პორტუგალიური ენა
ვიკიპედიის სტანდარტების დასაკმაყოფილებლად, ეს სტატია ხელახლა დაწერას საჭიროებს. |
პორტუგალიური ენა — პორტუგალიელთა და ბრაზილიელთა ენა, მიეკუთვნება ინდოევროპული ოჯახის რომანულ ენებს .
ზოგადი ცნობები რედაქტირება
- მოლაპარაკეთა რაოდენობა: >160 მლნ
- ენის კოდი: pt
- სახელწოდება: pt - Português; en - Portuguese; eo - Portugala
- დამწერლობა: ლათინური
სტატუსი რედაქტირება
ოფიციალური ენა:
სხვა ქვეყნები და დამოკიდებულებები რედაქტირება
ანგოლა – 
Angolano დაარქივებული 2020-08-06 საიტზე Wayback Machine. (ანგოლური პორტუგალიური)
კაბო-ვერდე – Cabo-verdiano დაარქივებული 2014-10-10 საიტზე Wayback Machine. (კაბო-ვერდული პორტუგალიური)
აღმოსავლეთი ტიმორი – Timorense დაარქივებული 2014-10-10 საიტზე Wayback Machine. (აღმოსავლეთი ტიმორული პორტუგალიური)
ინდოეთი – დამანური (დამანური) და გოური (პორტუგალიური გოაზე)
გვინეა-ბისაუ – Guineense დაარქივებული 2014-10-10 საიტზე Wayback Machine. (გვინეა-ბისაური პორტუგალიური)
მაკაო – Macaense დაარქივებული 2014-10-10 საიტზე Wayback Machine. (მაკაური პორტუგალიური)
მოზამბიკი – Moçambicano დაარქივებული 2014-10-17 საიტზე Wayback Machine. (მოზამბიკური პორტუგალიური)
სან-ტომე და პრინსიპი – Santomense დაარქივებული 2014-10-10 საიტზე Wayback Machine. (სან-ტომე და პრინსიპული პორტუგალიური)
ურუგვაი – ურუგვაიული პორტუგალიური
გრამატიკა რედაქტირება
პორტუგალიურ ანბანში 23 ასოა, ნასესხებ სიტყვებში გამოიყენება აგრეთვე y, k და w. ენაში არის დიგრაფები - nh, lh, ch, ss. დიგრაფების გარდა, ასო h არ გამოითქმება. მახვილის ნიშანი ერთდროულად გამოხატავს აქცენტსაც და ხმოვნის ღია და დახურულ მდგომარეობას. სტრიქონსზედა ნიშანი '~' ხმოვნის ან დიფთონგის ცხვირისმიერ წარმოთქმას აღნიშნავს.
პორტუგალიის თავისებურება ის არის, რომ მისი ენობრივი ცენტრი (კოიმბრისა და ლისაბონის რაიონები) უფრო სამხრეთით მდებარეობს, ვიდრე ესპანეთის ასეთივე ცენტრი. ამის გამო ზოგიერთი ენობრივი ნიშანი, რაც ესპანურში სამხრეთ დიალექტებში შეინიშნება, პორტუგალიაში საერთო ლიტერატურული ნორმაა.
ლექსიკა რედაქტირება
პორტუგალიური ენა ჩამოყალიბდა გვიანდელი ლათინურის ლუზიტანური ვარიანტის საფუძველზე კელტური და იბერიული სუბსტრატების მონაწილეობით. რომაული პროვინცია ლუზიტანიისაგან პორტუგალიურ ენაში შემორჩა სიტყვები: luso - ლუზოფონი, idioma luso - პორტუგალიური ენა, lusófilo - პორტუგალისტი.
ფრაზები და სიტყვები
- გამარჯობა - Olá
- კეთილი იყოს თქვენი მობრძანება - Bem-vindo
- გმადლობთ - Obrigado; Obrigada
- კი / არა - Sim / Não
- გეთაყვა - Se faz favor; Por favor
- ნახვამდის - Adeus; Até a vista; Até logo
- რიცხვები
- 1 - um/uma, 2 - dois/duas, 3 - três, 4 - quatro, 5 - cinco, 6 - seis, 7 - sete, 8 - oito, 9 - nove, 10 - dez, 11 - onze, 12 - doze, 13 - treze, 14 - quatorze[1]/catorze[2], 15 - quinze, 16 - dezesseis[1]/dezasseis[2], 17 - dezessete[1]/dezassete[2], 18 - dezoito, 19 - dezenove[1]/dezanove[2], 20 - vinte, 21 - vinte e um/uma, 22 - vinte e dois/duas, 30 - trinta, 40 - quarenta, 50 - cinqüenta[1]/cinquenta[2], 60 - sessenta, 70 - setenta, 80 - oitenta, 90 - noventa, 100 - cem, 101 - cento e um/uma, 200 - duzentos/-as, 300 trezentos/-as, 400 - quatrocentos/-as, 500 - quinhentos/-as, 600 - seiscentos/-as, 700 - setecentos/-as, 800 - oitocentos/-as, 900 - novecentos/-as, 1000 - mil
- [1] - ბრაზილიაში; [2] - პორტუგალიაში
ლიტერატურა რედაქტირება
- História da Lingua Portuguesa Instituto Camões დაარქივებული 2016-02-06 საიტზე Wayback Machine.
- A Língua Portuguesa in Universidade Federal do Rio Grande do Norte, Brazil
- Carta de dotação e fundação da Igreja de S. Miguel de Lardosa, a.D. 882 (o mais antigo documento latino-português original conhecido) [1] დაარქივებული 2019-09-10 საიტზე Wayback Machine.
რესურსები ინტერნეტში რედაქტირება
- პორტუგალიური ენა საიტზე Curlie