესი დივიზიონის მიღმა
(საფეხბურთო ლიგა შეიქმნა 1888 წელს) |
ყველა გუნდი არის ინგლისური, გარდა იმ შემთხვევისა სადაც აღნიშნულია (შოტლანდია) ან (უელსი).
შედეგები
რედაქტირებაშედეგები კლუბების მიხედვით
რედაქტირებაიტალიკით დაწერილი კლუბები აღარ არსებობს. ქუინზ პარკმა შოტლანდიის ფეხბურთის ასოციაციის გადაწყვეტილებით 1887 წელს შეწყვიტა ინგლისის თასზე ასპარეზობა.[16]
რესურსები ინტერნეტში
რედაქტირება- The FA Cup Archive at TheFA.com
- England FA Challenge Cup Finals at RSSSF.com
სქოლიო
რედაქტირება- ↑ Jury, Louise (7 January 2005). „FA Cup trophy's sale to set football memorabilia record“. The Independent. Independent News & Media. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 17 იანვარი 2010. ციტირების თარიღი: 24 October 2008.
- ↑ 2.00 2.01 2.02 2.03 2.04 2.05 2.06 2.07 2.08 2.09 2.10 F A Cup Summary – Contents. The Football Club History Database. ციტირების თარიღი: 4 November 2008.
- ↑ FA Competition Administration. The Football Association. ციტირების თარიღი: 13 October 2010.
- ↑ Townsend, Nick (21 May 2000). „Football: FA Cup Final: Calamity for James as Di Matteo makes history“. The Independent. Independent News & Media.
- ↑ 5.0 5.1 Soar, Phil; Tyler, Martin (1983) Encyclopedia of British Football. Willow Books, გვ. 19. ISBN 0-00-218049-9.
- ↑ Soar, Phil; Tyler, Martin Encyclopedia of British Football, გვ. 20.
- ↑ Soar, Phil; Tyler, Martin Encyclopedia of British Football, გვ. 16–17.
- ↑ 8.0 8.1 Lyles, Christopher (5 January 2008). „FA Cup by numbers“. Daily Telegraph. Telegraph Media Group Limited. ციტირების თარიღი: 24 October 2008.
- ↑ Shuttleworth, Peter. (9 May 2008) Cardiff in footsteps of FA Cup giants. BBC Sport. ციტირების თარიღი: 24 October 2008.
- ↑ 10.0 10.1 Soar, Phil; Tyler, Martin Encyclopedia of British Football, გვ. 27.
- ↑ McNulty, Phil (4 February 2005). „FA Cup in danger of losing lustre“. BBC Sport. ციტირების თარიღი: 24 October 2008.
- ↑ „Rules of The FA Challenge Cup“. The Football Association. ციტირების თარიღი: 13 October 2010.
- ↑ 13.0 13.1 Barnes, Stuart (2008). Nationwide Football Annual 2008–2009. SportsBooks Ltd, გვ. 132, 134–143. ISBN 1-899807-72-1.
- ↑ Bateson, Bill; Sewell, Albert (1992) News of the World Football Annual 1992–93. Harper Collins, გვ. 219. ISBN 0-85543-188-1.
- ↑ „The F.A. Cup – Bolton's Victory – Record Crowds“. The Times. News International. 30 May 1923. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2010-01-11. ციტირების თარიღი: 13 October 2008.
- ↑ Ask Albert – Number 5. BBC Sport (19 February 2001). ციტირების თარიღი: 26 April 2010.
- ↑ „Merton to be given Dons trophies“. BBC Sport. 2 August 2007. ციტირების თარიღი: 17 January 2014.
შეცდომა ციტირებაში ჯგუფი „upper-alpha“ არსებული ტეგებისათვის <ref>
ვერ მოიძებნა შესაბამისი ტეგი <references group="upper-alpha"/>
, ან გამოტოვებულია დამხურავი ტეგი </ref>
; $2