ჯონ სკოტის მედალი
ჯონ სკოტის მედალი (ინგლ. John Scott Medal) — 1816 წელს დაწესებული ჯილდო, რომელიც გადაეცემა მეცნიერებისა და ტექნიკის იმ მოღვაწეებს, რომელთა გამოგონებებმა მნიშვნელოვნად გააუმჯობესა „ადამიანის კომფორტი, კეთილდღეობა და ბედნიერება". 1836-1919 წლებში კანდიდატებს წარადგენდა ფრანკლინის ინსტიტუტი (ფილადელფია, პენსილვანიის შტატი). ამჟამად წარდგენილი კანდიდატებიდან ლაურეატებს ირჩევს ფილადელფიის საქალაქო საბჭო.[1]
ისტორია
რედაქტირება
ედინბურგელმა აფთიაქარმა, ჯონ სკოტმა ჩამოაყალიბა 4000 დოლარიანი ფონდი, რომელსაც მისი გარდაცვალების შემდეგ, 1815 წლიდან პირველ დაჯილდოებამდე მართავდა ვაჭარი. ჯილდოდ დაწესდა სპილენძის მედალი და „თანხა, რომელიც არ უნდა აღემატებოდეს ოც დოლარს". იგი პირველად გაიცა 1822 წელს (იმ დროს 20 დოლარით შეიძლებოდა ერთი ხარის ან 12 ტომიანი ენციკლოპედიის ყიდვა). იმ დროიდან მოყოლებული ფილადელფიის საქალაქო საბჭომ რამდენიმე ასეული ლაურეატი შეარჩია, რომლებმაც ეს ჯილდო მიიღეს.[3]
ჯილდოების უმეტესობა მიენიჭა გამოგონებებს მეცნიერებასა და მედიცინაში. ცნობილი ლაურეატები არიან ტომას ედისონი, ნიკოლა ტესლა, მარი კიური, ძმები რაიტები, გულიელმო მარკონი, ირვინგ ლენგმიური, ალექსანდერ ფლემინგი, ფრედერიკ გ. ბანტინგი, ჯონ ბარდინი, ედვინ ლენდი, ლუის ალვარესი, გლენ სიბორგი და სხვ.
ბოლო წლებში დაჯილდოვდნენ
რედაქტირება| წელი | გამარჯვებული | ინოვაციების სფერო |
|---|---|---|
| 2022 | ჰარი ბუჩამპი | სუნისა და გემოს ტრანსლიაციური გამოკვლევა |
| ნენსი ბონინი | დროზოფილის გამოყენება ტვინის დეგენერაციული დაავადებების გამოსავლენად | |
| ბარი ერკლისი | სილიკონის გამოყენება სამედიცინო ხელსაწყოებისა და პოლიმერული მასალებისთვის | |
| 2021 | კატალინ კალიკო | სტაბილური ი-რნმ, რომელიც უზრუნველყოფს გენურ-ინდუცირებულ იმუნურ პასუხს |
| დრიუ ვაისმანი | ი-რნმ-სადმი მიდგომა ადამიანის ორგანიზმში ინდუცირებული პასუხის უზრუნველსაყოფად | |
| 2020 | ჯეინ ბენეტი | გენური თერაპია ბადურას დეგენერაციის მკურნალობისთვის |
| უილიამ დეგრადო | ანტიმიკრობული პეპტიდების განვითარება | |
| მაიკლ კლაინი | ბიოლოგიური სისტემების გამოთვლითი მოდელირების ალგორითმები | |
| 2019 | ემილი ა. კარტერი | უკუ წვა |
| ჩარლზ ლ კეინი | ტოპოლოგიური იზოლატორები | |
| იუჯინ მელე | ტოპოლოგიური იზოლატორები | |
| 2018 | ჯეიმზ ედვარდ მაკეო უესტი | ელექტრეტული მიკროფონი |
| ბიარნე სტროსტრუპ | c++ კომპიუტერული პროგრამირების ენა | |
| 2017 | რუჟენა ბაიჩი | რობოტიკა და საინჟინრო მეცნიერება |
| უორენ ევანზი | გენეტიკის პოპულაციური კვლევა | |
| მასატოში ნეი | ევოლუციური თეორია | |
| 2016 | ემანუელ შარპენტიე | გენომის რედაქტირება |
| ჯენიფერ დუდნა | ||
| ფენ ჩანგი | ||
| კარლ ჰ.ჯუნი | სიმსივნეების იმუნოლოგია | |
| 2015 | მადლენ მ. ჯოული | სინთეზური ქიმია |
| ჯონ პ. პერდიუ | სიმკვრივის ფუნქციონალური თეორია | |
| 2014 | სიუზან ბენდი ჰორვიცი | კიბოს თერაპიული საშუალებები |
| ლეონარდ ჰეიფლიკი | უჯრედული დაბერების აღმოჩენა და ინოვაციები მიკროსკოპიაში | |
| პოლ ს მურედი | ||
| 2013 | პ ლესლი დატონი | ჟანგვა-აღდგენითი რეაქციები ბიოქიმიაში |
| ნ.სკოტ ადზიკი | ფეტალური ქირურგია | |
| რობერტ ლ. ბრენტი | თანდაყოლილი დეფექტების გარემო მიზეზები | |
| 2012 | პოლ ჯ.შტეინჰარდტი | კვაზიკრისტალები |
| ჯონ ქ.ტროიანოვსკი | ნეიროდეგენერაციული დაავადებები | |
| ვირჯინია მან-ი ლი | ||
| 2011 | დევიდ ე კული | PET სკანირება |
| ჯენი პიკვორტ გლუსკერი | კრისტალოგრაფია | |
| 2010 | კრისტიან ჯ.ლამბერცენი | წყალქვეშა მყვინთავის აღჭურვილობა |
| უილიამ ა იტონი | ცილის აგრეგაცია |
რესურსები ინტერნეტში
რედაქტირებასქოლიო
რედაქტირება- ↑ Board of Directors of City Trusts. ციტირების თარიღი: March 27, 2011
- ↑ ფრანკლინის ინსტიტუტის ჟურნალი
- ↑ ლაურეატები. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2020-03-16. ციტირების თარიღი: 2022-01-23.