ვიკიპედია

კიევის კამპანია

ეს სტატია კიევის დაუფლებისათვის წარმოებულ სამხედრო კამპანიას ეხება. საკუთრივ კიევში გამართული ბრძოლების შესახებ იხილეთ კიევის ბრძოლა (2022).
კიევისათვის კამპანია
რუსეთის უკრაინაში შეჭრის ნაწილი
თარიღი 24 თებერვალი – 3 აპრილი, 2022
(1 თვე, 1 კვირა და 3 დღე)
მდებარეობა კიევი, კიევისა და ჩერნიჰივის ოლქები, უკრაინა
შედეგი

უკრაინის გამარჯვება[1]

  • უკრაინულმა ძალებმა კონტროლი აღადგინეს კიევის ოლქის მთელ ტერიტორიაზე[2]
მხარეები
რუსეთის დროშა რუსეთი უკრაინის დროშა უკრაინა
მეთაურები
სამხედრო ნაწილები
რუსეთის დროშა რუსეთის შეიარაღებული ძალები

რუსეთის ეროვნული გვარდია

უკრაინის დროშა უკრაინის შეიარაღებული ძალები
ძალები
15 000–30 000 ჯარისკაცი[26][27]
  • რამდენიმე ასეული მედესანტე[28]
  • 1500 ჩეჩენი[29]
  • 700+ სახმელეთო საბრძოლო მანქანა[30]
  • 220–234+ შვეულმფრენი[31][28]
 უცნობია
  • 18 000 მოხალისე[32]
დანაკარგები
უცნობია
უკრაინის/აშშ-ის თანახმად:

6 ჩამოგდებული თვითმფრინავი[33][34][35][36] რამდენიმე ჩამოგდებული შვეულმფრენი[37]

* 200+ დატყვევებული[38]
1311 მოკლული მშვიდობიანი მოქალაქე
  • 1222 დაიღუპა კიევის ოლქში[43][44]
  • 89 დაიღუპა ქალაქ კიევში[45]
კიევის კამპანია ვიკისაწყობში

კიევის კამპანია — სამხედრო მოქმედებათა თეატრი 2022 წელს უკრაინაში რუსეთის შეჭრის ფარგლებში, რომლის მიზანი იყო დედაქალაქ კიევსა და მიმდებარე ოლქზე კონტროლის აღება. 24 თებერვალს, დილით, რუსეთის შეიარაღებული ძალები კიევის ოლქში შეიჭრნენ, მათთან ბრძოლაში ჩაებნენ უკრაინის შეიარაღებული ძალები.[46][47] ოლქის ტერიტორიაზეა განთავსებული უკრაინის სამხედრო სარდლობა და მთავრობა.[48]

კიევის ალყაში მოქცევის სტრატეგიის ფარგლებში რუსულმა ნაწილებმა დაიკავეს ბუჩა, ჰოსტომელი და ვორზელი.[49][50] ირპინზე კონტროლისათვის ბრძოლები კვლავ გრძელდებოდა.[51] 29 მარტს რუსეთმა კიევის ოლქიდან ჯარების გაყვანის შესახებ გამოაცხადა.[52] უკრაინის ხელისუფლების მტკიცებით, მათ ოლქზე სრული კონტროლი 2 აპრილს აღადგინეს.[53][54]

ბრძოლა რედაქტირება

რუსეთის შეტევის ფაზა (24 თებერვალი – 10 მარტი) რედაქტირება

რუსეთის შეჭრა კიევის ოლქში რედაქტირება

24 თებერვალს, დილით, რუსეთის არტილერიამ და რაკეტებმა დაარტყეს კიევის ოლქში განთავსებულ ობიექტებს, მათ შორის კიევის ძირითად, ბორისპილის საერთაშორისო აეროპორტს.[55][56][47] იმავე დილით, რუსეთის ჯარებმა უკრაინის საზღვარი ჩრდილოეთიდან, ბელარუსის ტერიტორიიდან გადაკვეთეს. მათ მიაღწიეს ჩერნობილის გაუცხოების ზონამდე და ბრძოლის შედეგად დაიკავეს ჩერნობილის ატომური ელექტროსადგური, რომელიც საზღვართან ახლოს მდებარეობს, და ქალაქი-მოჩვენება პრიპიატი.[57] სანამ რუსული ძალები კიევისკენ მიემართებოდნენ, 24 თებერვლის ღამეს უკრაინის პრეზიდენტმა ვოლოდიმირ ზელენსკიმ განაცხადა, რომ „დივერსიული ჯგუფები“ კიევს უახლოვდებოდნენ.[58][59] იმავე ღამეს შეერთებული შტატების თავდაცვის მდივანმა ლოიდ ოსტინმა კონგრესმენებთან საუბრისას თქვა, რომ ზოგიერთი რუსული მოტოქვეითი ქვედანაყოფი თავდასხმის პირველ დღეს 20 მილში (ანუ 32 კმ-ში) მიუახლოვდა კიევს.[58]

ბრიტანეთის ოფიციალური პირების განცხადებით, 24 თებერვალს რუსეთის ჯარებმა სცადეს ქალაქ ჩერნიჰივის აღება. მას შემდეგ, რაც უკრაინის სამხედრო ძალებმა ისინი შეაჩერეს, რუსებმა ქალაქი ალყაში მოაქციეს; ზოგიერთმა რუსულმა მექანიზებულმა ნაწილმა ჩერნიჰივს გვერდი აუარა.[60][61]

წარმატებების მიუხედავად, რუსულ ძალებს პრობლემები ჰქონდათ ლოგისტიკასთან დაკავშირებით. ეს ნაწილობრივ გამოწვეული იყო ბელარუსული ოპოზიციის მიერ, რამდენადაც რკინიგზელი დისიდენტები, ჰაკერები და ძალოვნები ბელარუსში სარკინიგზო მარშრუტებს აზიანებდნენ. ეს ოპერაცია, რომელიც ბელარუსის სარკინიგზო ომის სახელით არის ცნობილი, ორგანიზებული იყო ცალკეული პირებისა და სამი უფრო დიდი ქსელის, კერძოდ კი „ბიპოლის“, „რკინიგზელთა საზოგადოებისქ“ და „კიბერპარტიზანების“ მიერ.[62]

ჰოსტომელის აეროპორტის დაკავება რედაქტირება

24 თებერვალს, ადგილობრივი დროით 08:00 საათზე, 20-დან 34-მდე რუსული შვეულმფრენი (სატრანსპორტო შვეულმფრენები მი-8, რომლებსაც ესკორტირებას უწევდა მოიერიშე შვეულმფრენები კა-52 „ალიგატორი“) ბელარუსის საზღვრიდან შევიდა უკრაინის საჰაერო სივრცეში და მიუახლოვდა ქალაქ ჰოსტომელს. გავრცელებული ინფორმაციით, შვეულმფრენთა ჯგუფს გადაჰყავდა დაახლოებით 300 საჰაერო-სადესანტო ჯარების მებრძოლი, სავარაუდოდ მე-11 საგვარდიო სადესანტო-მოიერიშე ბრიგადის ან 31-ე საგვარდიო სადესანტო-მოიერიშე ბრიგადის წევრები, რომლებსაც აქ მდებარე ანტონოვის აეროპორტის შტურმი ევალებოდათ.[63] მიზანს წარმოადგენდა კიევზე შეტევის მისატანად მასთან ახლოს საჰაერო ხიდის შექმნა სატრანსპორტო ჯარებისა და მძიმე ტექნიკისათვის (მაგალითად, არტილერიისა და ტანკებისათვის).[64] შვეულმფრენების გამოჩენისთანავე უკრაინულმა მხარემ მსუბუქი ცეცხლსასროლი იარაღებითა და ხელით გადასატანი საზენიტო სარაკეტო კომპლექსებით საპასუხო ცეცხლი გახსნა. შეტევის დროს ჩამოაგდეს ერთიდან სამამდე შვეულმფრენი, პილოტებმა კატაპულტირება შეძლეს.[65][66] საპასუხო შეტევის მიუხედავად, რუსულმა ნაწილებმა ეროვნული გვარდიის მხრიდან მინიმალური დაცვის გამო სწრაფად დაიკავეს აეროპორტი.[67]

აეროპორტის დაკავების შემდეგ მედესანტეები მოემზადნენ რუსეთიდან 18 სტრატეგიულ თვითმფრინავ ილ-76-ის მისაღებად, რომლის ბორტზე ახალი დამატებითი ძალები იყვნენ. თუმცა, ადგილობრივებმა და სპეციალური დანიშნულების მე-3 პოლკის მებრძოლებმა აეროპორტის შტურმი დაიწყეს, რათა რუსეთის მცდელობისათვის ხელი შეეშალათ.[68] შემდეგ უკრაინის ოპერატიული დანიშნულების მე-4 ბრიგადამ მასშტაბური კონტრშეტევა განახორციელა, რის შედეგადაც მოწინააღმდეგემ ვერ შეძლო აეროპორტში სატრანსპორტო თვითმფრინავების დასმა და იძულებული გახდა რუსეთში გაბრუნებულიყო, გადმომსხდრებს კი გადაუჭრეს დამატებითი ძალების მიღების შესაძლებლობა.[69] უკრაინის შეიარაღებული ძალების ავიაციის დახმარებით, ქვედანაყოფებმა მოახერხეს სამხედრო-სადესანტო ძალების უკუგდება.[70][71] რუსული ნაწილები აგრეთვე ცდილობდნენ კიევის წყალსაცავზე და მის მიმდებარედ დაშვებას.[72]

შეტევის პირველი ტალღის მომდევნო დღეს აეროპორტთან ახალი დესანტი გადმოსხდა. რუსეთის თავდაცვის სამინისტროს ცნობით, როდესაც რუსულმა ძალებმა ივანკივისათვის ბრძოლაში ნაწილობრივ გაარღვიეს უკრაინის თავდაცვა, კომბინირებული სახმელეთო შტურმის შემდეგ შეძლეს აეროპორტის დაკავება, რითაც კიევიდან სულ რაღაც 10 კილომეტრში საკვანძო დასაჯდომი ზონა შეიქმნა.[73] წარმატების მიუხედავად, აეროპორტი გამოუსადეგარ მდგომარეობაში იყო,[69] რაც არ იძლეოდა კიევის სავარაუდო დაპყრობით უკრაინის სწრაფი კაპიტულაციის შანსებს.[74] აეროპორტში გამართული შეტაკებების შედეგად თავის ანგარში განადგურდა ან-225 „მრიას“ ერთადერთი ეგზემპლარი — მსოფლიოში უდიდესი თვითმფრინავი.[40] რუსული მხარის განცხადებით, შტურმის დროს დაიღუპა თითქმის 200 უკრაინელი, მათი მხრიდან კი დანაკარგები არ ყოფილა.[75]

ივანკივისა და დიმერის დაცემა რედაქტირება

  მთავარი სტატია: ივანკივის ბრძოლა.

ჩერნობილში გამარჯვების შემდეგ რუსულმა ძალებმა ქალაქ ივანკივთან მიახლოება დაიწყეს, რომელიც ატომური ელექტროსადგურიდან სამხრეთით დაახლოებით 70 კმ-ში მდებარეობს.[76] 06:47 საათზე (ადგილობრივი დროით), უკრაინის არმიის ქვედანაყოფმა მდინარე ტეტერივზე ივანკივის მახლობლად ხიდი ააფეთქა,[77][78] რამაც ჩერნობილიდან მომავალი რუსული სატანკო კოლონა შეაჩერა.[79][80] უკრაინის შეიარაღებული ძალების გენერალური შტაბის თანახმად, სადესანტო-საიერიშო ჯარები რუსებთან შეტაკებაში ჩაერთნენ ივანკივსა და მეზობლად მდებარე დიმერში.[81][82] რუსული ძალების ნაწილმა შეძლო ივანკივის თავდაცვის გარღვევა და ჰოსტომელის აეროპორტში სხვა ნაწილების გაძლიერება, რის შედეგადაც შეძლეს სტრატეგიულად მნიშვნელოვანი აეროპორტის დაკავება.[83] ბრძოლების დროს ქალაქი საარტილერიო ცეცხლის სამიზნე გახდა, რამაც გამოიწვია მსხვერპლი სამოქალაქო მოსახლეობას შორის.[84] მომდევნო დღეს თანამგზავრულ ფოტოებზე დააფიქსირეს მსხვილი რუსული კოლონა, რომელიც ქალაქისკენ მიემართებოდა.[61]

27 თებერვალს ბრძოლის დროს ძლიერ დაზიანდა ივანკივის ისტორიულ-მხარეთმცოდნეობის მუზეუმი, განადგურდა კოლექციის მნიშვნელოვანი ნაწილი, მ.შ. უკრაინელი მხატვრის მარია პრიმაჩენკოს ოცზე მეტი ნამუშევარი.[85] ივანკივთან ბრძოლები კვლავ გაგრძელდა,[86][87] სანამ 2 მარტს საბოლოოდ არ მოხდა მისი მთლიანად დაპყრობა.[88]

ჰოსტომელზე შეტევა რედაქტირება

  მთავარი სტატია: ჰოსტომელის ბრძოლა.

