ლოპოტა
მდინარე საქართველოში, კახეთის მხარეში
ლოპოტა — მდინარე თელავისა და ყვარლის მუნიციპალიტეტებში, ალაზნის მარცხენა შენაკადი. იწყება კახეთის კავკასიონის სამხრეთ კალთაზე, ზღვის დონიდან 2560 მ სიმაღლეზე. სიგრძე 33 კმ-ია, აუზის ფართობი კი 263 კმ². საზრდოობს თოვლის, წვიმისა და მიწისქვეშა წყლებით. წყალდიდობა იცის გაზაფხულზე, ზოგჯერ ბაღ-ვენახებსა და ნათესებს ტბორავს[1]. წყალმცირია ზამთარსა და ზაფხულში. წყალმოვარდნები ზოგჯერ ღვარცოფულია. საშუალო წლიური ხარჯი 6,58 მ³/წმ. მდინარის აუზი ალაზნის ვაკისკენ ერთბაშად დაბლდება, რაც მდინარის სიგრძის ყოველ 1 კილომეტრზე თითქმის 65 მ-ს შეადგენს.[1] ლოპოტის წყალი გამოიყენება სარწყავად. მდინარე ლოპოტის შესახებ ინფორმაციას ვხვდებით ვახუშტი ბატონიშვილის ნაწარმოებში „აღწერა სამეფოსა საქართველოსა“:
| ლოპოტა | |
|---|---|
 | |
| ქვეყანა |
 საქართველო |
| ტერიტორიული ერთეულები | კახეთის მხარე |
| სათავე |
კახეთის კავკასიონი 42°09′50″ ჩ. გ. 45°42′44″ ა. გ. / 42.16389° ჩ. გ. 45.71222° ა. გ. |
| სათავის სიმაღლე | 2500 მ |
| შესართავი |
ალაზანი 42°00′27″ ჩ. გ. 45°29′47″ ა. გ. / 42.00750° ჩ. გ. 45.49639° ა. გ. |
| შესართავის სიმაღლე | 367 მ |
| სიგრძე | 33 კმ |
| აუზის ფართობი | 263 კმ² |
| წყლის დანიშნულება | გამოიყენება სარწყავად |
| წყლის ხარჯი (საშ.) | 6,58 მ³/წმ |
     — სათავე,  — შესართავი | |
|
„ამას ზეით ერთვის ლოპოტის-ჴევის წყალი, გამოსდის თუშეთსა და მას შორის კავკასსა, მოდის აღმოსავლიდამ დასავლად. ამ ჴევზედ მთაში არს ლოპოტი, კლდე დიდი კლდითავე მოზღუდვილი, მაგარი და შეუალი მტრისაგან, რომელი დადვა მოსვლასა ყრუსასა.[2] აქ მოერთვის ჴევი, დიდოსა და კავკასიდამ გამომდინარე. ამ ჴევს ერთვის კავკასიდამ გამომდინარე ჴევი. ამ ორსა ჴევს შორის არს ლოპოტი.[3]“
|
ქართლის ცხოვრებაში კი ვკითხულობთ:
|
|
„და წარავლინა ქადაგი, რათა დაუტეონ სოფლები და ქალაქები, რომელი იყო არა ძლიერი, და შეივლტო/დიან კავკასიანთა და კახეთად, რამეთუ კახეთი ტყე იყო და შეუვალი მტერისა მიერ. ხოლო დაჩი მეფე და დის-წული მისი გარდავიდეს კახეთად, და შედგეს ჴევსა ლოპოტისასა, ქუეყანასა მას კლდითა მოზღუდვილსა (და იყვნეს სოფლისა მის კაცნი ცეცხლისა და წყლისა მსახურ, და სავსე იყო ჴევი იგი სიმრავლითა კაცთათა ვიდრე ნოსრამდე[4])“
|
გალერეა
რედაქტირება-
მდინარე ლოპოტის ჭალა -
მდინარე ლოპოტა
იხილეთ აგრეთვე
რედაქტირებალიტერატურა
რედაქტირება- აფხაზავა ი., ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 6, თბ., 1983. — გვ. 291.
სქოლიო
რედაქტირება- ↑ 1.0 1.1 ნ. კეცხოველი, „საბავშვო ენციკლოპედია, საშუალო და უფროსი ასაკისათვის“, ტ. I, „თბილისი“, 1963. — გვ. 107.
- ↑ იგულისხმება მურვან ყრუ. წყაროს მიხედვით ომაიანთა დინასტიის ხალიფამ ილაშქრა ლოპოტის ხეობაში, თუმცა ლოპოტის ხევი ვერ აიღო.
- ↑ ვახუშტი ბატონიშვილი, „აღწერა სამეფოსა საქართველოსა“, 1941.
- ↑ იგულისხმება ლოპოტის ხევის ერთ-ერთი უძლიერესი ციხე, ნოსორნა.