არიადნა შენგელაია

არიადნა ვსევოლოდის ასული შენგელაია (ქალიშვილობის გვარი — შპრინკი; დ. 13 იანვარი 1937, ტაშკენტი, უზბეკეთი) — ქართველი მსახიობი. საქართველოს სახალხო არტისტი (1979), რუსეთის სახალხო არტისტი (2000), საკავშირო კინოფესტივალის ლაურეატი (1959). რეჟისორ ელდარ შენგელაიას მეუღლე. შენგელაიამ პირველი პრემია მიიღო კიევის საკავშირო კინოფესტივალზე ტატიანა ლარინას როლის შესრულებისთვის ფილმში „ევგენი ონეგინი“ (1958). საქართველოს ღირსების ორდენის კავალერი (2020).

არიადნა შენგელაია
დაბადების სახელი	არიადნა შპრინკი
დაბადების თარიღი	13 იანვარი, 1937 (1937-01-13) ტაშკენტი, უზბეკეთი
საქმიანობა	მსახიობი
აქტიური	1957-2002
მეუღლე(ები)	ელდარ შენგელაია (1957-1980 წლები)

ბიოგრაფია

1960 წელს დაამთავრა საკავშირო კინემატოგრაფიის სახელმწიფო ინსტიტუტის სამსახიობო ფაკულტეტი (ბ. ბელოკუროვის სახელოსნო). იყო თბილისის გრიბოედოვის სახელობის დრამატული თეატრის მსახიობი. კინოში არაერთი როლი აქვს შესრულებული. 1957 წლიდან იღებენ კინოში. ჯერ კიდევ კინემატოგრაფიის ინსტიტუტში სწავლისას ითამაშა ფილმებში: „ევგენი ონეგინი“ და „ეჟენი გრანდე“. 1950-იანი წლების ბოლოსა და 1960-იანი წლების დასაწყისში იყო საბჭოთა კინოს ერთ-ერთი ყველაზე პოპულარული მსახიობი. 1960 წლიდან მუშაობდა კინოსტუდია „ქართულ ფილმში“. მისი კინოდებიუტი შედგა ფილმში „ეკატერინა ვორონინა“, სადაც შეასრულა ირინას როლი. სხვადასხვა დროს თანამშრომლობდა რეჟისორებთან ივანე პირიევთან, გიორგი დანელიასთან, ნადეჟდა კოშევეროვასთან, ფელიქს მირონერთან, ისიდორე ანენსკისთან, აბრამ როომთან, ნაუმ ტრახტენბერგთან, ელდარ შენგელაიასთან და სხვებთან. არიადნა შენგელაია ცნობილი იყო თავისი ნატიფი არტისტული სილამაზითა და ძველბერძნული სახელით — არიადნათი. 1980 წლიდან მუშაობას იწყებს მაქსიმ გორკის სახელობის კინოსტუდიაში მსახიობად. კინოში შესრულებული როლებიდან აღსანიშნავია: „შერეკილები“, „ევგინი ონეგინი“, „მთვარის მოტაცება“, „თეთრი ქარავანი“, „ძოწის სამაჯური“ და სხვა. თამაშობდა თეატრშიც. აღსანიშნავია კლეოპატრას როლი ბერნარდ შოუს პიესაში „კეისარი და კლეოპატრა“ და ანა ფრანკის როლი სპექტაკლში „ანა ფრანკის დღიური“. 1957-1980 წლებში ქორწინებაში იმყოფებოდა ქართველ რეჟისორთან ელდარ შენგელაიასათან. არიადნა შენგელაიას პირველი გვარია შპრინკი.