ივანკივთან თავდაცვის გარღვევის შემდეგ, 25 თებერვალს რუსეთის 41-ე საერთო-საჯარისო არმიის, 31-ე საგვარდიო სადესანტო-საიერიშო ბრიგადისა და 141-ე ჩეჩნური მოტომსტროლელი პოლკის მებრძოლებმა წინ წაიწიეს ქალაქ ჰოსტომელისკენ. ქალაქს იცავდა 79-ე სადესანტო-საიერიშო ბრიგადისა და მე-3 სპეციალური დანიშნულების პოლკის ნაწილები, აგრეთვე სამოქალაქო მოხალისეები.[89] ჩეჩნური პოლკის მებრძოლები ქალაქს მიუახლოვდნენ და უკრაინის პრეზიდენტის ვოლოდიმირ ზელენსკის მკვლელობის მომზადება დაიწყეს.[90][91]

მას შემდეგ, რაც უკრაინულმა უპილოტო საფრენმა აპარატებმა ჰოსტომელთან რუსული პოზიციები აღმოაჩინეს, დამცველებმა მოახდინეს ძალთა გადაჯგუფება და კონტრშეტევაზე გადავიდნენ, გაანადგურეს ჯავშანტექნიკა. კონტრშეტევის შემდეგ ქალაქი ავიაციისა და არტილერიის ცეცხლის ქვეშ აღმოჩნდა, მოსახლეობას შეუწყდა ელემენტარური კომუნიკაციები.[92] რუსულმა ნაწილებმა ქალაქის პირობებში გააგრძელეს საბრძოლო შეტაკებები,[6] საბოლოოდ 3 მარტს ისინი ჰოსტომელის შემოგარენიდან უკუაგდეს.[93][94][95] 4 მარტს ხელახლა შეიჭრნენ ქალაქში,[96] მაგრამ მარცხი განიცადეს.[97] განმეორებითი შტურმის შემდეგ ჰოსტომელი დაიკავეს.[98][97]

 
ჰოსტომელში გამართული ბრძოლების შედეგები, 4 მარტი.

ბრძოლის მიმდინარეობისას ორივე მხარემ მძიმე დანაკარგები განიცადა:[99] რუსულმა ჯარებმა ორ დღეში დაკარგეს 21-ზე მეტი მსუბუქი ქვეითთა საბრძოლო მანქანა (ბტრ);[100][96] უკრაინის დაზვერვის ცნობით, 31-ე საგვარდიო საჰაერო-სადესანტო ბრიგადაში 50-ზე მეტი დაღუპული იყო.[97] დაიღუპა რამდენიმე მეთაურიც: 56 ტანკისგან შემდგარი კადიროველთა კოლონის განადგურების დროს, სავარაუდოდ, მოკლეს ჩეჩენი გენერალ-მაიორი მაგომედ თუშაევი (141-ე პოლკის მეთაური),[6][101] თუმცა ჩეჩნეთის ლიდერმა რამზან კადიროვმა განაცხადა, რომ თუშაევი ცოცხალი იყო და გამოაქვეყნა ვიდეო, სადაც თუშაევი და ანზორ ბისაევი (კიდევ ერთი ჩეჩენი სარდალი) ერთად იყვნენ წარმოდგენილი, ამდენად, მისი გარდაცვალება საკამათო იყო;[102] 3 მარტს უკრაინელმა სნაიპერმა მოკლა გენერალ-მაიორი ანდრია სუხოვეცკი (41-ე არმიის მეთაურის მოადგილა).[5][103]

4 აპრილს ჰოსტომელის აეროპორტთან ახლოს მოკლეს მაიორი ვალერი ჩიბინეევი (უკრაინის 79-ე ბრიგადის მეთაური სნაიპერი).[97][104] მას შემდეგ, რაც ჰოსტომელი ოკუპაციის ქვეშ აღმოჩნდა, უკრაინის ოფიციალურმა პირებმა რუსი ქვედანაყოფები ადგილობრივი მოსახლეობისათვის ევაკუაციის აკრძალვაში დაადანაშაულეს.[105] გავრცელდა ცნობები, რომ რუსი ჯარისკაცები მოქალაქეებს შორის ომის შესახებ დეზინფორმაციას ავრცელებდნენ.[106] 7 მარტს ჰოსტომელის საკრებულომ (საქალაქო რადამ) გაავრცელა ცნობა, რომ მშვიდობიანი მოსახლეობისათვის პროდუქტისა და წამლების დარიგების დროს ჰოსტომელის მერს იური პრილიპკოს რუსმა სამხედროებმა ესროლეს და მოკლეს.[107]

უკრაინელთა გამარჯვება ვასილკივთან რედაქტირება

  მთავარი სტატია: ვასილკივის ბრძოლა.

26 თებერვალს, დილაადრიან, რუსმა მედესანტეებმა დაიწყეს ქალაქ ვასილკივში (კიევის სამხრეთით 40 კმ) დაშვება, რათა დაეკავებინათ ვასილკივის ავიაბაზა. ქალაქის კონტროლისათვის დაიწყო მძიმე ბრძოლა.[108] უკრაინის ოფიციალურმა პირებმა განაცხადეს, რომ 01:30 საათზე უკრაინულმა გამანადგურებელმა სუ-27-მა ჩამოაგდო რუსული ილ-76, რომელსაც ვასილკივის თავზე მედესანტეები გადაჰყავდა.[33][109] მოგვიანებით, ორმა ამერიკელმა ოფიციალურმა პირმა განაცხადა, რომ უკრაინელებმა მეორე რუსული ილ-76 ჩამოაგდეს ახლომდებარე ქალაქ ბილა-ცერკვის თავზე.[34] ამერიკელი თანამდებობის პირების თანახმად, მათმა დაზვერვამ რეალური დროის რეჟიმში გადასცა ინფორმაცია უკრაინულ მხარეს, რისი საშუალებითაც მათ მოახერხეს თვითმფრინავის ჩამოგდება.[110] უკრაინული საზენიტო (ჰაერსაწინააღმდეგო) სისტემების მოქმედების მიუხედავად, რუსი მედესანტეების მსხვილმა ჯგუფმა შეძლო კიევის სამხრეთით ვასილკივის მიმდებარედ დაშვება. ისინი მიუახლოვდნენ ქალაქს და მძიმე ბრძოლებში ჩაებდნენ ავიაციის მე-40 ტაქტიკურ ბრიგადასთან.[111][11] 7:30 საათზე უკრაინის ოფიციალურმა პირებმა განაცხადეს, რომ დამცველებმა, საჰაერო ძალების მხარდაჭერით, წარმატებით მოიგერიეს მედესანტეები.[112] ვასილკივის მერმა ნატალია ბალასინოვიჩმა განაცხადა, რომ მისი ქალაქი უკრაინულმა ძალებმა წარმატებით დაიცვეს და ბრძოლა დასრულდა.[113] მის თანახმად, ბრძოლის დროს 200-მდე უკრაინელი დაიჭრა.[114][115] საბრძოლო მოქმედებების დასრულების შემდეგ დარჩენილი რუსების მოსაძებნად პატრულირება დაიწყეს.[116][117]

კიევის ბრძოლა რედაქტირება

  მთავარი სტატია: კიევის ბრძოლა (2022).

25 თებერვალს, დილით, რუსეთის საჰაერო ძალებმა განაგრძეს დედაქალაქის წინა დღეს დაწყებული დაბომბვა, დაიბომბა კიევის ცენტრი.[118] მოგვიანებით კიევის თავზე ჩამოაგდეს უკრაინული გამანადგურებელი სუ-27; თვითმფრინავი ცხრასართულიან საცხოვრებელ კომპლექსს შეეჯახა, რის შედეგადაც შენობა დაიწვა.[39][119]

შუა დილით, უკრაინელი ჯარისკაცების ფორმებში ჩაცმული რუსი დივერსანტები შევიდნენ ობოლონის რაიონში[120][48] (ტერიტორია კიევის ჩრდილოეთ ნაწილში, რომელიც უმაღლესი რადიდან დაახლოებით 10 კმ-ითაა დაშორებული).[121] მთელი დღის განმავლობაში კიევის ბრძოლის დროს სროლის ხმა ისმოდა ქალაქის რამდენიმე რაიონში; უკრაინის ოფიციალურმა პირებმა სროლა რუსულ ჯარებთან შეტაკებს დაუკავშირეს.[48][121]

ზელენსკიმ მოქალაქეებს მოუწოდა მოლოტოვის კოქტეილებით გაეწიათ წინააღმდეგობა შემოჭრილი მტრისათვის.[122][123] დედაქალაქის დასაცავად გააქტიურდნენ ტერიტორიული თავდაცვის სარეზერვო ძალები. მოხალისეებს, რომლებიც თავდაცვით ბრძოლაში ჩართვისთვის მზად იყვნენ, 18000 ცეცხლსასროლი იარაღი დაურიგდა.[32]

 
ხალხის თავშესაფარად გადაკეთებული კიევის მეტროსადგური

რუსულმა ძალებმა კიევზე შეტევა ოფიციალურად ადრეულ დილით დაიწყეს, ქალაქი არტილერიით დაბომბეს და ცდილობდნენ დაეკავებინათ ელექტროსადგური და არმიის ბაზა. უკრაინულმა ძალებმა შეძლეს ორივე ობიექტის დაცვა.[124][125]

კიევის ჰიდროელექტროსადგური, რომელიც ქალაქის ჩრდილოეთით, ვიშჰოროდის გარეუბანში მდებარეობს, რუსულმა ძალებმა დაიკავეს.[126][127] 26 თებერვალს უკრაინის არმიამ ელექტროსადგური დაიბრუნა. უკრაინის საჰაერო თავდაცვამ, მათივე მტკიცებით, ჩამოაგდო სადგურისკენ გაშვებული რაკეტა.[128] ახალი ამბების სააგენტო „ინტერფაქსის“ მიხედვით, კაშხლის ჩამონგრევით გამოწვეულ წყალმოვარდნას შეეძლო გაენადგურებინა „კიევის მთელი მარცხენა სანაპირო“.[129]

27 თებერვალს, გამთენიისას, რუსულმა რაკეტამ ვასილკივში ნავთობის საცავს დაარტყა და ობიექტს ცეცხლი გაუჩნდა.[130][131] ავიადარტყმები განხორციელდა აგრეთვე კიევის მახლობლად მდებარე რადიოაქტიური ნარჩენების პოლიგონზე, მაგრამ თავად საცავი დაბომბვას გადაურჩა.[132] პარალელურად, იყო ცნობები კალინივკაში მიმდინარე ბრძოლების შესახებ; თუმცა, გაურკვეველია, რომელ კალინივკა იგულისხმებოდა — კიევის თუ ვასილკივის გარეუბანს, რადგან ორივეს ერთი და იგივე სახელი აქვს.[133]

ამავე დღესვე თანამგზავრულ ფოტოებში დააფიქსირეს ივანკივის მიმართულებით მიმავალი მსხვილი რუსული კოლონა. რუსულმა ძალებმა, რომლებმაც 24 თებერვალს გვერდი აუარეს ჩერნიჰივს, ჩრდილო-აღმოსავლეთიდან დაიწყეს კიევთან მიახლოება.[61] კიევის მერმა ვიტალი კლიჩკომ „Associated Press“-ისათვის მიცემულ ინტერვიუში განაცხადა, რომ კიევი მთლიანად ალყაში იყო მოქცეული, რაც მოქალაქეთა ევაკუაციას შეუძლებელს ხდიდა. თუმცა მოგვიანებით მან საკუთარი სიტყვები უარყო.[134] მის ოფისში განაცხადეს, რომ კლიჩკო ხატოვნად საუბრობდა. „The Guardian“-ის ცნობით, კიევიდან სამხრეთისკენ მიმავალი გზები რუსეთის ჯარებისგან თავისუფალი იყო.[61]

უკრაინის ოფიციალური პირების განცხადებით, 28 თებერვალს, დილით ადრე, კიევის დასავლეთით მდებარე დაბა მაკარივთან გაანადგურეს რუსული სამხედრო ტექნიკის კოლონა.[135]

ქალაქ ბროვარის მერის იგორ საპოჟკოს ცნობით, ღამით ქალაქის აღმოსავლეთ გარეუბანში სამხედრო კავშირგაბმულობის კვანძზე რუსული „ისკანდერის“ მიერ მიტანილი დარტყმის შედეგად დაიღუპა ერთი და დაშავდა ხუთი ადამიანი.[136][137]

1 მარტს რუსული რაკეტები მოხვდა კიევის ტელეანძას, რის შედეგადაც ქალაქში შეწყდა ტელემაუწყებლობა და დაიღუპა 5 ადამიანი.[138] დაიბომბა უბნები რუსანივკა და კურენივკა, აგრეთვე გარეუბნები ბოიარკა და ვიშნევე.[139][140] მძიმე ბრძოლები გაიმართა ბოროდიანკაში.[141]

