ვიკიპედია

ამოს ოზი

ამოს ოზი (ებრ. עמוס עוז; ნამდვილი სახელი და გვარია ამოს კლაუსნერი; დ. 4 მაისი, 1939 — 28 დეკემბერი, 2018)[18] — ისრაელელი მწერალი, რომანისტი და ინტელექტუალი. იყო ებრაული ლიტერატურის პროფესორი ნეგევის ბენ-გურიონის სახელობის უნივერსიტეტში. 1967 წლიდან მოყოლებული აქტიურად იცავდა ისრაელ-პალესტინის კონფლიქტის ორი სახელმწიფოს შეთანხმებას („ორი სახელმწიფო ორი ერისთვის“).

ამოს ოზი
ებრ. עמוס עוז
დაბადების თარიღი 4 მაისი, 1939(1939-05-04)[1] [2] [3] [4] [5] [6] [7]
დაბადების ადგილი იერუსალიმი, ბრიტანული მანდატი პალესტინაში[8]
გარდაცვალების თარიღი 28 დეკემბერი, 2018(2018-12-28)[7] [4] [5] [6] (79 წლის)
გარდაცვალების ადგილი ფეთახ თიკვა
დასაფლავებულია Kibbutz Hulda Cemetery
საქმიანობა ენათმეცნიერი, ჟურნალისტი, რომანისტი, მთარგმნელი, ესეისტი, პედაგოგი, უნივერსიტეტის პროფესორი, საბავშვო მწერალი, პოეტი, მწერალი[9] და ნოველისტი
ენა ებრაული ენა
მოქალაქეობა  ისრაელი
ალმა-მატერი იერუსალიმის ებრაული უნივერსიტეტი და Gymnasia Rehavia
ჯილდოები Prize of the International Book Fair in Torino, ბიალიკის პრემია, ისრაელის პრემია, Siegfried Lenz Prize, ფრანც კაფკას პრემია, Stefan Heym International Award, ასტურიის პრინცის ლიტერატურული პრემია[10] , გოეთეს პრემია[11] , Prix Femina étranger, გერმანიის წიგნის ვაჭრობის მშვიდობის პრემია[12] , კატალონიის საერთაშორისო პრემია[13] , Bernstein Prize, Ze'ev Prize, Grand Cross of the Order of Civil Merit[14] , საპატიო ლეგიონის ორდენის კავალერი[15] , ხელოვნებისა და ლიტერატურის ოფიცრის ორდენი, იერუსალიმის ებრაული უნივერსიტეტის საპატიო დოქტორი[16] , Siegfried Unseld Preis, Dan David Prize, Mount Zion Award[17] , Abraham Geiger Prize, თელ-ავივის უნივერსიტეტის საპატიო დოქტორი, ვაიცმანის ინსტიტუტის საპატიო დოქტორი, Brenner Prize, Newman Prize, ჰაინრიხ ჰაინეს პრემია და honorary doctor of the University of Antwerp
შვილ(ებ)ი Fania Oz-Salzberger, Galia Oz და Daniel Oz
გავლენა მოახდინეს

ამოს ოზი 40-მდე წიგნის ავტორია, მათ შორის: რომანების, მოთხრობების კრებულების, საბავშვო წიგნებისა და ესეების. მისი ნაწარმოებები ისრაელელ მწერალთა შორის ყველაზე მეტ, 45 ენაზეა ნათარგმნი. არის სხვადასხვა პრემიის მფლობელი, მათ შორის: ისრაელის (1998), ოვიდიუსის (2004), გოეთეს (2005), ჰაინრიხ ჰაინეს (2008) და ფრანც კაფკას (2013) პრემიების მფლობელი.

ნიუ-იორკ ტაიმზის მიერ გამოქვეყნებულ ნეკროლოგში ამოს ოზი „ისრაელის მოწინავე მწერლად და პატივსაცემ ინტელექტუალადაა“ მოხსენიებული.[18]

ბიოგრაფია

რედაქტირება

ამოს კლაუსნერი (შემდეგში ოზი) 1939 წელს იერუსალიმში დაიბადა და კარემ ავრაჰამის სამეზობლოში გაიზარდა. იგი ფანია (მუსმანი) და იეჰუდა კლაუსნერის ერთადერთი შვილი იყო. ამოს კლაუსნერის მშობლები იერუსალიმის ებრაულ უნივერსიტეტში სწავლისას შეხვდნენ ერთმანეთს. მამის ოჯახი ლიეტუვიდან იყო, სადაც ფერმერობით ირჩენდნენ თავს, ვილნიუსის მიხედვილთ მსხვილფეხა რქოსან პირუტყვს უვლიდნენ და ბოსტნეული მოჰყავდათ. მამა ვილნიუსში (მაშინ პოლონეთის ნაწილი) ისტორიასა და ლიტერატურას სწავლობდა და შედარებითი ლიტერატურის პროფესორობა სურდა, თუმცა აკადემიურ სფეროში არ შეუღწევია. ცხოვრების დიდი ნაწილი ებრაელთა ეროვნულ და საუნივერსიტეტო ბიბლიოთეკაში მუშაობდა.

