ნაპოლი (საფეხბურთო კლუბი)
საფეხბურთო კლუბი ნაპოლი (იტალ. Società Sportiva Calcio Napoli) — იტალიური საფეხბურთო კლუბი ქალაქ ნეაპოლიდან. ჩამოყალიბდა 1926 წლის 25 აგვისტოს. ასპარეზობს იტალიის სერია A-ში. იტალიის ორგზის ჩემპიონი, იტალიის თასის ექვსგზის, იტალიის სუპერთასის ორგზის და უეფა-ს თასის მფლობელი.[1][2] 2016 წლის იანვარში უეფა-მ „ნაპოლი“ დაასახელა ევროპის მე-7 და იტალიის მე-2 საუკეთესო კლუბად. კლუბის საშინაო სტადიონია „დიეგო არმანდო მარადონა“.
 | ||||
| სრული სახელი | Società Sportiva Calcio Napoli S.p.A | |||
|---|---|---|---|---|
| მეტსახელი |
აძური (Azzurri), პართენოპეელები (Partenopei) | |||
| დაარსდა | 25 აგვისტო, 1926 | |||
| სტადიონი |
დიეგო არმანდო მარადონა ნეაპოლი, იტალია (ტევადობა: 54 726) | |||
| პრეზიდენტი |
 აურელიო დე ლაურენტისი | |||
| მწვრთნელი |
ლუჩანო სპალეტი | |||
| კაპიტანი |
ჯოვანი დი ლორენცო | |||
| ლიგა | სერია A | |||
| 2021–22 | მე-3 | |||
| საიტი | ოფიციალური საიტი | |||
| ||||
დაარსების დღიდან კლუბმა რამდენიმეჯერ შეიცვალა სახელწოდება. თავდაპირველად იწოდებოდა როგორც „Associazione Calcio Napoli“, 1964 წელს გადაერქვა სახელი და ეწოდა „Società Sportiva Calcio Napoli“. ამ სახელს ატარებდა კლუბის გაკოტრებამდე — 2004 წლამდე. ახალმა პრეზიდენტმა, აურელიო დე ლაურენტისმა აღადგინა კლუბი და უწოდა „Napoli Soccer“, ხოლო 2006 წელს მან კლუბს ძველი სახელი — Società Sportiva Calcio Napoli დაუბრუნა.
2017–18 სეზონზე, სერია A-ში, „ნაპოლიმ“ 90 ქულით შეძლო მეორე ადგილის დაკავება.
ისტორიარედაქტირება
ფეხბურთის ისტორია ნეაპოლში 1904 წლიდან იღებს სათავეს, მას შემდეგ, რაც ინგლისელმა მეზღვაურმა უილიამ პოტსმა, მისმა კომპანიონმა ჰექტორ ბაიონმა და ნეაპოლელებმა — ამადეო სალსიმ, კატერინამ და კონფორდიმ ნეაპოლის საფეხბურთო და კრიკეტის კლუბი (Naples Foot-Ball & Cricket Club) დააარსეს.[3][4] კლუბის პრეზიდენტი ამადეო სალსი გახდა. პირველი მატჩი ნეაპოლელებმა ინგლისური გემის „არაბიკის“ ეკიპაჟის წევრებთან გამართეს და ანგარიშით 3–2 მოიგეს. 1906 წელს სიტყვა „კრიკეტი“ კლუბის დასახელებიდან ამოვარდა და კლუბს ნეაპოლის საფეხბურთო კლუბი (Naples Foot-Ball Club) ეწოდა.
ვინაიდან იტალიის ჩემპიონატის ადრეულ გათამაშებაში ქვეყნის სამხრეთის კლუბები არ მონაწილეობდნენ, „ნეაპოლი“ თამაშს ნავსადგურში შესული გემების მეზღვაურებთან განაგრძობდა ან ლიპტონის თასის (La Coppa Lipton) გათამაშებაში მონაწილეობდა, რომლის მოსაპოვებლად ერთმანეთს ნეაპოლისა და პალერმოს კლუბები ეპაექრებოდნენ.[5] 1909 და 1911 წლებში „ნეაპოლმა“ ამ თასის მოპოვება ორჯერ შეძლო. ამ დროისთვის ნეაპოლელთა საფეხბურთო ფორმის ფერებმა უკვე ამჟამად ყველასათვის ნაცნობი სახე შეიძინეს — ლურჯი მაისურები და თეთრი ტრუსები.