უკრაინის შეიარაღებული ძალების გენერალური შტაბის განცხადებით, მტერი კიევთან მიახლოებას ყველა მიმართულებით ცდილობდა, თუმცა ყველგან დანაკარგი ჰქონდა. საკუთარი ძალების წინ წაწევის კუთხით წარუმატებლობის გამო, რუსული მხარე აგრძელებდა სარაკეტო იერიშების მიტანას კრიტიკული ინფრასტრუქტურის ობიექტებზე, რათა დაეშინებინა სამოქალაქო საზოგადოება.[142]

2 მარტს უკრაინის შეიარაღებული ძალების მთავარსარდალმა ვალერი ზალუჟნიმ განაცხადა, რომ უკრაინულმა ჯარებმა მაკარივი დაიბრუნეს.[143] კიევის თავზე ჩამოაგდეს რუსული სუ-35.[35] დედაქალაქში გაკეთებული განცხადებებით, რუსულმა მხარემ ბელარუსიდან შემოსული ტანკებით კიევის გარს შემორტყმა დაიწყო ბლოკადის გაძლიერების მიზნით.[144][145]

უკრაინის ოფიციალური პირების ცნობით, 4 მარტს რუსების მხრიდან ავტომანქანის მიმართულებით გახსნილი ცეცხლის შედეგად მეზობელ სოფელ ვორზელში დაიღუპა ორი და დაიჭრა ოთხი მშვიდობიანი მოქალაქე.[146] ადგილობრივი პოლიციის მონაცემებით, სოფელ მარხალივკაში რუსულ ავიაიერიშს ექვსი სამოქალაქო პირი ემსხვერპლა.[147]

გავრცელდა ინფორმაცია, რომ რუსული ჯავშანსატანკო ტექნიკა ბროვარის მიუახლოვდა. ომის შემსწავლელი ინსტიტუტის (ISW) ცნობით, ის, სავარაუდოდ, სუმის ოლქიდან იყოს მოსული. ასევე აღნიშნეს, რომ უკრაინულ ძალებს შესაძლოა ვერ გაეწიათ მათთვის წინააღმდეგობა, რადგან ეს ადგილი ვაკე და მცირედ დასახლებული იყო.[148] ადგილობრივი ხელისუფლების მტკიცებით, 7 მარტს მაკარივში საცხობზე მიტანილი ავიაიერიშის შედეგად სულ მცირე 13 მშვიდობიანი მოქალაქე დაიღუპა.[149] რუსული ძალები გავიდნენ კიევიდან ჟიტომირისკენ მიმავალ გზაზე და ფასტივს დაემუქრნენ. 9 მარტს რუსული ტანკები კიევს რამდენიმე კილომეტრზე მიუახლოვდნენ,[150] თუმცა ღამით უკრაინელთა თავდასხმაში აღმოჩნდნენ.[151]

10 მარტს უკრაინულმა ჯარებმა, მათ შორის აზოვის პოლკმა და 72-ე მექანიზებულმა ბრიგადამ, ბროვარის რაიონში ჩასაფრება მოუწყეს 90-ე საგვარდიო სატანკო დივიზიის მე-6 და 239-ე პოლკებს და დიდი დანაკარგები მიაყენეს მოწინააღმდეგეს. მე-6 პოლკის მეთაური ანდრია ზახაროვი ბრძოლაში დაიღუპა. რუსული ჯარები იძულები გახდნენ უკან დაეხიათ. მოგვიანებით ინტერნეტში გავრცელა ბროვარისთან ტანკებზე მიტანილი იერიშის ამსახველი კადრები.[8][152] მაკარივში ორი მშვიდობიანი მოქალაქე ემსხვერპლა მათ მანქანაზე ჭურვის დაცემას.[153]

ბუჩა და ირპინი რედაქტირება

  მთავარი სტატია: ბუჩის ბრძოლა და ირპინის ბრძოლა.

27 თებერვლის დილით რუსეთის ავიაციამ საცხოვრებელ კორპუსს დაარტყა პატარა ქალაქ ბუჩაში, რომელიც ჰოსტომელის სამხრეთით, კიევისკენ მიმავალ გზაზე მდებარეობს.[154] წარიმართა ბრძოლები; უკრაინულმა ძალებმა ქალაქში ხიდი დაანგრიეს, რათა შეენელებინათ რუსული ძალების წინსვლა კიევისკენ.[155][156] მეზობელი ქალაქის — ირპინის მერმა, ოლექსანდრ მარკუშინმა მოგვიანებით განაცხადა, რომ უკრაინულმა ძალებმა დაამარცხეს ის რუსული ნაწილები, რომლებიც ბუჩასა და ირპინს შორის ხიდის აფეთქებამ შეაჩერა.[157] 28 თებერვლის ინფორმაციით, ეს კოლონა გაანადგურეს. სოციალურ ქსელებში გავრცელდა ვიდეოები, სადაც ჩანდა განადგურებული ჯავშანტექნიკა და რამდენიმე მოკლული ჯარისკაცი.[158] 2 მარტს ირპინი ძლიერ დაზარალდა რაკეტების ჩამოვარდნის შედეგად.[159]

უკრაინული თანამდებობის პირის ოლექსი არესტოვიჩის მიხედვით, 5 მარტს რუსულმა ჯარებმა დაიკავეს ბუჩა და ჰოსტომელი. ისინი მშვიდობიან მოსახლეობას, მათ შორის დაჭრილ ბავშვებს, ევაკუაციის საშუალებას არ აძლევდნენ. ირპინში რუსული ცეცხლის შედეგად დაზიანდა საევაკუაციო ბლოკპოსტი.[160] ირპინის მერის, ოლექსანდრ მარკუშინის ცნობით, დაიღუპა რვა მშვიდობიანი მოქალაქე.[161] უკრაინის შინაგან საქმეთა სამინისტოს განცხადებით, სოფელ იასნოჰოროდკაში რუსი ჯარისკაცების მიერ უკრაინული ბლოკპოსტის მიმართულებით გახსნილი ცეცხლით დაიღუპა ხუთი ადამიანი.[162] უკრაინის საგარეო საქმეთა სამინისტროს მონაცემებით, სროლების შედეგად ასევე დაიჭრა ბუჩის მერი ანატოლი ფედორუკი.[163][164] მარკუშინის განცხადებით, ოკუპანტებმა ირპინის ნაწილი დაიკავეს.[164]

ჩიხი (11–15 მარტი) რედაქტირება

11 მარტისთვის ცნობილი რუსული 64-კილომეტრიანი კოლონა გაიშალა და საცეცხლე პოზიციებზე დადგა. სანამ კოლონის ძირითადი ნაწილი ჯერ კიდევ გზაზე იყო, ზოგიერთი ნაწილი, მათ შორის არტილერია, გამოეყო მას და ჰოსტომელთან პოზიციები დაიკავა.[165] კოლონის ნაწილი ლუბიანკასთან და ახლომდებარე ტყეებში გამაგრდა.[166] ომის შემსწავლელი ინსტიტუტის მიერ განხორციელებული შეფასების თანახმად, რუსეთის სახმელეთო ჯარებმა, რომლებიც კიევის ალყაში მოქცევას ცდილობდნენ, აიღეს პაუზა, რათა შეევსოთ მარაგები და გადაეიარაღებინათ 8-დან 10 მარტამდე წარმოებული შეტევების დროს მარცხგანცდილი საბრძოლო ნაწილები.[167]

უკრაინის უშიშროების სამსახურის ცნობით, 12 მარტს რუსულმა ძალებმა ევაკუაციის კოლონის მიმართულებით გახსნეს ცეცხლი სოფელ პერემოჰაში, რის შედეგადაც დაიღუპა შვიდი მშვიდობიანი მოქალაქე, ევაკუაცია შეჩერდა.[168]

ახალი ამბების სააგენტო „Kyiv Independent“ ავრცელებდა ცნობას, რომ ღამით განხორციელებული ავიადარტყმების შედეგად ცეცხლი გაუჩნდა ვასილკივისა და სოფელ კრიაჩკის ნავთობბაზებს. სოფელ კვიტნევეს მიმართულებით გახსნილი ცეცხლის შედეგად 03:40 საათზე ცეცხლი მოედო გაყინული პროდუქტების საწყობს.[169][170]

ვასილკივის მერის ნატალია ბალასინოვიჩის ცნობით, რუსული ავიადარტყმების შედეგად განადგურა ვასილკივის ავიაბაზა, მათ შორის ასაფრენ-დასაჯდომი ზოლი. ამას გარდა, დაიწვა ქალაქში არსებული საბრძოლო მასალის საწყობი. დიდი ბრიტანეთის თავდაცვის სამინისტროს თანახმად, რუსული ძალები კიევის ცენტრიდან 25 კილომეტრში იმყოფებოდნენ.[171][172]

რუსეთის თავდაცვის სამინისტროს სპიკერი იგორ კონაშენკოვის განცხადებით, რუსულმა ჯარებმა მაღალი სიზუსტის შორი მოქმედების რაკეტებით გაანადგურეს ვასილკივის სამხედრო აეროდრომი და უკრაინელთა რადიოელექტრონული დაზვერვის ბროვარიში განლაგებული მთავარი ცენტრი.[173]

13 მარტს ირპინში ბლოკპოსტთან რუსმა სამხედროებმა ცეცხლი გაუხსნეს ავტომობილს, რომელშიც ჟურნალისტები იმყოფებოდნენ. დაიღუპა „New York Times“-ის ყოფილი ამერიკელი ჟურნალისტი ბრენტ რენო, კიდევ ორი დაიჭრა.[174] უკრაინის შეიარაღებულმა ძალებმა მოწინააღმდეგის კიევისაკენ წინსვლის აღსაკვეთად ჰოსტომელთან ახლოს მდინარე ირპინზე, მთავარი ხიდიდან 5 კმ ჩრდილოეთით ააფეთქეს ხიდი.[175]

14 მარტს „Fox News“-ის კორესპონდენტი ბენჯამინ ჰოლი სოფელ ჰორენკაში ომის შესახებ რეპორტაჟის მომზადების დროს დაიჭრა. ერთ-ერთი თავდასხმის დროს დაიღუპნენ ოპერატორი პიერ ზაქშევსკი და პროდიუსერი ოლექსანდრა კუვშინოვა. უკრაინის შინაგან საქმეთა სამინისტროს მრჩევლის ანტონ ჰერაშჩენკოს ინფორმაციით, მათი დაღუპვა რუსეთის მხრიდან სროლას მოჰყვა.[176][177] 14 მარტის ინფორმაციით, ოკუპანტებმა დაიკავეს ბუჩა და ირპინის ნახევარი.[178]

15 მარტს უკრაინის ეროვნული პოლიციის თანახმად, ჰოსტომელში რუსების მხრიდან საევაკუაციო ავტობუსის მიმართულებით გახსნილი ცეცხლის დაიღუპა ერთი და დაიჭრა ორი მოქალაქე.[179] ბუჩაში ტყვედ აიყვანეს მერიის შენობაში მყოფი თანამშრომლები და მოხალისეები, თუმცა მეორე დღეს გაათავისუფლეს.[180]

უკრაინელთა კონტრშეტევა (16 მარტი – 2 აპრილი) რედაქტირება

უკრაინის მთავრობის განცხადებით, ჯარები კონტრშეტევაზე გადავიდნენ, რათა უკუეგდოთ რუსული ჯარების კიევთან მიახლოება. ბრძოლები გაიმართა ბუჩაში, ჰოსტომელსა და ირპინში.[181] მოწინააღმდეგე მხოლოდ შეზღუდული შეტევებით შემოიფარგლა კიევის ჩრდილო-დასავლეთიდან.[182]

17 მარტს უკრაინის თავდაცვის სამინისტრო იტყობინებოდა, რომ „უკანასკნელი 24–48 საათის განმავლობაში მოწინააღმდეგემ რაიმე მნიშვნელოვან წარმატებას ვერ მიაღწია“ და „ქაოტურ სროლებს“ მიმართა. ბრიტანეთის სამხედრო დაზვერვის მოხსენებაში აღნიშნული იყო, რომ რუსულმა ძალებმა „დიდი დანაკარგები“ განიცადეს და „მინიმალურ წინსვლას“ მიაღწიეს.[183]

18 მარტს უკრაინელებმა კიევზე თავდასხმის ორი ძირითადი მარშრუტი დაბლოკეს, რამდენადაც რუსულმა მხარემ ბორისპილისა და ბროვარის რაიონებში თავდასხმითი მოქმედებები შეწყვიტეს. უკრაინა დედაქალაქის გარშემო თავდაცვის მესამე ხაზზე მუშაობდა, მოწინააღმდეგე კი „ცინიკურად ესროდა“ ინფრასტრუქტურის ობიექტებს.[184]

19 მარტისთვის რუსეთი ოკუპირებულ ტერიტორიებზე გამაგრებას ცდილობდა. ამისათვის მუშაობდა მარაგების შევსებასა და ნაწილების პოზიციების გამაგრებაზე. Maxar-ის ფოტოსურათებზე ჩანდა, თუ როგორ თხრიდნენ ისინი სანგრებს და აკეთებდნენ მიწაყრილებს.[185]

