ვიკიპედია

ქაშგარი

ქაშგარი [2][3][4] (უიღ. قەشقەر – Qeshqer) ან ქაში[4][5][6] (ჩინ.: 喀什) — სამხრეთ სინძიანში, ტარიმის ღრმულის ოაზისში მდებარე ქალაქი. ჩინეთის ერთ-ერთი უკიდურესი სამხრეთი ქალაქი. ავღანეთის, ყირგიზეთის, ტაჯიკეთის და პაკისტანის საზღვართან. დაახლოებით 2000 წელია ქალაქი წარმოადგენს მნიშვნელოვან სტრატეგიულ და სავაჭრო პუნქტს აბრეშუმის გზაზე, რომელიც აკავშირებდა ევროპას, შუა აღმოსავლეთს და ჩინეთს. მისი დღევანდელი მოსახლეობა დაახლოებთ 700 000 ადამიანია და ის ერთ-ერთი მუდმივბად დასახლებული უძველესი ქალაქია.

ქალაქი
ქაშგარი
قەشقەر شەھرى · 喀什市

იდ-კაჰ მეჩეთის მოედანი
ქვეყანა ჩინეთის დროშა ჩინეთი
რეგიონი სინძიანი
პრეფექტურა კაშგარის პრეფექტურა
შიდა დაყოფა Chasa Subdistrict, Yawagh Subdistrict, Östeng Boyi Subdistrict, Qum Derwaza Subdistrict, Nazarbagh, Shamalbagh, Döletbagh Township, Qoghan Township, Semen Township, Xangdi Township, Paxtekle Township, Beshkërem Township, Sherqiy Köl Subdistrict, Gherbiz Yurt Avenue Subdistrict, Gherbiz Baghcha Subdistrict, Merhaba Avenue Subdistrict, Awat Township, Yëngi'östeng და Aqqash Township
კოორდინატები 39°28′05″ ჩ. გ. 75°59′28″ ა. გ. / 39.46806° ჩ. გ. 75.99111° ა. გ. / 39.46806; 75.99111
ფართობი 1,056.8 კმ²
ცენტრის სიმაღლე 1,270 მ
მოსახლეობა 711,300 კაცი (2019)
სიმჭიდროვე 670 კაცი/კმ²
აგლომერაცია 920,000[1]
ეროვნული შემადგენლობა უიღურები, ჩინელები
სასაათო სარტყელი UTC+08:00
სატელეფონო კოდი 844000
საფოსტო ინდექსი 0998
საავტომობილო კოდი 新Q
ოფიციალური საიტი http://www.xjks.gov.cn/
ქაშგარი — ჩინეთი
ქაშგარი

არსებობის მანძილზე ქალაქმა განიცადა მრავალი კულტური გავლენა. ის იყო ჩინეთის, მონღოლეთის, თურქების და ტიბეტის იმპერიის მმართველობის ქვეშ. ქალაქი ასევე ხშირად ხდებოდა სტეპების სხვა და სხვა ხალხების ბრძოლის ადგილი.

დღეს ის წარმოადგენს კაშგარის პრეფექტურის ადმინისტრაციულ ცენტრს. რომლის ფართობია 162,000 კვ. კილომეტი. 2020 წლის აღწერის მიხედვით მისი მოსახლეობა შეადგენს დაახლოებით 4,5 მილიონ ადამიანს. თვითონ ქალაქის მოსახლეობა არის 711,300 და მისი ურბანული არეალი 15 კვ. კილომეტრი, თუმცა მისი ადმინისტრაციული არეალი მოიცავს 555 კვ. კილომეტრს. 2010 წელს ქალაქი გამოცხადდა სპეციალურ ეკონომიკურ ზონად. დასავლეთ ჩინეთში ერთადერთი ასეთი სტატუსის მატარებელი ქალაქია. ის ასევე წარმოადგენს ყარაყორუმის გზატკეცილის ტერმინალს, რომლის აგებაც მრავალ მილიარდიანი პროექტის, ჩინეთ-პაკისტანის ეკონომიკური დერეფნის მნიშვნელოვანი კომპონენტია.