ჯილდოები და აღიარება

• 1967 — საქართველოს სსრ-ის დამსახურებული არტისტი
• 1979 — საქართველოს სსრ-ის სახალხო არტისტი

ფილმოგრაფია

წელი		ქართულად	მშობლიური სახელწოდება	როლი
1957	ფ	ეკატერინა ვორონინა	Екатерина Воронина	ირინა
1958	ფ	მატროსი კომეტიდან	Матрос с «Кометы»
1958	ფ	ევგენი ონეგინი	Евгений Онегин	ტატიანა ლარინა
1959	ფ	თეთრი ღამეები	Белые ночи
1959	ფ	ფორტუნა	Фуртуна	ელინი
1960	ფ	ეჟენი გრანდე	Евгения Гранде	ეჟენი გრანდე
1960	ფ	მიყვარხარ, ცხოვრებავ!	Люблю тебя, жизнь!	ლენა ტოპილინა
1960	ფ	ფრთხილად, ბებია!	Осторожно, бабушка!	ლენა
1961	ფ	ენგურის ნაპირებზე		მანოლი
1962	ფ	შეშლილთა სასამართლო	Суд сумасшедших	მაიერი
1962	ფ	ნაპირზე დათხოვნა	Увольнение на берег	ჟენია
1963	ფ	თეთრი ქარავანი		მარია
1964	ფ	ძოწის სამაჯური	Гранатовый браслет	ვერა შეინა
1965	ფ	რომეო, ჩემი მეზობელი	Ромео, мой сосед	ნონა
1965	ფ	წელიწადი როგორც ცხოვრება	Год как жизнь
1965	ფ	დრო იწურება განთიადისას		ბრიკი
1966	ფ	გასროლა	Выстрел	თავადის ქალი
1968	ფ	ჯვარცმული კუნძული		ლოტა
1969	ფ	არ იდარდო!		გენერლის მეუღლე
1970	ფ	ვარდნის კუთხე	Угол падения
1970	ფ	ფერენც ლისტი	Ференц Лист	კაროლინა
1971	ფ	გოია, ანუ ცოდნის მძიმე გზა	Гойя, или Тяжкий путь познания	ჟოზეფა
1973	ფ	მთვარის მოტაცება		კაროლინა
1973	ფ	დიმიტრი კანტემირი	Дмитрий Кантемир	კასანდრა
1973	ფ	და მაშინ მე ვთქვი არა...	И тогда я сказал нет…
1973	ფ	ნიჭიერები და თაყვანისმცემლები	Таланты и поклонники
1973	ფ	შერეკილები		მარგალიტა
1977	ფ	სინემა		ჩოლოყაშვილის მეუღლე
1979	ფ	ჩვენ გვაპატიეთ	Простите нас
1980	ფ	მიზანი		ნადიდე
1981	ფ	ოქროს საწმისი
1981	ფ	მინდა, რომ იგი მოვიდეს
1982	ფ	პროფესია — გამომძიებელი	Профессия — следователь	მალიკა
1983	ფ	ექიმის მოწაფე	Ученик лекаря	მარია
1984	ფ	ვინ არის მასზე ძლიერი	Кто сильнее его
1985	ფ	ბუდულაის დაბრუნება	Возвращение Будулая	სამხედრო ექიმი
1986	ფ	გორგონების თავი	Голова Горгоны	ანა
1987	ფ	დაჭრილი ქვები	Раненые камни	ასიიათი
1987	ფ	ასეთი ისტორია	Вот такая история...	სერგეის დედა
1991	ფ	აჯუბის შავი პრინცი	Чёрный принц Аджуба	მალიკა
1992	ფ	სიწყნარე	Тишина	ელგა
1994	ფ	სახლი ქვაზე	Дом на камне
1995	ფ	გლეხი ქალიშვილი	Барышня-крестьянка
1997	ფ	ჯადოსნური პორტრეტი	Волшебный портрет
2002	ფ	ბაბი იარი	Бабий Яр	ხანა

რესურსები ინტერნეტში

• არიადნა შენგელაია — საქართველოს ბიოგრაფიული ლექსიკონი
• არიადნა შენგელაია [დაარქივებული] — ეროვნული ფილმოგრაფია
• არიადნა შენგელაია კინოფილმების ინტერნეტ-მონაცემთა ბაზაში
• არიადნა შენგელაია — kino-teatr.ru (რუსული)