20 მარტს სარაკეტო დარტყმები განახორციელეს კიევის რიგ რაიონებზე, მათ შორის იმ ნაწილზე, რომელსაც რუსეთი „უკრაინული სპეცნაზის სასწავლო ცენტრად“ მიიჩნევდა.[186]

21 მარტს უკრაინელებმა შეაჩერეს რუსების თავდასხმა ბროვარიზე. მოწინააღმდეგემ განაცხადა, რომ დაიკავა მიკოლაივკაში მდებარე უკრაინული სამეთაურო ბუნკერი. გავრცელებული ცნობების თანახმად, რუსული ძალები ჯერ კიდევ ცდილობდნენ სათანადო მატერიალურ-ტექნიკური უზრუნველყოფის ორგანიზებას, რაც საჭირო იყო კიევის ჩრდილო-დასავლეთიდან მსხვილი ოპერაციის ჩასატარებლად.[187]

უკრაინის თავდაცვის სამინისტროს ცნობით, 22 მარტს მათმა ჯარებმა შეძლეს კიევთან ახლოს მდებარე სტრატეგიულად მნიშვნელოვანი დაბა მაკარივის დაბრუნება.[188] 23 მარტს დაიკავეს სოფელი მოშჩუნი, 24 მარტს — პატარა დასახლება ლუკიანოვკა. დადასტურდა, რომ ლუკიანოვკასთან განადგურდა სამი რუსული ტანკი და ათი ქვეითთა საბრძოლო მანქანა, ხელში ჩაიგდეს რამდენიმე ჯავშანტექნიკა. ცნობების თანახმად, უკრაინელები სოფლის სიახლოვეს რუსული ნაწილების ალყაში მოქცევას ცდილობდნენ. იტყობინებოდნენ, რომ ირპინის 80% უკრაინის კონტროლის ქვეშ იყო. რუსეთმა ქალაქზე სარაკეტო დარტყმა განახორციელა.[189][190][191]

24 მარტს ატომური ენერგიის საერთაშორისო სააგენტომ გაავრცელა ინფორმაცია, რომ სლავუტიჩში გახსნილმა ცეცხლმა ხელი შეუშალა ჩერნობილის ატომურ ელექტროსადგურში პერსონალის როტაციას.[191]

25 მარტს ბრიტანეთის თავდაცვის სამინისტროს დაზვერვის შეფასებაში ნათქვამი იყო, რომ რამდენადაც რუსული ნაწილები უკან, მომარაგების ხაზებისაკენ იხევდნენ, უკრაინელები მათგან იბრუნებდნენ ქალაქებსა და თავდაცვით პოზიციებს კიევიდან ჩრდილოეთით 35 კილომეტრის რადიუსში. შეფასებაში ვარაუდობდნენ, რომ უკრაინული ძალები „გააგრძელებდნენ რუსული ნაწილების ჩრდილო-დასავლეთით, ჰოსტომელის აეროპორტისკენ განდევნას“.[192]

გავრცელებული ინფორმაციით, 26 მარტს რუსეთის აღმოსავლეთ სამხედრო ოლქის დამატებითი ძალები გაიგზავნა კიევ-ჩერნიჰივის მიმართულებით. ომის შემსწავლელი ინსტიტუტის შეფასებით, უკრაინელთა მოქმედებების შედეგად ჰოსტომელში შექმნილი ფრონტის ხაზის შვერილი („სოლი“) რამდენიმე მიმართულებიდან იყო დაუცველი და მუდმივი ზეწოლის ქვეშ იმყოფებოდა.[193]

ამავე დღეს გავრცელდა ინფორმაცია, რომ რუსი ჯარისკაცები თავისი ლიდერების წინააღმდეგ აჯანყებას იწყებდნენ. პოლკოვნიკი იური მედვედევი მაკარივში იბრძოდა, როდესაც 37-ე საგვარდიო მოტომსროლელი ბრიგადის სამხედრო მოსამსახურე, ცნობის თანახმად, დაეჯახა მას, მოატეხა ორივე ფეხი და სავარაუდოდ მოკლა.[14] „The Guardian“-ის მიხედვით, მიუხედავად იმისა, რომ სავარაუდოდ თავდასხმას ადგილი მართლაც ჰქონდა, ცოტა იყო მედვედევის სიკვდილის დამამტკიცებელი მასალები.[194]

27 მარტის ცნობით, რუსეთის 35-ე საერთო-საჯარისო არმიამ დაზარალებული ნაწილები ბელარუსში გადაისროლა. ჩერნობილის რაიონში მათ კიევის მიმართულებაზე აღმოსავლეთის სამხედრო ოლქის ძალებისათვის სამეთაურო პუნქტი შექმნეს. ომის შემსწავლელი ინსტიტუტის თანახმად, ოლქის მეთაური გენერალ-პოლკოვნიკი ალექსანდრე ჩაიკო „შესაძლოა პირადად მეთაურობდა ბელარუსში რუსული ჯარების გადაჯგუფებას და კიევზე დასავლეთიდან შეტევის ოპერაციის განახლებას.[3]

28 მარტს გავრცელდა ინფორმაცია, რომ ირპინი გაათავისუფლეს,[195] რაც 30 მარტს დადასტურდა.[196]

29 მარტს რუსეთის თავდაცვის მინისტრის მოადგილემ ალექსანდრე ფომინმა კიევისა და ჩერნიჰივის მიმართულებებიდან რუსული ჯარების გაყვანის შესახებ გამოაცხადა.[197]

30–31 მარტს მოწინააღმდეგემ ცეცხლი გაუხსნა კიევის აღმოსავლეთ და ჩრდილოეთ გარეუბნებს, სადაც უკანასკნელი დღეების განმავლობაში უკრაინელებმა ტერიტორიების დაბრუნება შეძლეს, და ასევე ირპინსა და მაკარივს. ამავე დროს, კონტრშეტევის ფონზე ბრძოლები გაიმართა ჰოსტომელთან; ცნობები გავრცელდა ბროვარის რაიონიდან რუსების უკან დახევის შესახებ. დიდი ბრიტანეთის თავდაცვის სამინისტროს მონაცემებით, „ქვედანაყოფთა შეზღუდული რაოდენობის მიუხედავად, რუსული ჯარები აგრძელებდნენ კიევის აღმოსავლეთით და დასავლეთით პოზიციების შენარჩუნებას. სავარაუდოდ, უახლოეს დღეებში ქალაქის გარეუბნებში მწვავე ბრძოლები უნდა გამართულიყო“.[198][199] კიევის მიმართულებით განხორციელებული საარტილერიო დარტყმები ოლქიდან ჯარების გაყვანის გადასაფარად გამოიყენეს. გასვლის დროს ტერიტორიები დანაღმეს. უკრაინელთა კონტრშეტევა უკანდახევის პარალელურად გაგრძელდა. ზოგიერთ ადგილას ჯარის გაყვანა უწესრიგოდ წარიმართა და ჯარების ნაწილი უკან დარჩა.[200]

1 აპრილს უკრაინულმა მხარემ 13 სოფლის დაბრუნების შესახებ განაცხადა.[201] ბროვარის მერის იჰორ საპოჟკოს ცნობით, რუსულმა ნაწილებმა „თითქმის მთლიანად დატოვეს“ ბროვარის რაიონი. მიმდინარეობდა დაბრუნებული ტერიტორიების „წმენდის“ ოპერაციები.[202] ამავე დღეს სოფელ გუტა-მეჟიჰირსკასთან ახლოს იპოვეს უკრაინელი ჟურნალისტის მაქს ლევინის ცხედარი, იგი ორ კვირაზე მეტხანს უგზო-უკვლოდ დაკარგულად ითვლებოდა. უკრაინის პროკურატურის განცხადებით, იგი რუსი ჯარისკაცების მიერ „ორი გასროლით“ იქნა მოკლული.[203]

2 აპრილს უკრაინის თავდაცვის სამინისტრომ დაადასტურა, რომ კონტროლი აღადგინეს კიევის ოლქის მთელ ტერიტორიაზე.[53] 3 აპრილს გავრცელდა ვიზუალური მტკიცებულებები იმისა, რომ უკრაინულმა მხარემ დაიბრუნა პრიპიატის რაიონი და ბელარუსთან მოსაზღვრე ტერიტორიები.[204]

შედეგები რედაქტირება

  მთავარი სტატია: ბუჩის ხოცვა-ჟლეტა.

მას შემდეგ, რაც უკრაინამ მთლიანად დაიბრუნა კიევის ოლქი, მისმა სამხედროებმა რუსული ჯარის გასვლის დროს დარჩენილი იზოლირებული კერების წმენდა დაიწყო. ომიშ შემსწავლელი ინსტიტუტის შეფასებით, ამ დარჩენილ ჯგუფებს ორგანიზებული წინააღმდეგობა არ გაუწევიათ. ორგანიზაციამ ასევე აღნიშნა, რომ უკან, ბელარუსსა და დასავლეთ რუსეთში გაყვანილი ჯარების ნაწილი „კიდევ ხანგრძლივი პერიოდის განმავლობაში იქნებოდა ბრძოლისუნარიანი“.[200]

უკრაინის ხელისუფლების განცხადებით, ქალაქ ბუჩაში 300-ზე მეტი მშვიდობიანი მოქალაქე სასამართლოსა და გამოძიების გარეშე დახოცეს. მათი ცხედრები რუსების გასვლის შემდეგ აღმოაჩინეს.[205] 4 აპრილის მდგომარეობით, კიევის მიმდებარე ქალაქებში 410 მშვიდობიანი მოსახლის ცხედარი აღმოჩნდა.[206]

