სოკოტოს შტატი
სოკოტოს შტატი (ინგლ. Sokoto State) — შტატი ნიგერიის ჩრდილო-დასავლეთში.
- ადმინისტრაციული ცენტრი — ქალაქი სოკოტო.
- ფართობი — 25 973 კმ², მოსახლეობა — 3 702 676 ადამიანი (2006).[3]
| შტატი | |
|---|---|
|
სოკოტოს შტატი ინგლ. Sokoto State | |
 | |
| ქვეყანა |
 ნიგერია |
| ადმ. ცენტრი | სოკოტო |
| შიდა დაყოფა | Binji[1] [2] , Bodinga[1] [2] , Dange Shuni[1] [2] , Sabon Birni[1] [2] , Kware[1] [2] , Rabah[1] [2] , Kebbe[1] [2] , Isa[1] [2] , Illela[1] [2] , Gwadabawa[1] [2] , Gudu[1] [2] , Goronyo[1] [2] , Gada[1] [2] , Sokoto South[1] [2] , Sokoto North[1] [2] , Silame[1] [2] , Shagari[1] [2] , Tambuwal[1] [2] , Tangaza[1] [2] , Tureta[1] [2] , Wamako[1] [2] , Yabo[1] [2] და Wurno[1] [2] |
| კოორდინატები | 13°05′00″ ჩ. გ. 5°15′00″ ა. გ. / 13.08333° ჩ. გ. 5.25000° ა. გ. |
| დაარსდა | 3 თებერვალი, 1976 |
| ფართობი | 25 973 კმ² |
| ოფიციალური ენა | ინგლისური ენა |
| მოსახლეობა | 3 702 676 კაცი (2006) |
| სიმჭიდროვე | 142,56 კაცი/კმ² |
| სასაათო სარტყელი | UTC+1 |
| ოფიციალური საიტი | sokotostate.gov.ng |
 | |
კლიმატი რედაქტირება
სოკოტოს შტატი მდებარეობს სავანების ზონაში. წელიწადი იყოფა ორ სეზონად — მშრალ და წვიმიან სეზონად. მშრალი სეზონი იწყება ოქტომბერში და გრძელდება აპრილამდე (ზოგჯერ — ივნისამდეც). წვიმიანი სეზონი, თავის მხრივ, გრძელდება მაისიდან სექტემბრის ან ოქტომბრის ჩათვლით.[4] ნალექების საერთო რაოდენობა წელიწადში — 500 მმ-დან 1300 მმ-მდე.
ისტორია რედაქტირება
XIX საუკუნეში თანამედროვე შტატის ტერიტორიაზე მდებარეობდა სოკოტოს ხალიფატი. 1903 წელს ეს ტერიტორია დაიპყრო დიდი ბრიტანეთის ჯარებმა ბარონ ფრედერიკ ლუგარდის ხელმძღვანელობით.[5] შეიქმნა ჩრდილოეთ ნიგერიის პროვინცია, სადაც შედიოდა თანამედროვე სოკოტოს შტატის ტერიტორიაც. 1967 წელს, როდესაც უკვე ნიგერიას დამოუკიდებლობა მოპოვებული ჰქონდა, ქვეყანა დაიყო შტატებად.[4] 1976 წელს ტერიტორიული რეფორმების შედეგად შრდილო-დასავლეთის შტატი დაიყო სოკოტოს შტატად და ნიგერის შტატად. 1991 წელს შტატის შემადგენლობიდან გამოიყო ახალი შტატი — კების შტატი, 1996 წელს კიდევ ერთი — ზამფარის შტატი.[4]
მოსახლეობა რედაქტირება
2006 წლის აღწერის მონაცემების შედეგად სოკოტოს შტატის მოსახლეობის რაოდენობა შეადგენს 3 702 676 ადამიანს. რეგიონში მაცხოვრებელი ყველაზე უფრო მრავალრიცხოვანი ეთნიკური ჯგუფებია ჰაუსა და ფულბე. ასევე ცხოვრობენ ტუარეგები და ზაბარმავა.[4] მორწმუნეების უმრავლესობა — სუნიტებია (უმცირესობაში ასევე ცხოვრობენ შიიტები).
