აფრიკის ენები
აფრიკაში დაახლოებით 1,250-2,100[1], ხოლო ზოგიერთი გამოთვლის მიხედვით 3000-ზე მეტ ენაზე საუბრობენ.[2] ისინი რამდენიმე მსხვილ ენათა ოჯახებად იყოფიან:
- აფრაზიული ენები გავრცელებულია: შუა აღმოსავლეთში, ჩრდილოეთ აფრიკაში, სომალის ნახევარკუნძულზე და საჰელის ზოგიერთ ნაწილში.
- ნილო-საჰარული ენები ძირითადა გვხვდება სუდანში და ჩადიში.
- ნიგერი-კონგოს ენები (ბანტუს და არა ბანტუს ენები) გავრცელებულია: დასავლეთ, ცენტრალურ, აღმოსავლეთ და სამხრეთ აფრიკაში.
- კხოეს ენები გავრცელებულია ნამიბიასა და ბოტსვანაში.
- ავსტრონეზიული ენებზე საუბრობენ მადაგასკარზე.
- ინდოევროპული ენები გავრცელებულია აფრიკის სამხრეთში (აფრიკაანსი) ასევე სეუტასა და მელილიას (ესპანური) ანკლავებში.
აფრაზიული (სემიტო-ქამიტური)
ავსტრონეზიული (მალაურ-პოლინეზიური)
ნიგერი კონგო: ცენტრალური და აღმოსავლეთ სუდანური
ცენტრალური ბანტოიდური
აღმოსავლეთ ბანტოიდური
დასავლეთ ბანტოიდური
ნილო-საჰარული: ოფიციალური ენები
რედაქტირება
სხვა ენები |
კოლონიალური ენების გარდა ოფიციალური სტატუსი აქვს შემდეგ ადგილობრივ ენებს:
აფრაზიული
რედაქტირება- არაბული: კომორის კუნძულების კავშირი, ჩადი, ჯიბუტი, ეგვიპტე, ერიტრეა, მავრიტანია,[3] სომალი,[4] სუდანი, ტუნისი, ალჟირი, ლიბია, მაროკო.
- ბერბერული: მაროკო, ალჟირი.
- ამჰარული: ეთიოპია.
- სომალი: სომალი.
- ტიგრინია: ერიტრეა
ავსტრონეზიული
რედაქტირებაინდოევროპული
რედაქტირებანიგერი-კონგო
რედაქტირება- ჩევა: მალავი, ზიმბაბვე.
- კომორიული: კომორის კუნძულების კავშირი.
- კინიარვარდა: რუანდა.
- კირუნდი: ბურუნდი.
- სოტო: ლესოთო, სამხრეთ აფრიკის რესპუბლიკა, ზიმბაბვე.
- ტსვანა: ბოტსვანა, სამხრეთ აფრიკის რესპუბლიკა.
- შონა: ზიმბაბვე.
- ნდებელე: სამხრეთ აფრიკის რესპუბლიკა.[5]
- სუაჰილი: ტანზანია, კენია, უგანდა.
- სვაზი: ესვატინი, სამხრეთ აფრიკის რესპუბლიკა.
- ტსონგა: სამხრეთ აფრიკის რესპუბლიკა.
- ვენდა: სამხრეთ აფრიკის რესპუბლიკა,
- კოსა: სამხრეთ აფრიკის რესპუბლიკა.
- ზულუ: სამხრეთ აფრიკის რესპუბლიკა.
კრეოლი
რედაქტირებალიტერატურა
რედაქტირება- Childs, G. Tucker (2003). An Introduction to African Languages. Amsterdam: John Benjamin.
- Chimhundu, Herbert (2002). Language Policies in Africa. (Final report of the Intergovernmental Conference on Language Policies in Africa.) Revised version. UNESCO.
რესურსები ინტერნეტში
რედაქტირებასქოლიო
რედაქტირება- ↑ (2000) African Languages: an Introduction. Cambridge University Press.
- ↑ (1998) The Language of African Literature. Africa World Press, გვ. ix. ISBN 0-86543-534-0. ციტირების თარიღი: 2011-06-23. „Africa is incredibly rich in language—over 3,000 indigenous languages by some counts, and many creoles, pidgins, and lingua francas.“
- ↑ CIA – The World Factbook დაარქივებული 2018-12-24 საიტზე Wayback Machine. .
- ↑ According to article 7 of The Transitional Federal Charter of the Somali Republic დაარქივებული 2010-02-15 საიტზე Wayback Machine. : “The official languages of the Somali Republic shall be Somali (Maay and Maxaatiri) and Arabic. The second languages of the Transitional Federal Government shall be English and Italian.”
- ↑ "The languages of South Africa" დაარქივებული 2011-03-04 საიტზე Wayback Machine. . southafrica.info.