იხილეთ აგრეთვე რედაქტირება

სქოლიო რედაქტირება

  1. ↑
    • Dickinson, Peter (29 მარტი, 2022). „Russia in retreat: Putin appears to admit defeat in the Battle for Kyiv“. Atlantic Council. ციტირების თარიღი: 2 აპრილი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date= და |date=-ში (დახმარება)
    • „Russia forced into humiliating retreat from Ukraine airport key to their battle plans“. The Telegraph. 31 მარტი, 2022. ციტირების თარიღი: 2 აპრილი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date= და |date=-ში (დახმარება)
    • „Russia 'failed to take Kyiv', Ukraine's capital was 'key objective', Pentagon says“. The Independent. 30 მარტი, 2022. ციტირების თარიღი: 2 აპრილი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date= და |date=-ში (დახმარება)
    • „Russia has effectively admitted defeat In Ukraine“. Al Jazeera. 30 მარტი, 2022. ციტირების თარიღი: 2 აპრილი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date= და |date=-ში (დახმარება)
    • „Russia in Broad Retreat From Kyiv, Seeking to Regroup From Battering“. New York Times. 2 მარტი, 2022. ციტირების თარიღი: 2 აპრილი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date= და |date=-ში (დახმარება)
    • „In villages near Kyiv, how Ukraine has kept Russia's army at bay“. Reuters. 30 მარტი, 2022. ციტირების თარიღი: 2 აპრილი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date= და |date=-ში (დახმარება)
  2. ↑ „Ukraine regained control of 'whole Kyiv region' says defence official“. Reuters. 2 აპრილი, 2022. ციტირების თარიღი: 2 აპრილი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date= და |date=-ში (დახმარება)
  3. ↑ 3.0 3.1 RUSSIAN OFFENSIVE CAMPAIGN ASSESSMENT, MARCH 27 en-US. ციტირების თარიღი: 2022-04-06
  4. ↑ RUSSIAN OFFENSIVE CAMPAIGN ASSESSMENT, MARCH 8. Institute for the Study of War (8 მარტი, 2022). ციტირების თარიღი: 2 აპრილი, 2022.
  5. ↑ 5.0 5.1 Demerly, Tom (4 მარტი, 2022). „Reports: Russian Airborne Forces Commander Killed by Sniper in Hostomel“. The Aviationist. ციტირების თარიღი: 19 მარტი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date= და |date=-ში (დახმარება)
  6. ↑ 6.0 6.1 6.2 Dónde están los combates ahora (Actualizaciones en vivo del 27 de febrero) es (27 თებერვალი, 2022). ციტირების თარიღი: 27 თებერვალი, 2022
  7. ↑ 7.0 7.1 7.2 Sabin, Lamiat (10 მარტი, 2022). „Ukrainian ambush destroys Russian tanks and 'kills top commander Colonel Andrei Zakharov'“. The Independent. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 13 მარტი, 2022. ციტირების თარიღი: 11 მარტი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date=, |date=, და |archive-date=-ში (დახმარება)
  8. ↑ 8.0 8.1 8.2 8.3 „Ukrainian military defeat tank regiment of Russian troops, eliminate commander Zakharov in Brovarsky district - Defense Intelligence“. Interfax Kyiv (ინგლისური). 10 მარტი, 2022. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 13 მარტი, 2022. ციტირების თარიღი: 10 მარტი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |accessdate=, |date=, და |archive-date=-ში (დახმარება)
  9. ↑ Herszenhorn, David. M.; McLear, Paul (8 აპრილი, 2022). „Ukraine’s 'iron general' is a hero, but he's no star“. Politico (ინგლისური). ციტირების თარიღი: 3 მაისი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date= და |date=-ში (დახმარება)
  10. ↑ Khurshudyan, Isabelle; O'Grady, Siobhán; Morris, Loveday (26 თებერვალი, 2022). „'Weapons to anyone': Across Ukraine, militias form as Russian forces near“. The Washington Post (ინგლისური). ISSN 0190-8286. OCLC 2269358. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 26 February 2022. ციტირების თარიღი: 27 თებერვალი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date= და |date=-ში (დახმარება)
  11. ↑ 11.0 11.1 11.2 „Zelensky appoints Pavliuk as Kyiv regional administration head, Moskaliov as JFO commander“. Interfax-Ukraine. 15 მარტი, 2015. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 15 მარტი, 2022. ციტირების თარიღი: 15 მარტი, 2015. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |accessdate=, |date=, და |archive-date=-ში (დახმარება)
  12. ↑ Band of others: Ukraine's legions of foreign soldiers are on the frontline. Politico (24 მარტი, 2022). ციტირების თარიღი: 2 მარტი, 2022
  13. ↑ 13.0 13.1 13.2 13.3 Mizokami, Kyle (24 February 2022). „Why Russian Forces Seized Chernobyl“. Popular Mechanics. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 25 February 2022. ციტირების თარიღი: 26 February 2022.
  14. ↑ 14.0 14.1 „Western official: Russian tank commander run over and killed by his own angry troops“. Times of Israel (ინგლისური). AFP. ციტირების თარიღი: 2022-03-26.
  15. ↑ Skovlund, Marty (25 February 2022). „Ukraine Claims Forces Shot Down Second Russian Il-76 Cargo Jet Amid Fierce Fighting“. Coffee or Die. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 26 February 2022. ციტირების თარიღი: 26 February 2022.
  16. ↑ Глущенко, Ольга (2022-02-25). „Двое российских захватчиков сдались в плен“. Украинская правда (რუსული). ციტირების თარიღი: 27 თებერვალი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date=-ში (დახმარება)
  17. ↑ Clark, Mason; Barros, George; Stepaneko, Kateryna (24 თებერვალი, 2022). „Russia-Ukraine Warning Update: Initial Russian Offensive Campaign Assessment“. Critical Threats (ინგლისური). American Enterprise Institute. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 25 თებერვალი, 2022. ციტირების თარიღი: 26 თებერვალი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date=, |date=, და |archivedate=-ში (დახმარება)
  18. ↑ Clark, Mason; Barros, George; Stepaneko, Kateryna (25 თებერვალი, 2022). „Russian Offensive Campaign Assessment, February 25, 2022“. Critical Threats (ინგლისური). American Enterprise Institute. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 26 თებერვალი, 2022. ციტირების თარიღი: 26 თებერვალი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date=, |date=, და |archivedate=-ში (დახმარება)
  19. ↑ Clark, Mason; Barros, George; Stepaneko, Kateryna (26 February 2022). „Russia-Ukraine Warning Update: Russian Offensive Campaign Assessment, February 26“. Critical Threats. American Enterprise Institute.
  20. ↑ Gogarty, Conor (2022-03-12). „Russian commanders killed in Ukraine including 'brutal warlord'“. WalesOnline (ინგლისური). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 13 მარტი, 2022. ციტირების თარიღი: 2022-03-12. ციტატა: „General Magomed Tushaev died when his Chechen special forces column, including 56 tanks, was obliterated near Hostomel.“ შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |archive-date=-ში (დახმარება)
  21. ↑ 21.0 21.1 „'Sent As Cannon Fodder': Locals Confront Russian Governor Over 'Deceived' Soldiers In Ukraine“. Radio Free Europe/Radio Liberty. 6 მარტი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |date=-ში (დახმარება)
  22. ↑ მამუკა მამულაშვილი:"მიმდინარეობს ბრძოლები კიევის გარშემო. 30 რუსული შვეულმფრენი იყო შემოსული, რამოდენიმე განადგურებულია". ციტირების თარიღი: 26 February 2022
  23. ↑ „Foreign fighters now on battlefield helping battle Russia: Ukraine“ (ინგლისური). Military Times. 7 მარტი, 2022. ციტირების თარიღი: 2 აპრილი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date= და |date=-ში (დახმარება)
  24. ↑ Cole, Brendan (25 February 2022). „Ukraine Forces Blow Up Bridge Near Kyiv to Halt Russian Tank Advance“. Newsweek.
  25. ↑ Skovlund, Marty (25 February 2022). „Ukrainian Troops Retake Key Airport From Russian Paratroopers“. Coffee or Die. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 25 February 2022. ციტირების თარიღი: 26 February 2022.
  26. ↑ „What we know about 64km-long Russian convoy headed for Kyiv“. 9News (ინგლისური). 2 მარტი, 2022. ციტირების თარიღი: 29 მარტი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |accessdate= და |date=-ში (დახმარება)
  27. ↑ „Russia has enough troops ready to take Kyiv, says former Ukraine defence chief“. The Guardian (ინგლისური). 2 მარტი, 2022. ციტირების თარიღი: 2 აპრილი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |accessdate= და |date=-ში (დახმარება)
  28. ↑ 28.0 28.1 Монгайт, Анна (25 თებერვალი, 2022). „Журналист из Киева рассказал о многочасовом бое за аэропорт Гостомеля“. Дождь (რუსული). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 28 თებერვალი, 2022. ციტირების თარიღი: 1 მარტი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date=, |date=, და |archive-date=-ში (დახმარება)
  29. ↑ Рагуцкая, Лилия (1 მარტი, 2022). „Кадыровцев, которые ехали напасть на Зеленского, уничтожили, – детали разведки“. Obozrevatel. ციტირების თარიღი: 19 მარტი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date= და |date=-ში (დახმარება)
  30. ↑ „Military briefing: Ukraine uses guerrilla counter-attacks to take fight to Russia“. Financial Times (ინგლისური). 1 აპრილი, 2022. ციტირების თარიღი: 2 აპრილი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |accessdate= და |date=-ში (დახმარება)
  31. ↑ „Russia says 200 Ukrainians 'eliminated' in airbase siege“. BBC News (ინგლისური). 25 თებერვალი, 2022. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 25 თებერვალი, 2022. ციტირების თარიღი: 1 მარტი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date=, |date=, და |archivedate=-ში (დახმარება)
  32. ↑ 32.0 32.1 Kyiv residents take up arms as Russia advances en-gb (25 თებერვალი, 2022). ციტირების თარიღი: 25 თებერვალი, 2022
  33. ↑ 33.0 33.1 „Помста за Луганськ 2014: біля Василькова збили ІЛ-76 із ворожими десантниками“. www.unian.ua (უკრაინული). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 26 თებერვალი, 2022. ციტირების თარიღი: 2022-02-26. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |archive-date=-ში (დახმარება)
  34. ↑ 34.0 34.1 „US officials say 2 Russian transport planes shot down over Ukraine“. Times of Israel. Associated Press. 26 თებერვალი, 2022. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 26 თებერვალი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |date= და |archive-date=-ში (დახმარება)
  35. ↑ 35.0 35.1 „Ukraine invasion: Russia gathers troops 'closer and closer' to Kyiv as Ukraine 'destroys' two Russian planes in battle over capital“. Sky News (ინგლისური). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2 მარტი, 2022. ციტირების თარიღი: 2 მარტი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date= და |archive-date=-ში (დახმარება)
  36. ↑ თარგი:Cite ne
  37. ↑ Eydoux, Thomas (24 თებერვალი, 2022). „Images show Russian army 27 km from centre of Kyiv“. France24 (ინგლისური). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 25 თებერვალი, 2022. ციტირების თარიღი: 25 თებერვალი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date=, |date=, და |archivedate=-ში (დახმარება)
  38. ↑ Tobias, Ben (7 March 2022). „Ukraine war: Chernobyl workers' 12-day ordeal under Russian guard“. BBC News (ინგლისური). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 9 მარტი, 2022. ციტირების თარიღი: 7 მარტი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date= და |archive-date=-ში (დახმარება)
  39. ↑ 39.0 39.1 Dress, Bradley. (2022-02-25) Video shows Ukrainian fighter jet shot down over Kyiv, officials say en. ციტირების თარიღი: 2022-02-26
  40. ↑ 40.0 40.1 „У результаті російської атаки згорів найбільший в світі літак «Мрія»“. Radio Free Europe/Radio Liberty (უკრაინული). 27 თებერვალი, 2022. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 28 თებერვალი, 2022. ციტირების თარიღი: 28 თებერვალი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date=, |date=, და |archivedate=-ში (დახმარება)
  41. ↑ „According to preliminary data, up to 50 servicemen, 200-300 civilians killed under shelling, during fighting in Irpin“. Interfax (ინგლისური). 30 მარტი, 2022. ციტირების თარიღი: 4 აპრილი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date= და |date=-ში (დახმარება)
  42. ↑ „Since start of Russian invasion, 222 people died in Kyiv, of which 60 civilians, incl four children – Kyiv City State Administration“. Interfax (ინგლისური). 18 მარტი, 2022. ციტირების თარიღი: 4 აპრილი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date= და |date=-ში (დახმარება)
  43. ↑ „More than 1.2 thousand people died at hands of occupiers in Kyiv region, - Venedyktova“. Censor.NET (ინგლისური). ციტირების თარიღი: 15 აპრილი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date=-ში (დახმარება)
  44. ↑ „UK could sanction Russian generals suspected of war crimes, says Kit Malthouse“. uk.news.yahoo.com (ინგლისური). ციტირების თარიღი: 15 აპრილი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date=-ში (დახმარება)
  45. ↑ „Eighty-nine residents killed, 167 residential buildings damaged in Kyiv during war – Kyiv City Administration“. Interfax-Ukraine (ინგლისური). ციტირების თარიღი: 15 აპრილი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date=-ში (დახმარება)
  46. ↑ „Battle underway for airbase on Kyiv outskirts“. France 24. Agence France-Presse. 24 თებერვალი, 2022. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 25 თებერვალი, 2022. ციტირების თარიღი: 25 თებერვალი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date=, |date=, და |archive-date=-ში (დახმარება)
