სურნელოვანი კლიტოციბე
სურნელოვანი კლიტოციბე (ლათ. Clitocybe odora) — კლიტოციბეს გვარის სოკო ტრიქოლომასებრთა ოჯახისა.
| სურნელოვანი კლიტოციბე | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||||||||
| მეცნიერული კლასიფიკაცია | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| ლათინური სახელი | |||||||||||||||
| Clitocybe odora (Bull.) P.Kumm., 1871 | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
საჭმელი სოკოა. საჭმელად გამოიყენება ახალი, ხმარობენ სუნელადაც. გავრცელებულია აზია, ევროპასა და ჩრდილოეთ ამერიკაში. იზრდება ზაფხულ-შემოდგომით.
სოკო პირველად აღწერა ფრანგმა ბოტანიკოსმა პიერ ბიულიარმა 1784 წელს როგორც Agaricus odorus. მიმდინარე ბინომიალური სახელი მიანიჭა გერმანელმა მიკოლოგმა პაულ კუმერმა 1871 წელს.
აღწერა
რედაქტირებაქუდის დიამეტრი 3-8 სმ, თავდაპირველად ამობურცული, შემდეგ ბრტყელი და ჩაჭყლეტილი, ტალღოვანი კიდეებით, ცენტრში ზოგჯერ ახასიათებს მცირე ბორცვაკი, ტიტველია. ჯერ ლურჯ-მომწვანოა, შემდეგ — ნაცრისფერი ან ყავისფერ-ნაცრისფერი.
რბილობი — მოთეთრო. ახასიათებს ანანასის ძლიერი სუნი და გემო.
ჰიმენოფორი ფირფიტებიანი, ფირფიტები ფეხთან შეზრდილი ან მცირედ დაღმავალია. მომწვანო ან ღია მოლურჯო.
ფეხის სიგრძე — 3-6 სმ, სისქე — 0,6-0,8 სმ, ცილინდრული ან ძირში მცირედ გამსხვილებული, ფიფქოვან-ბიჭკოიანი ზედაპირით, ძირში ბუსუსიანი, ქუდისფერია.[1]
სპორების ფხვნილი თეთრი ფერის. სპორები 6-8×3-4 მკმ, ელიფსისებრი, გლუვი.
ეკოლოგია და გავრცელება
რედაქტირებასაპროტროფია. ფართოდაა გავრცელებული აზია, ევროპასა და ჩრდილოეთ ამერიკაში. იზრდება როგორც წიწვოვან, ასევე ფოთლოვან ტყეებში.
სეზონი — ზაფხულიდან შემოდგომამდე.
კვებითი ღირებულება
რედაქტირებასაჭმელი სოკოა. საჭმელად გამოიყენება ახალი, ხმარობენ სუნელადაც.[2]
ზოგიერთი სახელმძღვანელო მოუწოდებს გამოუცდელ მესოკოვეებს თავი შეიკავონ სურნელოვანი კლიტოციბეს შეგროვებისაგან, რადგანაც იგი წააგავს რამდენიმე სახეობის შხამიან სოკოს.[3]
მსგავსი სახეობები
რედაქტირება
.JPG)
.JPG)
.jpg)
სინონიმები
რედაქტირება- Agaricus anisatus Pers., 1796
- Agaricus moschatus J.F.Gmel., 1792
- Agaricus odorus Bull., 1784basionym
- Agaricus odorus var. anisatus (Pers.) Pers., 1801
- Agaricus suaveolens Trog, 1832, nom. illeg.
- Agaricus trogii Fr., 1838
- Agaricus viridis With., 1796
- Clitocybe trogii (Fr.) Sacc., 1887
- Clitocybe viridis (With.) Gillet, 1874
- Gymnopus odorus (Bull.) Gray, 1821
- Gymnopus viridis (With.) Gray, 1821
- Lepista odora (Bull.) Harmaja, 1976
- Omphalia viridis (With.) Quél., 1886
- Rubeolarius odorus (Bull.) Raithelh., 1981
გალერეა
რედაქტირება
_(5).jpg)
._Locatie,_Hortus_(Haren,_Groningen)_01.JPG)
_P._Kumm_183658.jpg)
რესურსები ინტერნეტში
რედაქტირება
შეგიძლიათ იხილოთ მედიაფაილები თემაზე „სურნელოვანი კლიტოციბე“ ვიკისაწყობში.- სურნელოვანი კლიტოციბე MycoBank-ზე (ინგლისური)
- სურნელოვანი კლიტოციბე Index Fungorum-ზე (ინგლისური)
სქოლიო
რედაქტირება- ↑ ნახუცრიშვილი ივ., საქართველოს სოკოები / რედ. და თანაავტ. არჩ. ღიბრაძე, თბ.: „ბუნება პრინტი“ და საქართველოს ბუნების შენარჩუნების ცენტრი, 2006. — გვ. 96, ISBN 99940-856-1-1.
- ↑ Mabey, Richard (1975) Food For Free, a guide to the edible wild plants of Britain. Fontana / Collins.
- ↑ Phillips, Roger (2010). Mushrooms and Other Fungi of North America. Buffalo, NY: Firefly Books. ISBN 978-1-55407-651-2.