სახელი

რედაქტირება

თანამედროვე ჩინურზე დასახელება არის (喀什 - ქაში), უფრო გრძელი და იშვიათად გამოყენებადი 喀什噶尔 - ქაშიგარი-ს სემოკლებული ვარიანტი. პტოლემეი (90-168 წლები) მისი გეოგრაფიის 15.3A თავში ქალაქს მოიხსენებს როგორც "კასი".[7] მისი მშობლიური სახელი დიდი ალბათობით არის კაშ ("ქვა"), რომლესაც აღმოსავლეთ-ირანული - იარ ("მთა") და ფეჰლავური - გირივა-დან ნაწარმოები შუა სპარსული - გარ ("ქედი") დაემატა. სახელის ისტორიული რომანიზებული ვარიანტებია: კასკარ[8] და კაშგარ.[9]

სხვა სახელები: ძველი ჩინური შულე (疏勒)[10] და ტიბეტური - შუ-ლიგ[11] შეიძლება იყოს ქალაქის სახელის - შიკრირატი ("იღბლიანი სტუმართმოყვარეობა")[12] სანსკრიტიდან თარგმნის მცდელობა.

უიღურულზე ოფიციალური სახელის ვატიანტები: قەشقەر მოიცავს კახკარს ან კახგარს.[13]

კლიმატი

რედაქტირება

კიოპენის კლიმატის კლასიფიკაციის მიხედვით ცხელი ზაფხლებით და ცივი ზამთრებით ქაშგარი ხვდება ოდაბნოს არიდული ჰავაში. ამ ორ სეზონს შორის დიდი ტემპერატურული განსხვავებებია: საშუალო დღიური ტემპერატურა მერყეობს იანვარში −4.8 °C-დან ივლისშ +25.6 °C-მდე. საშუალო წლიური ტემპერატურა არის - 12.28 °C. გაზაფხული შემოდგომასთან შედარებით გრძელია და უცბად დგება. ქაშგარი პლანეტის ერთ-ერთი ყველაზე მშრალი ქალაქია. წლიური საშუალო ნალექი მხოლოდ - 71.4 მ.მ-ა. ყველაზე წყალუხვ მაისის თვეში მოდის მხოლოდ 11.2 მ.მ ნალექი. განსაკუთრებულად მშრალი ჰავის გამო, ცივი ზამთრების მუუხედავდ თოვლი იშვიათად მოდის. დაფიქსირებული რეკორდული მაჩვენებლები ყოფილა იანვარში −24.4 °C და ივლისში +40.1 °C. თბილი დღეების საშუალო რაოდენობა არის 215. თვეში მზიანი დღეების ხანგრძლივობა მერყეობს მარტში 50%-დან სექტემბერში 70%-მდე. ქალაქი საშუალოდ წლიურად ღებულობს 2,726 მცხუნვარე მზიან საათს.

ჰავის მონაცემები — Kashgar (1981−2010 normals)
თვე იან თებ მარ აპრ მაი ივნ ივლ აგვ სექ ოქტ ნოე დეკ წლიური
რეკორდულად მაღალი °C 18.9 19.8 29.2 34.1 34.5 38.2 38.2 39.2 35.0 30.6 25.2 19.2 39.2
საშუალო მაღალი °C 0.6 6.1 14.5 22.4 26.7 30.3 32.0 30.9 26.6 20.0 11.2 2.3 18.6
საშუალო დღიური °C −4.8 0.4 8.5 15.7 20.1 23.8 25.6 24.4 19.6 12.5 4.4 −2.8 12.3
საშუალო დაბალი °C −9.6 −4.9 2.6 8.9 13.4 16.8 18.8 17.6 12.5 5.4 −1.4 −7.0 6.1
რეკორდულად დაბალი °C −22.3 −21.8 −10 −3.6 3.7 6.8 7.9 9.4 3.2 −3.8 −11.1 −21.4 −22.3
საშუალო ნალექი (მმ) 2.7 3.7 7.2 5.1 11.2 9.1 9.2 7.7 6.3 5.5 2.1 1.6 71.4
ნალექიანი დღეები საშუალოდ (≥ 0.1 mm) 2.2 2.1 2.3 1.6 2.9 3.5 3.7 3.7 2.5 1.1 0.6 1.7 27.9
საშუალო ფარდობითი ტენიანობა (%) 66 56 45 38 40 40 43 48 53 56 60 69 51
საშუალო თვიური მზიანი საათები 154.9 160.1 184.5 213.7 255.6 304.3 312.2 287.5 259.4 239.9 196.2 158.0 2 726,3
შესაძლო მზის სინათლის პროცენტი 52 53 50 54 58 68 69 68 70 69 65 54 61.5
წყარო: China Meteorological Administration (precipitation days and sunshine 1971–2000)[14][15]

