ნავსათრევი
ნავსათრევი — ხმელეთის მონაკვეთი ან მასზე გაყვანილი გზა, რომელსაც იყენებენ ნავებისა და ტვირთების ხმელეთით გადასატანად ერთი წყალსატევიდან (ტბა, მდინარე და მისთ.) მეორემდე ან მდინარის სახიფათო მონაკვეთის შემოსავლელად.[1] ასეთი ნავსათრევი გზები ცნობილია ძველ საბერძნეთსა და ბერძნულ სამყაროში. კორინთის ტირანმა პერიანდრემ (ძვ. წ. 667–585) კორინთის ყელზე გაიყვანა ნავსათრევი გზა — დიოლკოსი, რომელიც ერთმანეთთან აკავშირებდა იონიისა და ეგეოსის ზღვებს.[2] იგი 6–8,5 კმ სიგრძის იყო[3] და დაახლ. ძვ. წ. 600 წლიდან ახ. წ. I საუკუნემდე მოქმედებდა.[4][5][6][7] საისტორიო წყაროებში კიდევ ორი ასეთი გზა დადასტურებულია რომაულ ეგვიპტეში: პირველი ალექსანდრიის ნავსადგურთან ახლოს მდებარეობდა (იხსენიებს ორიბასიოსი), სავარაუდოდ კუნძულ ფაროსის სამხრეთ კიდეზე, მეორეს იხსენიებს პტოლემე თავის წიგნში გეოგრაფიის შესახებ (IV, 5, 10), იგი მდინარე ნილოსის ერთ ერთ ტოტს (ცრუ შესართავი), რომელიც ლამით იყო დაფარული, და ხმელთაშუა ზღვას შორის მდებარეობდა.[8] წყალსატევებს შორის ნავების გადასატანი ადგილები ცნობილი იყო ვენეციის რესპუბლიკაში (მდ. ადიჯესა და გარდის ტბას შორის), ძველ რუსეთში (ვოლგასა და დონს შორის), ჩრდილოეთ ამერიკაში და სხვ.
იხილეთ აგრეთვე რედაქტირება
სქოლიო რედაქტირება
- ↑ portage I. დიდი ინგლისურ-ქართული ონლაინ-ლექსიკონი. ციტირების თარიღი: 3 იანვარი, 2022
- ↑ Суриков И. Е. Периандр // Большая российская энциклопедия. т. 25. — М., 2014. — стр. 681.
- ↑ Lewis, M. j. t. (2001). Early Railways. A Selection of Papers from the First International Early Railways Conference, გვ. 8–19 (10–15). ციტირების თარიღი: 2022-01-03. დაარქივებული 2011-07-21 საიტზე Wayback Machine.
- ↑ Raepsaet, G.; Tolley, M. (1993). „Le Diolkos de l'Isthme à Corinthe: son tracé, son fonctionnement“. Bulletin de Correspondance Hellénique (ფრანგული). 117: 233–261. doi:10.3406/bch.1993.1679.
- ↑ Verdelis, N. M. (1957). „Le diolkos de L'Isthme“ (PDF). Bulletin de Correspondance Hellénique (ფრანგული). 81: 526–529. doi:10.3406/bch.1957.2388.[მკვდარი ბმული]
- ↑ Cook, R. M. (1979). „Archaic Greek Trade: Three Conjectures 1. The Diolkos“. The Journal of Hellenic Studies. 99: 152–155. doi:10.2307/630641. JSTOR 630641.
- ↑ Drijvers, J. W. (1992). „Strabo VIII 2,1 (C335): Porthmeia and the Diolkos“. Mnemosyne. 45: 75–78.
- ↑ Fraser, P. M. (1961). „The ΔΙΟΛΚΟΣ of Alexandria“. The Journal of Egyptian Archaeology. 47: 134–138. doi:10.2307/3855873. JSTOR 3855873.