1952 წელს დედამ თავი მოიკლა. 14 წლისა კიბუც ჰულდაში გაწევრიანდა. მისი გვარი ამ დროს შეიცვალა. ოზი ებრაულად „მამაცს“ ნიშნავს. ის სოციალისტი სიონისტი გახდა, სწორედ ამიტომ არჩია თელ-ავივს იერუსალიმი.

მსახურობდა ჯარში. მონაწილეობდა სირიის საზღვარზე პარტიზანულ ბრძოლებში. ექვსდღიანი ომის დროს სინაის ნახევარკუნძულზე სატანკო შენაერთში მსახურობდა, ხოლო იომ-ქიფურის ომის დროს - გოლანის მაღლობებზე.

მოთხრობების პირველი კრებული 1965 წელს გამოიცა. პირველი რომანი - 1966 წელს. ოზის „სიყვარულისა და წყვდიადის ამბავი“ 2007 წელს პირველად ითარგმნა ჩინურად (შესაბამისად, ოზი პირველი ავტორია“). მისი ერთ-ერთი მოთხრობა ნათარგმნია ესპერანტოზე.

ჯილდოები და აღიარება

რედაქტირება

ნაშრომები

რედაქტირება

ამოს ოზი რომანებს, ნოველებსა და მოთხრობებს ებრაულ ენაზე წერდა. იგი ესეებსა და სტატიებს ისრაელისა და უცხოეთის გამომცემლობებისთვისაც წერდა.[35] ოზის ნაშრომები გერმანიის ეროვნულ ბიბლიოთეკაშია დაცული, მათ შორის:[36]

არამხატვრული

რედაქტირება
  • ისრაელის მიწაზე (ესეები პოლიტიკურ თემებზე) ISBN 0-15-144644-X
  • ისრაელი, პალესტინა და მშვიდობა: ესეები (1995) (თავდაპირველად დაიბეჭდა სახელწოდებით: „ვისია წმინდა მიწა“ (1994).)
  • ამ მრისხანე სინათლის ქვეშ (1995) ISBN 0-521-44367-9
  • ისრაელის ლიტერატურა: გამონაგონის ამსახველი რეალობის შემთხვევა (1985) ISBN 0-935052-12-7
  • ლიბანის ფერდობები (1989) ISBN 0-15-183090-8
  • ამბის დასაწყისი: ესეები ლიტერატურაზე (1999) ISBN 0-15-100297-5
  • სიყვარულისა და წყვდიადის ამბავი (2002) ISBN 0-15-100878-7
  • როგორ განვკურნოთ ფანატიკოსი (2006) ISBN 978-0-691-12669-2
  • ებრაელები და სიტყვები (20 ნოემბერი, 2012); Oz, Amos; Oz-Salzberger, Fania. New Haven: Yale University Press. ISBN 9780300156478
  • ძვირფასი ზელოტები: წერილები გახლეჩილი მიწიდან (2017) Houghton Mifflin Harcourt, ISBN 9781328987006
  • რა არის ვაშლში? (საუბრები შირა ჰადადთან), 2018

მხატვრული

რედაქტირება

მოთხრობები

რედაქტირება
  • Oz, Amos (22 იანვარი, 2007). „მემკვიდრეები“. The New Yorker. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 19 აპრილი 2010. ციტირების თარიღი: 28 March 2011. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |date=-ში (დახმარება)
  • Oz, Amos (8 დეკემბერი, 2008). „მოლოდინი“. The New Yorker. 84 (40): 82–89. ციტირების თარიღი: 22 May 2009. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |date=-ში (დახმარება)
  • Oz, Amos (17 იანვარი, 2011). „ნორვეგიის მეფე“. The New Yorker. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 28 February 2011. ციტირების თარიღი: 17 January 2011. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |date=-ში (დახმარება)

რესურსები ინტერნეტში

რედაქტირება
 
ვიკისაწყობში არის გვერდი თემაზე:
 
ვიკიციტატაში არის გვერდი თემაზე:

სტატიები

რედაქტირება

სქოლიო

რედაქტირება
  1. ↑ SNAC — 2010.
  2. ↑ Encyclopædia Britannica
  3. ↑ filmportal.de — 2005.
  4. ↑ 4.0 4.1 ბროკჰაუზის ენციკლოპედია
  5. ↑ 5.0 5.1 Bibliothèque nationale de France BnF authorities: პლატფორმა ღია მონაცემები — 2011.
  6. ↑ 6.0 6.1 Gran Enciclopèdia Catalana — Grup Enciclopèdia, 1968.
  7. ↑ 7.0 7.1 The Fine Art Archive
  8. ↑ Deutsche Nationalbibliothek Record #118855379 // ინტეგრირებული ნორმატიული ფაილი — 2012—2016.
  9. ↑ Czech National Authority Database
  10. ↑ http://www.fpa.es/es/premios-princesa-de-asturias/premiados/2007-amos-oz.html?especifica=0
  11. ↑ https://www.frankfurt.de/sixcms/detail.php?id=21489
  12. ↑ https://www.friedenspreis-des-deutschen-buchhandels.de/alle-preistraeger-seit-1950/1990-1999/amos-oz
  13. ↑ http://web.gencat.cat/ca/generalitat/premis/pic/
  14. ↑ Real Decreto 1747/2008, de 24 de octubre, por el que se concede la Gran Cruz de la Orden del Mérito Civil al señor Amos Oz, Escritor israelí // Boletín oficial del Estado — Agencia Estatal Boletín Oficial del Estado, 2008. — გამ. 254. — P. 42433. — ISSN 0212-033X
  15. ↑ http://ecrivainsisraeliens.over-blog.com/article-20533399.html
  16. ↑ http://www3.huji.ac.il/htbin/hon_doc/doc_search.pl?search
  17. ↑ Jerusalem: Kirchlicher Friedenspreis für Amos Oz
  18. ↑ 18.0 18.1 Kershner, Isabel (28 December 2018). „Amos Oz, Israeli Author and Peace Advocate, Dies at 79“. The New York Times. ციტირების თარიღი: 29 December 2018.
  19. ↑ 19.0 19.1 Curriculum Vitae he. Ben-Gurion University of the Negev. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 1 დეკემბერი 2017. ციტირების თარიღი: 29 December 2018
  20. ↑ 20.0 20.1 20.2 20.3 20.4 20.5 20.6 20.7 20.8 Amos Oz. The Institute for the Translation of Hebrew Literature (2012).
  21. ↑ List of Bialik Prize recipients 1933–2004 (in Hebrew), Tel Aviv Municipality website. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 17 დეკემბერი 2007. ციტირების თარიღი: 16 დეკემბერი 2020.
  22. ↑ Israel Prize Official Site – Recipients in 1998 (in Hebrew).
  23. ↑ WELT-Literaturpreis an Amos Oz verliehen de. Berliner Morgenpost (13 November 2004). ციტირების თარიღი: 11 November 2012
  24. ↑ „Amos Oz receives Romanian Ovidius Prize“.
  25. ↑ Lev-Ari, Shiri (15 September 2005). „Two kids head off in search of truth“. Haaretz. ციტირების თარიღი: 28 March 2011.
  26. ↑ Akiva Eldar, "Border Control / The Spanish conquest", Haaretz, 30 October 2007
  27. ↑ „Literatur-Auszeichnung: Amos Oz gewinnt Heine-Preis“ (გერმანული). Spiegel Online. 21 June 2008.
  28. ↑ Dan David Prize Official Site – Laureates 2008. Dan David Prize.
  29. ↑ Israeli Author Amos Oz Wins Franz Kafka Prize. AP (27 May 2013). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 28 მაისი 2013. ციტირების თარიღი: 16 დეკემბერი 2020.
  30. ↑ Amos Oz – the New Laureate of the Franz Kafka Prize. Franz Kafka Society (28 May 2013). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 6 ნოემბერი 2018. ციტირების თარიღი: 30 May 2013
  31. ↑ Amos Oz – Gran Cruz de la Orden del Merito. EFE (4 January 2014). ციტირების თარიღი: 4 January 2014
  32. ↑ Cain, Sian (28 December 2018). „Israeli novelist Amos Oz dies aged 79“. The Guardian (ინგლისური). ISSN 0261-3077. ციტირების თარიღი: 28 December 2018.
  33. ↑ Laurea honoris causa ad Amos Oz it (16 July 2015). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 21 ივლისი 2015. ციტირების თარიღი: 16 დეკემბერი 2020.
  34. ↑ დაარქივებული ასლი. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2021-08-09. ციტირების თარიღი: 2020-12-16.
  35. ↑ Itamar Zohar: Amos Oz, Israeli Literary Giant, Dies at 79 Israel News, 28 December 2018
  36. ↑ Works by Amoz Oz German National Library
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/w/index.php?title=ამოს_ოზი&oldid=4564397“-დან