განჯის სახელმწიფო დრამატული თეატრი
განჯის სახელმწიფო დრამატული თეატრი (აზერ. Gəncə Dövlət Dram Teatrı) — დრამატული თეატრი განჯაში, დაარსებული 1932 წელს.
| განჯის სახელმწიფო დრამატული თეატრი | |
|---|---|
 | |
| ზოგადი ინფორმაცია | |
| ქვეყანა | აზერბაიჯანი |
| მდებარეობა | განჯა |
| კოორდინატები | 40°40′17″ ჩ. გ. 46°21′42″ ა. გ. / 40.671528° ჩ. გ. 46.361778° ა. გ. |
| დაიწყო | დეკემბერი, 1932 |
თეატრის ისტორია რედაქტირება
პირველად თეატრალური ხელოვნებისადმი ინტერესი ქალაქ განჯაში XIX საუკუნის ბოლოს გაჩნდა. 1899 წელს შენობა სახელწოდებით „თეატრი“ მოყვარულ მსახიობებს გადაეცათ. ისინი დგამდნენ მირზა ფათალი ახუნდოვისა და ნაჯაფ ბეი ვაზიროვის პიესებს. 1906 წელს დაარსდა სამოყვარულო თეატრის დასი „განჯის მუსლიმთა დრამატული საბჭო“.[1] დრამატურგმა აბდურაჰიმ ჰაგვერდიევმა ჩამოაყალიბა ადგილობრივ მოყვარულთა თეატრალური დასი, რომელთა რეპერტუარში იყო თავად ჰაგვერდიევის, ჰაინრიხ ჰაინეს, ნარიმან ნარიმანოვის, ნამიქ ქემალის პიესები. ასევე მეშადი ჯამილ ამიროვის ოპერა „სეიფულმულიუკი“.
მოგვიანებით, 1915 წელს, განჯაში პირველად შეიქმნა „გოგოთა სკოლის“ მოსწავლეთა პირველი დრამატული დასი. ამ დასში მუშაობდნენ ადილ ისგანდეროვი, ბარატ შეკინსკაია, იბრაჰიმ ჰამზაევი და სხვები, რომლებიც მომავალში მნიშვნელოვან როლს შეასრულებენ თეატრის ისტორიაში.[2]
განჯის სახელმწიფო დრამატული თეატრი დაარსდა ბაქოში 1921 წლის 13 ნოემბერს მსახიობ ჰაჯიაღა აბასოვის ინიციატივითა და ხელმძღვანელობით. 1921-1925 წლებში თეატრი მოქმედებდა სახელით „ტანგიდ-თაბლიგ“ („კრიტიკული აბრა“), ხოლო 1925-1932 წლებში „ბაქო-მუშურ-გლეხური“ თეატრის სახელწოდებით. 1932 წლის დეკემბერში თეატრი მთელი შემადგენლობით გადავიდა განჯაში და განაგრძო მოღვაწეობა წითელი დროშის თურქეთის მუშათა თეატრის სახელით. როდესაც თეატრი განჯაში გადავიდა, ხელოვნების თაყვანისმცემლები, როგორიცაა აბას მირზა შარიფზადე, აგასადიგ გარაიბეილი, ფატმა ქადირი, ისმაილ ტალიბლი, აჰმედ სალაჰლი, ისმაილ ეფენდიევი, ატამოგლან რზაევი ასევე გადავიდნენ განჯაში და აქ განაგრძეს მოღვაწეობა.
1925 წლამდე განჯის სახელმწიფო დრამატულ თეატრს „კრიტიკა-ტაბლიგ“ თეატრი ერქვა, 1925 წლიდან კი „ბაქო-იშჩი-გლეხის“ თეატრად გადაკეთდა. 1932 წლის დეკემბერში თეატრი მთელი შემადგენლობით გადავიდა განჯაში და იქ განაგრძო მოღვაწეობა.
1990 წლიდან თეატრმა დაიწყო ფუნქციონირება განჯის სახელმწიფო დრამატული თეატრის სახელით. მოგვიანებით განჯის სახელმწიფო ნიზამის პოეზიის თეატრი შეუერთდა განჯის სახელმწიფო დრამატულ თეატრს. 2014 წლის 24 ივლისს განჯაჩაის მარჯვენა სანაპიროზე 2 ჰექტარი მიწის ნაკვეთი განჯას სახელმწიფო დრამატული თეატრის ახალი შენობის ასაშენებლად გამოიყო.[3]
თეატრის შენობა რედაქტირება
თეატრის შენობა 1886 წელს გერმანელმა მეწარმემ კრისტოფერ ფორერმა ააგო ღვინის საწარმოსთვის. 1932 წელს განჯის თეატრი დედაქალაქ ბაქოდან გადმოვიდა და ამ შენობაში დამკვიდრდა.
თეატრის დასახელება სხვადასხვა პერიოდში რედაქტირება
- 1921–1925 წწ. — კრიტიკისა და პროპაგანდის თეატრი
- 1925-1932 წწ. — ბაქოს მუშათა გლეხური თეატრი
- 1932-1934 წწ. — თურქეთის მუშათა თეატრი
- 1934–1935 წწ. — კიროვაბადის თეატრი
- 1935–1939 წწ. — კიროვაბადის სახელმწიფო დრამატული თეატრი
- 1939–1952 წწ. — კიროვაბადის ლ.ბერიას სახელობის სახელმწიფო დრამატული თეატრი
- 1952–1964 წწ. — კიროვაბადის სახელმწიფო დრამატული თეატრი
- 1964-1990 წწ. — კიროვაბადის ჯაფარ ჯაბარლის სახელობის სახელმწიფო დრამატული თეატრი[4]
- 1990 წლიდან — განჯის სახელმწიფო დრამატული თეატრი
თეატრის შემოქმედებითი პერსონალი რედაქტირება
თეატრის მთავარი რეჟისორები რედაქტირება
- ჰაბიბ ისმაილოვი (1932-1937)
- იუსიფ იილდიზი (1937–1939)
- ჰასან აგაევი (1939-1942)
- მეჰდი მამედოვი (1942-1946)
- ჰუსეინ სულთანოვი (1952-1966)
- იუსიფ ბაგიროვი (1966-1995)
- ვაგიფ შარიფოვი (1995–1998)
- რაფიგ ატაკიშიევი (1999–2007)
- ბაჰრამ ოსმანოვი (2008–2010)
- გუმრა ომაროვი (2010–2015)
- ელშად აჰმილი (2003)
- ირადა გოზალოვა (2015–2021)
იხილეთ აგრეთვე რედაქტირება
რესურსები ინტერნეტში რედაქტირება
სქოლიო რედაქტირება
- ↑ Gəncə Dövlət Dram Teatrı.
- ↑ https://web.archive.org/web/20191002082717/http://gence-teatr.com/index.php
- ↑ Gəncə Dövlət Dram Teatrı üçün yeni bina tikiləcək. azertag.az (27 iyul 2014). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2 oktyabr 2019.
- ↑ Кировабадский театр им. Дж. Джаббарлы, Театральная энциклопедия, М.: Советская энциклопедия. 1964.