მიღწევებირედაქტირება
ჩემპიონი (2): 1986–87, 1989–90
ვიცე-ჩემპიონი (8): 1967–68, 1974–75, 1987–88, 1988–89, 2012–13, 2015–16, 2017–18, 2018–19
ბრინჯაოს პრიზიორი (11): 1932–33, 1933–34, 1965–66, 1970–71, 1973–74, 1980–81, 1985–86, 2010–11, 2013–14, 2016–17, 2021–22
თასის მფლობელი (6): 1961–62, 1975–76, 1986–87, 2011–12, 2013–14, 2019–20
ფინალისტი (4): 1971–72, 1977–78, 1988–89, 1996–97
- თასის მფლობელი (2): 1990, 2014
- ფინალისტი (2): 2012, 2020
.png){kind=small}
- თასის მფლობელი: 1989
მიმდინარე შემადგენლობარედაქტირება
- განახლდა: 31 ოქტომბერი, 2022[6]
პრეზიდენტები და მწვრთნელებირედაქტირება
ქვემოთ მოცემულია „ნაპოლის“ პრეზიდენტების, მწვრთნელების და ტექნიკური დირექტორების სია კლუბის დაარსების დღიდან.[7][8]
|
.svg){kind=small}
|
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
სპონსორები და ეკიპირებარედაქტირება
| წლები | მწარმოებელი | სატიტულო სპონსორი |
|---|---|---|
| 1978–1980 | Puma | არა |
| 1981–1982 | Snaidero | |
| 1981–1981 | NR | |
| 1982–1983 | Cirio | |
| 1983–1984 | Latte Berna | |
| 1984–1985 | Linea Time | Cirio |
| 1985–1988 | NR | Buitoni |
| 1985–1991 | Mars | |
| 1991–1994 | Umbro | Voiello |
| 1994–1996 | Lotto | Record Cucine |
| 1996–1997 | Centrale del Latte di Napoli | |
| 1997–1999 | Nike | Polenghi |
| 1999–2000 | Nike | Peroni |
| 2000–2003 | Diadora | Peroni |
| 2003–2004 | Legea | Russo Cicciano |
| 2004–2006 | Kappa | Sky Captain / Christmas in Love / Manuale d’amore / Mandi |
| 2005–2006 | Lete | |
| 2006–2009 | Diadora | |
| 2009–2011 | Macron | |
| 2011–2014 | Lete / MSC Cruise (მხოლოდ ჩემპიონთა ლიგა და ევროპა ლიგა) | |
| 2014 | Lete-Pasta Garofalo (მხოლოდ ჩემპიონთა ლიგა და ევროპა ლიგა) | |
| 2015 | Kappa |
სტადიონებირედაქტირება
კლუბის არსებობის მანძილზე „ნაპოლის“ საშინაო სტადიონი სულ 5 არენა იყო.
- „არენაჩია“ (Stadio Militare dell'Arenaccia): 1926 წლიდან 1929 წლამდე
- „არტურო კოლანა“ (Stadio Arturo Collana): 1929 წლიდან 1930 წლამდე; 1933 წლიდან 1934 წლამდე; 1942 წლიდან 1943 წლამდე; 1946 წლიდან 1949 წლამდე
- „ასკარელი“ (Stadio Ascarelli): 1929 წლიდან 1930 წლამდე; 1934 წლიდან 1942 წლამდე
- „დიეგო არმანდო მარადონა“ (სტადიონი „დიეგო არმანდო მარადონა“, 2020 წლამდე — „სან პაოლო“): 1959 წლიდან
„დიეგო არმანდო მარადონა“რედაქტირება
„ნაპოლი“ „სან პაოლოს“ სტადიონზე 1959 წელს გადავიდა. არენა 54 726 მაყურებელს იტევს და ტევადობით მე-3 სტადიონია („სან სიროსა“ და „სტადიო ოლიმპიკოს“ შემდეგ) იტალიაში. ეს იყო ერთ-ერთი არენა, რომელიც 1990 წლის მსოფლიო ჩემპიონატს მასპინძლობდა, სწორედ მასზე გაიმართა ნახევარფინალური მატჩი არგენტინასა და იტალიას შორის, რამაც შემდგომში გარკვეული გავლენა მოახდინა ნეაპოლიტანური კლუბის ისტორიაზე.
