ირანული ენები მიეკუთვნება ინდოევროპულ ენათა ოჯახის ინდოირანულ შტოს. მთელ მსოფლიოში 150 მლნ. კაციდან დაახლ. 50 მლნ. ერთ-ერთი ამ ენას მიიჩნევს დედაენად, ხოლო დანარჩენი 30-50 მლნ. კი ერთ-ერთ ირანულ ენას მეორე ან მესამე ენად გამოიყენებს.

ირანული ენების გავრცელების არეალი

ცნება „ირანული ენა“

რედაქტირება

შედარებით ენათმეცნიერებაში სახელწოდება „ირანული ენები“ წარმოადგენს ინდოეთის სუბკონტინენტზე განფენილ ერთმანეთთან გეოგრაფიულად ახლოს მდგომ, მაგრამ ასევე ენობრივად მონათესავე ხალხების ჯგუფს. ეს ირანული ენების ჯგუფი, თავის მხრივ, ინდოირანულ, ან არიულ ენათა შტოს ქმნის ინდოევროპულ ენათა, ანუ იმავე ინდოგერმანულ ენათა ოჯახში. ხსენებული სიტყვათშეხამება, როგორც ირკვევა, 1840 წელს, პირველად გამოუყენებია აუგუსტ ფრიდრიხ პოტსა (August Friedrich Pott) და კრისტიან ლასენს (Christian Lassen) და მას შემდეგ დამკვიდრდა საენათმეცნიერო ცნება-ტერმინად.

ირანულ ენათა გავრცელების არეალი

რედაქტირება

შემდეგ ირანულ ენებზე მოლაპარაკეთა რიცხვი არაა 1 მილიონ კაცზე ნაკლები:

წყაროები მოლაპარაკეთა რაოდენობის შესახებ: ეთნოლოგი (Ethnologue), ფიშერის წელიწდეული მსოფლიო ალმანახი, ენციკლოპედია ბრიტანიკა (Encyclopedia Britannica).

ლიტერატურა

რედაქტირება
  • Windfuhr, Gernot Ludwig [გამომც.]: The Iranian languages. London [და სხვ.] : Routledge, 2009. ISBN 978-0-7007-1131-4
  • Schmitt, Rüdiger: Die iranischen Sprachen in Geschichte und Gegenwart. Wiesbaden: Reichert, 2000. ISBN 3-89500-150-3
  • Oranskii, Iosif: Les langues iraniennes. Paris : Klincksieck, 1977. ISBN 2-252-01991-3
  • Расторгуева, Вера С.: Иранские Языки. Том 1. Юго-западные иранские языки, Москва, изд. Индрик, 1997. ISBN 5-85759-048-5
  • Расторгуева, Вера С.: Иранские Языки. Том 2. Северо-западные иранские языки, Москва, изд. Индрик, 1999. ISBN 5-85759-099-X
  • Расторгуева, Вера С.: Иранские языки. Москва, изд. Индрик, 1997.

რესურსები ინტერნეტში

რედაქტირება