ვიკიპედია

ლიბანის სამზარეულო

ამ გვერდს არა აქვს შემოწმებული ვერსია, სავარაუდოდ მისი ხარისხი არ შეესაბამებოდა პროექტის სტანდარტებს.

ლიბანური სამზარეულო ( არაბ. المطبخ اللبناني) - ლიბანიდან წარმოშობილი კულინარიული ტრადიციები და პრაქტიკა. იგი მოიცავს მთელი მარცვლეულის, ხილის, ბოსტნეულის, ახალი თევზისა და ზღვის პროდუქტებს. შინაურ ფრინველს უფრო ხშირად მიირთმევენ, ვიდრე წითელ ხორცს, ხოლო როდესაც წითელ ხორცს მიირთმევენ, ეს ჩვეულებრივ ცხვრისა და თხის ხორცია . იგი ასევე შეიცავს უამრავ ნიორს და ზეითუნის ზეთს, ხშირად სუნელებს ან ლიმონის წვენს . წიწიბურა და ოხრახუში ასევე ლიბანის რაციონის ძირითადი ელემენტებია. [1] [2] [3] [4]

ლიბანური სალათის შემადგენლობა: ოხრახუში, ზეითუნის ზეთი, პიტნა, ლიმონი, პომიდორი, მარილი, წიწაკა.

კარგად ცნობილი კერძებია ბაბა განაუჯი, შემწვარი ბადრიჯნი ; ფალაფელი, პატარა ღრმად შემწვარი ღვეზელი, რომელიც მზადდება დაფქვილი მუხუდოთი, ფავას ლობიოთი ან ორივეს კომბინაციით და შაურმა, სენდვიჩი მარინირებული ხორცით დაჭრილი და დიდ წნელებზე მოხარშული. [5] [6] მნიშვნელოვანი კომპონენტია ჰუმუსი, დამზადებული დაბლენდერებული მუხუდოსგან, სეზამის ტაჰინის, ლიმონის წვენისა და ნიორისგან. როგორც წესი, მიირთმევენ ბრტყელ პურთან ერთად . [7] [8] [9] კარგად ცნობილი დესერტია ბაქლავა, რომელიც მზადდება ფენოვანი ფილოსგან (თხლად გახვეული საკონდიტრო ნაწარმი), რომელიც სავსეა თხილით და გაჟღენთილია ფინიკის სიროფით ან თაფლით. [10] ზოგიერთი დესერტები, რომლებიც სპეციალური შემტხვევებისთვის მზადდება: მეღლი (პუდინგი დესერტი, ერთმანეთში არეული ანისი, კვლიავი და დარიჩინი ). ეს მაგალითად, შეიძლება გაკეთდეს ოჯახში ახალშობილი ბავშვის აღსანიშნად. [11] [12]

მანანაშის და სხვა პურის ვარიანტები წარმოდგენილია ლიბანში

არაკი არის ანისულის (არომატული სუნელის) არომატიზირებული ლიქიორი და არის ლიბანის ეროვნული სასმელი, რომელსაც ჩვეულებრივ მიართმევენ ტრადიციული ლიბანურ კერძთან ერთად. კიდევ ერთი ისტორიული და ტრადიციული სასმელია ლიბანური ღვინო . [13] [14] [15]

ისტორია

რედაქტირება
 
ლიბანი ხმელთაშუა ზღვის აუზისა და არაბეთისგზაჯვარედინზე, დასავლეთ აზიაში (წითლად)