  47. ↑ 47.0 47.1 Vanderklippe, Nathan; MacKinnon, Mark (24 თებერვალი, 2022). „Russian troops advancing toward Kyiv as war rages throughout Ukraine“. The Globe and Mail. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 25 თებერვალი, 2022. ციტირების თარიღი: 25 თებერვალი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date=, |date=, და |archive-date=-ში (დახმარება)
  48. ↑ 48.0 48.1 48.2 Trifonov, Yaroslav; Forrest, Brett (25 თებერვალი, 2022). „Russian Forces Close In on Ukraine's Capital, Bombing Intensifies“. The Wall Street Journal. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 25 თებერვალი, 2022. ციტირების თარიღი: 25 თებერვალი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date=, |date=, და |archive-date=-ში (დახმარება)
  49. ↑ Lister, Tim; Pennington, Josh; McGee, Luke; Gigova, Radina (7 მარტი, 2022). „'A family died... in front of my eyes': Civilians killed as Russian military strike hits evacuation route in Kyiv suburb“. CNN (ინგლისური). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 7 მარტი, 2022. ციტირების თარიღი: 9 March 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |date= და |archivedate=-ში (დახმარება)
  50. ↑ „Bucha, Vorzel, Hostomel under enemy's control, situation remains critical“. Ukrinform (ინგლისური). 7 მარტი, 2022. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 9 მარტი, 2022. ციტირების თარიღი: 9 მარტი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date=, |date=, და |archivedate=-ში (დახმარება)
  51. ↑ „"Irpin can't be bought, Irpin fights": Mayor refuses Russian demand to surrender“. CNN (ინგლისური). 8 მარტი, 2022. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 9 მარტი, 2022. ციტირების თარიღი: 8 მარტი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date=, |date=, და |archivedate=-ში (დახმარება)
  52. ↑ Qena, Nebi; Karmanau, Yuras. „Moscow says it will curb assault on Kyiv, Chernihiv; Russian troops seen withdrawing“. www.timesofisrael.com (ინგლისური). ციტირების თარიღი: 2022-04-02.
  53. ↑ 53.0 53.1 „Ukraine war latest: Ukraine says it has retaken entire Kyiv region“. BBC News (ინგლისური). 2 აპრილი, 2022. ციტირების თარიღი: 5 აპრილი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date= და |date=-ში (დახმარება)
  54. ↑ „Kyiv region "liberated" from Russian forces, senior Ukrainian defense official says“. CNN (ინგლისური). 2 აპრილი, 2022. ციტირების თარიღი: 5 აპრილი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date= და |date=-ში (დახმარება)
  55. ↑ Saunders, Thomas; Wood, Poppy (24 თებერვალი, 2022). „Ukraine invasion map: Where Russia's troops have attacked in the war so far and how Putin will target Kyiv“. i (ინგლისური). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 25 თებერვალი, 2022. ციტირების თარიღი: 25 თებერვალი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date=, |date=, და |archive-date=-ში (დახმარება)
  56. ↑ „Fresh pre-dawn explosions heard in Ukraine's capital, Kyiv, with reports Russian plane downed“. ABC News Australia (ინგლისური). 25 თებერვალი, 2022. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 25 თებერვალი, 2022. ციტირების თარიღი: 25 თებერვალი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date=, |date=, და |archive-date=-ში (დახმარება)
  57. ↑ „Ukraine loses control of Chernobyl nuclear site, amid battles in Kyiv outskirts“. The Times of Israel (ინგლისური). 24 თებერვალი, 2022. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 25 თებერვალი, 2022. ციტირების თარიღი: 25 თებერვალი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date=, |date=, და |archive-date=-ში (დახმარება)
  58. ↑ 58.0 58.1 Karmanau, Yuras; Heintz, Jim; Isachenkov, Vladimir; Litvinova, Dasha (24 თებერვალი, 2022). „Explosions heard in Kyiv as Russia presses Ukraine assault“. Associated Press (ინგლისური). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 25 თებერვალი, 2022. ციტირების თარიღი: 25 თებერვალი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date=, |date=, და |archive-date=-ში (დახმარება)
  59. ↑ Talmazan, Yuliya; Smith, Alexander; Shabbad, Rebecca; Elbaum, Rachel (24 თებერვალი, 2022). „Ukraine president warns of Russian saboteurs in Kyiv as U.S., allies pile on new sanctions“. NBC News (ინგლისური). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 25 თებერვალი, 2022. ციტირების თარიღი: 25 თებერვალი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date=, |date=, და |archive-date=-ში (დახმარება)
  60. ↑ Channon, Max. (2022-02-25) Ukraine 'halts Russian advance' on city, reports UK MoD en. ციტირების თარიღი: 2022-02-27
  61. ↑ 61.0 61.1 61.2 61.3 Russian forces advance on Kyiv: fighting on fourth day of invasion en (2022-02-27). ციტირების თარიღი: 2022-02-27
  62. ↑ Shy, Liz (23 აპრილი, 2022). „The Belarusian railway workers who helped thwart Russia's attack on Kyiv“. Washington Post (ინგლისური). ციტირების თარიღი: 25 აპრილი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date= და |date=-ში (დახმარება)
  63. ↑ Roblin, Sebastien (25 თებერვალი, 2022). „Pictures: In Battle for Hostomel, Ukraine Drove Back Russia’s Attack Helicopters and Elite Paratroopers“. 19FortyFive. ციტირების თარიღი: 2 მაისი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date= და |date=-ში (დახმარება)
  64. ↑ „Battle Underway for Airbase on Kyiv Outskirts“. The Moscow Times (ინგლისური). 24 თებერვალი, 2022. ციტირების თარიღი: 2 მაისი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date= და |date=-ში (დახმარება)
  65. ↑ Willis, Haley; Tiefenthäler, Ainara; Froliak, Masha (24 თებერვალი, 2022). „Russian helicopters attack an airport near Kyiv“. The New York Times (ინგლისური). ISSN 0362-4331. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 25 თებერვალი, 2022. ციტირების თარიღი: 25 თებერვალი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date=, |date=, და |archive-date=-ში (დახმარება)
  66. ↑ Roblin, Sebastien (27 თებერვალი, 2022). „Pictures: In Battle For Hostomel, Ukraine Drove Back Russia's Attack Helicopters And Elite Paratroopers“. 19FortyFive. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 26 თებერვალი, 2022. ციტირების თარიღი: 28 თებერვალი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date=, |date=, და |archive-date=-ში (დახმარება)
  67. ↑ „Battle Underway for Airbase on Kyiv Outskirts“. The Moscow Times. AFP. 24 თებერვალი, 2022. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 25 თებერვალი, 2022. ციტირების თარიღი: 25 თებერვალი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date=, |date=, და |archive-date=-ში (დახმარება)
  68. ↑ Aaron Patrick. (4 მარტი, 2022) Why Russia's military strategy is failing. Financial Review. ციტირების თარიღი: 1 აპრილი, 2022
  69. ↑ 69.0 69.1 „Ukraine asks for fighters of all ages, reports city lost, but successes elsewhere“. The Times of Israel (ინგლისური). 25 თებერვალი, 2022. OCLC 969749342. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 27 თებერვალი, 2022. ციტირების თარიღი: 1 მარტი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date=, |date=, და |archive-date=-ში (დახმარება)
  70. ↑ Roblin, Sebastien (2022-02-25). „Pictures: In Battle for Hostomel, Ukraine Drove Back Russia's Attack Helicopters and Elite Paratroopers“. 19FortyFive (ინგლისური). ციტირების თარიღი: 2022-03-20.
  71. ↑ Adcox, Abigail (24 თებერვალი, 2022). „Ukraine says forces regained control of airport taken by Russians“. The Washington Examiner. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 25 თებერვალი, 2022. ციტირების თარიღი: 25 თებერვალი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date=, |date=, და |archive-date=-ში (დახმარება)
  72. ↑ Hyde, Lily (24 თებერვალი, 2022). „Russians tighten noose around Kyiv as Putin pushes for Ukraine to disarm“. Politico. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 25 თებერვალი, 2022. ციტირების თარიღი: 25 თებერვალი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date=, |date=, და |archive-date=-ში (დახმარება)
  73. ↑ Russia claims to take control of Hostomel airport just outside Kyiv en-US. The Times of Israel. ციტირების თარიღი: 2022-02-25
  74. ↑ Marson, James (2022-03-03). „Putin Thought Ukraine Would Fall Quickly. An Airport Battle Proved Him Wrong“. The Wall Street Journal (ინგლისური). Dow Jones & Company. eISSN 1042-9840. ISSN 0099-9660. OCLC 781541372. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2022-03-07. ციტირების თარიღი: 2022-03-08.
  75. ↑ Doucet, Lyse (25 თებერვალი, 2022). „Ukraine conflict: Kyiv braces for Russian assault“. BBC News. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 25 თებერვალი, 2022. ციტირების თარიღი: 26 თებერვალი, 2022. ციტატა: „On Friday afternoon, Russia's defence ministry announced it had captured the Antonov airport, using 200 helicopters and a landing force in order to take the base to the north of Kyiv from Ukraine. Western intelligence officials warned earlier that Russia was building an "overwhelming force" to take control of the city.“ შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date=, |date=, და |archive-date=-ში (დახმარება)
  76. ↑ „The fight for Kyiv: Ukrainians offer resistance but know the biggest battle is ahead“. The Independent. 25 თებერვალი, 2022. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 26 თებერვალი, 2022. ციტირების თარიღი: 26 თებერვალი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date=, |date=, და |archive-date=-ში (დახმარება)
  77. ↑ Українські військові під Києвом зупинили колону російських танків. Gazeta (25 თებერვალი, 2022). ციტირების თარიღი: 25 თებერვალი, 2022
  78. ↑ Ukraine capital under missile fire as Russian troops advance. Euronews (25 თებერვალი, 2022). ციტირების თარიღი: 25 თებერვალი, 2022
  79. ↑ „Українські військові під Києвом зупинили колону російських танків“. Gazeta (Ukrainian). 25 თებერვალი, 2022. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 25 თებერვალი, 2022. ციტირების თარიღი: 25 თებერვალი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date=, |date=, და |archive-date=-ში (დახმარება)
  80. ↑ „Ukraine capital under missile fire as Russian troops advance“. Euronews. 25 თებერვალი, 2022. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 24 თებერვალი, 2022. ციტირების თარიღი: 25 თებერვალი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date=, |date=, და |archive-date=-ში (დახმარება)
  81. ↑ „Ukraine crisis: Russia plans to break into Kyiv with tanks - gov't adviser“. The Jerusalem Post. 25 თებერვალი, 2022. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 25 თებერვალი, 2022. ციტირების თარიღი: 25 თებერვალი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date=, |date=, და |archive-date=-ში (დახმარება)
  82. ↑ „ЗСУ ведуть бій в районах Димера та Іванкова на Київщині - Генштаб“. Ukrinform. 25 თებერვალი, 2022. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 25 თებერვალი, 2022. ციტირების თარიღი: 25 თებერვალი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date=, |date=, და |archive-date=-ში (დახმარება)
  83. ↑ „Russia claims to take control of Hostomel airport just outside Kyiv“. Times of israel (ინგლისური). AP. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 25 თებერვალი, 2022. ციტირების თარიღი: 25 თებერვალი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date= და |archive-date=-ში (დახმარება)
  84. ↑ „Окупанти обстрілюють "градами" місто Іванків на Київщині: є жертви серед цивільного населення“. Інформаційне агентство Українські Національні Новини (УНН) (უკრაინული). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 25 თებერვალი, 2022. ციტირების თარიღი: 25 თებერვალი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date= და |archive-date=-ში (დახმარება)
  85. ↑ „Україна втратила понад 20 робіт Марії Примаченко внаслідок нападу Росії – Литовченко“ [Ukraine lost more than 20 works by Maria Primachenko as a result of the attack by Russia – Litovchenko]. Radio Svoboda (უკრაინული). 28 თებერვალი, 2022. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 28 თებერვალი, 2022. ციტირების თარიღი: 28 თებერვალი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date=, |date=, და |archive-date=-ში (დახმარება)
  86. ↑ Tsvetkova, Maria (26 თებერვალი, 2022). „Kyiv braces for assault as Russia, Ukraine signal possibility of talks“. Financial Post (ინგლისური). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 26 თებერვალი, 2022. ციტირების თარიღი: 26 თებერვალი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date=, |date=, და |archive-date=-ში (დახმარება)
  87. ↑ Ukraine invasion: Video appears to show home troops in firefight with Russians near Ivankiv en. ციტირების თარიღი: 27 თებერვალი, 2022
  88. ↑ Abdurasulov, Abdujalil. „Town under Russian control 'not losing spirit'“. BBC News. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 5 მარტი, 2022. ციტირების თარიღი: 2 მარტი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date= და |archive-date=-ში (დახმარება)
  89. ↑ „Буча, Ірпінь, Гостомель: Кулеба назвав найнебезпечніші місця Київської області“. Depo Kyiv (უკრაინული). 2 მარტი, 2022. ციტირების თარიღი: 18 მარტი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date= და |date=-ში (დახმარება)
  90. ↑ Рагуцкая, Лилия (1 მარტი, 2022). „Кадыровцев, которые ехали напасть на Зеленского, уничтожили, – детали разведки“. Obozrevatel (რუსული). ციტირების თარიღი: 19 მარტი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date= და |date=-ში (დახმარება)
  91. ↑ „ЗСУ знищили кадирівців, що планували вбити Зеленського - розвідка“. Pravda (უკრაინული). 1 მარტი, 2022. ციტირების თარიღი: 19 მარტი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date= და |date=-ში (დახმარება)