გალერეა

რედაქტირება

დამეგობრებული ქალაქები

რედაქტირება

იხილეთ აგრეთვე

რედაქტირება

ლიტერატურა

რედაქტირება

რესურსები ინტერნეტში

რედაქტირება
 
ვიკისაწყობში არის გვერდი თემაზე:

სქოლიო

რედაქტირება
  1. ↑ http://www.demographia.com/db-worldua.pdf
  2. ↑ Xinjiang's Kashgar to provide duty-free shopping (10 December 2013). ციტატა: „Kashgar will start providing duty-free shopping from 2015 as the Xinjiang city tries to build itself as a trade hub in Central Asia.“ ციტირების თარიღი: 2 April 2020
  3. ↑ Non-stop flight to link Beijing, Xinjiang's Kashgar (18 May 2020). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 18 მაისი 2019. ციტატა: „A new direct air route linking Beijing and the city of Kashgar, northwest China's Xinjiang Uygur Autonomous Region, will be launched on June 10, according to Air China.“ ციტირების თარიღი: 2 April 2020
  4. ↑ 4.0 4.1 (2007) Collins World Atlas Illustrated Edition, 3rd, HarperCollins, გვ. 80. ISBN 978-0-00-723168-3. „Kashi (Kashgar)“ 
  5. ↑ (1997) {{{title}}}. Beijing: სინომარს პრესი. ISBN 7-5031-1718-4. 
  6. ↑ (2008) World Atlas Trade & Logistics Edition. World Trade Press, გვ. 84. ISBN 978-1-885073-44-0. „Kashi“ 
  7. ↑ de la Vaissière, Étienne (2009). „The Triple System of Orography in Ptolemy’s Xinjiang“, Exegisti monumenta : Festschrift in Honour of Nicholas Sims-Williams. Wiesbaden: Harrassowitz, გვ. 530. ISBN 978-3-447-05937-4. 
  8. ↑ The full Latin text დაარქივებული 30 April 2016 საიტზე Wayback Machine. of the original work, De Christiana expeditione apud Sinas, is available on Google წიგნები.
  9. ↑ Gützlaff, Karl Friedrich A. (1852). რედ. George Thomas Staunton: The life of Taou-kwang, late emperor of China: with memoirs of the court of Peking. 
  10. ↑ Shule: China. Geographical Names. ციტირების თარიღი: 15 November 2010
  11. ↑ P. Lurje: KASHGAR დაარქივებული 17 May 2013 საიტზე Wayback Machine. . In ენციკლოპედია ირანიკა, 2009, Vol. XVI, Fasc. 1, p. 48-50.
  12. ↑ John E. Hill, 2011, "Section 21 – The Kingdom of Shule 疏勒 (Kashgar)" დაარქივებული 4 April 2016 საიტზე Wayback Machine. , A Translation of the Chronicle on the ‘Western Regions’ from the Hou Hanshu. Based on a report by General Ban Yong to Emperor An (107-125 CE) near the end of his reign, with a few later additions. Compiled by Fan Ye (398-446 CE). (Access: 16 May 2016.)
  13. ↑ 国家测绘局地名研究所 (1997). {{{title}}}. Beijing: სინომარს პრესი, გვ. 117. ISBN 7-5031-1718-4. 
  14. ↑ Archived copy zh-cn. ჩინეთის მეტეოროლოგიური ადმინისტრაცია. ციტირების თარიღი: 15 April 2020
  15. ↑ დაარქივებული ასლი. ჩინეთის მეტეოროლოგიური ადმინისტრაცია. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 21 სექტემბერი 2013. ციტირების თარიღი: 26 ნოემბერი 2021.
  16. ↑ Malacca ties up with sister city Kashgar. New Straits Times. ციტირების თარიღი: 9 July 2013
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/w/index.php?title=ქაშგარი&oldid=4675894“-დან