გარბანი
გარბანი — სოფელი საქართველოში, ყაზბეგის მუნიციპალიტეტში (სიონის თემი), მდებარეობს მდინარე თერგის მარივენა ნაპირზე. მდინარე ტერხენის შესართავთან ახლოს, საქართველოს სამხედრო გზაზე. ზღვის დონიდან 1830 მეტრი, სტეფანწმინდიდან 8 კილომეტრი.
სოფელი | |
---|---|
გარბანი | |
ქვეყანა | საქართველო |
მხარე | მცხეთა-მთიანეთის მხარე |
მუნიციპალიტეტი | ყაზბეგის მუნიციპალიტეტი |
თემი | სიონი |
კოორდინატები | 42°36′32″ ჩ. გ. 44°35′29″ ა. გ. / 42.60889° ჩ. გ. 44.59139° ა. გ. |
ცენტრის სიმაღლე | 1830 მ |
მოსახლეობა | 329[1] კაცი (2014) |
ეროვნული შემადგენლობა | ქართველები 99,4 % |
სასაათო სარტყელი | UTC+4 |
სატელეფონო კოდი | +995 |
ისტორია
რედაქტირებაXIX საუკუნის დასაწყისში მას მოიხსენიებს ჰ. ი. კლაპროთიც. სოფლის ხევის ერთ-ერთი დასახლებაა. მასზე გამავალი გზა დიდ მნიშნელობას ანიჭებდა ამ დასახლების პუნქტს. სოფლის ზემოთ ტერასებზე, რომლებსაც „ძველ გარბანს“ უწოდებდნენ, ჩანს ნასახლარები. სოფელი მეწყერსა და ზვავს დაუნგრევია, რომლის გამოც მოსახლეობა მდინარე თერგის პირას დასახლენულა. ამ ახალ დასახლებას „ქვემო გარბანი“ ეწოდა. მისგან შემორჩენილია ნამოსახლარები და კოშკის ნანგრევები. გარკვეული დროის შემდეგ დასახლებას უფრო ზევით აუწევია, რომ IX-X საუკუნის მიჯნაზე ხევში და არაგვის ხეობის სათავეებში თავის გავლენას ავრცელებდნენ კახეთის ქორეპისკოპოსები. შუა საუკუნეებში სოფელი ჩართული იყო ხევის სათავდაცვო სისტემებში.
გარბანის ეკლესია
რედაქტირებასოფლის მახლობლად დგას IX-X საუკუნეების წმინდა გიორგის სახელობის ეკლესია. ძეგლი ერთანავიანი ბაზილიკაა. ტაძარი რესტავრირებამდე მოხატული იყო ფრესკებით, რომლებიც დროთა განმავლობაში განადგურდა, რესტავრაციის შემდგომ კი ისინი სრულად დაიკარგა.
დემოგრაფია
რედაქტირება2014 წლის აღწერის მონაცემებით სოფელში ცხოვრობს 329 კაცი.
აღწერის წელი | მოსახლეობა | კაცი | ქალი |
---|---|---|---|
1926[2] | 250 | 119 | 131 |
2002[3] | 342 | 162 | 180 |
2014[1] | 329 | 156 | 173 |
ლიტერატურა
რედაქტირება- ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 2, თბ., 1977. — გვ. 693.
- კახაძე კ., საქართველოს ისტორიისა და კულტურის ძეგლთა აღწერილობა, ტ. 2, თბ., 2008. — გვ. 442.
სქოლიო
რედაქტირება- ↑ 1.0 1.1 მოსახლეობის საყოველთაო აღწერა 2014. საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული სამსახური (ნოემბერი 2014). ციტირების თარიღი: 27 ივლისი, 2016.
- ↑ სერგი მაკალათია, „ხევი“, ტფილისი, სახელმწიფო სასწავლო-პედაგოგიური გამომცემლობა, 1934 წ., გვ. 18.
- ↑ საქართველოს მოსახლეობის 2002 წლის პირველი ეროვნული საყოველთაო აღწერის ძირითადი შედეგები, ტომი II