ლიბანური სამზარეულო უძველესი და ლევანტის სამზარეულოს ნაწილია. ლიბანური სამზარეულოს მრავალი კერძის არსებობა ათასობით წლის წინ იწყება რომაული, ბერძნული, სპარსული, ბიზანტიური, არაბული, ეგვიპტური და ფინიკიური წესების ეპოქაში. [16] [17] ბოლო 500 წლის განმავლობაში, ლიბანის სამზარეულოზე გავლენა მოახდინა სხვადასხვა უცხოურმა ცივილიზაციებმა, რომლებიც ძალაუფლებას ფლობდნენ. 1516-დან 1918 წლამდე ოსმალეთის თურქები აკონტროლებდნენ ლიბანს და შემოიტანეს სხვადასხვა საკვები, რომლებიც ლიბანის რაციონში ძირითადი ელემენტები გახდნენ. მაგალითად, ცხვრის ხორცი. ოსმალეთის პირველ მსოფლიო ომში (1914–1918) დამარცხების შემდეგ, საფრანგეთმა ლიბანზე კონტროლი აიღო 1943 წლამდე, სანამ ქვეყანამ მიაღწია დამოუკიდებლობას. ფრანგებმა შემოიტანეს ისეთი საკვები, როგორიცაა ფლანი, კარამელის კრემის დესერტი, რომელიც თარიღდება ჩვენს წელთაღრიცხვამდე მე -16 საუკუნით, ეკლერები, კარტოფილი ფრი და კრუასანები . [18]

მსოფლიო მასშტაბით მცხოვრებმა ლიბანელმა დიასპორამ ლიბანურ სამზარეულოში დანერგა ახალი ინგრედიენტები, სანელებლები და კულინარიული პრაქტიკა, რაც ინოვაციურ და პოპულარულ სამზარეულოს ინარჩუნებს როგორც მის ფარგლებს გარეთ, ისე მის საზღვრებში. [19] [20]

Პური

რედაქტირება
 
ხუბზის ცხობის ერთ-ერთი ეტაპი

ლიბანელები პურს იყენებენ, როგორც კერძის განუყოფელ ნაწილს და საკვები მის გარეშე საერთოდ არ მიიღება. [21] ხუბზი არის მრგვალი ბრტყელი პური, რომელსაც აცხობენ ტალახის ღუმელში. მისი გამოყენება შესაძლებელია თითქმის ყველა სახის ლიბანურ კერძებთან. [22] ანალოგიურად, ტაბუნ პური ტრადიციულად გამომცხვარი ტაბუნ ღუმელში ან თონეში. [23] მარკიკი ხუბზის მსგავსი პურია, მაგრამ იგი მზადდება ბევრად უფრო თხელი, თითქმის ქაღალდის სისქის. [24] [25] კააკი არის კიდევ ერთი ჩვეულებრივი ლიბანური ქუჩის პური, რომელსაც, ჩვეულებრივ, წასახემსებლად მიირთმევენ . კააკის მრავალი ვარიანტი არსებობს, დაწყებული ტრადიციული ქუნჯუთის თესლით დაყრილი ყველით და ზაატრით დამთავრებული. [26]

სალათები

რედაქტირება

ფატუშს (ასევე უწოდებენ "გლეხთა სალათას ") ამზადებენ ხუბის ბრტყელ პურთან, კიტრთან, პომიდორთან, წიწიბურასთან და პიტნასთან ერთდ. ტაბულეჰი არის კუბიკებად დაჭრილი ოხრახუშის სალათი ბურღული ხორბლით, პომიდორით, პიტნით, რომელსაც მიირთმევენ რამესთან ერთად ან ცალკეულ კერძად, როგორც ძირითადი კერძის საწინდარი. [27] [28] იოგურტის ყველის სალათი შედგება შანკლიშის ბურთულებისგან (იოგურტის ყველი, ფეტა, ჩილის ფხვნილი, მარილი და პილპილი), რომელიც დაემატა ახლად მომზადებულ სალათს. იგი გამორჩეულად ლიბანურია, რადგან შესანიშნავი დამატებაა მეზების, არაბული და ლიბანური ღვინოებისთვის. [29]

