ვიკიპედია

უილიამ ტრევორი

უილიამ ტრევორ კოქსი (დ. 24 მაისი, 1928 ― 20 ნოემბერი, 2016) ― ფართოდ ცნობილი მისი ლიტერატურული შემოქმედებითი სახელით უილიამ ტრევორი- ცნობილი ირლანდიელი მწერალი, სცენარებისა და მოთხრობების ავტორი. იგი არის აღიარებული ინგლისურენოვანი სივრცის წარმომადგენელ ავტორებს შორის ერთ-ერთ ყველაზე გამორჩეულ და დახელოვნებულ ავტორად.

უილიამ ტრევორი
ინგლ. William Trevor
დაბადების თარიღი 24 მაისი, 1928(1928-05-24)[1] [2] [3] [4] [5] [6] [7] [8] [9] [10] [11] [12] [13] [14] [15]
დაბადების ადგილი Mitchelstown[1] [16] [7] [9] [11] [12] [13] [17]
გარდაცვალების თარიღი 20 ნოემბერი, 2016(2016-11-20)[18] [1] [2] [5] [7] [8] [9] [11] [19] [12] [13] [15] (88 წლის)
გარდაცვალების ადგილი სომერსეტი[1] [16] [7] [8] [9]
საქმიანობა სცენარისტი[7] [19] [17] , მოქანდაკე[6] , რომანისტი[7] [20] [21] [22] [19] , დრამატურგი[21] [22] , მთარგმნელი, მწერალი[6] [16] [9] [23] [24] [17] და ნოველისტი[7] [22]
ენა ინგლისური ენა
მოქალაქეობა  ირლანდიის რესპუბლიკა[25] [16] [7] [8] [20] [10] [19] [12] [26]
ალმა-მატერი დუბლინის უნივერსიტეტი და St Columba's College, Dublin
ჟანრი პოეზია
Magnum opus Two Lives, Felicia's Journey, The Story of Lucy Gault და Love and Summer
ჯილდოები Honorary Knight Commander of the Order of the British Empire[27] , Irish PEN Award, Hawthornden Prize, ნონინოს საერთაშორისო პრემია, ო. ჰენრის პრემია, ლიტერატურის სამეფო საზოგადოების წევრი და Heinemann Award
ხელმოწერა

ტრევორი ირლანდიაში , კორკის ოლქის შემადგენლობაში შემავალ ქალაქ მიჩელსთაუნში დაიბადა. სოციალური კუთვნილების თვალსაზრისით მისი ოჯახი საშუალო კლასს წარმოადგენდა, ხოლო აღმსარებლობის მიხედვით პროტესტანტული ანგლიკანური ეკლესიის ირლანდიურ განშტოებას განეკუთვნებოდა. მამის სამუშაოს ადგილმდებარეობის ცვლილებიდან გამომდინარე, მისმა ბავშვობამ სხვადასხვა პროვინციულ ქალაქებში ჩაიარა. მან განათლება დუბლინში მდებარე წმინდა კოლუმბას სახელობის კოლეჯში დაიწყო, ხოლო შემდგომში სწავლა გააგრძელა დუბლინშივე მდებარე წმინდა სამების კოლეჯში, სადაც ისტორიის სპეციალობის მიმართულებით მაგისტრის ხარისხი მოიპოვა. მომდევნო წლების განმავლობაში იგი მოქანდაკედ მუშაობდა, ამავდროულად დამატებითი შემოსავლის უზრუნველსაყოფად მასწავლებლობით იყო დაკავებული. ის 1952 წელს ჯეინ რაიანზე დაქორწინდა და ორი წლის შემდეგ უკვე დიდ ბრიტანეთში გადაბარგდა საცხოვრებლად, სადაც ერთ-ერთ ადგილობრივ სარეკლამო კომპანიაში მუშაობდა გაყიდვების მაჩვენებლის ზრდის ხელშემწყობი სლოგანების შემმუშავებლად. სწორედ ამავე პერიოდის ფარგლებში მას და მის მეუღლეს პირველი ვაჟი შეეძინათ.

მისი პირველი მოთხრობა სახელწოდებით „ სათანადო ქცევის სტანდარტი“ 1958 წელს ლონდონის ერთ-ერთი გამომცემლობის მიერ იქნა გამოქვე-ყნებული, თუმცაღა თავდაპირველად მას ოდენ მცირე წარმატება ხვდა წილად. ამის გათვალისწინებით მან ნაწარმოები გამოითხოვა და გაზეთში „აირიშ თაიმს“ მოხსენიებული ცნობების მიხედვით განმეორებით დაბეჭდვაზე მკვეთრი გადამჭრელი უარი განაცხადა. შემდგომში ეს მოთხრობა მაინც იქნა კვლავ გამოქვეყნებული 1982 და ბოლოს 1989 წლებში. 1964 წელს, 36 წლის ასაკში, ტრევორი დაჯილდოვებულ იქნა „ჰოთორნდენის პრიზით“, მოთხრობისათვის „ძველი ბიჭები“. ამ აღიარებამ და წარმატებამ ტრევორს გადააწყვეტინა, პროფესიონალი მწერალი გამხდარიყო. 1971 წელს ის ოჯახთან ერთად საცხოვრებლად ლონდონიდან დევონში გადავიდა, თავდაპირველად დანქსველში, ხოლო მოგვიანებით შუბრუკში, სადაც გაატარა კიდეც ცხოვრების დარჩენილი ნაწილი გარდაცვალებამდე. მიუხედავად იმისა, რომ ცხოვრება თითქმის მთლიანად ინგლისში გაატარა, თავად იგი თავს „ სულით ხორცამდე ჭეშმარიტ ირლანდიელად“ მიიჩნევდა. ტრევორი 2016 წელს 88 წლის ასაკში ძილში მშვიდად გარდაიცვალა.