2020 წლის 4 დეკემბერს სტადიონს „დიეგო არმანდო მარადონა“ ეწოდა.[13][14]
რეკორდებირედაქტირება
ჩატარებული მატჩების მიხედვითრედაქტირება
„ნაპოლის“ მაისურით ჩატარებული მატჩების მიხედვით თანაკლუბელებს შორის პირველობას ინარჩუნებს სლოვაკი ნახევარმცველი მარეკ ჰამშიკი — 520 შეხვედრა ყველა ტურნირზე, ჰამშიკი ასევე ფლობს რეკორდს, როგორც ეროვნულ ლიგაში ჩატარებული მატჩების (408), ასევე უეფას შეჯიბრებებში ჩატარებული მატჩების (80) მიხედვითაც.
- განახლდა: 22 მაისი, 2022''
მხოლოდ სატურნირო მატჩები, შეცვლების ჩათვლით.[15][16]
| № | მოთამაშე | წელი | ლიგა (სერია A) | თასი | უეფა | სხვა | ჯამში |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 |  მარეკ ჰამშიკი |
2007–2019 | 408 (408) | 32 | 80 | 0 | 520 |
| 2 | ჯუზეპე ბრუსკოლოტი |
1972–1988 | 387 (387) | 96 | 26 | 2 | 511 |
| 3 | ანტონიო ჯულიანო |
1962–1978 | 394 (355) | 72 | 20 | 19 | 505 |
| 4 | ლორენცო ინსინიე |
2009–2022 | 337 (337) | 23 | 73 | 1 | 434 |
| 5 | .svg){kind=small} დრის მერტენსი |
2013–2022 | 295 (295) | 23 | 79 | 0 | 397 |
| 6 | მორენო ფერარიო |
1977–1988 | 310 (310) | 70 | 16 | 0 | 396 |
| 7 |  ხოსე კალეხონი |
2013–2020 | 255 (255) | 25 | 69 | 0 | 349 |
| 8 | ჩირო ფერარა |
1984–1994 | 247 (247) | 47 | 28 | 0 | 322 |
| 9 |  კალიდუ კულიბალი |
2014–2022 | 236 (236) | 17 | 64 | 0 | 317 |
| 10 | კრისტიანი მაჯო |
2008–2018 | 223 (223) | 21 | 47 | 0 | 307 |
გატანილი ბურთების მიხედვითრედაქტირება
2020 წლის 13 ივნისს, იტალიის თასის მატჩში „ინტერნაციონალეს“ წინააღმდეგ, ბელგიელმა დრის მერტენსმა „ნაპოლიში“ თავისი 122-ე გოლი გაიტანა და გახდა კლუბის ყველა დროის რეკორდსმენი გატანილი ბურთების მიხედვით. სულ კი მის ანგარიშზეა 148 გატანილი ბურთი ყველა ტურნირის ჩათვლით.