ადმინისტრაციული დაყოფა რედაქტირება
სოკოტოს შტატი დაყოფილია 23 თვითმმართველობის რაიონად.
ეკონომიკა რედაქტირება
სოკოტოს შტატის მოსახლეობის 80 %-ზე მეტი დაკავებულია სოფლის მეურნეობის სფეროში. პირადი საჭიროებისთვის ძირითადად მოჰყავთ კარტოფილი, მანიჰოტი, არაქისი, სიმინდი და ბრინჯი, ასევე ხორბალი, ბამბა, თამბაქო და გასაყიდად სხვადასხვა ბოსტნეული.[6] ადგილობრივი მაცხოვრებლები ასევე დაკავებულები არიან თევზჭერით; განვითარებულია სხვადასხვა სახის ხელსაქმე, როგორებიცაა სამჭედლო საქმე და ტყავისაგან ნაკეთობების დამზადება.
სასოფლო-სამეურნეო პროდუქცია, ასევე აქ დამზადებული გუმიარაბიკი მოთხოვნადია არა მარტო შტატის შიგნით, არამედ ქვეყნის დანარჩენ ტერიტორიაზეც.[6]
შტატის ტერიტორია მდიდარია სასარგებლო წიაღისეულით. აქ მოიპოვებენ ფოსფორიტებს, კირქვას, კაოლინს, თიხას, ქვიშას და სხვა მინერალებს.[6]
იმის გამო, რომ ტროპიკული აფრიკის ბევრი სხვა ქვეყნებისა და ტერიტორიებისგან განსხვავებით სოკოტოს შტატში არ გვხვდება ბუზი ცეცე, აქ საკმაოდ განვითარებულია მეცხოველეობა. საქონლის სულადობა შეფასებულია 8 მილიონად; ამ მაჩვენებლის მიხედვით შტატს ქვეყანაში უკავია მეორე ადგილი.[6]
სოკოტოს შტატში განვითარებულია ტომატის დამზადება, ფქვილის, შაქრის, ტექსტილის პროდუქციის, წებოს, ტყავის წარმოება, ასევე ქსოვილის შეღებვა.[6]
ტურიზმი რედაქტირება
სოკოტოს შტატში, განსაკუთრებით მის ადმინისტრაციულ ცენტრ — ქალაქ სოკოტოში, მდებარეობს მთელი რიგი ღირსშესანიშნაობები და XIX საუკუნეში არსებული დამოუკიდებელი სოკოტოს სახელმწიფოს პერიოდიდან შემორჩენილი არქიტექტურული ძეგლები. შტატს ყოველწლიურად სტუმრობს ათასობით ტურისტი. არსებობს 7 ოტელი.[7]
რესურსები ინტერნეტში რედაქტირება
- შტატის ოფიციალური საიტი დაარქივებული 2008-04-11 საიტზე Wayback Machine. (ინგლისური)
სქოლიო რედაქტირება
- ↑ 1.00 1.01 1.02 1.03 1.04 1.05 1.06 1.07 1.08 1.09 1.10 1.11 1.12 1.13 1.14 1.15 1.16 1.17 1.18 1.19 1.20 1.21 1.22 https://www.naijahomebased.com/list-23-local-governmtn-areas-sokoto-state/
- ↑ 2.00 2.01 2.02 2.03 2.04 2.05 2.06 2.07 2.08 2.09 2.10 2.11 2.12 2.13 2.14 2.15 2.16 2.17 2.18 2.19 2.20 2.21 2.22 https://nigerianfinder.com/local-governments-in-nigeria-the-full-list/
- ↑ Population by State and Sex. population.gov.ng
- ↑ 4.0 4.1 4.2 4.3 About Sokoto. Sokoto State Government, Nigeria. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2011-07-24. ციტირების თარიღი: 2012-07-04.
- ↑ British Conquest of the Sokoto Caliphate 1903. Wars of the World. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2012-07-03. ციტირების თარიღი: 2010-11-06.
- ↑ 6.0 6.1 6.2 6.3 6.4 Investments. Sokoto State Government, Nigeria. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2011-07-24. ციტირების თარიღი: 2012-07-04.
- ↑ Hotels & Tourism. Sokoto State Government, Nigeria. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2011-07-24. ციტირების თარიღი: 2012-07-04.