ტრევორმა არაერთი ისეთი მოთხრობების კრებული შექმნა, რომელმაც შემდგომში მკითხველთა ფართო აღიარებისა და ცნობადობის მოპოვება შეძლო. მისი მოთხრობები ხშირად ჩეხოვისეულ ნიმუშზე არის ხოლმე დაფუძნებული. მათი მოქმედი გმირები ძირითადად საზოგადოებრივ ცხოვრებისაგან ჩამოშორებული, ხელმოცარული, გარიყული ადამიანები არიან- ბავშვები, მოხუცებულები, საშუალო ასაკის მარტოსულები, ანაც უიღბლო ქორწინებაში მყოფები. არსებული სინამდვილისადმი მიმღებლობის არქონის გამო ისინი ალტერნატიულ სამყაროს ქმნიან და ცდილობენ, თავშესაფარი ამ სამყაროში მაინც აღმოაჩინონ. ზოგ მათგანში გამოყენებული არის გოთიკური ფიქციისათვის დამახასიათებელი გარკვეული ელემენტები, რისი მეშვეობითაც წარმოჩენილი და განხილულია ბოროტების ფენომენის განმაპირობებელი მიზეზები და მათი კავშირი სიგიჟესთან. ტრევორი აცნობიერებდა და აღიარებდა იმ მოცულობით მნიშვნელოვან ზეგავლენას, რომელიც მის მწერლად ჩამოყალიბებაზე ჯეიმზ ჯოისის სტილისტიკურმა თავისებურებებმა მოახდინა. თუმცაღა მთლიანობაში ატმოსფერო არ არის გამსჭვალული მრუმე, ავბედითი ან ავისმომასწავებელი სულისკვეთებით. ნაცვლად ამისა მწერალი სიღრმისეული დახვეწილი ირონიით აღწერს გარემომცველი სამყაროს ტრაგიკომიკურობასა და წინააღმდეგობრივობას. ეს განსაკუთრებულად მკვეთრად საგრძნობია მის შედარებით ადრეულ ნაწარმოებებთან მიმართებაში. მისი მრავალი ნაწარმოები შესაბამისად მისადაგებულია სპექტაკლებისა და ასევე სატელევიზიო გადაცემებისა და რადიომაუწყებლობისადმი. 1990 წელს გადაღებული იქნა „ბედისწერის უკუღმართობების“ ეკრანიზაცია რეჟისორ პეტ ო’კონორის მიერ, ხოლო 1999 წელს მისი ნაწარმოებზე „ ფელიციას მოგზაურობა“ დაყრდნობით კანადელმა რეჟისორმა ატომ ეგოიანმა გადაიღო მხატვრული ფილმი.


ტრევორის ნაწარმოებების უმრავლესობაში მოქმედება ვითარდება ინგლისსა და/ან ირლანდიაში. მათში გადმოცემულია ადგილობრივი მცხოვრებების სოციალური ფენებისა თუ პოლიტიკურ-რელიგიური განშტოებების შეხედულებების მრავალფეროვნება და განსხვავებულობა და მათგან გამოწვეული შინაგანი კონფლიქტები. ხშირად მათი ძირითადი ლაიტმოტივი არის მიწის/ნაგებობების კათოლიკე მესაკუთრეთა და მათ პროტესტანტ მდგმურებს შორის მუდმივად მზარდი დაძაბულობა და განხეთქილება. მის შედარებით ადრეულ ნაწარმოებებში პერსონაჟები ხშირად არიან ექსცენტრიკული პიროვნებები, რომლებიც დისტანცირებული და მიუკერძოებელი დამკვირვებლები და მთხრობელები არიან. ნაცვლად ერთ ცენტრალურ მოქმედ ფიგურაზე აქცენტის გამახვილებისა, მოთხრობათა უმრავლესობაში გვხვდება რამდენიმე თანაბარი დატვირთვის მატარებელი პერსონაჟი , რომლებიც მათთვის ჩვეულებრივ ფორმალურ გარემოში ურთიერთქმედებენ, რომელიც მათი ცალკეული პიროვნული ბედისწერების ურთიერთგა-დაკვეთის წერტილად გვევლინება ხოლმე. მოგვიანებით შექმნილი ნაწარმოებები თემატურად უფრო მრავალშრიანი და გართულებულია. მათში მწერალი უღრმავდება ღვთიური მადლისა და წყალობის ფენომენს, ხოლო მნიშვნელოვანი მოვლენები სხვადასხვა მთხრობელის მიერ განცდილი ვიწროდ პიროვნული, სუბიექტური პერსპექტივიდან დანახულად არის წარმოდგენილი. არასარწმუნო მთხრობელების მიერ შემოთავაზებული განსხვავებული დაკვირვებების ზოგჯერ დამაბნეველი და იდუმალებით მოცული მრავალგვარობა თანამედროვე ყოფის სიმყიფესა და არამდგრადობას გამოხატავს. ტრევორს ყოველთვის ყველაზე მეტად იტაცებდა და აინტერესებდა ისტორიული ქარტეხილების, ყოვლისმომცველი სოციალური გარდაქმნებისა და მღელვარებების პირობებში ცალკეული პიროვნებების იმ რომელიმე საზოგადოებრივი ფენისთვის გავლენიანი ინსტიტუციების ( და მათი წარმომადგენლების ) მიმართ ლოიალურობისა თუ სკეპტიკურობის საკითხები.