- განახლდა: 22 მაისი, 2022''
მხოლოდ სატურნირო მატჩები.[15][16]
| № | მოთამაშე | წელი | ლიგა (სერია A) | თასი | უეფა | სხვა | ჯამში | საშ. |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | დრის მერტენსი |
2013–2022 | 113 (113) | 7 | 28 | 0 | 148 (397) | 0.373 |
| 2 | ლორენცო ინსინიე |
2009–2022 | 96 (96) | 8 | 18 | 0 | 122 (434) | 0.281 |
| 3 | მარეკ ჰამშიკი |
2007–2019 | 100 (100) | 5 | 16 | 0 | 121 (520) | 0.233 |
| 4 |  დიეგო მარადონა |
1984–1991 | 81 (81) | 29 | 5 | 0 | 115 (259) | 0.444 |
| 5 |  ატილა სალუსტრო |
1926–1937 | 106 (78) | 1 | 0 | 1 | 108 (266) | 0.406 |
| 6 |  ედინსონი კავანი |
2010–2013 | 78 (78) | 7 | 19 | 0 | 104 (138) | 0.754 |
| 7 | ანტონიო ვოიაკი |
1929–1935 | 102 (102) | 0 | 0 | 1 | 103 (194) | 0.531 |
| 8 |  ჟოზე ალტაფინი |
1965–1972 | 71 (71) | 11 | 0 | 15 | 97 (234) | 0.415 |
| 9 | კარეკა |
1987–1993 | 73 (73) | 15 | 8 | 0 | 96 (221) | 0.434 |
| 10 | გონსალო იგუაინი |
2013–2016 | 71 (71) | 3 | 15 | 2 | 91 (149) | 0.611 |
| 11 | ხოსე კალეჰონი |
2013–2020 | 64 (64) | 6 | 12 | 0 | 82 (349) | 0.235 |
| 12 | ჯუზეპე სავოლდი |
1975–1979 | 55 (55) | 19 | 3 | 0 | 77 (165) | 0.467 |
| 13 | ლუის ვინისიო |
1955–1960 | 69 (69) | 3 | 0 | 0 | 70 (155) | 0.452 |
| კანე |
1962–1975 | 56 (56) | 4 | 0 | 10 | 70 (254) | 0.276 | |
| 15 |  ჰანს იეპსონი |
1952–1956 | 51 (51) | 0 | 0 | 10 | 51 (112) | 0.455 |
გალერეარედაქტირება
![[კომ. 6]](/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:19870510_sanpaolo.jpg)
![[კომ. 7]](/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:NapoliUltras1.jpg)
![[კომ. 8]](/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Maradona_napoli_uefa_cup.jpg)
![[კომ. 9]](/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Champions_Napoli.jpg)
![[კომ. 10]](/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Hamsik_2016.jpg)
![[კომ. 11]](/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Mertens_2018_(cropped).jpg)
ბიბლიოგრაფიარედაქტირება
- Gianni Nicolini, La storia del Napoli, Editrice Italiana Roma, 1967.
- Elio Tramontano, Da Sallustro a Maradona: 90 anni di storia del Napoli, Napoli, Edizioni Meridionali, 1984.
- Francesco Caremani, Napoli 2000 - l'album azzurro dalle origini a oggi, Genova, Sagep, 2000, ISBN 88-7058-799-1.
- Amalia Signorelli, Cultura popolare a Napoli e in Campania nel Novecento, Napoli, Guida Editori, 2002, ISBN 978-88-7188-643-5.
- Almanacco illustrato del Calcio 2003, Edizioni Panini, 2003.
- Giuseppe Pacileo, Pietro Gargano, 80 anni di passione - La storia del Napoli dal 1926 al 2006, Napoli, Il Mattino, 2006.
- Piergiorgio Renna, Il football a Napoli, Cassino, Idea Stampa, 2008, ISBN 978-88-902324-3-5.
- Enrico Varriale, Napoli 8½ - Il film degli 85 anni d'amore tra la città e la sua squadra, Bologna, Minerva Edizioni, 2011, ISBN 978-88-7381-381-1.
- Giampaolo Materazzo, Dario Sarnataro, 1001 storie e curiosità sul grande Napoli che dovresti conoscere, Roma, Newton Compton editori, 2013, ISBN 978-88-541-5973-0.
- Almanacco illustrato del Calcio 2014, Panini Edizioni, 2014.