სქოლიო

რედაქტირება
  1. ↑ (September 1996) Lebanon (en). 
  2. ↑ (2009-09-01) Classic Lebanese Cuisine: 170 Fresh and Healthy Mediterranean Favorites (en). 
  3. ↑ Lebanese Food and What Makes It World Famous en-GB (2019-08-05). ციტირების თარიღი: 2020-09-02
  4. ↑ (November 2014) Understanding Lebanon Today (en). 
  5. ↑ Marlène, Dahlia & (2014-11-27). Lebanese Cuisine (it). Edizioni R.E.I.. ISBN 978-2-37297-134-8. 
  6. ↑ Anderson, John J. B. (2014-06-06). The Mediterranean Way of Eating: Evidence for Chronic Disease Prevention and Weight Management (en). CRC Press. ISBN 978-1-4822-3125-0. 
  7. ↑ Al-Faqih, Kamal (2009-09-01). Classic Lebanese Cuisine: 170 Fresh and Healthy Mediterranean Favorites (en). Rowman & Littlefield. ISBN 978-0-7627-5649-0. 
  8. ↑ Kayyali, Randa A. (2006). The Arab Americans (en). Greenwood Publishing Group. ISBN 978-0-313-33219-7. 
  9. ↑ Saleh, Nada (2012-03-31). New Flavours of the Lebanese Table (en). Random House. ISBN 978-1-4481-1876-2. 
  10. ↑ Al-Faqih, Kamal (2009-09-01). Classic Lebanese Cuisine: 170 Fresh and Healthy Mediterranean Favorites (en). Rowman & Littlefield. ISBN 978-0-7627-5649-0. 
  11. ↑ Gall, Timothy L. (2009). Worldmark Encyclopedia of Cultures and Daily Life (en). Gale. ISBN 978-1-4144-4892-3. 
  12. ↑ Mouzawak, Kamal (2015-09-15). Lebanese Home Cooking: Simple, Delicious, Mostly Vegetarian Recipes from the Founder of Beirut's Souk El Tayeb Market (en). Quarry Books. ISBN 978-1-63159-037-5. 
  13. ↑ Zurayk, Rami (2008). From ʻAkkār to ʻAmel: Lebanon's slow food trail : places, products and producers from Lebanon (en). Slow Food Beirut. 
  14. ↑ Kuntz, Blair (2000). Lebanon: an insider's guide (en). Prana Publishers. 
  15. ↑ Karam, Michael (2008). Arak and Mezze: The Taste of Lebanon (en). Saqi Books. ISBN 978-0-86356-476-5. 
  16. ↑ Edelstein, Sari (2011). Food, Cuisine, and Cultural Competency for Culinary, Hospitality, and Nutrition Professionals (en). Jones & Bartlett Learning. ISBN 978-0-7637-5965-0. 
  17. ↑ DeMeester, Fabien (2008-01-23). Wild-type Food in Health Promotion and Disease Prevention: The Columbus Concept (en). Springer Science & Business Media. ISBN 978-1-59745-330-1. 
  18. ↑ Choueiri, Ramzi N. (2002-01-01). The Culinary Heritage of Lebanon (en). Ramzi Choueiri. ISBN 978-9953-0-0753-3. 
  19. ↑ (2016-03-17) Event Mobilities: Politics, place and performance. 
  20. ↑ (2012-08-01) The World's Best Street Food: Where to Find it & How to Make it (en). 
  21. ↑ Cavendish, Marshall (September 2006). Peoples of Western Asia (en). Marshall Cavendish. ISBN 978-0-7614-7677-1. 
  22. ↑ Kopka, Deborah (2011-09-01). Passport Series: Middle East (en). Milliken Publishing Company. ISBN 978-1-4291-2261-0. 
  23. ↑ Al-Khusaibi, Mohammed (2019-10-18). Traditional Foods: History, Preparation, Processing and Safety (en). Springer Nature. ISBN 978-3-030-24620-4. 
  24. ↑ Fawaz, Leila Tarazi (1994-01-01). An Occasion for War: Civil Conflict in Lebanon and Damascus in 1860 (en). University of California Press. ISBN 978-0-520-20086-9. 
  25. ↑ About Lebanese Bread en.
  26. ↑ https://www.tasteatlas.com/most-popular-street-foods-in-lebanon
  27. ↑ (2005-01-01) Cooking the Middle Eastern Way (en). 
  28. ↑ (2000) A taste of thyme : culinary cultures of the Middle East. 
  29. ↑ (2014-08-14) Simply Lebanese (en). 
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/ლიბანის_სამზარეულო“-დან