ლიტერატურა რედაქტირება

  • Mary Fitzgerald-Hoyt (2003). William Trevor: re-imagining Ireland. Liffey Press. ISBN 978-1-904148-06-7. 
  • Dolores MacKenna (1999). William Trevor: the writer and his work. New Island Books. ISBN 978-1-874597-74-2. 
  • McAlindon, Tom (2003). „Tragedy, history, and myth: William Trevor's Fools of Fortune“. Irish University Review: A Journal of Irish Studies.
  • Stephanie McBride (2006). Felicia's Journey. Cork University Press. ISBN 978-1-85918-399-1. 
  • Kristin Morrison (1993). William Trevor. Twayne Publishers. ISBN 978-0-8057-7032-2. 
  • Hugh Ormsby-Lennon (2005). Fools of fiction: reading William Trevor's stories. Maunsel & Co. ISBN 978-1-930901-21-6. 
  • Gregory A. Schirmer (1990). William Trevor: Study of His Fiction. Routledge. ISBN 978-0-415-04493-6. 

რესურსები ინტერნეტში რედაქტირება

ინტერვიუები

სქოლიო რედაქტირება

  1. ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 http://www.nytimes.com/2016/11/21/books/william-trevor-dead.html?_r=0
  2. ↑ 2.0 2.1 Encyclopædia Britannica
  3. ↑ SNAC — 2010.
  4. ↑ Discogs — 2000.
  5. ↑ 5.0 5.1 Internet Speculative Fiction Database — 1995.
  6. ↑ 6.0 6.1 6.2 Library of Congress Authorities — Library of Congress.
  7. ↑ 7.0 7.1 7.2 7.3 7.4 7.5 7.6 7.7 Bibliothèque nationale de France BnF authorities: პლატფორმა ღია მონაცემები — 2011.
  8. ↑ 8.0 8.1 8.2 8.3 MusicBrainz artist ID
  9. ↑ 9.0 9.1 9.2 9.3 9.4 Person Profile // კინოფილმების ინტერნეტ-მონაცემთა ბაზა — 1990.
  10. ↑ 10.0 10.1 SNAC — 2010.
  11. ↑ 11.0 11.1 11.2 Internet Speculative Fiction Database — 1995.
  12. ↑ 12.0 12.1 12.2 12.3 Babelio — 2007.
  13. ↑ 13.0 13.1 13.2 https://www.lemonde.fr/disparitions/article/2016/11/22/mort-du-romancier-irlandais-william-trevor_5036025_3382.html
  14. ↑ ბროკჰაუზის ენციკლოპედია
  15. ↑ 15.0 15.1 Munzinger Personen
  16. ↑ 16.0 16.1 16.2 16.3 Deutsche Nationalbibliothek Record #118955306 // ინტეგრირებული ნორმატიული ფაილი — 2012—2016.
  17. ↑ 17.0 17.1 17.2 http://opac.sbn.it/opacsbn/opac/iccu/scheda_authority.jsp?bid=CFIV032581
  18. ↑ http://www.thebookseller.com/news/william-trevor-dies-434566
  19. ↑ 19.0 19.1 19.2 19.3 Identifiants et Référentiels — ABES, 2011.
  20. ↑ 20.0 20.1 Czech National Authority Database
  21. ↑ 21.0 21.1 https://discovery.nationalarchives.gov.uk/details/c/F64868
  22. ↑ 22.0 22.1 22.2 Discogs — 2000.
  23. ↑ http://urn.bn.pt/nca/unimarc-authorities/txt?id=90867
  24. ↑ http://mak.bn.org.pl/cgi-bin/KHW/makwww.exe?BM=01&IM=04&NU=01&WI=A10366076
  25. ↑ Virtual International Authority File — [Dublin, Ohio]: OCLC, 2003.
  26. ↑ CONOR.SI
  27. ↑ https://webarchive.nationalarchives.gov.uk/ukgwa/20080610193920/http%3A//www.culture.gov.uk/reference_library/media_releases/2810.aspx
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/w/index.php?title=უილიამ_ტრევორი&oldid=4623879“-დან