რესურსები ინტერნეტშირედაქტირება
- ოფიციალური საიტი (იტალიური) (ინგლისური) (ესპანური) (ჩინური)
- ნაპოლი დაარქივებული 2018-01-20 საიტზე Wayback Machine. — სერია A (ინგლისური) (იტალიური)
- ნაპოლი — UEFA
- ნაპოლი დაარქივებული 2018-06-15 საიტზე Wayback Machine. — FIFA
კომენტარებირედაქტირება
- ↑ პრეზიდენტის უფლებამოსილებას დროებით ახორციელებდა კომიტეტი შემდეგი შემადგენლობით: ემილიო რეალე, ეუჯენიო კოპოლა, გუსტავო ძინძარო, ელია და პიკეტი.
- ↑ 1945 წლის 19 იანვრიდან.
- ↑ 1945 წლის 28 ოქტომბრიდან 1948 წლის 7 იანვრამდე.
- ↑ 1948 წლის 7 იანვრიდან.
- ↑ მმართველი დირექტორი 1948 წლის 14 იანვრიდან და საგანგებო კომისარი 1948 წლის 29 იანვრიდან მირანტეს, ეჯიდიო მუსოლინოსა და ფრანჩესკო კაპუტოს კონტროლის ქვეშ.
- ↑ პირველი „სკუდეტო“ — „ნაპოლის“ გულშემატკივრები ზეიმობენ გუნდის პირველ „სკუდეტოს“ 1987 წლის მაისში.
- ↑ „ნაპოლის“ გულშემატკივრები „სან პაოლოს“ სტადიონზე.
- ↑ დიეგო მარადონა თანაკლუბელებთან ერთად ზეიმობს უეფას თასის მოგებას „შტუტგარტის“ დამარცხების შემდეგ, 1989 წლის მაისი.
- ↑ „ნაპოლი“ 2014 წლის იტალიის სუპერთასის მოგებას აღნიშნავს.
- ↑ მარეკ ჰამშიკი — კლუბის ყველა დროის რეკორდსმენი „ნაპოლის“ მაისურით ჩატარებული მატჩების მიხედვით.
- ↑ დრის მერტენსი — კლუბის ყველა დროის რეკორდსმენი გატანილი ბურთების მიხედვით.
სქოლიორედაქტირება
- ↑ „La storia del Calcio Napoli sino ai giorni nostri“ (Italian). Ale Napoli. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 24 ოქტომბერი, 2008. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი
|archivedate=-ში (დახმარება) - ↑ „Storia“ (Italian). Calcio Napoli Net. 26 ივნისი, 2007. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 9 აგვისტო, 2007. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი
|date=და|archivedate=-ში (დახმარება) - ↑ „Storia Del Club, by Pietro Gentile and Valerio Rossano“ (იტალიური). Napoli 2000. 23 June 2007. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2 July 2007.
- ↑ „Willy Garbutt, The Italian Trailblazer“. British Council. 23 June 2007. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 30 March 2008.
- ↑ I primi 60 anni: dalla nascita alla Coppa Lipton / cuorerosanero.com
- ↑ Team 2022/23 // sscnapoli.it
- ↑ Tutti i presidenti da Ascarelli a De Laurentiis / sscnapoli.it
- ↑ Le rose storiche del Napoli / sscnapoli.it
- ↑ Comincia per il Napoli il campionato della riscossa - Breve intervista col neo presidente degli azzurri
- ↑ 1945 წლის 21 თებერვლიდან
- ↑ Mario Improta, Numeri Azzurri, Fratelli Frilli Editori, pagine 48 e 50
- ↑ Gazzetta dello Sport, diverse edizioni del luglio 1968
- ↑ Official: Stadio Diego Armando Maradona / football-italia.net
- ↑ Стадион «Наполи» официально получил имя Диего Марадоны / eurosport.ru
- ↑ 15.0 15.1 Tutti i calciatori del Napoli Italian. ციტირების თარიღი: 9 August 2014.
- ↑ 16.0 16.1 SSC Napoli - I record dei giocatori Italian. ციტირების თარიღი: 10 August 2014.