  92. ↑ Пнин, Тимофей (2 მარტი, 2022). „"На улицах трупы не первый день лежат". Как выживают в Гостомеле, где бои идут уже неделю“. zona.media (რუსული). ციტირების თარიღი: 19 მარტი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date= და |date=-ში (დახმარება)
  93. ↑ „Ukrainian Armed Forces take control of Hostomel – intelligence“. Ukrinform (4 მარტი, 2022). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 5 მარტი, 2022. ციტირების თარიღი: 5 მარტი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date= და |archive-date=-ში (დახმარება)
  94. ↑ Photos from the battlefield in Gostomel. ციტირების თარიღი: 5 მარტი, 2022
  95. ↑ Rogon, Tom (4 მარტი, 2022). „In Hostomel losses, a microcosm of Russia's growing Ukraine crisis“. Washington Examiner. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 5 მარტი, 2022. ციტირების თარიღი: 5 მარტი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date=, |date=, და |archive-date=-ში (დახმარება)
  96. ↑ 96.0 96.1 „"Заканчиваем оптимистично": у Зеленского подвели итоги 8-го дня войны с РФ“. charter97. 4 მარტი, 2022. ციტირების თარიღი: 19 მარტი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date= და |date=-ში (დახმარება)
  97. ↑ 97.0 97.1 97.2 97.3 „ЗСУ взяли під контроль Гостомель – розвідка“. Ukrinform. 4 მარტი, 2022. ციტირების თარიღი: 19 მარტი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date= და |date=-ში (დახმარება)
  98. ↑ „Heavy shelling is heard west and northwest of Kyiv, as two children are reported dead“. CNN. 6 მარტი, 2022. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2022-03-25. ციტირების თარიღი: 12 აპრილი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date= და |date=-ში (დახმარება)
  99. ↑ Roblin, Sebastien (25 თებერვალი, 2022). „Pictures: In Battle For Hostomel, Ukraine Drove Back Russia's Attack Helicopters And Elite Paratroopers“. 19FortyFive. ციტირების თარიღი: 18 მარტი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date= და |date=-ში (დახმარება)
  100. ↑ „Гостомель. Спецназ ГУР уничтожил 20 боевых машин российского десанта, идет бой – видео“. news.liga.net. 3 მარტი, 2022. ციტირების თარიღი: 19 მარტი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date= და |date=-ში (დახმარება)
  101. ↑ Ukraine vows to keep fighting as Russian forces close on Kyiv.
  102. ↑ Russia Tries to Terrorize Ukraine with Images of Chechen Soldiers.
  103. ↑ Wiehe, Noelle (4 მარტი, 2022). „RUSSIAN GENERAL KILLED IN UKRAINE FIGHTING, PUTIN CONFIRMS“. Coffee Or Die. ციტირების თარიღი: 19 მარტი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date= და |date=-ში (დახმარება)
  104. ↑ „Fights for Gostomel – Valery Chibineev died defending Ukraine from Russian occupiers“. Juan News. 4 მარტი, 2022. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2022-03-07. ციტირების თარიღი: 19 მარტი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date= და |date=-ში (დახმარება)
  105. ↑ „Ворог контролює Бучу, Ворзель і Гостомель: у МВС заявляють про критичну ситуацію в містах“. Ukrinform. 7 მარტი, 2022. ციტირების თარიღი: 19 მარტი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date= და |date=-ში (დახმარება)
  106. ↑ Тюпка, Ярослава (17 მარტი, 2022). „Неделя в подвале под дулами оккупантов: история пленного ведущего Апостроф TV, которому удалось вырваться из лап россиян“. apostrophe.ua. ციტირების თარიღი: 20 მარტი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date= და |date=-ში (დახმარება)
  107. ↑ „Во время раздачи хлеба и лекарств. Российские оккупанты расстреляли мэра Гостомеля“. Novy Chas (რუსული). 7 მარტი, 2022. ციტირების თარიღი: 7 მარტი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |accessdate= და |date=-ში (დახმარება)
  108. ↑ Tsvetkova, Maria (2022-02-26). „Kyiv braces for assault as Russia, Ukraine signal possibility of talks“. Financial Post (ინგლისური). ციტირების თარიღი: 2022-02-26.
  109. ↑ „На Донбасі збили російський вертоліт і штурмовик“. portal.lviv.ua (უკრაინული). ციტირების თარიღი: 2022-02-26.
  110. ↑ „U.S. intel helped Ukraine protect air defenses, shoot down Russian plane carrying hundreds of troops“. NBC News. April 26, 2022.
  111. ↑ „Васильків – під контролем українських військових, бої закінчуються – влада“ (უკრაინული). Radio Svoboda. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 26 თებერვალი, 2022. ციტირების თარიღი: 26 თებერვალი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date= და |archive-date=-ში (დახმარება)
  112. ↑ Держспецзв'язку uk. ციტირების თარიღი: 26 თებერვალი, 2022
  113. ↑ „Fight for Vasylkiv ends with victory of Ukrainian Armed Forces – official“. Trend.Az (ინგლისური). 26 თებერვალი, 2022. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 26 თებერვალი, 2022. ციტირების თარიღი: 26 თებერვალი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date=, |date=, და |archive-date=-ში (დახმარება)
  114. ↑ „Vasylkiv: why this small Ukrainian town is now a big Russian target“. the Guardian (ინგლისური). 28 თებერვალი, 2022. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 1 მარტი, 2022. ციტირების თარიღი: 28 თებერვალი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date=, |date=, და |archive-date=-ში (დახმარება)
  115. ↑ Mayor of town south of Kyiv speaks of heavy fighting in streets en. CNN (25 თებერვალი, 2022). ციტირების თარიღი: 26 თებერვალი, 2022
  116. ↑ Trofimov, Yaroslav (26 თებერვალი, 2022). „Russia's Assault on Ukraine Presses Forward as Street Battles Rage in Kyiv“. Wall Street Journal. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 26 თებერვალი, 2022. ციტირების თარიღი: 26 თებერვალი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date=, |date=, და |archive-date=-ში (დახმარება)
  117. ↑ „Fight for Vasylkiv ends with victory of Ukrainian Armed Forces – official“. AzerNews.az (ინგლისური). 26 თებერვალი, 2022. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 27 თებერვალი, 2022. ციტირების თარიღი: 26 თებერვალი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date=, |date=, და |archive-date=-ში (დახმარება)
  118. ↑ Trofimov, Yaroslav; Cullison, Alan; Forrest, Brett; Simmons, Ann M. (25 თებერვალი, 2022). „Russia Bombs Ukraicnian Capital, Kyiv“. Wall Street Journal. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 24 თებერვალი, 2022. ციტირების თარიღი: 25 თებერვალი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date=, |date=, და |archive-date=-ში (დახმარება)
  119. ↑ Video shows explosion after fighter jet shot down, official says - CNN Video, https://www.cnn.com/videos/world/2022/02/25/explosion-kyiv-skies-chance-vpx.cnn. წაკითხვის თარიღი: 2022-02-26
  120. ↑ Bengali, Shashank; Santora, Marc (25 თებერვალი, 2022). „Russian troops enter the outskirts of Kyiv“. The New York Times. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 25 თებერვალი, 2022. ციტირების თარიღი: 25 თებერვალი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date=, |date=, და |archive-date=-ში (დახმარება)
  121. ↑ 121.0 121.1 Cecil, Nicholas; Burford, Rachel; Bond, David; Stewart, Will (25 თებერვალი, 2022). „Vladimir Putin's bloody invasion brings terror to Ukraine capital Kyiv“. London Evening Standard. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 25 თებერვალი, 2022. ციტირების თარიღი: 25 თებერვალი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date=, |date=, და |archive-date=-ში (დახმარება)
  122. ↑ Putin tells Ukrainian military to overthrow Zelensky – follow live en (25 თებერვალი, 2022). ციტირების თარიღი: 25 თებერვალი, 2022
  123. ↑ Ukraine-Russia news live: Troops enter Kyiv as Putin makes offer of Minsk peace talks en. ციტირების თარიღი: 25 თებერვალი, 2022
  124. ↑ Stern, David L.; Dixon, Robyn; Harlan, Chico; Cheng, Amy; Lamothe, Dan; Beachum, Lateshia; Meryl, Kornfield; Paúl, María Luisa; Francis, Ellen (26 თებერვალი, 2022). „U.S. will sanction Putin as Russian forces close in on Kyiv“. Washington Post. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 26 თებერვალი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |date= და |archive-date=-ში (დახმარება)
  125. ↑ Reuters (2022-02-26). „Ukraine military says it repels Russian troops' attack on Kyiv base“. Reuters (ინგლისური). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 26 თებერვალი, 2022. ციტირების თარიღი: 2022-02-26. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |archive-date=-ში (დახმარება)
  126. ↑ „Kyiv hydroelectric power plant controlled by Russian troops - Ifax“. Reuters (ინგლისური). 2022-02-26. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 26 თებერვალი, 2022. ციტირების თარიღი: 2022-02-26. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |archive-date=-ში (დახმარება)
  127. ↑ „Kyiv hydroelectric power plant controlled by Russian troops - Ifax“. National Post (ინგლისური). 2022-02-26. ციტირების თარიღი: 2022-02-26.
  128. ↑ „Київська ГЕС повністю під контролем України – міністр енергетики“. Інтерфакс-Україна (უკრაინული). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 26 თებერვალი, 2022. ციტირების თარიღი: 2022-02-26. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |archive-date=-ში (დახმარება)
  129. ↑ „Українські ППО збили націлену в дамбу Київського водосховища ракету - "Укрводшлях"“. Інтерфакс-Україна (უკრაინული). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 26 თებერვალი, 2022. ციტირების თარიღი: 2022-02-26. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |archive-date=-ში (დახმარება)
  130. ↑ „Update on Russian invasion: Vasylkiv hit with Russian missiles, oil depot nearby on fire“. UkrInform. 27 თებერვალი, 2022. ციტირების თარიღი: 27 თებერვალი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date= და |date=-ში (დახმარება)
  131. ↑ „Russia hits Ukraine fuel supplies, airfields in new attacks“. AP NEWS (ინგლისური). 2022-02-26. ციტირების თარიღი: 2022-02-27.
  132. ↑ News, B. N. O. (27 თებერვალი, 2022). „Radioactive waste disposal site near Kyiv hit by airstrike“. ციტირების თარიღი: 27 თებერვალი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date= და |date=-ში (დახმარება)
  133. ↑ „Russia hits Kyiv Region’s Vasylkiv with cruise or ballistic missiles“. www.ukrinform.net (ინგლისური). ციტირების თარიღი: 2022-02-27.
  134. ↑ Francesca Ebel. (February 27, 2022) Kyiv mayor proud of citizens' spirit, anxious about future. Associated Press. ციტირების თარიღი: 28 თებერვალი, 2022.
  135. ↑ Denysenko: Column of Russian military equipment near Makariv, Kyiv region destroyed. Interfax Ukraine (2022-02-28). ციტირების თარიღი: 28 თებერვალი, 2022.
  136. ↑ „As a result of the airstrike in Brovary, six people were injured - the mayor“. Interfax Ukraine. 2022-02-28. ციტირების თარიღი: 28 თებერვალი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |accessdate=-ში (დახმარება)
  137. ↑ Trofimov, Yaroslav (2022-02-28). „Ukraine, Russia Fail to Agree on Cease-Fire, as Moscow Shelling Kills Civilians“. Wall Street Journal (ინგლისური). ISSN 0099-9660. ციტირების თარიღი: 2022-02-28.
  138. ↑ „Ukraine says Russia targeting civilians as missiles hit Kyiv TV tower“. the Guardian (ინგლისური). 2022-03-01. ციტირების თარიღი: 2022-03-02.
  139. ↑ „Piovono bombe sui quartieri di Kiev. Biden: "Putin deve pagare"“. ilGiornale.it (იტალიური). 2022-03-01. ციტირების თარიღი: 2022-03-02.
  140. ↑ „Novas explosões são ouvidas em Kiev, capital da Ucrânia“. www.romanews.com.br (რუმინული). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2022-03-03. ციტირების თარიღი: 2022-03-02.
  141. ↑ Evan Hill; Muyi Xiao; Dmitry Khavin (2022-03-01). „Videos verified by The Times show devastated apartment buildings in a town just northwest of Kyiv“. The New York Times. ციტირების თარიღი: 2022-03-02.
  142. ↑ „უკრაინის გენშტაბი: მტერი კიევთან მიახლოებას ყველა მიმართულებით ცდილობს, თუმცა ყველგან დანაკარგი აქვს“. imedinews.ge. 2 მარტი 2022. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2 მარტი 2022. ციტირების თარიღი: 2 მარტი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date=-ში (დახმარება)
  143. ↑ „Макарів Київської області звільнено, українські військові там закріпилися – Генштаб“. Radio Svoboda (უკრაინული). 2 მარტი, 2022. ციტირების თარიღი: 2 მარტი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |accessdate= და |date=-ში (დახმარება)
  144. ↑ „Klitschko: Large number of tanks coming in from Belarus, Kyiv preparing for defense“ (ინგლისური). Ukrinform. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 3 მარტი, 2022. ციტირების თარიღი: 2 მარტი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date= და |archive-date=-ში (დახმარება)
  145. ↑ „Kyiv Mayor Klitschko Says Russian Troops Plan To Surround City, Vows To Fight“ (ინგლისური). RadioFreeEurope/RadioLiberty. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 3 მარტი, 2022. ციტირების თარიღი: 2 მარტი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date= და |archive-date=-ში (დახმარება)
  146. ↑ Olha Hluschenko (5 მარტი, 2022). „Civilian car shelled near Kyiv: two dead, four injured“. Pravda (ინგლისური). ციტირების თარიღი: 6 მარტი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |accessdate= და |date=-ში (დახმარება)
  147. ↑ „Russian Air Strike Kills Six People In Village Near Kyiv“. Radio Free Europe/Radio Liberty. 4 მარტი, 2022. ციტირების თარიღი: 6 მარტი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |accessdate= და |date=-ში (დახმარება)
