თეთრახევა

თეთრახევა
სოფელი
	თეთრახევა;
ქვეყანა	საქართველო
მხარე	მცხეთა-მთიანეთის მხარე
მუნიციპალიტეტი	თიანეთის მუნიციპალიტეტი
თემი	თიანეთი
კოორდინატები	42°05′49″ ჩ. გ. 44°56′43″ ა. გ. / 42.09694° ჩ. გ. 44.94528° ა. გ.
ცენტრის სიმაღლე	1120 მ
მოსახლეობა	39 კაცი (2014)
ეროვნული შემადგენლობა	ქართველები 97,4 %
სასაათო სარტყელი	UTC+4
სატელეფონო კოდი	+995

თეთრახევა — სოფელი აღმოსავლეთ საქართველოში, მცხეთა-მთიანეთის მხარის თიანეთის მუნიციპალიტეტში, დაბა თიანეთის ტერიტორიულ ორგანოში.^[1] მდებარეობს თიანეთის ქვაბულში, მდინარე ქუსნოს (ივრის მარჯვენა შენაკადი) მარჯვენა ნაპირზე. ზღვის დონიდან 1120 მეტრზე, თიანეთიდან დაშორებულია 2 კილომეტრით.

ისტორია

თეთრახევას ტერიტორია უძველესი დროიდანვე წარმოადგენდა ადამიანის სამოსახლოს. სავარაუდოა, რომ სოფელს ადრე მოლამური ერქვა. XVII საუკუნეში სოფლის მოსახლეობა ძლიერ შეთხელებულა და აქტიურად დაწყებულა ქართველ მთიელთა (ძირითადად გაბიდაურთა თემის ფშაველების) მიგრაციის პროცესი, რის შემდეგაც სოფელს, როგორც ჩანს, ახალი სახელი დაერქვა. სოფელი აქტიურად იყო ჩართული თიანეთის მხარის თავდაცვით სისტემაში. მოლამური ადრე სვეტიცხოვლის მონასტრის საკუთრება იყო, იგი ალექსანდრე კახთა მეფემ 1579 წელს, კვლავ დაუბრუნა სვეტიცხოველს. მოგვიანებით, საგარეო ვითარების გაუარესებასა და სათავადოთა სისტემის ჩამოყალიბებასთან ერთად, ისევე როგორც თიანეთის მხარის სხვა ნაწილებზე, სოფელზე თავისი უფლებები გაავრცელეს თავადმა ჩოლოყაშვილებმა და ნაწილობრივ ალავერდის მონასტერმა. ადმინისტრაციულად იგი თიანეთის სამოურავოში შედიოდა. თეთრახევაზე (თიანეთთან ერთად) პრეტენზიებს აცხადებდა სამეფო კარიც, რომელიც ცდილობდა ამ მიწების უშუალოდ სახასო საკუთრებად ქცევას. გვიანდელი შუა საუკუნეების სამხედრო-ტერიტორიული დაყოფის შედეგად, სამეფო ხელისუფლებამ თიანეთის მხარე რუსთველ ეპისკოპოსს დაუქვემდებარა.