ქართველები აზერბაიჯანში
აზერბაიჯანის რესპუბლიკის ტერიტორიაზე, ქვეყანაში ჩატარებული 1999 წლის აღწერის მონაცემებით, ცხოვრობს 14 877 ქართველი.
აზერბაიჯანში ქართველთა განსახლების ძირითადი ადგილებია:
- ბაქო - 2340
- კახის რაიონი - 7450
- ბელაქანის რაიონი - 1731
- ზაქათალის რაიონი - 3071
- სხვა რეგიონები - 285
ისტორიულ ჰერეთში, საინგილოში ქართველები, ძირითადად, ცხოვრობენ შემდეგ სოფლებში:
კახის რაიონი:
- კახინგილო
- ინგილო-ქოთოქლო
- ალიბეგლო (ძველი "ქათმისხევი")
- მეშაბაში
- ალათემური
ზაქათალის რაიონი:
ბელაქანის რაიონი:
სკოლები და სკოლამდელი დაწესებულებები რედაქტირება
აზერბაიჯანის რესპუბლიკის ტერიტორიაზე მოქმედებს 6 ქართული სკოლა და ამდენივე ქართულენოვანი სწავლების სექტორი, მათ შორის: კახის რაიონში - 6 სკოლა და 1 - სექტორი; ბელაქანსა და ზაქათალაში, შესაბამისად, 1 და 4 ქართულ ენაზე სწავლების სექტორი. აღნიშნულ სკოლებსა და სექტორებზე ირიცხება 2452 მოსწავლე.
საინგილოს რეგიონში მოქმედებს ქართულენოვანი სკოლამდელი 7 დაწესებულება: კახის რაიონში - 6 და ბელაქანის რაიონში - 1.
კულტურული ცხოვრება რედაქტირება
2001 წლიდან კახის რაიონის სოფელ კახინგილოში ფუნქციონირებს ქართული კულტურის ცენტრი.
1985 წლიდან კახის რაიონის სოფელ ალიბეგლოში ფუნქციონირებს ილია ჭავჭავაძის სახელობის ქართული თეატრი, რომლის რეპერტუარში არის ქართველი და უცხოელი დრამატურგების ნაწარმოებები. 2004 წელს აზერბაიჯანის რესპუბლიკის პრეზიდენტის განკარგულებით, აღნიშნულ თეატრს სახელმწიფო აკადემიური თეატრის სტატუსი მიენიჭა.
კახის რაიონში მოქმედებს ქართული ხალხური სიმღერის ანსამბლი "ლაზარე", ბავშვთა ქორეოგრაფიული და ქართული სიმღერის ბიჭუნათა და ქართულ საკრავების გოგონათა ჯგუფები.
ეკლესიები რედაქტირება
კახის რაიონის ტერიტორიაზე მდებარეობს 2 ქართული მოქმედი ეკლესია: კახინგილოს და ქურმუხის წმინდა გიორგის სახელობის.
რაიონის ტერიტორიაზე არის: ალიბეგლოს წმინდა ნინოს სახელობის და მეშაბაშის მთავარანგელოზის სახელობის, ქოთოქლოს სამებისა და კახის ალავერდის და წმინდა ნინოს სახელობის ეკლესიები.
სათვისტომო რედაქტირება
ქართველთა სათვისტომო ოფიციალურად დაფუძნდა და აზერბაიჯანის რესპუბლიკის იუსტიციის სამინისტროში რეგისტრაცია გაიარა 1999 წლის 2 აპრილს. სათვისტომო მოიცავს როგორც უშუალოდ ქ. ბაქოს, და კახის, ზაქათალისა და ბელაქანის რაიონების მაცხოვრებლებს. მისი ხელმძღვანელია რაფაელ ღვალაძე, აზერბაიჯანის რესპუბლიკის საკონსტიტუციო სასამართლოს წევრი.
კახის რაიონში მოქმედებს სათვისტომოს ფილიალი, რომლის ხელმძღვანელიცაა ვარაბიონ ბაბაჯანაშვილი.
სათვისტომოს საკონტაქტო ტელეფონებია: ქ. ბაქო - (99412) 492 53 18; კახის რაიონი - (99450) 568 08 85
ცნობილი წარმომადგენლები რედაქტირება
- ივანე ბულუღაშვილი
- მღვდელი დიმიტრი ჯანაშვილი
- მღვდელი მიხეილ ყულოშვილი
- პროფ. უზეირ რამაზანოვი
- პოლკოვნიკი კონსტანტინე ტარტარაშვილი
- პროფ. მოსე ჯანაშვილი
- პედაგოგი ბათლომე ხუციშვილი
- დოც. გიორგი გამხარაშვილი
- გეოგრაფი არსენ ოქროჯანაშვილი
- პროფ. არჩილ ჯანაშვილი