გოგაშენისოფელი ახალქალაქის მუნიციპალიტეტში, თემის ცენტრი (სოფელი აფნია). მდებარეობს ახალქალაქის პლატოზე, მდინარე მტკვრის მარჯვენა მხარეს, ზღვის დონიდან 1740 მ., ახალქალაქიდან დაშორებულია 30 კმ–ით.

სოფელი
გოგაშენი
ქვეყანა საქართველოს დროშა საქართველო
მხარე სამცხე-ჯავახეთის მხარე
მუნიციპალიტეტი ახალქალაქის მუნიციპალიტეტი
თემი გოგაშენი
კოორდინატები 41°22′16″ ჩ. გ. 43°18′06″ ა. გ. / 41.37111° ჩ. გ. 43.30167° ა. გ. / 41.37111; 43.30167
ადრეული სახელები გოგაშენი
ცენტრის სიმაღლე 1740
მოსახლეობა 272[1] კაცი (2014)
ეროვნული შემადგენლობა ქართველები 98,5 %
სასაათო სარტყელი UTC+4
გოგაშენი — საქართველო
გოგაშენი
გოგაშენი — სამცხე-ჯავახეთის მხარე
გოგაშენი
გოგაშენი — ახალქალაქის მუნიციპალიტეტი
გოგაშენი

სოფლის ჩრდილო-აღმოსავლეთით მდებარეობს მთავარანგელოზის XIII–XIV საუკუნეების ეკლესია. ეკლესია ნაგებია ადგილობრივი, მონაცრისფრო ნათალი ქვებით. აღმოსავლეთ სარკმელს ორმაგი ლილვით შედგენილი ჩარჩო შემოუყვება. ეკლესიასთან ძველი და ახალი გალავანშემოვლებული სასაფლაოა. სოფელში დგას ასევე ღვთისმშობლის ახალი, XIX საუკუნის ეკლესია, სადაც ინახება ადრეული ხანის სტელის ნატეხი. სტელის ერთ გვერდზე გამოსახულია კაცის ფიგურა, რომელსაც მარჯვენა ხელი მკერდზე აქვს მიდებული. მეორე გვერდზე შემორჩენილია სამსაფეხურიან კვარცხლბეკზე დაყრდნობილი ჯვრის ქვედა მკლავი, მესამეზე კი თითქოს გველის კლაკნილი ტანია გამოსახული, მეოთხეზე — ცხოველის თავი, დაცქვეტილი სამკუთხა ყურებით. მას ყელზე შემოჭდობილი აქვს ადამიანის ხელი, რომელიც ახრჩობს. ამ გამოსახულებას ზევიდან ჯვარი აზის. ვანის ქვაბთა განგების XV-XVI საუკუნეთა მინაწერების მიხედვით, როსტევან რჩეულას ძემ (რჩეულაშვილი) ვანის ქვაბთა მონასტერს შესწირა „გულარშნისა ქუეშეთ აბჯარაული ზუარი“. აბჯარაული ახლაც გოგაშენს ეკუთვნის (მდებარეობს მტკვრის მარჯვ. ნაპირზე, გოგაშენის ქვევით), ამიტომ ამ მინაწერში გოგაშენი უნდა იგულისხმებოდეს. 1595 „გურჯისტანის ვილაიეთის დიდი დავთრის“ მიხედვით, გოგაშენი შედიოდა ახალქალაქის ლივის თმოგვის ნაჰიეში (რაიონი). იმჟამად ის ჭაჭკრის (იმდროინდელი სოფელი) სახნავ-სათესი ტერიტორია იყო და მარცვლეულის მოსავალზე წლიურად შეწერილი ჰქონდა 500 ახჩა. სავარაუდოდ XIX საუკუნეში, გოგაშენი ისევ მოშენებულა. ახლა აქ 80-მდე კომლია. მაცხოვრებელთა გვარებია: ხუციშვილები, ხოსიტაშვილები, ცისკარიძეები, კოჟორიძეები, ნათენაძეები, თაქთაქიძეები, ბერიძეები.

დემოგრაფია რედაქტირება

2014 წლის აღწერის მონაცემებით სოფელში ცხოვრობს 272 ადამიანი.

აღწერის წელი მოსახლეობა კაცი ქალი
1908[2] 850
1911[3]   933
2002[4]   349 172 177
2014[1]   272 138 134

ლიტერატურა რედაქტირება

  • ბერძენიშვილი დ., ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 2, თბ., 1977. — გვ. 56.
  • ჯიქია ს., გურჯისტანის ვილაიეთის დიდი დავთარი, წგ. 3, თბ., 1958.
  • ბერძენიშვილი დ., ნარკვევები საქართველოს ისტორიული გეოგრაფიიდან. ზემო ქართლი, თბ., 1985.

სქოლიო რედაქტირება

  1. 1.0 1.1 მოსახლეობის 2014 წლის აღწერა (არქივირებული). საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული სამსახური (ნოემბერი 2014). ციტირების თარიღი: 30 დეკემბერი 2019.
  2. Кавказскій календарь на 1910 годъ, Тифлись, 1909, стр. 226.
  3. Кавказскій календарь на 1912 годъ, Тифлись, 1911, стр. 143.
  4. მოსახლეობის 2002 წლის აღწერა. საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული სამსახური (2002 წელი). ციტირების თარიღი: 30 დეკემბერი 2019.