  148. ↑ „Russian Offensive Campaign Assessment, March 4“. Institute for the Study of War. 4 მარტი, 2022. ციტირების თარიღი: 7 მარტი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |accessdate= და |date=-ში (დახმარება)
  149. ↑ „At least 13 civilians killed in air strike on Ukrainian bread factory – emergency services“. Reuters (ინგლისური). 7 მარტი, 2022. ციტირების თარიღი: 7 მარტი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |accessdate= და |date=-ში (დახმარება)
  150. ↑ „Russian Tanks Advance Towards Kyiv, Civilians Help Guard Checkpoints“. NDTV. Agence France-Presse. 10 მარტი, 2022. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 13 მარტი, 2022. ციტირების თარიღი: 11 მარტი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date=, |date=, და |archive-date=-ში (დახმარება)
  151. ↑ Glushchenko, Olga (10 მარტი, 2022). „Украинская армия совершила под Киевом контратаку и уничтожила 5 вражеских танков – МВД“. Ukrayinska Pravda (რუსული). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 13 მარტი, 2022. ციტირების თარიღი: 11 მარტი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date=, |date=, და |archive-date=-ში (დახმარება)
  152. ↑ Sabin, Lamiat (10 მარტი, 2022). „Ukrainian ambush destroys Russian tanks and 'kills top commander Colonel Andrei Zakharov'“. The Independent (ინგლისური). ციტირების თარიღი: 11 მარტი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date= და |date=-ში (დახმარება)
  153. ↑ „Окупанти розстріляли автомобіль з пенсіонерами у Макарові“ [The occupiers shot a car with pensioners in Makarov]. TSN (უკრაინული). 10 მარტი, 2022. ციტირების თარიღი: 11 მარტი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date= და |date=-ში (დახმარება)
  154. ↑ desk, The Kyiv Independent news. (2022-02-27) A 9-story residential building in Bucha was hit by a Russian strike, casualties are unknown. en-US. ციტირების თარიღი: 2022-02-27
  155. ↑ „Blasts heard in Kyiv, fighting reported in vicinity“. Reuters. 27 თებერვალი, 2022. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 27 თებერვალი, 2022. ციტირების თარიღი: 27 თებერვალი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date=, |date=, და |archive-date=-ში (დახმარება)
  156. ↑ Ukrainian military blow up bridge outside of Kyiv to slow down Russian troops.. Kyiv Independent (February 27, 2022). ციტირების თარიღი: 28 თებერვალი, 2022.
  157. ↑ Новини України: Ірпінь зачистили від російських окупантів. ციტირების თარიღი: 27 თებერვალი, 2022
  158. ↑ Ворона, Галина (28 თებერვალი, 2022). „У Бучі знищили колону ворожої техніки – відео від мера Федорука“. Big Kyiv. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 6 მარტი, 2022. ციტირების თარიღი: 5 მარტი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date=, |date=, და |archive-date=-ში (დახმარება)
  159. ↑ CNN (2022-03-02). „There's extensive damage and casualties following clashes on the outskirts of Kyiv“. CNN (ინგლისური). ციტირების თარიღი: 2022-03-02.
  160. ↑ Tim Lister; Josh Pennington; Julia Hollingsworth; Radina Gigova (6 მარტი, 2022). „Fears grow for safety of civilians fleeing Ukrainian cities after deadly explosion at checkpoint“. CNN (ინგლისური). ციტირების თარიღი: 6 მარტი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |accessdate= და |date=-ში (დახმარება)
  161. ↑ Чорна, Валентина. (6 მარტი, 2022) Загинули дві дитини і батьки: в Ірпені армія РФ обстріляла людей під час евакуації uk. Fakty i Kommentarii. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2022-03-06. ციტირების თარიღი: 6 მარტი, 2022.
  162. ↑ „Guerra Ucraina-Russia, attacchi sui civili: stop evacuazioni a Mariupol“. Adnkronos (იტალიური). 6 მარტი, 2022. ციტირების თარიღი: 6 მარტი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |accessdate= და |date=-ში (დახმარება)
  163. ↑ Victor I. Nava (7 მარტი, 2022). „Ukraine denounces Russian operated 'humanitarian corridors' amid reports it violated previous ceasefire“. The Washington Examiner (ინგლისური). ციტირების თარიღი: 7 მარტი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |accessdate= და |date=-ში (დახმარება)
  164. ↑ 164.0 164.1 Рощіна, Олена (7 მარტი, 2022). „Російські військові вбили голову Гостомеля і поранили мера Бучі“. Ukrayinska Pravda (უკრაინული). ციტირების თარიღი: 7 მარტი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |accessdate= და |date=-ში (დახმარება)
  165. ↑ „Russian convoy outside Kyiv has redeployed into firing positions, satellite photos show“. Global News (ინგლისური). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 11 მარტი, 2022. ციტირების თარიღი: 11 მარტი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date= და |archive-date=-ში (დახმარება)
  166. ↑ „Russian military convoy near Kyiv ‘dispersed, re-deployed’“. www.aljazeera.com (ინგლისური). Al Jazeera. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 11 მარტი, 2022. ციტირების თარიღი: 11 მარტი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date= და |archive-date=-ში (დახმარება)
  167. ↑ Russian Offensive Campaign Assessment, March 11 ინგლისური. Institute for the Study of War. ციტირების თარიღი: 12 მარტი, 2022
  168. ↑ Giordano, Chiara (12 მარტი, 2022). „Seven killed including child after Russian troops fire at evacuation convoy, Ukraine says“. The Independent (ინგლისური). ციტირების თარიღი: 12 მარტი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date= და |date=-ში (დახმარება)
  169. ↑ „Russia - Ukraine War: Moscow targets food storage warehouses near Kyiv“. Free Press Journal (ინგლისური). 12 მარტი, 2022. ციტირების თარიღი: 12 მარტი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date= და |date=-ში (დახმარება)
  170. ↑ „Ukraine-Russia war: Kyiv outskirts on fire, humanitarian corridors may reopen“. Hindustan Times (ინგლისური). 12 მარტი, 2022. ციტირების თარიღი: 12 მარტი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date= და |date=-ში (დახმარება)
  171. ↑ „Airport completely destroyed due to missile attacks by invader in Vasylkiv, Kyiv region – mayor“. Interfax-Ukraine (ინგლისური). 12 მარტი, 2022. ციტირების თარიღი: 12 მარტი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date= და |date=-ში (დახმარება)
  172. ↑ Polityuk, Pavel; Zinets, Natalia (12 მარტი, 2022). „Fighting rages outside Kyiv, Ukraine says evacuations threatened again“. Reuters (ინგლისური). ციტირების თარიღი: 12 მარტი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date= და |date=-ში (დახმარება)
  173. ↑ „Russia disables Ukraine military's main radio intelligence facility“. Indo-Asian News Service (ინგლისური). Business Standard. 12 მარტი, 2022. ციტირების თარიღი: 12 მარტი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date= და |date=-ში (დახმარება)
  174. ↑ Southern, Keiran (13 მარტი, 2022). „American journalist Brent Renaud shot dead near Kyiv“. The Times (ინგლისური). ციტირების თარიღი: 13 მარტი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date= და |date=-ში (დახმარება)
  175. ↑ Paul R. Murphy (13 მარტი, 2022). „Ukrainians thwart Russian attempt toward Kyiv on pontoon bridge, satellite image shows“. CNN (ინგლისური). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 15 მარტი, 2022. ციტირების თარიღი: 15 მარტი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date=, |date=, და |archive-date=-ში (დახმარება)
  176. ↑ Victoria Albert (14 მარტი, 2022). „Fox News correspondent Benjamin Hall injured while reporting in Ukraine“. CBS News (ინგლისური). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 14 მარტი, 2022. ციტირების თარიღი: 15 მარტი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date=, |date=, და |archive-date=-ში (დახმარება)
  177. ↑ „Fox News cameraman, Ukrainian journalist killed in Russian artillery shelling - Gerashchenko“. Interfax-Ukraine (ინგლისური). 15 მარტი, 2022. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 15 მარტი, 2022. ციტირების თარიღი: 15 მარტი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date=, |date=, და |archive-date=-ში (დახმარება)
  178. ↑ Laurence Peter (14 მარტი, 2022). „Mass graves in Ukraine: Battered cities are digging makeshift burial sites“. BBC (ინგლისური). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 14 მარტი, 2022. ციტირების თარიღი: 15 მარტი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date=, |date=, და |archive-date=-ში (დახმარება)
  179. ↑ „Russian forces shoot at civilians in Hostomel“. India Today (ინგლისური). 15 მარტი, 2022. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 15 მარტი, 2022. ციტირების თარიღი: 15 მარტი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date=, |date=, და |archive-date=-ში (დახმარება)
  180. ↑ „Occupiers release volunteers previously captured in Bucha – city council“. Interfax-Ukraine (უკრაინული). 16 მარტი, 2022. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 17 მარტი, 2022. ციტირების თარიღი: 16 მარტი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date=, |date=, და |archive-date=-ში (დახმარება)
  181. ↑ Alan Cullison; Isabel Coles; Yaroslav Trofimov (16 მარტი, 2022). „Ukraine Mounts Counteroffensive to Drive Russians Back From Kyiv, Key Cities“. The Wall Street Journal (ინგლისური). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 16 მარტი, 2022. ციტირების თარიღი: 16 მარტი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date=, |date=, და |archive-date=-ში (დახმარება)
  182. ↑ RUSSIAN OFFENSIVE CAMPAIGN ASSESSMENT, MARCH 16 en. ISW (16 მარტი, 2022). ციტირების თარიღი: 5 აპრილი, 2022
  183. ↑ „Russia's advance in Ukraine stalls; U.S. warns China on aiding Moscow“ (ინგლისური). Reuters. 2022-03-17. ციტირების თარიღი: 2022-04-04.
  184. ↑ „Ukrainian army says Russia's main routes for attacking Kyiv have been blocked“ (ინგლისური). CNN. 2022-03-18. ციტირების თარიღი: 2022-04-05.
  185. ↑ RUSSIAN OFFENSIVE CAMPAIGN ASSESSMENT, MARCH 19 en (2022-03-18). ციტირების თარიღი: 2022-04-05
  186. ↑ „Massive blasts shake Kyiv; Ukraine rejects Russia's demand to surrender Mariupol“. The Times of Israel (ინგლისური). AP. 2022-03-20. ციტირების თარიღი: 2022-04-05.
  187. ↑ RUSSIAN OFFENSIVE CAMPAIGN ASSESSMENT, MARCH 21 en (2022-03-21). ციტირების თარიღი: 2022-04-05
  188. ↑ Lonas, Lexi (22 მარტი, 2022). „Ukrainian forces retake Kyiv suburb“. TheHill (ინგლისური). ციტირების თარიღი: 24 მარტი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date= და |date=-ში (დახმარება)
  189. ↑ Lonas, Lexi (2022-03-22). „Ukrainian forces retake Kyiv suburb“ (ინგლისური). The Hill. ციტირების თარიღი: 2022-03-22.
  190. ↑ „NATO to OK 'major increases' of troops; Ukraine appears to be retaking ground near Kyiv“. CNBC (ინგლისური). CNBC. 2022-03-23. ციტირების თარიღი: 2022-04-06.
  191. ↑ 191.0 191.1 „March 24, 2022 Russia-Ukraine news“ (ინგლისური). CNN. 2022-03-24. ციტირების თარიღი: 2022-04-06.
  192. ↑ „UK Defense Ministry: Ukraine has reoccupied towns and defensive positions east of Kyiv“ (ინგლისური). CNN. 2022-03-25. ციტირების თარიღი: 2022-04-06.
  193. ↑ RUSSIAN OFFENSIVE CAMPAIGN ASSESSMENT, MARCH 26 en (2022-03-26). ციტირების თარიღი: 2022-04-06
  194. ↑ „Mutinous Russian troops ran over their own commander, say western officials“. The Guardian (ინგლისური). 2022-03-25. ციტირების თარიღი: 2022-03-26.
  195. ↑ „Mayor tells CNN that Ukraine has reclaimed Kyiv suburb Irpin from Russian forces“ (ინგლისური). CNN. 2022-03-28. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2022-03-28. ციტირების თარიღი: 2022-03-28.
  196. ↑ Hnidyi, Vitalii; Karazy, Sergiy (30 მარტი, 2022). „Russia bombs Ukraine cities, despite pledge to pull back from Kyiv“. Reuters (ინგლისური). ციტირების თარიღი: 30 მარტი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date= და |date=-ში (დახმარება)
  197. ↑ Qena, Nebi; Karmanau, Yuras. „Moscow says it will curb assault on Kyiv, Chernihiv; Russian troops seen withdrawing“ (ინგლისური). Times of Israel. ციტირების თარიღი: 2022-04-02.
  198. ↑ „Russia bombs Ukraine cities, despite pledge to pull back from Kyiv“ (ინგლისური). Reuters. 2022-03-30. ციტირების თარიღი: 2022-04-03.
  199. ↑ „Heavy fighting near Kyiv as Russian troops appear to regroup for offensive in east“ (ინგლისური). Times of Israel. 2022-03-31. ციტირების თარიღი: 2022-04-03.
  200. ↑ 200.0 200.1 RUSSIAN OFFENSIVE CAMPAIGN ASSESSMENT, APRIL 3 en (2022-04-02). ციტირების თარიღი: 2022-04-03
  201. ↑ „Ukraine regains control of over 20 settlements“ (ინგლისური). Ukrinform. ციტირების თარიღი: 2022-04-01.
  202. ↑ „Окупанти пішли з Броварського району під Києвом – мер Броварів“ (უკრაინული). Українська правда. ციტირების თარიღი: 2022-04-02.
  203. ↑ „Ukrainian journalist found dead near Kyiv after going missing over two weeks ago“ (ინგლისური). Times of Israel. 2022-04-02. ციტირების თარიღი: 2022-04-04.
  204. ↑ „Ukraine soldier poses with flag at re-taken Chernobyl plant after Russian retreat“ (ინგლისური). The Mirror. 2022-04-03. ციტირების თარიღი: 2022-04-04.
  205. ↑ „War in Ukraine: Street in Bucha found strewn with dead bodies“. BBC News (ინგლისური). 2022-04-02. ციტირების თარიღი: 2022-04-03.
  206. ↑ Ukraine says 410 bodies found near Kyiv, witnesses traumatised en. Reuters (4 აპრილი, 2022). ციტირების თარიღი: 4 აპრილი, 2022
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/w/index.php?title=კიევის_კამპანია&oldid=4541061“-დან